Monitor Polski 2001 Nr 30 poz. 502 - KWE-Polska. Specjalny program akcesyjny na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce - wieloletnia umowa finansowa. Bruksela.2001.01.25


SPECJALNY PROGRAM AKCESYJNY NA RZECZ ROZWOJU ROLNICTWA I OBSZARÓW WIEJSKICH W POLSCE

WIELOLETNIA UMOWA FINANSOWANA

pomiędzy
Komisją Wspólnot Europejskich
występującą w imieniu Wspólnoty Europejskiej
a
Rządem Rzeczypospolitej Polskiej
występującym w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

(M.P. z dnia 13 września 2001 r.)


Komisja Wspólnot Europejskich, nazywana dalej "Komisją", występująca w imieniu oraz na rzecz Wspólnoty Europejskiej, nazywanej dalej "Wspólnotą",

z jednej strony, oraz

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, występujący w imieniu oraz na rzecz Rzeczypospolitej Polskiej, nazywany dalej "Polską"

z drugiej strony,

nazywane dalej łącznie "Umawiającymi się Stronami",

zważywszy, że:

  (1)  Specjalny Przedakcesyjny Program na rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (nazywany dalej "SAPARD") zapewniający udział finansowy Wspólnoty został ustanowiony na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 1268/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie wsparcia Wspólnoty dla przedakcesyjnych środków działania na rzecz rolnictwa oraz rozwoju wsi w krajach kandydujących Europy Środkowej i Wschodniej w okresie poprzedzającym przystąpienie1;
  (2)  Polska kwalifikuje się do występowania w roli beneficjenta w ramach SAPARD;
  (3)  Polska zatwierdziła Plan rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich i przedstawiła ten plan Komisji do zatwierdzenia;
  (4)  Plan został zatwierdzony jako Program Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich na mocy decyzji podjętej zgodnie z art. 4 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 1268/1999 w dniu 18 października 2000 r. Konieczne jest określenie warunków wykonania w Polsce Programu Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich oraz wprowadzania do niego wszelkich zmian;
  (5)  Program powinien być wykonywany w sposób zdecentralizowany, zgodnie z postanowieniami decyzji Komisji przekazującej zarządzanie pomocą finansową Agencji w Polsce, podjętej zgodnie z postanowieniami art. 12 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 1266/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie koordynacji pomocy finansowej dla krajów kandydujących w ramach strategii przedakcesyjnej oraz zmieniającego rozporządzenie (EWG) nr 3906/892;

uzgodniły, co następuje:

________________
1 Dz. U. WE nr L 161, z dnia 26. 06. 1999, str. 87.
2 Dz. U. WE nr L 161, z dnia 26. 06. 1999, str. 68.


Artykuł 1

Przedmiot

1. Niniejsza umowa ustanawia strukturę techniczną, prawną oraz administracyjną, w ramach której wykonywany jest w Polsce Program na rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (nazywany dalej "Programem"), oraz wszelkie wnoszone do niego poprawki. Odniesienia do zgodności z niniejszą umową będą rozumiane jako obejmujące również zgodność z Programem, Rocznymi Umowami Finansowymi oraz decyzją Komisji, o której mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika.
2. Polska zapewni prawidłowe wykonanie Programu w Polsce w sposób zdecentralizowany, zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy.
3. W przypadku powstania sprzeczności postanowienia niniejszej umowy mają pierwszeństwo nad postanowieniami Programu.

Artykuł 2

Roczna umowa finansowa

1. Po zatwierdzeniu Programu przez Komisję oraz po zawarciu niniejszej umowy corocznie będzie zawierana Roczna umowa finansowa.
2. Zobowiązanie finansowe Wspólnoty będzie określone w Rocznych umowach finansowych. Stanowią one wyłączne instrumenty określające udział finansowy Wspólnoty na rzecz Polski. Każda Roczna umowa finansowa określi:
(a)  wyłącznie w odniesieniu do roku, którego to dotyczy, maksymalną wielkość zobowiązania finansowego Wspólnoty na rzecz Polski i okres ważności tego zobowiązania,
(b)  w odpowiednich przypadkach - zmiany w zakresie postanowień niniejszej umowy.
3. W chwili przystąpienia do Unii Europejskiej Polska traci uprawnienie do wsparcia w ramach Programu.

Artykuł 3

Kontrola oraz audyt

1. Komisja oraz Trybunał Obrachunkowy Wspólnot Europejskich (nazywany dalej "Trybunałem Obrachunkowym") mają prawo, w odniesieniu do wykonania Programu, do przysyłania urzędników lub należycie uprawnionych przedstawicieli w celu przeprowadzenia:
(a)  misji technicznych oraz finansowych lub audytów w Polsce,
(b)  inspekcji mających na celu wykrycie nieprawidłowości oraz defraudacji.
Takie misje, audyty oraz inspekcje mogą obejmować w szczególności badanie systemów oraz procedur, kontrole "na miejscu":
-   projektów oraz beneficjentów, oraz
-   w szczególności w odniesieniu do weryfikacji ekonomicznej rzeczywistości ofert cenowych oraz pokwitowań, jak również certyfikatów pochodzenia, dostawców towarów oraz usług dla beneficjentów objętych pomocą finansową w ramach Programu.
Wspólnota powiadomi z wyprzedzeniem Polskę o takich misjach oraz audytach.
2. Polska będzie prowadzić rejestry oraz rachunki wystarczające do identyfikacji projektów oraz, w odpowiednich przypadkach, usług finansowanych przez Program, zgodnie z rzetelnymi procedurami rachunkowymi, biorąc pod uwagę wymogi określone w niniejszej umowie.
Polska zapewni, aby urzędnicy oraz przedstawiciele, o których mowa w ust. 1, mieli prawo do kontrolowania wszystkich odpowiednich dokumentów, systemów oraz rachunków dotyczących projektów oraz, w odpowiednich przypadkach, usług finansowanych w ramach Programu.
Polska zapewni powiadomienie wszystkich beneficjentów, nie później niż w chwili wyboru ich projektu, o tym, że urzędnicy lub przedstawiciele, o których mowa w ust. 1, mają prawo do przeprowadzania inspekcji na miejscu.
3. Polska dostarczy na życzenie urzędników oraz przedstawicieli, o których mowa w ust. 1, wszelkie dokumenty oraz informacje, włącznie z takimi, które są utworzone oraz przechowywane w formie zapisu elektronicznego, i które dotyczą zaciągniętych zobowiązań oraz wydatków finansowanych w ramach Programu. Polska podejmie odpowiednie działania w celu ułatwienia pracy wspomnianych wcześniej urzędników oraz przedstawicieli Wspólnoty w ramach niniejszej umowy.

Artykuł 4

Rozstrzyganie sporów
Kwestie sporne powstałe pomiędzy Umawiającymi się Stronami, dotyczące niniejszej umowy, zostaną rozstrzygnięte zgodnie z postanowieniami rozdziału G załącznika.

Artykuł 5

Język

1. Każdy kontakt między Komisją a Polską, dotyczący warunków wykonania niniejszej umowy, będzie odbywać się w języku angielskim.
2. Polska zapewni, że do celów sprawdzeń prowadzonych przez Komisję, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika, odnośne prawodawstwo krajowe, podręczniki procedur, wytyczne, standardowe listy kontrolne, odpowiednie zawiadomienia administracyjne, standardowe dokumenty i formularze będą dostępne w języku angielskim. W przypadku, w którym dokumentacja potrzebna jest dla celów innych niż te sprawdzenia, jednakże nie jest ona dostępna w języku angielskim, Polska dostarczy bezzwłocznie teksty dokumentów w języku angielskim w odpowiedzi na żądanie Komisji.

Artykuł 6

Wypowiedzenie umowy

1. Komisja oraz Polska, zgodnie z ich odpowiednimi, określonymi szczegółowo zobowiązaniami, będą nadzorować wykonanie Programu w ramach niniejszej umowy. Bez naruszenia praw oraz obowiązków określonych w innych miejscach niniejszej umowy, każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą umowę w przypadku, gdy druga strona nie wykona któregokolwiek ze swoich zobowiązań dotyczących niniejszej umowy. W razie wykrycia przez jedną ze stron przypadku takiego niewykonania natychmiast powiadomi ona o tym drugą stronę.
2. W razie wykrycia przez Komisję przypadków niezgodności z obowiązkami wynikającymi z niniejszej umowy, Komisja:
(a)  powiadomi Polskę o swoich zamiarach, wraz z uzasadnieniem, oraz
(b)  będzie mieć prawo w odniesieniu do Programu, jednakże bez wpływu na postanowienia decyzji, o których mowa w art. 11 oraz 12 rozdziału A załącznika:
(i)  do dokonywania korekt finansowych wobec Polski,
(ii)  do zaprzestania przekazywania Polsce środków płatniczych,
(iii)  do wstrzymania się od podejmowania wszelkich nowych zobowiązań finansowych ze strony Wspólnoty, oraz,
(iv)  jeżeli jest to stosowne, do wypowiedzenia niniejszej umowy z mocą od czasu pierwszego wykrycia niezgodności.

Artykuł 7

Warunki szczegółowe
Warunki szczegółowe dotyczące wykonania niniejszej umowy są określone w załączniku w następujący sposób:
rozdział A   Zarządzanie finansami,
rozdział B   Zarządzanie, monitoring oraz ocena Programu,
rozdział C   Postanowienia ogólne,
rozdział D   Kwartalne oraz roczne deklaracje wydatków,
rozdział E   Wytyczne dla Organu Certyfikującego,
rozdział F   Tekst prawa wspólnotowego, o którym jest mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2222/2000 w sprawie zasad finansowych dla SAPARD3, dostosowany do niniejszej umowy,
rozdział G   Rozstrzyganie kwestii spornych.
Załącznik do niniejszej umowy stanowi jej integralną część.
_____________
3 Dz. U. WE nr L 253, z dnia 7.10.2000, str. 5.

Artykuł 8

Adresy
Korespondencja dotycząca każdej sprawy objętej zakresem niniejszej umowy, zaopatrzona, w odpowiednich przypadkach, w numer oraz tytuł Programu, powinna być kierowana pod następujące adresy:
dla Wspólnoty:
Komisja Wspólnot Europejskich
Dyrektoriat Generalny Rolnictwa,
Zespół SAPARD
Rue de la Loi, 200
B-1049 Bruksela
Telefon: 00 32 2 29 67 337
Fax: 00 32 2 29 51746
dla Polski:
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej
Al. Ujazdowskie 9
00-918 Warszawa
Telefon: 00 48 22 6946807
Fax: 00 48 22 6250380

Artykuł 9

Wejście w życie
Niniejsza umowa wchodzi w życie w dniu wzajemnego powiadomienia przez obydwie Umawiające się Strony o zakończeniu wszystkich formalności koniecznych do jej zawarcia.

Artykuł 10

Podpisanie
Niniejsza umowa zostanie sporządzona w dwóch egzemplarzach w języku angielskim oraz w języku polskim; jedynie tekst w języku angielskim będzie autentyczny.

Sporządzono w Brukseli dnia dwudziestego piątego stycznia w roku dwutysięcznym pierwszym.

W imieniu                                    W imieniu
Komisji Wspólnot                             Rządu
Europejskich:                                Rzeczypospolitej Polskiej:

Franz FISCHLER                               Jacek SARYUSZ-WOLSKI
Członek Komisji                              Sekretarz Stanu
                                             Sekretarz Komitetu
                                             Integracji Europejskiej

ZAŁĄCZNIK

ROZDZIAŁ A

ZARZĄDZANIE FINANSAMI

Artykuł 1

Zakres
W niniejszym rozdziale określone są przepisy finansowe dotyczące wykonania Programu. Wykonanie Programu będzie uzależnione od przyjęcia decyzji Komisji przekazującej zarządzanie pomocą finansową Agencji oraz od treści takiej decyzji.

Artykuł 2

Definicje
W rozumieniu niniejszej umowy obowiązywać będą następujące definicje:
(a)  "Narodowy Fundusz" oznacza organ powołany przez Polskę i podlegający Krajowemu Urzędnikowi Zatwierdzającemu, który działa jako Właściwa Władza;
(b)  "Właściwa Władza" oznacza organ w Polsce, który:
(i)  wydaje, nadzoruje i wycofuje akredytację Agencji SAPARD,
(ii)  powołuje Organ Certyfikujący;
(c)  "Agencja SAPARD" oznacza organ powołany przez Polskę i działający na jej odpowiedzialność, który spełnia funkcję wdrażającą oraz funkcję płatniczą. Tylko jedna Agencja SAPARD może być kiedykolwiek akredytowana w Polsce;
(d)  "Organ Certyfikujący" oznacza organ, który w swoim działaniu jest niezależny od Agencji SAPARD i sporządza poświadczenia rachunków, sprawozdania dotyczące zarządzania i systemów kontroli oraz sprawdza składniki współfinansowania;
(e)  "Rachunek SAPARD w euro" oznacza rachunek otwarty przez Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski, podlegający odpowiedzialności w instytucji finansowej lub skarbowej i oprocentowany na normalnych warunkach komercyjnych w celu przyjmowania płatności, o których mowa w art. 7, wykorzystywany wyłącznie do transakcji w ramach SAPARD, prowadzony w euro i niepodlegający żadnym opłatom lub podatkom;
(f)  "Rok finansowy" oznacza rok kalendarzowy od 1 stycznia do 31 grudnia;
(g)  "Działanie" oznacza środek, za którego pomocą realizowany jest priorytet, który umożliwia współfinansowanie projektu; działaniu przypisany jest udział Wspólnoty oraz Polski, jak również zbiór określonych celów;
(h)  "Projekt" oznacza każde działanie wykonane w ramach Programu przez końcowych beneficjentów;
(i)  "Końcowy beneficjent" oznacza organizację bądź przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne odpowiedzialne za prowadzenie projektu;
(j)  "Udział Wspólnoty" oznacza część współfinansowaną przez Wspólnotę w odniesieniu do kwalifikujących się całkowitych wydatków ze środków publicznych zrealizowanych w ramach Programu;
(k)  "Wydatki ze środków publicznych" oznaczają wydatki ze środków Wspólnoty oraz inne wydatki ze środków publicznych ze wszystkich organów administracji publicznej Polski.

Artykuł 3

Przekazanie zarządzania pomocą

1. Polska umożliwi Komisji sprawdzanie zgodności z warunkami pozycji 1 oraz pozycji 3 rozdziału F, dalej nazywanymi w niniejszym rozdziale "warunkami", oraz z postanowieniami art. 4-6 oraz art. 14 niniejszego rozdziału przed podjęciem decyzji w sprawie przekazania zarządzania pomocą.
W celu stwierdzenia zgodności z warunkami i artykułami wspomnianymi w pierwszym podpunkcie, Komisja:
(a)  zbada procedury i struktury Narodowego Funduszu dotyczące realizacji Programu oraz procedury i struktury Agencji SAPARD i w odpowiednich przypadkach procedury i struktury innych organów, którym mogą być przekazane zadania zgodnie z art. 4 ust. 3, art. 5 ust. 3 i art. 6 ust. 5 niniejszego rozdziału,
(b)  będzie przeprowadzać weryfikacje na miejscu.
2. Polska zapewni, że Krajowy Urzędnik Zatwierdzający Polski będzie przez cały czas ponosić pełną odpowiedzialność finansową oraz odpowiedzialność za fundusze wynikające z udziału Wspólnoty. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający będzie odgrywać rolę punktu kontaktowego w zakresie informacji finansowych przesyłanych pomiędzy Komisją a Polską.
3. Decyzja o przekazaniu zarządzania pomocą Agencji działającej w Polsce może być podjęta warunkowo, o ile spełnione są warunki oraz postanowienia artykułów wymienionych w pierwszym podpunkcie ust. 1.

Artykuł 4

Zadania Właściwej Władzy

1. Polska zapewni, że przed akredytowaniem Agencji SAPARD, Właściwa Władza zostanie upewniona co do tego, że rozwiązania administracyjne, dotyczące rachunkowości, płatności oraz kontroli wewnętrznej tej Agencji dają następujące gwarancje:
(a)  przed zezwoleniem na dokonanie płatności sprawdzana jest możliwość przyjęcia wniosków o płatność oraz ich zgodność z postanowieniami niniejszej umowy;
(b)  wykonane zobowiązania oraz płatności są w całości rejestrowane w księgach rachunkowych;
(c)  konieczne dokumenty są składane we właściwym terminie oraz w wymaganej formie;
(d)  przed podpisaniem kontraktów z beneficjentami oraz przed zapisaniem zobowiązań sprawdzane jest, czy wnioski spełniają warunki kwalifikacji oraz ich zgodność z niniejszą umową.
Agencja SAPARD będzie przechowywać dokumenty uzasadniające wykonane płatności oraz dokumenty wykonania zalecanych kontroli administracyjnych oraz materialnych. W przypadku gdy odpowiednie dokumenty będą przechowywane przez organa odpowiedzialne za autoryzowanie wydatków, organa te muszą przekazać do Agencji SAPARD sprawozdania dotyczące liczby wykonanych kontroli, ich treści oraz działań podjętych w świetle uzyskanych wyników.
2. Polska zapewni, aby decyzja Właściwej Władzy dotycząca akredytacji Agencji SAPARD podejmowana była na podstawie badania procedur i struktur dotyczących rozwiązań, o których mowa w ust. 1. Badanie to obejmie, w szczególności, rozwiązania przyjęte w celu chronienia interesów Wspólnoty w odniesieniu do transakcji, które mają zostać sfinansowane przez Program, biorąc pod uwagę postanowienia art. 5 oraz art. 14 niniejszego rozdziału, a mianowicie:
(a)  wykonanie płatności,
(b)  zabezpieczenie finansów,
(c)  bezpieczeństwo systemów komputerowych,
(d)  prowadzenie rachunkowości,
(e)  podział obowiązków oraz odpowiedniości kontroli wewnętrznych i zewnętrznych,
(f)  gwarancje, które mają zostać uzyskane,
(g)  kwoty, które mają zostać odebrane,
(h)  wybór projektów, przetargów, kontraktowania, oraz
(i)  przestrzeganie zasad dotyczących zamówień publicznych.
3. Badanie, o którym mowa w ust. 2, będzie przeprowadzone zgodnie z przyjętymi międzynarodowo standardami prowadzenia audytu. Właściwa Władza może delegować przeprowadzenie badania do innych organów. W każdym przypadku Krajowy Urzędnik Zatwierdzający, występujący w imieniu Polski, zachowa całkowitą odpowiedzialność.
4. Akredytacja może być udzielona tymczasowo na czas określony, w zależności od wagi problemu, w oczekiwaniu na wdrożenie wszelkich wymaganych zmian do rozwiązań administracyjnych oraz rachunkowych. W sytuacjach, w których przewidywana jest taka tymczasowa akredytacja, zapewniona musi być zadowalająca zgodność z postanowieniami art. 5 oraz art. 14 niniejszego rozdziału, w szczególności w zakresie następujących kryteriów:
(i)   procedur pisemnych,
(ii)  rozdziału obowiązków,
(iii)  zatwierdzania wstępnych projektów oraz kontroli przedpłat,
(iv)  procedur płatności,
(v)   procedur rachunkowych,
(vi)  zabezpieczenia systemów komputerowych,
(vii)  audytu wewnętrznego oraz, jeżeli jest to właściwe, przepisów dotyczących zamówień publicznych.
5. Właściwa Władza zapewni, aby system rachunkowy Agencji SAPARD spełniał międzynarodowo akceptowalne standardy rachunkowe.
6. Właściwa Władza podejmie proces akredytacji, w przypadku gdy jest ona przekonana, że badana Agencja SAPARD spełnia wszystkie właściwe wymogi. W innym przypadku Właściwa Władza skieruje do Agencji SAPARD instrukcje dotyczące rozwiązań zarządzeń administracyjnych oraz rachunkowych, a w szczególności dotyczące warunków, których spełnienie będzie wymagane od Agencji, zanim możliwe będzie przyznanie jej akredytacji.
7. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający przekaże Komisji następujące dane szczegółowe, dotyczące Agencji SAPARD akredytowanej w celu wykonania zadań wymienionych w art. 5:
(a)  nazwę oraz statut Agencji SAPARD;
(b)  warunki administracyjne, rachunkowe oraz dotyczące kontroli wewnętrznej, zgodnie z którymi dokonywane są płatności w związku z realizacją Programu;
(c)  dokument akredytacyjny zawierający potwierdzenie na piśmie, że organ spełnia kryteria akredytacji, oraz, we właściwych przypadkach, wymieniający instrukcje dotyczące zmian oraz ustalonego okresu;
(d)  informacje na temat:
(i)  udzielonego jej zakresu odpowiedzialności,
(ii)  rozdziału odpowiedzialności pomiędzy jej departamentami,
(iii)  rodzaju jej związków z innymi organami, publicznymi oraz prywatnymi, które są również odpowiedzialne za wykonanie działań, w ramach których zapisuje ona wydatki w ciężar programu,
(iv)  procedur, w drodze których uzyskiwane, weryfikowane oraz zatwierdzane są wnioski o płatność beneficjentów, oraz w drodze których ma miejsce autoryzacja, pokrycie oraz wyliczanie się z wydatków,
(v)  przepisów w sprawie audytu wewnętrznego.
Krajowy Urzędnik Zatwierdzający powiadomi z wyprzedzeniem Komisję o każdej zmianie proponowanej w odniesieniu do tych danych szczegółowych przed wprowadzeniem takiej zmiany.
8. Polska zapewni, aby Właściwa Władza monitorowała akredytację oraz natychmiast wycofywała akredytację w przypadku, gdy działania Agencji SAPARD nie spełniają któregokolwiek z kryteriów wymienionych w ust. 4 (i)-(vii). Krajowy Urzędnik Zatwierdzający natychmiast powiadomi Komisję o takich przypadkach.

Artykuł 5

Zadania Agencji SAPARD w zakresie wdrażania i płatności

1. Funkcja wdrażająca Agencji SAPARD obejmuje:
(a)  wzywanie do składania wniosków i ogłaszanie warunków kwalifikacji,
(b)  wybór projektów, włącznie ze stosowaniem kryteriów rankingu,
(c)  sprawdzenie wniosków w ramach zatwierdzania projektów pod względem warunków ogólnych, warunków kwalifikacji oraz zgodności z niniejszą umową, włącznie, jeżeli jest to właściwe, z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych,
(d)  ustanawianie na piśmie zobowiązań umownych pomiędzy Agencją a potencjalnymi beneficjentami zawierających informacje o możliwych sankcjach w przypadku niewypełnienia tych zobowiązań oraz, w razie potrzeby, wydawanie zezwolenia na rozpoczęcie prac,
(e)  przeprowadzenie kontroli na miejscu w celu sprawdzenia warunków kwalifikacji zarówno przed, jak i po zatwierdzeniu projektu,
(f)  działania monitorujące w celu zapewnienia postępów wdrażanych projektów,
(g)  sprawozdawczość w zakresie postępów wdrażanych działań w oparciu o wskaźniki,
(h)  zapewnienie informowania beneficjentów o udziale Wspólnoty w projekcie.
2. Funkcja płatnicza Agencji SAPARD obejmuje:
(a)  sprawdzanie wniosków o płatność,
(b)  przeprowadzenie kontroli na miejscu i stwierdzanie dopuszczalności do płatności,
(c)  zezwalanie na płatność,
(d)  dokonywanie płatności,
(e)  księgowanie zobowiązań i płatności,
(f)  w przypadkach, w których wymagają tego zobowiązania umowne pomiędzy Agencją SAPARD a beneficjentem lub postanowienia Programu - kontrolę beneficjentów po dokonaniu płatności pomocy finansowej w celu sprawdzenia, czy warunki dotacji są nadal przestrzegane.
3. Jeżeli funkcje wdrażająca i płatnicza nie są wykonywane w ramach jednej struktury administracyjnej, Agencja SAPARD może przekazywać je do innych stron, pod warunkiem spełnienia przepisów art. 14.2.3.1-14.2.3.8 niniejszego rozdziału. Jednakże w żadnym przypadku funkcje dokonywania płatności oraz księgowania zobowiązań i płatności wymienionych w art. 14.1.2 i art. 14.1.3 nie mogą być przekazywane. Zatwierdzanie projektów, kontrole na miejscu oraz dokonywanie płatności muszą być wykonywane w oparciu o właściwy rozdział obowiązków.
4. Polska zapewni, że wszelkie proponowane zmiany w zasadach wdrażania lub płatności Agencji SAPARD po jej akredytacji będą przedkładane Komisji przez Właściwą Władzę w celu badania przed ich wdrożeniem.
5. Polska zapewni, że w przypadku, gdy Agencja SAPARD nie wypełnia również funkcji Władzy Zarządzającej przewidzianych w art. 2 lit. (c) rozdziału B, przekazuje ona tej Władzy informacje konieczne do wykonywania jej funkcji.
6. W odniesieniu do inwestowania w projekty infrastrukturalne, co do których można oczekiwać wytworzenia znacznego dochodu netto, Agencja SAPARD przed zawarciem umów z potencjalnymi beneficjentami projektu oceni, czy dany projekt jest tego rodzaju. W razie uznania, że tak jest, Agencja zapewni, aby pomoc ze wszystkich źródeł publicznych nie przekroczyła 50% kwalifikujących się kosztów całkowitych.
7. W odniesieniu do inwestycji w projekty, z wyjątkiem inwestycji w zakresie infrastruktury niegenerujących znacznego dochodu netto, Agencja SAPARD zapewni, aby skumulowana pomoc ze środków publicznych, udzielona w ramach Programu ze wszystkich źródeł, nie przekraczała 50% kwalifikujących się kosztów całkowitych któregokolwiek projektu. Działania dotyczące szkolenia uważane są do celów niniejszego ustępu za kapitał ludzki, a nie za inwestycję.

Artykuł 6

Zadania Organu Certyfikującego

1. Polska zapewni, że zadania Organu Certyfikującego obejmą:
(a)  wydawanie poświadczenia rocznych rachunków Agencji SAPARD oraz rachunku SAPARD w euro, dotyczącego integralności, dokładności oraz prawdziwości tych rachunków,
(b)  coroczne sprawozdania określające, czy systemy zarządzania i kontroli Agencji SAPARD są odpowiednie pod względem ich zdolności do zapewnienia zgodności wydatków z art. 7 ust. 1 niniejszego rozdziału,
(c)  sprawdzanie istnienia i poprawności krajowego składnika współfinansowania, o którym mowa w art. 8 ust. 2 niniejszego rozdziału.
2. Organ Certyfikujący będzie oddziałem lub organem, który jest operacyjnie niezależny od Agencji SAPARD oraz który dysponuje odpowiednimi zdolnościami technicznymi.
3. Poświadczenie, o którym mowa w ust. 1, zostanie oparte na badaniu procedur oraz próbek transakcji. Obejmie ono potwierdzenie zgodności płatności z niniejszą umową w odniesieniu do możliwości struktur administracyjnych Agencji SAPARD oraz Narodowego Funduszu i zapewnienie tego, że taka zgodność została skontrolowana przed dokonaniem płatności.
4. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 lit. (b), wykaże, czy:
(a)  procedury Agencji SAPARD, ze szczególnym odniesieniem do kryteriów oraz funkcji wymienionych w art. 4 i 5 oraz w art. 14 niniejszego rozdziału mają charakter wystarczający do zapewnienia, że operacje, którymi obciążony jest Program, są zgodne z niniejszą umową oraz jakie zalecenia zostały wydane w celu ulepszenia systemów,
(b)  coroczne rachunki, o których mowa w art. 11 niniejszego rozdziału, są zgodne z księgami oraz rejestrami Agencji SAPARD,
(c)  deklaracje wydatków przewidziane postanowieniami art. 9 niniejszego rozdziału oraz rozdziału D są materialnie prawdziwym wyczerpującym oraz dokładnym zapisem operacji, którymi został obciążony Program,
(d)  interesy finansowe Wspólnoty są prawidłowo chronione, w odniesieniu do odebranych kwot oraz, w odpowiednich przypadkach, uzyskanych gwarancji,
(e)  postępowano zgodnie z zaleceniami w sprawie ulepszenia systemów, przekazanymi do Agencji SAPARD,
(f)  w roku finansowym, którego to dotyczy, miały miejsce jakiekolwiek nietypowe transakcje bądź trudności techniczne,
(g)  od czasu poprzedniego sprawozdania informacyjnego dokonane zostały jakiekolwiek istotne modyfikacje.
Sprawozdaniu towarzyszyć będzie informacja na temat liczby oraz kwalifikacji pracowników realizujących audyt, na temat wykonanej pracy, na temat liczby zbadanych transakcji, na temat uzyskanego stopnia ważności oraz pewności, na temat każdej ujawnionej słabości oraz zaleceń udzielonych w celu polepszenia, oraz na temat działalności zarówno Organu Certyfikującego, jak i innych organów audytowych, wewnętrznych oraz zewnętrznych względem Agencji SAPARD, od których uzyskane zostały wszystkie bądź część zapewnień dla Organu Certyfikującego w zakresie spraw stanowiących przedmiot sprawozdania.
5. Organ Certyfikujący przeprowadzi swoje badania zgodnie z przyjętymi międzynarodowo standardami prowadzenia audytu oraz z wytycznymi wymienionymi w rozdziale E. Jeśli wyznaczony organ jest Krajowym Urzędem Audytowym lub organem równoważnym, może on zlecać niektóre lub wszystkie zadania związane z badaniem, o których mowa w ust. 3, pod warunkiem że zadania te będą skutecznie wykonywane. W każdym przypadku Organ Certyfikujący zachowuje ogólną odpowiedzialność.
6. Kontrole będą przeprowadzane zarówno podczas, jak i po zakończeniu każdego roku finansowego.
7. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający zapewni, że certyfikat Organu Certyfikującego w sprawie rocznego rachunku oraz sprawozdania z audytu na temat jego wyników, o których mowa w ustępie 1, będzie w szczególności stwierdzać, czy organ ten uzyskał wystarczające zapewnienie, że rachunki, które mają zostać przekazane Komisji, są zgodne z prawdą, wyczerpujące oraz dokładne oraz że procedury kontroli wewnętrznej działały w sposób zadowalający. Certyfikat oraz sprawozdanie zostaną sporządzone najpóźniej do dnia 15 kwietnia roku następującego po danym roku finansowym i przekazywane przez Właściwą Władzę Komisji najpóźniej w dniu 30 kwietnia. Komitet Monitorujący, o którym mowa w art. 7 rozdziału B, otrzymuje kopię tego sprawozdania.

Artykuł 7

Zobowiązania oraz płatności ze strony Komisji

1. Wyłącznie pomoc w ramach SAPARD przyznana zgodnie z niniejszą umową podlega współfinansowaniu przez Wspólnotę.
2. Płatności dotyczące wkładu Wspólnoty dokonywane będą przez Komisję zgodnie z postanowieniami Rocznej Umowy Finansowej (Rocznych Umów Finansowych), o której mowa w art. 2 niniejszej umowy, na rachunek SAPARD prowadzony w euro oraz pod warunkiem, że weryfikacje, o których mowa w art. 9 niniejszego rozdziału, nie wskazały na żadne problemy. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający przekaże szczegółowe dane dotyczące tego rachunku do Komisji zgodnie z formularzem D-3 w rozdziale D.
3. Płatności zostaną przekazane do najwcześniejszego otwartego zobowiązania.
Zobowiązania z budżetu Wspólnoty na rzecz Polski zostaną dokonane na rachunkach Komisji na podstawie decyzji Komisji autoryzującej podpisanie każdej Rocznej Umowy Finansowej.
Generalnie zobowiązania będą dokonywane corocznie. Pierwsze zobowiązanie w rachunkach Komisji na rzecz Polski zostanie dokonane po podjęciu przez Komisję decyzji zezwalającej na podpisanie Rocznej Umowy Finansowej. Kolejne zobowiązania będą dokonywane każdego roku na mocy decyzji Komisji zezwalającej na podpisanie każdej Rocznej Umowy Finansowej. Każde roczne zobowiązanie zostanie określone w Rocznej Umowie Finansowej.
4. Komisja automatycznie wycofa:
(a)  całość zobowiązania dotyczącego każdego roku, w razie niepodpisania Rocznej Umowy Finansowej do końca roku następnego;
(b)  każdą część zobowiązania, która nie została uregulowana przez płatność na rachunek lub dla której Komisja nie uzyskała wniosku o płatność, zawierającego wszystkie elementy konieczne do umożliwienia płatności przez Komisję zgodnie z ust. 6, do końca drugiego roku następującego po roku, w którym miało miejsce zobowiązanie.
5. W zależności od dostępnych środków, Komisja dokona pierwszej płatności zaliczkowej na rachunek SAPARD w euro. Płatność ta, która może być zrealizowana w większej niż jedna liczbie rat, nie przekroczy 49% rocznego zobowiązania wobec Polski, określonego w pierwszej Rocznej Umowie Finansowej. Płatność będzie dokonana po przyjęciu Programu, pod warunkiem że akredytacja Agencji SAPARD była przedmiotem decyzji, o której mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozdziału, oraz po zawarciu niniejszej umowy oraz pierwszej Rocznej Umowy Finansowej. Płatność podlega zwrotowi w euro wraz ze wszystkimi narosłymi odsetkami, jeśli żaden akceptowalny wniosek o płatność zgodny z postanowieniami art. 9 niniejszego rozdziału nie zostanie otrzymany przez Komisję w ciągu 18 miesięcy od daty pierwszej raty tej płatności.
W przypadkach, w których dokonana płatność zaliczkowa jest mniejsza niż 49%, dopuszcza się przedłożenie Komisji wniosku o dodatkowe płatności zaliczkowe w ramach tego ogólnego limitu na podstawie sumy deklaracji wydatków, wspomnianych w art. 8 ust. 1 lit. (b) niniejszego rozdziału, które jeszcze nie zostały uregulowane. W zależności od dostępności środków Komisja dokona dalszych płatności zaliczkowych, odzwierciedlających te przewidywane potrzeby.
Przez cały czas trwania Programu Krajowy Urzędnik Zatwierdzający będzie korzystać z płatności zaliczkowych wyłącznie w celu wypłaty wkładu Wspólnoty w wydatki zgodne z niniejszą umową. Wszystkie odsetki narosłe od płatności zaliczkowych będą wykorzystane wyłącznie na cele Programu.
6. Płatności przejściowe, inne niż płatności zaliczkowe, będą dokonywane przez Komisję w celu pokrycia wydatków rzeczywiście wypłaconych w ramach Programu zgodnie z poświadczeniem przez Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego, zgodnie z postanowieniami art. 9 niniejszego rozdziału. Takie płatności będą obliczane oraz dokonywane na poziomie działań zawartych w planie finansowym Programu.
Będą one podlegać następującym warunkom:
(a)  ostatnie należne sprawozdanie na temat realizacji, zawierające informacje wymienione w art. 8 ust. 5 rozdziału B, musi być przekazane do Komisji;
(b)  średnioterminowa ocena, o której mowa w art. 10 rozdziału B, musi być przekazana do Komisji w należnym terminie;
(c)  wydatki według działań muszą być zgodne z Programem, włącznie, w odpowiednich przypadkach, z elastycznością pomiędzy działaniami oraz w granicach wkładu Wspólnoty zgodnie z zawartą Roczną Umową Finansową;
(d)  w odpowiedzi na wszelkie zalecenia, o których mowa w art. 8 ust. 3 rozdziału B, podjęte musi zostać działanie w określonym okresie, lub - gdy przeznaczeniem tych zaleceń jest naprawa poważnych problemów w systemie monitoringu bądź zarządzania, które utrudniają prawidłowy zarząd finansami Programu - Polska musi przedstawić powody wyjaśniające, dlaczego nie podjęte zostało działanie; działanie musi zostać podjęte w odpowiedzi na każde żądanie Komisji podjęcia czynności korygujących;
(e)  muszą zostać uwzględnione finansowe konsekwencje każdej decyzji podjętej zgodnie z postanowieniami art. 11 oraz art. 12 niniejszego rozdziału;
(f)  dostarczone zostały żądane przez Komisję informacje konieczne do wyjaśnienia wszelkich elementów dotyczących wniosków o płatność.
Polska oraz Krajowy Urzędnik Zatwierdzający zostaną natychmiast powiadomieni przez Komisję o każdym przypadku, gdy któryś z tych warunków nie jest spełniony. Przed przyjęciem wniosku o dokonanie płatności podejmą oni niezbędne kroki w celu zaradzenia tej sytuacji.
7. Połączona suma płatności, o których mowa w ust. 5 oraz ust. 6, które są dokonywane w związku z Programem przed płatnością dokonywaną zgodnie z postanowieniami ust. 8, nie może przekroczyć 95% zobowiązania Wspólnoty na rzecz Programu.
8. Końcowe saldo Programu zostanie wypłacone:
(a)  jeżeli w terminie sześciu miesięcy od ostatecznej daty płatności ustanowionej w ostatecznej Rocznej Umowie Finansowej Krajowy Urzędnik Zatwierdzający przedłoży Komisji poświadczone oświadczenie w sprawie wydatków faktycznie poniesionych, zgodnie z postanowieniami art. 9 niniejszego rozdziału;
(b)  jeśli ostateczne sprawozdanie dotyczące realizacji zostało przedstawione oraz zatwierdzone przez Komisję;
(c)  gdy zostały przyjęte decyzje, o których mowa w art. 11 oraz art. 12 niniejszego rozdziału.

Artykuł 8

Płatności ze strony Agencji SAPARD

1. Polska zapewni, aby płatności ze strony Agencji SAPARD dla beneficjenta były:
(a)  dokonywane w krajowych środkach płatniczych i zapisywane w ciężar rachunku SAPARD w euro. Polecenie/polecenia płatności dla beneficjenta/beneficjentów lub ich pełnomocników będą, zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą, wydawane w terminie 5 dni od daty takiego zapisania,
(b)  oparte na deklaracjach wydatków poniesionych przez beneficjenta, potwierdzonych oryginałami otrzymanych faktur bądź innymi odpowiednimi dokumentami, w przypadku gdy, zgodnie z Programem, pomoc finansowa nie jest funkcją wydatków. Deklaracje te obejmą wyłącznie wydatki lub, w przypadku gdy pomoc finansowa nie jest funkcją wydatków, wydarzenia, mające miejsce nie wcześniej niż w dniu, w którym zawarty został kontrakt czyniący z osoby występującej z wnioskiem o płatność beneficjenta w ramach Programu z uwagi na dany projekt, z wyjątkiem tych, które dotyczą wykonalności oraz związanych z nią studiów, jednakże w żadnym wypadku dotyczących projektów wybranych, kontraktów zawartych przez (bądź w imieniu) Agencję SAPARD oraz beneficjentów, oraz wydatków poniesionych wcześniej niż data (daty) wymienione w decyzji Komisji, o której mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozdziału. Jeśli oryginały faktur lub innych odpowiednich dokumentów, o których mowa w niniejszym podpunkcie, nie są zatrzymywane przez Agencję SAPARD po ich otrzymaniu, Agencja SAPARD zapewni wykonanie kopii i podejmie czynności zapewniające udostępnienie oryginałów dla celów audytu i kontroli.
2. Agencja SAPARD zapewni, że udział Wspólnoty będzie realizowany równocześnie z udziałem publicznym ze środków wszystkich innych organów administracji publicznej. Jednakże w przypadku beneficjentów z sektora publicznego udział Wspólnoty może zostać wniesiony później niż udział innych organów publicznych. W żadnym wypadku udział Wspólnoty nie może być wniesiony wcześniej niż udziały organów administracji publicznej w Polsce.
3. Agencja SAPARD zapewni, że całkowite wydatki publiczne dokonane przez wszystkie organa administracji publicznej w Polsce dla każdego działania oraz projektu są możliwe do zidentyfikowania w Agencji SAPARD.
4. Agencja SAPARD zachowa wykazy wszystkich płatności, obejmujące co najmniej następujące informacje:
(a)  kwotę w walucie krajowej,
(b)  odpowiadającą jej kwotę w euro.
Proporcje udziałów Wspólnoty oraz udziału krajowego do wydatków publicznych oraz całkowitych wydatków publicznych do kosztów całkowitych kwalifikujących się do objęcia zostaną określone w walucie krajowej.
5. Agencja SAPARD zapewni, że wszelkie kwoty uznane przez nią za wypłacone niewłaściwie, przekraczające należne sumy, stwierdzone przez nią oraz które zostały włączone do deklaracji wydatków zapisanych w ciężar rachunku SAPARD w euro, będą zapisywane w terminie 5 dni na rachunku SAPARD w euro oraz potrącane z następnego wniosku o płatność do Komisji, o którym mowa w art. 9 niniejszego rozdziału.
6. Agencja SAPARD zapewni terminowe rozpatrywanie wniosków o płatność ze strony beneficjentów. W przypadkach, w których okres pomiędzy otrzymaniem dokumentacji wspierającej, wymaganej do dokonania płatności, a wydaniem polecenia płatności przekracza trzy miesiące, współfinansowanie przez Wspólnotę może zostać zmniejszone.

Artykuł 9

Wniosek o płatność ze strony Wspólnoty

1. Agencja SAPARD przedstawi co kwartał wnioski o płatność zgodnie z formularzem D-1 przedstawionym w rozdziale D, podpisanym i potwierdzonym oraz przekazanym Komisji przez Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski w ciągu miesiąca od końca każdego kwartału. Jednakże dodatkowe wnioski mogą być składane tylko w przypadkach uzasadnionych na podstawie ryzyka wyczerpania salda netto rachunku SAPARD w euro przed rozpatrzeniem następnego wniosku kwartalnego.
2. Komisja sprawdzi wnioski o płatność, uwzględniając postanowienia art. 7 niniejszego rozdziału.
3. Wydatki deklarowane we wnioskach o płatność będą zwracane przez Komisję w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania przez nią dopuszczalnego wniosku o płatność, pod warunkiem że:
(a)  weryfikacje, o których mowa w art. 7 ust. 6 oraz, w odpowiednich przypadkach, w art. 7 ust. 8 niniejszego rozdziału, nie wykazały żadnych problemów;
(b)  nie została podjęta decyzja o wstrzymaniu płatności w odniesieniu do działania (działań) będących przedmiotem tego wniosku o płatność, którego to dotyczy;
(c)  środki są dostępne.

Artykuł 10

Kurs wymiany walut i oprocentowanie

1. Polska zapewni, że kurs zarejestrowany do celów wymiany pomiędzy euro a walutą krajową jest tym, który został opublikowany dla Polski przez Centralny Bank Europejski w internecie o godzinie 14:15 czasu środkowoeuropejskiego:
(a)  w odniesieniu do płatności dokonywanych przez Agencję SAPARD - według kursu obowiązującego w przedostatnim dniu roboczym Komisji w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w ciągu którego wydatek został zapisany w księgach rachunkowych Agencji SAPARD. W księgach podaje się datę wydania polecenia płatności beneficjentowi lub jego pełnomocnikowi;
(b)  w odniesieniu do nadpłat dokonanych przez Agencję SAPARD - według kursu obowiązującego w przedostatnim dniu roboczym Komisji w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w ciągu którego po raz pierwszy zostały stwierdzone nadpłaty;
(c)  w odniesieniu do kwot ustalonych w rozliczeniu rachunków i w decyzjach dotyczących zgodności rozliczenia - według kursu obowiązującego w przedostatnim dniu roboczym Komisji w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w ciągu którego decyzja została podjęta;
(d)  w odniesieniu do należności poddanych windykacji zgodnie z art. 14.2.8 niniejszego rozdziału - według kursu obowiązującego w przedostatnim dniu roboczym Komisji w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w ciągu którego należność została spłacona;
(e)  w odniesieniu do sum utraconych w wyniku nieprawidłowości i odzyskanych zgodnie z art. 13 niniejszego rozdziału - według kursu obowiązującego w przedostatnim dniu roboczym Komisji w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w ciągu którego sumy te zostały odzyskane;
(f)  w odniesieniu do odsetek narosłych na rachunku Agencji SAPARD - w dniu, w którym odsetki zostały zapisane na co najmniej miesięcznym rachunku.
W sytuacji nieopublikowania kursu dla danego dnia, stosowany jest kurs podany w ostatnim roboczym dniu publikacji.
2. W przypadku niewypełnienia terminów określonych w decyzjach podjętych zgodnie z postanowieniami art. 11 oraz art. 12 niniejszego rozdziału, wszelkie zaległe kwoty są oprocentowane na poziomie równym wysokości stopy Euribor dla wkładów trzymiesięcznych, publikowanej przez Centralny Bank Europejski, plus 1,5 punktu procentowego. Ten poziom stanowi średnią miesięczną miesiąca, w którym decyzje te zostały podjęte.
3. Polska zapewni, że odsetki nagromadzone na rachunku SAPARD w euro będą wykorzystywane wyłącznie na rzecz Programu. Rachunki związane z funduszami SAPARD prowadzone przez Agencję SAPARD będą oprocentowane na zwykłych warunkach komercyjnych. Odsetki narosłe na tych rachunkach z tytułu udziału finansowego Wspólnoty będą także wykorzystywane wyłącznie na Program i nie będą przedmiotem żadnych opłat ani podatków. Całość odsetek z tytułu udziału Wspólnoty będzie uważana za wielkość dodatkową w stosunku do kwot obejmowanych przez Roczne Umowy Finansowe oraz będzie traktowana jako dalszy udział finansowy Wspólnoty. Stosowne zmiany w Programie będą dokonywane zgodnie z art. 7 rozdziału B.

Artykuł 11

Decyzja w sprawie rozliczenia rachunków

1. Polska zapewni, że Krajowy Urzędnik Zatwierdzający przedłoży Komisji, najpóźniej do dnia 30 kwietnia roku następującego po danym roku finansowym, roczne rachunki Agencji SAPARD wraz z informacjami, o których mowa w art. 6 ust. 1 niniejszego rozdziału, dotyczącymi Agencji SAPARD oraz Narodowego Funduszu, i odnoszące się do transakcji finansowanych w ramach Programu.
2. Rachunki, o których mowa w ust. 1, zostaną przedłożone na formularzu D-2 przedstawionym w rozdziale D.
3. Wydatki deklarowane w odniesieniu do danego miesiąca muszą dotyczyć dokonanych płatności z potrąceniem wszelkich wpływów.
Właściwym dniem dla płatności będzie dzień, w którym Agencja SAPARD wysłała polecenie dokonania płatności do instytucji finansowej lub beneficjenta, lub jego pełnomocnika. Właściwym dniem dla wpływów będzie dzień, w którym kwota została zapisana na rachunku.
Deklarowane wydatki mogą zawierać korekty, dotyczące danych zawartych w sprawozdaniach, dotyczących poprzednich miesięcy w tym samym roku finansowym.
Dla danego roku finansowego zostaną wzięte pod uwagę wszystkie transakcje zapisane w tym roku na rachunkach Agencji SAPARD.
4. W przypadku gdy płatności należne w ramach Programu obciążone są przez wnioski o płatność, zostaną one uznane za dokonane w całości w rozumieniu drugiego akapitu ust. 3:
-   w dniu płatności sumy wciąż należnej beneficjentowi, jeżeli wielkość wniosku o płatność jest mniejsza od wielkości rozliczonych wydatków,
-   w dniu rozliczenia wydatków, jeśli ich wielkość jest mniejsza bądź równa wielkości wniosku o płatność.
5. Niewykonane polecenia płatności oraz płatności zapisane w ciężar rachunku, a następnie ponownie zapisywane na dobro tego rachunku, zostaną przedstawione na formularzu D-2 jako potrącenia z wydatków, w miesiącu przekazania Agencji SAPARD informacji o niedopełnieniu wykonania lub anulowaniu.
6. Najpóźniej do dnia 30 września roku następującego po roku finansowym, którego to dotyczy, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1, Komisja podejmie decyzję w sprawie rozliczenia rachunków Agencji SAPARD (nazywaną dalej "decyzją w sprawie rozliczenia rachunków").
Decyzja w sprawie rozliczenia rachunków obejmuje integralność, dokładność oraz wiarygodność przedstawionych rachunków oraz nie ma wpływu na przyjęcie kolejnej decyzji w sprawie rozliczenia zgodności, zgodnie z postanowieniami art. 12 niniejszego rozdziału.
Decyzja w sprawie rozliczenia rachunków obejmuje również rozliczenie rachunku SAPARD w euro oraz kwoty do zapisania na dobro tego rachunku zgodnie z postanowieniami art. 13 ust. 2 oraz art. 14.2.8 niniejszego rozdziału.
7. Komisja powiadomi Polskę o wynikach weryfikacji dostarczonych informacji wraz ze wszystkimi proponowanymi przez nią poprawkami najpóźniej do dnia 15 lipca następującego po upływie roku finansowego. Jeżeli z powodów, które można przypisać Polsce, Komisja nie będzie w stanie rozliczyć rachunków Polski najpóźniej do dnia 30 września, wówczas Komisja powiadomi Polskę o dalszym postępowaniu, które proponuje.
8. Kwota ustalona na mocy decyzji w sprawie rozliczenia rachunków jest dodawana do lub odejmowana od następnej płatności (następnych płatności) Komisji na rzecz Polski. Jednakże gdy kwota, która ma zostać odjęta, ustalona na mocy decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, przekroczy poziom możliwych następnych płatności, Krajowy Urzędnik Zatwierdzający, w imieniu Polski, zapewni, że kwota niezbilansowana zostanie zapisana na dobro Komisji w euro w ciągu dwóch miesięcy od przyjęcia tej decyzji. Jednakże Komisja może w indywidualnych przypadkach podjąć decyzję, że każda kwota, która ma zostać zapisana na jej dobro, zostanie potrącona z ciężaru płatności należnych Polsce od Komisji w ramach dowolnego instrumentu Wspólnoty.

Artykuł 12

Decyzja w sprawie rozliczenia zgodności

1. Komisja podejmie decyzję (nazywaną dalej "decyzją w sprawie rozliczenia zgodności") o wykluczeniu wydatku z współfinansowania przez Wspólnotę, jeśli stwierdzi, że wydatek ten nie został poniesiony zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy.
2. W przypadku gdy w wyniku badań Komisja uzna, że wydatek nie został dokonany zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy, przed podjęciem decyzji w sprawie rozliczenia zgodności powiadomi ona na piśmie Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego o wynikach swoich kontroli oraz wskaże działania korygujące, które muszą być podjęte w celu doprowadzenia do zgodności w przyszłości. Takie powiadomienie może, w odpowiednich przypadkach, zawierać odniesienia do właściwych artykułów niniejszej wieloletniej umowy finansowej, Programu, decyzji, o której mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozdziału, oraz Rocznej Umowy Finansowej (Rocznych Umów Finansowych).
3. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający udzieli odpowiedzi na piśmie w terminie dwóch miesięcy, w konsekwencji czego Komisja może zmienić swoje stanowisko. W usprawiedliwionych przypadkach Komisja może wyrazić zgodę na przedłużenie tego terminu udzielenia odpowiedzi.
Po wygaśnięciu okresu na udzielenie odpowiedzi Komisja zaprosi Polskę do dwustronnych rozmów, podczas których obydwie strony usiłują doprowadzić do porozumienia co do działania, które ma zostać podjęte, oraz w sprawie oceny wagi naruszenia oraz straty finansowej na rzecz Wspólnoty. Następnie, po wspomnianych rozmowach oraz każdym terminie ostatecznym ustalonym po tych rozmowach przez Komisję w sprawie dostarczenia dalszych informacji lub w przypadku, gdy Polska nie przyjmie zaproszenia na spotkanie przed terminem ostatecznym ustalonym przez Komisję, po upływie tego terminu ostatecznego Komisja formalnie przekaże Polsce swoje wnioski.
W przypadku gdy porozumienie nie zostanie osiągnięte, Krajowy Urzędnik Zatwierdzający może w imieniu Polski zwrócić się o wszczęcie procedury przewidzianej w pozycji 9 rozdziału F, mając na uwadze przeprowadzenie mediacji pomiędzy odpowiednimi stanowiskami w okresie czterech miesięcy. Wyniki tej procedury zostaną wymienione w sprawozdaniu sporządzonym przez Organ Pojednawczy, z uwzględnieniem postanowień pozycji 9 rozdziału F. Sprawozdanie zostanie przesłane do Komisji i zbadane przez nią, przed podjęciem decyzji w sprawie rozliczenia zgodności.
4. Komisja przeprowadzi ocenę kwot przeznaczonych do wyłączenia, uwzględniając przede wszystkim stopień ujawnionej niezgodności. Komisja uwzględni charakter oraz wagę naruszenia oraz wielkość niebezpieczeństwa straty finansowej na rzecz Wspólnoty.
5. Odmowa finansowania nie może obejmować wydatku na działanie, w odniesieniu do którego ostateczna płatność miała miejsce przed dwudziestoczteromiesięcznym okresem poprzedzającym pisemne zawiadomienie wystosowane przez Komisję do Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w sprawie wyników kontroli, o których mowa w ust. 2. Nie stosuje się to do konsekwencji finansowych dotyczących nieprawidłowości omówionych w art. 13 niniejszego rozdziału. W razie gdy teksty w języku angielskim, konieczne do wykonania tych kontroli, nie będą dostępne, okres ten zostanie przedłużony o czas upływający pomiędzy wystosowanym przez Komisję żądaniem dokumentów w języku angielskim a ich otrzymaniem.
6. W przypadkach gdy kontrole nie zostały w sposób poprawny ustanowione lub wykonane przez Agencję SAPARD, zastosowana może zostać korekta finansowa, mogąca obejmować stosowanie korekt o jednolitej stawce, której poziom będzie proporcjonalny do wielkości niebezpieczeństwa straty finansowej ponoszonej przez Wspólnotę.
7. Powiadomienie o kwocie do odzyskania zgodnie z decyzją w sprawie rozliczenia zgodności będzie przekazywane Krajowemu Urzędnikowi Zatwierdzającemu, który w imieniu Polski zapewni przekazanie tej kwoty na rachunek SAPARD w euro w ciągu dwóch miesięcy po podjęciu decyzji w sprawie rozliczenia zgodności oraz odpisanie jej od następnego wniosku o płatność przedstawianego Komisji. Jednakże Komisja może, w indywidualnych przypadkach, podjąć decyzję, że każda kwota, która ma zostać zapisana na jej dobro, zostanie potrącona z ciężaru płatności należnych Polsce od Komisji w ramach dowolnego instrumentu Wspólnoty.
8. Kwota, która ma zostać poddana windykacji zgodnie z decyzją w sprawie rozliczenia zgodności, nie podlega realokacji na rzecz Programu.

Artykuł 13

Przepisy dotyczące dokumentacji i kontroli

1. Polska bez naruszenia postanowień niniejszej umowy, zgodnie z przepisami krajowymi ustanowionymi na mocy prawa, regulacji lub działań administracyjnych, podejmie działania konieczne do:
(a)  upewnienia się co do tego, że finansowane transakcje są rzeczywiście przeprowadzane oraz wykonywane w sposób prawidłowy;
(b)  zapobieżenia oraz naprawy nieprawidłowości;
(c)  windykacji sum utraconych w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbania.
Polska powiadomi Komisję o działaniach podjętych w tych celach, a w szczególności o stanie procedur administracyjnych oraz sądowych.
2. Sumy zwrócone, zgodnie z tym, co powiedziane jest w ust. 1 lit. (c), związane z udziałem Wspólnoty, zostaną wypłacone na rzecz akredytowanej Agencji SAPARD oraz odpisane przez nią od wydatków finansowanych przez Program.
3. Polska udostępni Komisji wszystkie informacje wymagane do prawidłowego funkcjonowania Programu oraz podejmie wszelkie odpowiednie działania w celu ułatwienia nadzoru uznanego przez Komisję za konieczny w ramach zarządzania finansowaniem Wspólnoty, włącznie z kontrolami przeprowadzanymi na miejscu.
4. Autoryzowani przedstawiciele wyznaczeni przez Komisję do przeprowadzania kontroli na miejscu będą mieli dostęp do ksiąg oraz wszystkich pozostałych dokumentów, włącznie z informacjami utworzonymi lub przechowywanymi w formie elektronicznego zapisu, dotyczących wydatków finansowanych przez Program.
W szczególności mogą oni kontrolować:
(a)  czy praktyki administracyjne są zgodne z niniejszą umową;
(b)  czy istnieją wymagane dokumenty wspierające oraz czy są zgodne z transakcjami finansowanymi przez Program;
(c)  warunki, zgodnie z którymi przeprowadzane są oraz kontrolowane transakcje finansowane przez Program.
Komisja przekaże Polsce we właściwym trybie zawiadomienie przed przeprowadzeniem kontroli. Urzędnicy Polski mogą uczestniczyć w kontroli.
5. Na życzenie Komisji oraz za zgodą Polski dopuszcza się, aby kontrole oraz badania dotyczące transakcji, o których mowa w niniejszej umowie, były przeprowadzane przez władze Polski.
Urzędnicy Komisji mogą również brać udział w tych kontrolach oraz badaniach.
6. Nie naruszając postanowień ust. 1-5, Polska zastosuje postanowienia pozycji 4-7 rozdziału F dotyczące nieprawidłowości oraz organizacji systemu informacji w tej dziedzinie.

Artykuł 14

Funkcje i kryteria akredytacji Agencji SAPARD
Polska zapewni wykonanie przez Agencję SAPARD tego, co następuje:

1.   Funkcje
1.1. Zezwalanie na zobowiązania i płatności: celem tej funkcji jest ustalenie sumy, która zostanie wypłacona wnioskującemu lub jego pełnomocnikowi (pełnomocnikom) zgodnie z niniejszą umową, w szczególności z postanowieniami dotyczącymi dopuszczalności wniosków do zatwierdzenia, wniosków o płatność, zgodności z podjętymi zobowiązaniami dotyczącymi zatwierdzeń projektów, z procedurami przetargowymi i kontraktowymi i weryfikacji wykonywanych robót lub dostarczanych usług.
1.2. Dokonywanie płatności: celem tej funkcji jest wydawanie polecenia bankowi Agencji lub w odpowiednich przypadkach rządowemu urzędowi płatniczemu wypłacenia sumy, która uzyskała zezwolenie, na rzecz wnioskującego lub jego pełnomocnika (pełnomocników).
1.3. Księgowanie zobowiązań i płatności: celem tej funkcji jest rejestracja wydatku w oddzielnych księgach rachunkowych Agencji SAPARD, które zwykle będą miały formę elektronicznego systemu przetwarzania danych, oraz przygotowywanie okresowych zestawień wydatków, włącznie z miesięcznymi i rocznymi deklaracjami kierowanymi do Komisji. Księgi rachunkowe będą także rejestrować szczegóły dotyczące długów pozostających do ściągnięcia.
1.4. Kontrola: celem tej funkcji jest sprawdzenie faktów, na których opierają się wnioski i wnioski o płatność w celu zbadania ich zgodności z postanowieniami niniejszej umowy i warunkami zobowiązania wiążącego Agencję SAPARD i beneficjenta. Kontrole obejmą w odpowiednich przypadkach wybór wstępnych projektów, ponowny pomiar, sprawdzanie ilości i jakości dostarczonych towarów lub usług, analizę lub kontrolę wyrywkową, weryfikacje przed dokonaniem płatności i wszelkie specjalne postanowienia, o których mowa w postanowieniach umowy finansowej w odniesieniu do dopuszczalności wydatków. W celu ustalenia dopuszczalności kontrole obejmą, w odpowiednich przypadkach, badania natury technicznej, które mogą polegać na ocenach finansowych i weryfikacjach o charakterze rolniczym, technicznym lub naukowym.
1.5. Sprawozdawczość: celem tej funkcji jest zapewnienie, aby poszczególnymi projektami i działaniami zarządzano w sposób zapewniający ich rzeczywiste i efektywne wdrażanie.

2.   Kryteria
2.1. Struktura administracyjna Agencji SAPARD winna zapewniać rozdzielenie trzech funkcji - zezwalania, wykonywania oraz księgowania. Każda z tych funkcji winna należeć do zadań oddzielnej jednostki administracyjnej, której zadania zostaną określone w schemacie organizacyjnym.
2.2. Agencja SAPARD przyjmie następujące procedury lub procedury dostarczające równoważnych gwarancji:
2.2.1. Agencja ustali na piśmie szczegółowe procedury dotyczące przyjmowania, rejestracji i przetwarzania wniosków o zatwierdzenie projektów, wniosków o płatność, faktur oraz dokumentów wspierających i sprawozdań z kontroli obejmujących opis wszystkich dokumentów, którymi należy się posługiwać.
Procedury te zapewnią rozpatrywanie wyłącznie tych wniosków o płatność lub wybranych projektów, które spełniają kryteria wyboru projektu, oraz zachowywanie dokumentacji projektu w ramach całości odpowiedniej dokumentacji dla celów audytu.
2.2.2. Podział obowiązków będzie przeprowadzony w taki sposób, aby żaden urzędnik nie odpowiadał za więcej niż jedno z zadań: zatwierdzania projektów, zezwalania na płatność, wypłacania lub księgowania sum. Praca każdego urzędnika wykonującego jedno z tych zadań powinna być nadzorowana przez drugiego urzędnika. Zadania każdego urzędnika powinny być określone na piśmie, a z uwagi na zakres jego uprawnień powinny być wyznaczone limity finansowe. Prowadzone będą odpowiednie szkolenia pracowników, a pracownicy na "wrażliwych" stanowiskach powinni sprawować swoje funkcje w systemie rotacyjnym albo być poddani wzmocnionemu nadzorowi.
2.2.3. Każdy urzędnik odpowiedzialny za pozwolenie na płatności będzie miał do swojej dyspozycji szczegółową listę weryfikacji, które jest obowiązany przeprowadzić, i poświadczy to w dokumentach załączonych do wniosku, że weryfikacje te zostały przeprowadzone. Poświadczenie to może być dokonane w formie elektronicznej, pod warunkiem spełnienia wymogów kontroli, o których jest mowa w ust. 2.2.6.
Dostarczony będzie dowód weryfikacji wykonanej pracy przez pracownika na wyższym stanowisku. Analiza, ocena i zatwierdzenie projektów powinny być przedstawione na piśmie. Analiza projektu powinna być wykonywana według zasad dobrego i skutecznego zarządzania finansowego.
2.2.4. Wniosek o zatwierdzenie lub o płatność uzyskuje zezwolenie dopiero po przeprowadzeniu wystarczających kontroli w celu sprawdzenia, czy jest on zgodny z zasadami niniejszej umowy. Kontrole te składają się z kontroli przeprowadzanych w ramach zasad kierujących poszczególnym działaniem, w ramach którego wnioskuje się o pomoc finansową, oraz tych, które wymagane są dla celów zapobiegania i wykrywania nadużyć i nieprawidłowości, szczególnie w odniesieniu do wskazanych zagrożeń.
W ramach funkcji zezwalania wnioski podlegają kontroli stwierdzającej ich zgodność z ogólnymi wymaganiami, zdolnością do korzystania z pomocy, kompletnością dokumentacji, poprawnością dokumentów załączonych, datą otrzymania itd.
Wszystkie kontrole, które należy przeprowadzić, będą wyszczególnione na liście kontrolnej, a ich przeprowadzenie zostanie poświadczone w odniesieniu do każdego wniosku o zatwierdzenie, wniosku o płatność lub dla każdej partii wniosków o płatność.
W odniesieniu do dostarczonych usług lub towarów kontrola będzie polegać na:
-   kontroli dokumentów: w celu zapewnienia zgodności danych dotyczących ilości, jakości i ceny towarów lub usług zawartych na fakturze z danymi zawartymi w zamówieniu;
-   kontroli materialnej: w celu zapewnienia zgodności ilości i jakości towarów lub usług z ilością oraz jakością, które są wskazane na fakturze lub w formularzu wniosku o płatność.
Ta kontrola usług oraz towarów może być również wykonywana w sposób ciągły podczas dostarczania, tj. gdy dokonywane są płatności wstępne lub pośrednie.
2.2.5. Procedury zapewnią, że dokonywanie płatności odbywa się wyłącznie na rzecz wnioskującego, na jego rachunek bankowy lub jego pełnomocnika. Płatności dokonywane są poprzez bank Agencji lub, w odpowiednich przypadkach, przez rządowe biuro płatnicze, lub przesłanym czekiem, jako ogólna zasada, w ciągu 5 dni od daty obciążenia rachunku bankowego SAPARD.
Wszystkie płatności, wobec których niezrealizowane są przelewy, zostaną zapisane ponownie w dobro rachunku SAPARD w euro, w terminie 5 dni od dnia zawiadomienia o niezrealizowaniu tych przelewów.
Kwoty wynikające z czeków niezainkasowanych w terminie ich ważności zostaną zapisane w dobro rachunku SAPARD w euro w terminie 5 dni od dnia zawiadomienia o ich niezrealizowaniu.
Nie mogą mieć miejsca żadne płatności gotówkowe. Zatwierdzenie przez urzędnika zezwalającego oraz zwierzchnika może odbywać się przy użyciu środków elektronicznych, pod warunkiem że istnieje właściwy poziom bezpieczeństwa i że tożsamość osoby podpisującej jest zarejestrowana elektronicznie.
2.2.6. W przypadku przetwarzania wniosków lub faktur przy użyciu systemu informatycznego dostęp do tego systemu będzie chroniony i kontrolowany w następujący sposób:
(a)  wszystkie informacje wprowadzane do systemu będą odpowiednio zatwierdzane w celu zapewnienia wykrywania i korygowania błędów zapisu oraz poddane kontrolom logicznym w celu wykrycia niespójnych lub nietypowych danych,
(b)  wszelkie dane mogą być wprowadzane, zmieniane lub zatwierdzane wyłącznie przez upoważnionych urzędników, którym przydzielono indywidualne hasła,
(c)  tożsamość każdego urzędnika wprowadzającego, zmieniającego lub zatwierdzającego dane lub programy będzie rejestrowana w rejestrze operacji,
(d)  hasła będą regularnie zmieniane w celu uniknięcia niewłaściwego użycia,
(e)  zmiany sprzętu komputerowego oraz oprogramowania będą poddawane testom oraz zatwierdzeniu przed ich wprowadzeniem, tj. poddane procedurze zmiany zarządzania,
(f)  systemy informatyczne będą chronione przed niedozwolonym dostępem poprzez kontrole fizyczne, a dane będą zapisywane na kopiach przechowywanych w oddzielnym, chronionym miejscu,
(g)  wprowadzanie wszystkich danych będzie podlegać sprawdzaniu poprzez kontrole logiczne mające na celu wykrywanie danych niespójnych lub nietypowych.
Utworzona zostanie ogólna strategia zabezpieczenia technologii informatycznej na bazie zatwierdzonej strategii dotyczącej technologii informacji i komunikacji, w celu zapewnienia poufności, integralności oraz dostępu do wszelkich danych.
2.2.7. Procedury zapewnią, aby zmiany stawek lub warunków były zapisywane, a instrukcje, bazy danych i listy kontrolne uaktualniane w odpowiednim czasie.
2.3. Całość lub część funkcji zezwalania i kontroli może być przekazana innym organizacjom, jeśli spełnione są następujące warunki:
2.3.1. Odpowiedzialność i obowiązki innych organizacji, w szczególności w zakresie kontroli i weryfikacji zgodności z zasadami umowy finansowej zostaną jasno określone.
2.3.2. Organizacje te będą posiadały skuteczne systemy zapewniające wypełnianie przez nie ich zadań w zadowalający sposób.
2.3.3. Organizacje potwierdzą Agencji faktyczne wypełnianie przez nie ich zadań i opiszą użyte w tym celu środki.
2.3.4. Agencja SAPARD będzie systematycznie i terminowo informowana o wynikach przeprowadzanych kontroli, tak aby stosowność kontroli mogła zawsze być brana pod uwagę przed zezwoleniem dotyczącym wniosku o płatność lub zapłaceniem faktury. Wykonane prace będą szczegółowo opisywane w sprawozdaniu towarzyszącym każdemu wnioskowi o zatwierdzenie lub o płatność bądź w partii wniosków o zatwierdzenie lub o płatność lub w odpowiednich przypadkach w sprawozdaniu rocznym. Sprawozdaniu powinno towarzyszyć zaświadczenie dotyczące dopuszczenia zatwierdzonych wniosków o zdolności do korzystania z pomocy lub o płatności oraz rodzaju, zakresu i limitów wykonanych prac. Sprawozdanie określi przeprowadzone kontrole fizyczne i administracyjne, opisze zastosowaną metodę, przedstawi wyniki wszystkich inspekcji i działań podjętych wobec niezgodności i nieprawidłowości. Dokumenty dowodowe przedkładane Agencji powinny być wyczerpujące, aby udokumentować, że wykonane zostały wszystkie wymagane kontrole dopuszczalności wniosków w sprawie przyznania pomocy lub faktur, które uzyskały zezwolenie na płatność.
2.3.5. Agencja SAPARD musi przed zatwierdzeniem projektu oraz przed przyznaniem pomocy finansowej upewnić się, że inne organizacje działały według procedur zgodnych z kryteriami określonymi w niniejszym załączniku.
2.3.6. Kryteria oceny wniosków i ich pierwszeństwo powinny być wyraźnie określone i udokumentowane.
2.3.7. Jeśli dokumenty dotyczące wniosków, które uzyskały zezwolenie, wydatków objętych zobowiązaniem i przeprowadzonych kontroli, jak również te, które dotyczą niewybranych projektów, znajdują się w posiadaniu innych organizacji, zarówno te organizacje, jak i Agencja wprowadzą procedury zapewniające, że miejsce, w którym znajdują się wszystkie dokumenty dotyczące poszczególnych płatności dokonanych przez Agencję, jest zarejestrowane i że dokumenty te będą udostępnione na potrzeby kontroli w biurach Agencji na żądanie osób lub organów zwykle uprawnionych do kontroli takich dokumentów, a mianowicie:
(i)  pracowników Agencji zajmujących się wnioskami,
(ii)  służb audytu wewnętrznego Agencji,
(iii)  Organu Certyfikującego, który poświadcza roczne deklaracje Agencji,
(iv)  upoważnionych urzędników lub przedstawicieli Komisji Europejskiej.
2.3.8. Pomiędzy Agencją SAPARD a organizacjami, którym przekazano funkcje Agencji SAPARD, będą zawarte pisemne umowy. Umowy te wyraźnie określą zadania, które mają być wykonywane przez upoważnioną organizację, oraz rodzaj dokumentów załączonych i sprawozdań, które należy przesyłać do Agencji SAPARD w określonych terminach. Ogólny system włącznie z przekazanymi zadaniami wykonywanymi przez upoważnione organizacje zostanie przedstawiony w schemacie organizacyjnym.
Umowa zapewni urzędnikom Komisji Europejskiej i Trybunału Obrachunkowego dostęp do informacji znajdujących się w posiadaniu organizacji do tego upoważnionych i prowadzenie przez nich badań dotyczących wniosków włącznie z kontrolą projektów i osób uzyskujących pomoc.
2.4. Procedury księgowe zapewnią kompletność, dokładność i terminowość deklaracji wydatków kierowanych do Komisji oraz wykrywanie i korygowanie wszelkich błędów i przeoczeń, w szczególności poprzez kontrole i uzgadnianie rachunków w przedziałach czasowych nie dłuższych niż trzy miesiące. Należy zapewnić pełny audyt każdej pozycji.
Procedury księgowe Agencji płatniczej zapewnią możliwość sporządzania w ramach systemu rachunkowości zestawień całkowitych kosztów wydatków, które są przedmiotem zobowiązania, płatności częściowych i płatności bilansu dla każdego biura regionalnego, dla każdego projektu, kontraktu lub środka działania. Ustalone zostaną terminy uchylania zobowiązań w przypadkach, w których prace nie zostały zakończone w uzgodnionym czasie. Takie uchylenia będą odpowiednio rejestrowane w systemie rachunkowości.
2.5. Agencja SAPARD zapewni funkcjonowanie audytu wewnętrznego bądź równorzędnej służby w celu zapewnienia efektywnego działania systemu kontroli wewnętrznej w Agencji; służba audytu wewnętrznego powinna być niezależna od innych wydziałów Agencji oraz podlegać bezpośrednio kierownictwu Agencji. Służba audytu wewnętrznego sprawdzi, czy procedury przyjęte przez Agencję są odpowiednie dla zapewnienia zgodności z niniejszą umową oraz dokładności, kompletności i terminowości rachunków. Weryfikacja może ograniczyć się do wybranych działań, działań wtórnych oraz transakcji, pod warunkiem że plan audytu zapewni objęcie nią w okresie nieprzekraczającym pięciu lat wszystkich ważnych obszarów, włącznie z wydziałami oraz organami odpowiedzialnymi za zezwalanie, oraz wydziałami i organami, którym przekazano zadania. Prace służby audytu wewnętrznego będą realizowane zgodnie z międzynarodowymi standardami audytu, będą rejestrowane w dokumentacji roboczej i będą prowadziły do sporządzenia sprawozdań i zaleceń kierowanych do kierownictwa Agencji. Plany audytu i sprawozdania będą udostępniane Organowi Certyfikującemu i urzędnikom oraz przedstawicielom Unii Europejskiej upoważnionym do przeprowadzania audytów finansowych, jak również do oceny efektywności funkcji audytu wewnętrznego.
2.6. Zasady w zakresie zamówień publicznych usług, robót lub dostaw w Polsce powinny być spójne z zasadami określonymi w instrukcji Komisji zatytułowanej "Kontrakty na usługi, roboty i dostawy zawierane w ramach współpracy Wspólnoty z krajami trzecimi"4. Jednakże zawarty w niej warunek dotyczący uprzedniego zatwierdzenia przez Komisję nie będzie stosowany.
2.7. W przypadku zamówień publicznych innych niż te, które przewidziane są w punkcie 2.6, następujące powinny pochodzić ze Wspólnoty bądź z krajów, o których mowa w pozycji 8 rozdziału F:
(i)  usługi, prace, maszyny oraz dostawy,
(ii)  dostawy i wyposażenie zakupione przez kontrahenta w ramach kontraktów dotyczących prac lub usług, jeśli dostawy lub wyposażenie są przeznaczone do pozostania własnością projektu po zakończeniu realizacji kontraktu.
2.8. Z uwagi na Program Agencja wprowadzi system uznawania wszelkich należnych kwot i rejestracji w księdze dłużników wszystkich takich należności, włącznie z nieprawidłowościami, przed ich odzyskaniem. Księga dłużników będzie podlegać regularnej kontroli w celu podjęcia działań egzekwujących zaległe należności, w szczególności w przypadku zatwierdzonych gwarancji i zwróconych płatności. Z zastrzeżeniem postanowień art. 8 ust. 5 niniejszego rozdziału i przepisów krajowych dotyczących dochodzenia należności, wszelki wkład finansowy obciążający Wspólnotę w odniesieniu do tych sum, włącznie z nieprawidłowościami, zostanie wykreślony w końcu drugiego roku następującego od dnia jego wpisu do księgi dłużników i odpisany od następnego wniosku o płatność, zgodnie z art. 9 niniejszego rozdziału. Wszelkie odsetki ściągnięte przez Agencję SAPARD z tytułu udziału finansowego Wspólnoty w odniesieniu do spłaconych należności zostaną zapisane na rachunku Agencji SAPARD i wykorzystane wyłącznie w ramach Programu. Agencja SAPARD zapewni, że wszelkie odzyskane kwoty zostaną zapisane na dobro rachunku SAPARD w euro w terminie 5 dni od dnia ich odzyskania.
2.9. Agencja SAPARD rozpowszechni informacje o dostępności wsparcia finansowego, wskazując na współfinansowanie przez Wspólnotę wśród wszystkich potencjalnie zarządzających projektami oraz wykonawców projektów, tak aby uzyskać możliwość jak najszerszego wyboru potencjalnie zarządzających projektami oraz wykonawców projektów. Standardowe formularze wniosków z jasnymi instrukcjami dotyczącymi ich wypełniania i warunkami dopuszczalności będą sporządzone przed rozpoczęciem programu. Na potencjalnych beneficjentów oraz na zwykłych beneficjentów nie będą nakładane żadne opłaty za udzielanie informacji, włącznie z opłatami za formularze wniosków odnoszących się do Programu. Niniejszy przepis nie narusza stosowania opłat pobieranych ogólnie w pozostałych dziedzinach gospodarki.
2.10. Agencja SAPARD rozpatrzy w określonym terminie wnioski składane przez beneficjentów.
2.11. Agencja SAPARD wprowadzi odpowiedni system monitorowania w celu oceny postępów każdego projektu i działania na podstawie wcześniej określonych wskaźników. W razie potrzeby wskaźniki te poddane zostaną przeglądowi i zatwierdzeniu przez Komitet Monitorujący.
2.12. W razie powstania opóźnień w osiąganiu wcześniej określonych celów powinny być podejmowane odpowiednie działania, w odpowiednich przypadkach, włącznie z wycofaniem zatwierdzenia projektu. Prowadzone będą rejestry wszystkich podjętych działań.
2.13. Odpowiedni system informacji o zarządzaniu powinien być wykorzystywany do szybkiego sporządzania właściwych sprawozdań dotyczących monitorowania projektów i środków działania. Sprawozdania te zostaną udostępnione na żądanie Organu Zarządzającego, Komitetu Monitorującego oraz Komisji.

____________
4 SEC 1999 1801/2 na http://europa.eu.int/comm/scr/tender/usedoc/index en.htm


Artykuł 15

Prowadzenie rejestrów
Agencja SAPARD oraz Narodowy Fundusz będą przechowywać do dyspozycji Komisji wszystkie dokumenty, włącznie z tymi, które dotyczą niewybranych projektów, do wygaśnięcia 24-miesięcznego okresu, o którym mowa w art. 12 ust. 5 niniejszego rozdziału. Jednakże w odniesieniu do nieprawidłowości, o których mowa w art. 12 ust. 5 oraz art. 13, dokumenty pozostaną do dyspozycji Komisji do zakończenia wszystkich prac uzupełniających.
Agencja oraz Narodowy Fundusz zapewnią, że w sytuacji, w której nie przechowują one dokumentów samodzielnie, dokumenty będą przechowywane do dyspozycji Komisji przez wspomniany okres.

ROZDZIAŁ B

ZARZĄDZANIE, MONITOROWANIE ORAZ OCENA PROGRAMU

Artykuł 1

Zakres
Niniejszy rozdział określa przepisy dotyczące zarządzania, monitorowania oraz oceny Programu. Polska zapewni stosowanie tych przepisów.

Artykuł 2

Definicje
W rozumieniu niniejszej umowy:
  a)   "priorytet" oznacza jedną z podstawowych potrzeb uznaną za wymagającą udzielenia pomocy w celu osiągnięcia celów strategii przyjętej w ramach Programu;
  b)   "działanie wtórne" oznacza składnik działania mogący być także przedmiotem specyficznych celów;
  c)   "Organ Zarządzający" oznacza publiczną bądź prywatną instytucję lub organ, lub jednostkę, lub wydział wyznaczony przez Polskę, który może lub nie może znajdować się w ramach Agencji SAPARD, mającą za zadanie gromadzenie informacji na temat monitorowania oraz oceny Programu, a także przekazywanie tych informacji do Komitetu Monitorującego oraz do Komisji.

Artykuł 3

Partnerstwo

1. Program będzie realizowany w ścisłej współpracy pomiędzy Komisją a Polską, wraz z władzami oraz organami wyznaczonymi przez Polskę, a mianowicie:
(a)  wszystkimi właściwymi instytucjami regionalnymi i lokalnymi oraz innymi kompetentnymi władzami publicznymi,
(b)  partnerami gospodarczymi oraz społecznymi,
(c)  wszelkimi pozostałymi właściwymi organami.
2. Współpraca będzie prowadzona z zachowaniem całkowitej zgodności z zakresem uprawnień instytucjonalnych, prawnych oraz finansowych władz i instytucji wyznaczonych do tego celu, zgodnie z ust. 1.
Podczas wyznaczania najbardziej reprezentatywnych partnerów na szczeblu krajowym, regionalnym, lokalnym oraz innym, Polska, zgodnie z krajowymi zasadami oraz praktyką, zapewni szerokie oraz efektywne zaangażowanie wszystkich właściwych instytucji oraz organów, uwzględniając przy tym potrzebę promowania równości kobiet i mężczyzn oraz harmonijnego rozwoju poprzez włączanie norm dotyczących ochrony środowiska.
Wszystkie wyznaczone strony, nazywane dalej "partnerami", będą dążyć do osiągnięcia celów Programu.
3. Partnerstwo obejmuje finansowanie, realizację, monitorowanie oraz ocenę Programu. Polska zapewni zaangażowanie właściwych partnerów na czas trwania Programu.

Artykuł 4

Kwalifikowanie wydatków

1. Wydatek kwalifikuje się do współfinansowania przez Wspólnotę, jeżeli jest on zgodny z niniejszą umową; korzystanie z pomocy w ramach SAPARD odbywa się również zgodnie z zasadami należytego zarządzania finansami oraz przede wszystkim z ekonomią i opłacalnością.
Odnośnie do kwalifikowania wydatków stosowane są zasady dotyczące poszczególnych środków działania zaproponowane przez Polskę, zgodnie z procedurami i podręcznikiem określającym zasady działania. Komisja informuje Polskę o przyjęciu bądź w innym przypadku o proponowanych zasadach działania, w terminie trzech miesięcy od dnia ich otrzymania, jednakże nie później niż w terminie uchwalenia decyzji Komisji w sprawie udzielenia prawa do zarządzania pomocą, o której mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A, i z możliwością zastrzeżenia tej decyzji.
2. O ile Komisja nie uchwaliła w tej sprawie kategorycznej i wyraźnej decyzji, następujące wydatki nie będą kwalifikowały się do współfinansowania przez Wspólnotę w ramach programu:
  a)   zakup, wynajem lub leasing gruntów oraz istniejących zabudowań, bez względu na to, czy leasing prowadzi do przeniesienia własności na dzierżawcę;
  b)   podatki, cła i opłaty importowe, które:
(i)  są odzyskiwane, refundowane lub kompensowane w jakikolwiek inny sposób,
(ii)  nie stanowią części lub całości ogólnego systemu podatkowego w Polsce,
(iii)  odnoszą się nieproporcjonalnie do jakiejkolwiek części Programu;
  c)   koszty eksploatacyjne, włącznie z kosztami utrzymania oraz kosztami wynajmu;
  d)   leasing, z wyjątkiem leasingu prowadzącego do przeniesienia własności na dzierżawcę;
  e)   koszty wszelkich usług, dostaw lub robót przewyższające równowartość 10.000 euro, w złotych polskich, dla których beneficjent nie uzyskał cen co najmniej od trzech dostawców, a których oryginały zostały dołączone do deklaracji wydatków, o których mowa w art. 8 lit. b) rozdziału A;
  f)   opłaty bankowe, koszty związane z gwarancjami oraz podobne opłaty;
  g)   koszty wymiany, opłaty i straty z tytułu różnic w kursach związane z rachunkiem SAPARD w euro;
  h)   koszty poniesione przez administrację publiczną, włącznie z Agencją SAPARD, a w szczególności koszty ogólne, koszty najmu i wynagrodzenia pracowników zatrudnionych do zadań w zakresie zarządzania, wdrażania, monitoringu i kontroli;
  j)   część kosztów, honorariów architektów, inżynierów oraz konsultantów, opłat sądowych, studiów wykonalności, nabycia patentów oraz licencji, dotyczących przygotowania i/lub realizacji danego projektu, bezpośrednio odnoszących się do działań, które przekraczają 12% całkowitego kwalifikującego się kosztu projektu;
  k)   wydatki odnoszące się do produktów lub usług, które nie uwzględniają warunków wymienionych w art. 14 rozdziału A, ust. 2.6 i 2.7;
  l)   wydatki na projekty, z którymi związane były opłaty za użytkowanie lub uczestnictwo przed zakończeniem projektu bez podjęcia odpowiednich sum od kwalifikujących się kosztów;
  m)   koszty promocji, inne niż ponoszone na rzecz interesu zbiorowego.
3. Następujące wydatki kwalifikują się do współfinansowania jedynie w oparciu o decyzję uchwaloną przez Komisję, i po zbadaniu każdego indywidualnego przypadku, która zostanie wydana w ciągu trzech miesięcy od przedłożenia Komisji przez Polskę wyczerpująco umotywowanego wniosku:
(a)  płatności w towarze,
(b)  wydatki na zakup używanego wyposażenia,
(c)  wydatki z wyłączeniem obejmującym infrastrukturę, poniesione przez beneficjenta w przypadku, gdy ponad 25% kapitału znajduje się w posiadaniu organu lub organów publicznych.
4. W przypadku gdy jest to określone w Programie, Polska zapewni dla danego działania, aby projekt nadal kwalifikował się do współfinansowania przez Wspólnotę, tylko wtedy, gdy operacja taka nie zostanie poddana istotnym modyfikacjom w terminie pięciu lat od daty końcowej płatności dokonanej przez Agencję SAPARD Polski. Istotne modyfikacje wprowadzane do projektu to takie, które:
(a)  wpływają na jego charakter bądź na warunki jego realizacji lub dają firmie bądź organowi publicznemu nienależne korzyści; oraz
(b)  wynikają albo ze zmiany w charakterze własności w pozycji infrastruktury, albo zaprzestania lub zmiany w umiejscowieniu współfinansowanej działalności produkcyjnej.
W przypadku stwierdzenia przez Polskę każdej takiej modyfikacji natychmiast powiadomi ona o tym Komisję.
5. Żadne projekty, dla których władze Polski, łącznie z Agencją SAPARD, dokonały jakichkolwiek potrąceń, wstrzymań lub innych opłat specjalnych dla SAPARD, które mogą zredukować sumę kwot płatnych lub wypłacanych beneficjentowi, nie będą kwalifikować się do współfinansowania. Jednakże Agencja SAPARD może potrącić z należnych płatności:
(a)  kwoty związane z dokonanymi przez nią nadpłatami na rzecz beneficjentów w ramach Programu,
(b)  kwoty, z którymi beneficjenci zalegają z tytułu uchybienia wobec warunków płatności, dokonanych uprzednio na ich rzecz przez Agencję SAPARD w ramach Programu.

Artykuł 5

Organ Zarządzający

1. Polska powoła Organ Zarządzający, który bez naruszenia postanowień rozdziału A będzie odpowiedzialny za skuteczność oraz poprawność koordynacji i sprawozdawczości w zakresie monitorowania oraz oceny Programu. Organ Zarządzający przeprowadzi konsultacje z Agencją SAPARD w sprawie wszystkich zagadnień związanych z realizacją Programu.
2. Organ Zarządzający, zgodnie z postanowieniami art. od 6 do 11 niniejszego rozdziału, ustanowi system gromadzenia informacji finansowych oraz statystycznych na temat postępu Programu, jeżeli Agencja SAPARD nie podjęła się ustanowienia takiego systemu, oraz będzie przekazywał takie dane do Komitetu Monitorującego zgodnie z zarządzeniami uzgodnionymi pomiędzy Polską a Komisją, przy zastosowaniu, tam gdzie jest to możliwe, systemów komputerowych umożliwiających wymianę danych z Komisją.
3. Organ Zarządzający zaproponuje Komisji wprowadzenie poprawek do Programu, po konsultacjach z Agencją SAPARD oraz po wyrażeniu zgody przez Komitet Monitorujący.
4. Organ Zarządzający sporządzi oraz - po konsultacjach z Agencją SAPARD i po uzyskaniu zatwierdzenia przez Komitet Monitorujący - przedstawi Komisji roczne sprawozdanie z realizacji Programu.
5. Organ Zarządzający przedstawi, we współpracy z Komisją oraz z Polską, ocenę średnioterminową, o której mowa w art. 10 niniejszego rozdziału.
6. Organ Zarządzający zagwarantuje, aby właściwe władze poinformowały o potrzebie przeprowadzenia odpowiednich zmian administracyjnych, gdy takie zmiany będą wymagane, zgodnie z decyzją Komisji dotyczącą wniesienia zmian do Programu.
7. Corocznie Organ Zarządzający, po konsultacjach z Komitetem Monitorującym, zasięgnie opinii Komisji oraz powiadomi ją o podejmowanych inicjatywach oraz działaniach, które mają zostać podjęte, w związku z informowaniem opinii publicznej o udziale i znaczeniu Wspólnoty w Programie oraz o wynikach Programu.

Artykuł 6

Monitorowanie i wskaźniki monitorowania

1. Agencja SAPARD i Organ Zarządzający, niezależnie od tego, czy znajduje się, czy też nie w ramach Agencji SAPARD, powinny zapewnić efektywny monitoring wdrażania Programu i powinny przedłożyć sprawozdanie do Komitetu Monitorującego z postępów we wdrażaniu działań, a w razie konieczności, z działań wtórnych. Komisja powinna dokonać przeglądu tych sprawozdań, a w odpowiednich przypadkach udzielić zaleceń w celu usprawnienia wdrażania.
2. Monitorowanie będzie przeprowadzane w odniesieniu do wskaźników materialnych, środowiskowych oraz finansowych wymienionych w Programie oraz będzie obejmować dane wskazujące, że fundusze Wspólnoty nie zastąpiły funduszy krajowych dostępnych w Polsce. Te wskaźniki monitorowania, dotyczące nakładów oraz wyników Programu, będą się odnosić do szczególnego charakteru pomocy, której dotyczą, jej celów oraz społeczno-ekonomicznej, strukturalnej i środowiskowej sytuacji Polski.

Artykuł 7

Komitet Monitorujący

1. Komitet Monitorujący będzie powołany przez Polskę w celu nadzorowania realizacji Programu, w porozumieniu z Organem Zarządzającym i Agencją SAPARD oraz po konsultacjach przeprowadzonych z partnerami, o których mowa w art. 3 niniejszego rozdziału.
Przyjmuje się generalną zasadę, że Komitet Monitorujący będzie powołany w terminie trzech miesięcy po zatwierdzeniu Programu.
2. W pracach Komitetu Monitorującego, w zakresie doradczym, weźmie udział przedstawiciel (lub przedstawiciele) Komisji.
3. Komitet Monitorujący, w porozumieniu z Organem Zarządzającym, Agencją SAPARD oraz z Komisją, opracuje własne procedury. Komitet Monitorujący przyjmie te procedury na swoim pierwszym posiedzeniu. W miarę potrzeb mogą one być zmieniane przez Komitet Monitorujący. Komisja z wyprzedzeniem będzie powiadamiana o takich zmianach.
Przewodniczący Komitetu Monitorującego jest powoływany przez Polskę. Mianowana osoba nie może piastować żadnego stanowiska w Agencji SAPARD.
4. Komitet Monitorujący upewni się co do skuteczności oraz jakości realizacji Programu w celu osiągnięcia konkretnych celów.
5. Komitet Monitorujący rozważy oraz zaopiniuje kryteria wyboru oraz rankingu projektów w ramach każdego działania. W przypadku niewydania takiej opinii w czasie odpowiednim dla uwzględnienia jej w podejmowanej przez Komisję decyzji, o której mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A, decyzja taka może zostać zrewidowana celem uwzględnienia opinii Komitetu Monitorującego, która powinna być wydana oraz przekazana Komisji w terminie jednego miesiąca od dnia podjęcia wspomnianej decyzji, albo w terminie jednego miesiąca od dnia powołania Komitetu, w zależności od tego, który z tych terminów jest późniejszy.
6. Komitet Monitorujący dokona okresowych przeglądów postępu dokonanego w kierunku osiągnięcia określonych celów Programu. W tym celu otrzyma, co następuje:
(a)  informacje o sektorach, w których przewiduje się wystąpienie trudności w znalezieniu zwykłych rynkowych możliwości zbytu na szczeblu Wspólnoty,
(b)  informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli,
(c)  listę i opis zatwierdzonych i niezatwierdzonych projektów.
7. Komitet Monitorujący będzie badał wyniki programu, w szczególności osiągnięcie celów określonych dla różnych działań oraz postępy w wykorzystaniu alokacji finansowych na te działania i gdzie to możliwe, alokacje na działania wtórne, gdy w Programie ujęte są takie alokacje. Mając to na uwadze, Organ Zarządzający zapewni, że wszystkie informacje dotyczące postępu w zakresie działań oraz, gdy to będzie konieczne, działań wtórnych, będą udostępniane Komitetowi Monitorującemu.
8. Komitet Monitorujący zbada średnioterminową ocenę, o której mowa w art. 10 niniejszego rozdziału.
9. Komitet Monitorujący będzie rozpatrywał oraz zatwierdzał roczne oraz końcowe sprawozdania z realizacji przed ich przekazaniem do Komisji.
10. Komitet Monitorujący będzie rozpatrywał oraz zatwierdzał, jeżeli będzie to konieczne, wszelkie propozycje przekazywane Komisji, dotyczące wprowadzenia zmian do Programu.
11. Komitet Monitorujący może wnosić do Komisji - poprzez Organ Zarządzający - propozycje wszelkich zmian oraz rewizji Programu, które mogą przyczynić się do ułatwienia osiągnięcia celów Programu.
12. Dopuszcza się, aby Komitet Monitorujący, w porozumieniu z Organem Zarządzającym, Agencją SAPARD i Właściwą Władzą wnosił do Komisji propozycje wszelkich zmian oraz rewizji Programu, prowadzące do ulepszenia wdrażania programu.
13. Jeżeli Program wymaga wydania opinii w jakiejkolwiek sprawie, Komitet Monitorujący wyda taką opinię.

Artykuł 8

Sprawozdania roczne oraz końcowe

1. Polska, po konsultacjach z Agencją SAPARD i Organem Zarządzającym, przedstawi Komisji w terminie sześciu miesięcy od zakończenia każdego pełnego roku kalendarzowego realizacji Programu roczne sprawozdanie z jego realizacji.
Roczne sprawozdanie z realizacji będzie rozpatrywane oraz zatwierdzane przez Komitet Monitorujący przed jego przekazaniem do Komisji.
2. Z chwilą otrzymania przez Komisję rocznego sprawozdania z realizacji, Komisja w okresie dwóch miesięcy oświadczy, czy uznaje to sprawozdanie za niezadowalające i poda wyczerpujące powody; w innym przypadku, sprawozdanie będzie uważane za przyjęte. W przypadku sprawozdania końcowego Komisja udzieli odpowiedzi w terminie pięciu miesięcy od dnia jego otrzymania.
3. Każdego roku, z chwilą przedłożenia rocznego sprawozdania z realizacji, Komisja i Organ Zarządzający oraz, w odpowiednich przypadkach, Agencja SAPARD, dokonają przeglądu głównych wyników uzyskanych w poprzednim roku. Komisja porozumie się z Organem Zarządzającym oraz, w odpowiednich przypadkach z Agencją SAPARD, w sprawie rozwiązań, które mają zostać określone dla takiego przeglądu.
Jeżeli po dokonaniu takiego przeglądu Komisja zgłosi uwagi Polsce, Polska powiadomi Komisję o działaniach podjętych w odpowiedzi na takie uwagi. Jeżeli Komisja, bez naruszenia decyzji podjętej zgodnie z art. 11 oraz 12 rozdziału A, zaleci Polsce dokonanie poprawek mających na celu polepszenie skuteczności monitorowania lub rozwiązań dotyczących zarządzania Programem, to w następstwie tego Polska przedstawi kroki podjęte w celu poprawy monitorowania lub rozwiązań dotyczących zarządzania bądź wyjaśni, dlaczego nie podjęła takich kroków.
4. Sprawozdanie końcowe powinno być przedłożone Komisji najpóźniej sześć miesięcy po ostatecznym terminie dopuszczalności wydatków w ramach Programu.
5. Roczne oraz końcowe sprawozdania z realizacji Programu powinny zawierać informacje dotyczące:
  a)   wszelkich zmian warunków ogólnych mających związek z realizacją Programu, w szczególności w zakresie głównych trendów społeczno-ekonomicznych, zmian w polityce krajowej, regionalnej oraz sektorowej oraz, w odpowiednich przypadkach, wpływu tych zmian na spójność pomiędzy pomocą SAPARD a pomocą ze strony innych instrumentów finansowych Wspólnoty;
  b)   postępu w realizacji priorytetów oraz działań w odniesieniu do osiągnięcia celów Programu, ich urzeczywistnienia w Programie, wraz z określeniem ilościowym, zawsze gdy poddają się one takiej ocenie ilościowej, wskaźników fizycznych oraz wskaźników wyników i wpływu w Programie;
  c)   kroków podjętych przez Organ Zarządzający, Agencję SAPARD, o ile jest to konieczne, i Komitet Monitorujący, w celu pomocy w zapewnieniu jakości oraz skuteczności realizacji Programu, w szczególności:
(i)  działania z zakresu monitorowania oraz oceny, włącznie z rozwiązaniami w zakresie gromadzenia danych;
(ii)  podsumowania istotnych problemów zaistniałych przy wdrażaniu Programu oraz wszelkich podjętych działań, włącznie z działaniami na rzecz zalecanych poprawek wprowadzanych, zgodnie z ust. 3;
(iii)  wykorzystania pomocy technicznej;
(iv)  zapewnienia reklamy dla Programu;
  d)   kroków podjętych w celu zapewnienia koordynacji pomiędzy wszystkimi przedakcesyjnymi programami pomocy Wspólnoty, o których mowa w art. 1 rozdziału C;
  e)   tabel finansowych ukazujących wydatki w rozbiciu na poszczególne działania oraz, gdzie to konieczne, na działania wtórne.

Artykuł 9

Zasady oceny

1. W celu dokonania oceny skuteczności Programu będzie on przedmiotem oceny średnioterminowej oraz "ex post", mającej na celu określenie jego oddziaływania w odniesieniu do celów określonych w ramach Programu oraz przeprowadzenie analizy jego efektów strukturalnych.
2. Skuteczność działań realizowanych w ramach Programu będzie oceniana na podstawie ich ogólnego wpływu na:
(a)  wkład we wdrażanie acquis communautaire w odniesieniu do Wspólnej Polityki Rolnej oraz powiązanych z tym strategii;
(b)  rozwiązywanie problemów priorytetowych oraz dotyczących harmonijnego dostosowania sektora rolnictwa oraz obszarów wiejskich w Polsce;
(c)  cele Programu.
3. Polska zgromadzi odpowiednie zasoby oraz dane wymagane do zapewnienia przeprowadzenia omawianej oceny w najbardziej skuteczny sposób. W związku z tym, przy przeprowadzaniu oceny będzie się korzystać z różnorodnych danych szczegółowych, jakie mogą być uzyskane za pomocą środków monitorowania, uzupełnionych, w razie konieczności, przez zgromadzone informacje podnoszące ich wartość.
4. Oceny będą przeprowadzane przez niezależnych ekspertów.
5. Oceny średnioterminowa i "ex-post" będą odpowiadać wspólnym kwestiom ocen zdefiniowanym przez Komisję w porozumieniu z Polską i będą, jako generalna zasada, związane z kryteriami i wskaźnikami opartymi na osiągnięciach. Odnośnie do tych ocen może być dodatkowo wymagane, aby odpowiadały one na konkretne pytania odnoszące się do celów przewidzianych w Programie.
6. Sprawozdania z oceny powinny wyjaśniać zastosowane metodologie oraz zawierać ocenę jakości danych oraz ustaleń.
7. Jakość i implikacje ocen będą oceniane przez Organ Zarządzający, Komitet Monitorujący oraz przez Komisję.

Artykuł 10

Ocena średnioterminowa

1. Biorąc pod uwagę art. 9 niniejszego rozdziału, Polska zapewni, że w ramach oceny średnioterminowej zbadane zostaną wstępne wyniki pomocy, ich zgodność z oceną "ex-ante", zasadność celów oraz zakres, w jakim zostały one zrealizowane. Oceniana będzie również jakość monitorowania oraz realizacji.
2. Ocena średnioterminowa będzie przeprowadzana pod kierownictwem Organu Zarządzającego, we współpracy z Komisją oraz Polską. Ocena ta będzie przedstawiona Komitetowi Monitorującemu, zgodnie z art. 7 ust. 8 niniejszego rozdziału, oraz przekazana Komisji w terminie trzech lat po zatwierdzeniu Programu, najpóźniej jednak do dnia 31 grudnia 2003 r.
3. Dodatkowo do oceny, o której mowa w art. 9 ust. 7 niniejszego rozdziału, Komisja rozpatrzy implikacje oceny w kontekście rewizji Programu.
4. Ocena średnioterminowa powinna zostać, o ile będzie to konieczne, zaktualizowana oraz przedstawiona Komisji najpóźniej do dnia 31 grudnia 2005 r.
5. Organ Zarządzający powiadomi Komisję o działaniach podjętych w następstwie zaleceń znajdujących się w sprawozdaniu oceniającym, włączając do niego wszelkie możliwe uaktualnienia.

Artykuł 11

Ocena ex-post
Ocena "ex-post" będzie przeprowadzona przez Polskę po konsultacjach z Komisją, pod nadzorem Organu Zarządzającego. Korzystając z dostępnych już wyników oceny oraz biorąc pod uwagę postanowienia art. 9 niniejszego rozdziału, jak również związane z Programem kwestie, ocena "ex-post" obejmie wykorzystanie zasobów oraz skuteczność i wydajność Programu, jego wpływ oraz zgodność z oceną "ex-ante". Obejmie ona ponadto czynniki mające wkład w powodzenie bądź niepowodzenie realizacji oraz osiągnięcia Programu i wyniki, wtaczając w to ich trwałość.
W ramach oceny "ex-post" zostaną sformułowane wnioski mające znaczenie dla Programu.
Ocena ta powinna zostać zakończona nie później niż na koniec czwartego roku następującego po zawarciu końcowej Rocznej Umowy Finansowej.

ROZDZIAŁ C

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Koordynacja z innymi instrumentami
Komisja oraz Polska zapewnią koordynację pomocy pomiędzy Programem, Instrumentem Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej (Instrument for Structural Policy for Pre-Accession - ISPA), Phare i pomocą Europejskiego Banku Inwestycyjnego (ang. EIB) oraz innych międzynarodowych instrumentów finansowych.
Polska nie dopuści do sytuacji polegającej na więcej niż jednorazowym pokryciu wydatków, w szczególności w przypadkach, w których projekty SAPARD ze względu na ich charakter mogłyby kwalifikować się w całości lub w części do uzyskania pomocy w ramach jednego z innych instrumentów wymienionych w pierwszym akapicie. W odniesieniu do wszystkich takich projektów i niezależnie od wszelkich innych działań podejmowanych przez Polskę wszystkie rozliczone faktury, o których mowa w art. 8 lit. (b) rozdział A, muszą być wyraźnie ostemplowane "SAPARD" przez upoważnionego urzędnika, zanim będą przedmiotem płatności ze strony Agencji SAPARD.

Artykuł 2

Przywileje ogólne
Polska zapewni, aby pracownikom zagranicznym zaangażowanym w szczególności przez władze Polski w celach związanych z Programem oraz członkom ich najbliższych rodzin były przyznawane korzyści, przywileje oraz zwolnienia nie mniej korzystne niż te, które przyznawane są pracownikom zagranicznym zatrudnionym w Polsce oraz członkom ich najbliższych rodzin, zgodnie z wszelkimi innymi dwustronnymi bądź wielostronnymi porozumieniami lub przedsięwzięciami dotyczącymi programów pomocy ekonomicznej oraz współpracy technicznej. Postanowienia tego artykułu nie nadają statusu dyplomatycznego takim pracownikom.

Artykuł 3

Ułatwienia dotyczące założenia oraz urządzenia siedziby, wjazdu oraz pobytu
Polska zapewni, że w przypadku kontraktów na wykonanie robót, na dostawy oraz na usługi osoby fizyczne oraz prawne, które kwalifikują się do wzięcia udziału w przetargach, jak również pracownicy techniczni potrzebni do wykonania studiów przygotowawczych, są uprawnieni do tymczasowego osiedlenia się oraz pobytu. Osoby te będą korzystać z tego prawa od czasu wydania zaproszenia do składania ofert przetargowych do okresu jednego miesiąca po wyłonieniu kontrahenta.
Polska umożliwi pracownikom biorącym udział w realizacji kontraktów na wykonanie robót, na dostawy oraz na usługi w ramach Programu oraz członkom ich najbliższych rodzin wjazd na obszar Polski w celu urządzenia się w tym kraju, podjęcia pracy oraz opuszczanie kraju, w sposób uzasadniony charakterem kontraktu.

Artykuł 4

Import oraz reeksport sprzętu
Polska udzieli - na czas oraz bez pobierania żadnej dyskryminacyjnej opłaty - pozwoleń koniecznych w związku z importem, a następnie wtórnym eksportem sprzętu wymaganego do wykonania Programu. Odbywać się to będzie bez naruszenia prawa osób fizycznych oraz prawnych importujących sprzęt w celu odniesienia korzyści z systemu tymczasowego zezwolenia dotyczącego wspomnianego sprzętu.

Artykuł 5

Import oraz kontrola wymiany handlowej
Mając na uwadze wykonanie Programu, Polska zobowiązuje się - bez dyskryminacji pomiędzy państwami członkowskimi i krajami wymienionymi w pozycji 8 rozdziału F - do przyznania zezwoleń na import oraz zezwoleń na zakup zagranicznych środków płatniczych oraz do zastosowania krajowych przepisów kontroli wymiany.
Polska udzieli - na czas oraz bez pobierania żadnej dyskryminacyjnej opłaty - zezwoleń koniecznych do repatriacji funduszów uzyskanych w związku z realizacją Programu, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami kontroli wymiany zagranicznej.

Artykuł 6

Opodatkowanie oraz opłaty celne

1. Polska zapewni, że import w ramach kontraktów na dostawy zawartych przez władze Polski oraz współfinansowanych z Programu będzie objęty zezwoleniem na przywóz do Polski bez pobierania opłat celnych, opłat importowych, podatków lub opłat fiskalnych mających równoważny skutek.
Polska zapewni, aby importowane towary były wydawane kontrahentowi w punkcie wejścia dostawy, zgodnie z postanowieniami kontraktu do bezpośredniego użycia, zgodnie ze zwykłym trybem realizacji kontraktów, niezależnie od jakichkolwiek opóźnień bądź sporów w sprawie uregulowania tych opłat i podatków.
2. Polska zapewni, że osobiste i rodzinne ruchomości importowane do użytku osobistego przez osoby fizyczne (oraz członków ich najbliższych rodzin) inne niż osoby zatrudniane w wyniku rekrutacji krajowej, zaangażowane w wykonywanie zadań określonych w umowach pomocy technicznej, będą wyłączone z opłat celnych, importowych, podatków i innych opłat fiskalnych mających równoważny skutek. Takie osobiste lub rodzinne ruchomości będą przedmiotem reeksportu lub będą zbywane w Polsce po zakończeniu kontraktu, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami.

Artykuł 7

Krajowe procedury prawne
W przypadku podejrzenia lub wykazania uchybienia ze strony beneficjenta wobec obowiązków związanych z Programem lub prób uzyskania od Agencji SAPARD płatności, do których nie jest on uprawniony, Polska będzie ścigać wszelkie tego rodzaju uchybienia i próby w ramach procedur krajowych w sposób nie mniej surowy niż ma to miejsce w przypadkach, w których zaangażowane są krajowe fundusze publiczne.

ROZDZIAł D

KWARTALNE ORAZ ROCZNE DEKLARACJE WYDATKÓW

Formularz: D-1

Komisja Europejska - SAPARD - Deklaracja wydatków oraz wniosek o dokonanie płatności (do wysyłania do Komisji Europejskiej, DG AGRI, Rue de la Loi 200 - (SAPARD) B - 1049 Bruksela)

Nazwa Programu .........................................
Decyzja Komisji nr ...................... z dnia ................ (wraz z poprawkami wprowadzonymi
przez decyzję nr .......................... z dnia ....................)
Numer referencyjny Komisji .......................................
Niżej podpisany ........................., będący Krajowym Urzędnikiem Zatwierdzającym, reprezentującym Polskę, zgodnie z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej zawartej pomiędzy Polską a Komisją Europejską, oświadczam niniejszym, że całkowita kwota wydatków kwalifikujących się do objęcia zgodnie z Programem, poniesionych od (DD/MM/RRRR ............ do ........... DD/MM/RRRR) wynosi ........... (krajowe środki płatnicze), ........ (euro, przeliczone z kwoty w krajowych środkach płatniczych po kursie (kursach) wymiany wskazanym (wskazanych) w tabelach dołączonych zgodnie z postanowieniami art. 10 rozdział A załącznika do wieloletniej umowy finansowej).
Szczegółowe dane dotyczące tych wydatków są przedstawione w tabelach dołączonych do niniejszej deklaracji oraz stanowiących integralną część niniejszej deklaracji.
Oświadczam również, że realizacja działań postępuje w zadowalającym tempie, zgodnie z celami ustanowionymi w Programie, oraz że dokumenty wspierające są i pozostaną dostępne, zgodnie z postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.

Oświadczam, że:
1.   Lista wydatków jest dokładna. Opiera się ona na rachunkach na szczeblu projektów indywidualnych oraz jest wsparta dowodami w postaci dokumentów. Lista oraz dotyczące jej dokumenty wspierające otwarte są do weryfikacji i pozostaną dostępne, zgodnie z postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy, albo
2.   Albo Lista zawiera szczegółowe dane dotyczące należności do odzyskania w kwocie (...krajowe środki płatnicze) (... euro), których kwoty całkowite w podziale na działania zostały załączone, włącznie z rozbiciem udziału krajowego ze środków publicznych oraz udziału Wspólnoty; lub Nie istnieją żadne należności do odzyskania (niepotrzebne skreślić). Deklaracja obejmuje również wszystkie należności do odzyskania zaistniałe od dnia poprzedniej deklaracji, zapisane przez okres dłuższy niż dwa lata i potrącone od niniejszej deklaracji wydatków.
3.   Wielkość środków Wspólnoty na rachunku SAPARD w euro w dniu ostatniego obciążenia tego rachunku, w końcu kwartału, do którego odnosi się niniejsza deklaracja (lub w przypadku deklaracji uzupełniającej, w dniu określonym w takiej deklaracji) wynosi ... euro.
Płatności powinny być zapisywane na rachunek SAPARD w euro w Narodowym Funduszu przy użyciu szczegółowych danych referencyjnych przekazywanych Komisji zgodnie z postanowieniami art. 7 ust. 2 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej (formularz D-3).
Niniejsza deklaracja wydatków zawiera ........ numerowanych stron.
Niniejsza deklaracja została sporządzona przez: .......... Data, pieczęć i podpis Kierownika Agencji SAPARD.
Deklaracja została sporządzona w oparciu o udostępnione przeze mnie kwoty ................. Data i podpis Głównego Księgowego Agencji SAPARD.
Zatwierdził .............. Data, pieczęć i podpis Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski.
Sporządzono w ......................, dnia ................. .

Formularz: D-1

Deklaracje przedstawiane wraz z wszystkimi wnioskami o dokonanie płatności

Niniejszym potwierdza się, że:
a)  Agencja SAPARD sprawdziła, że wydatki zadeklarowane jako kwalifikujące się zostały zrealizowane zgodnie z Programem, wieloletnią umową finansową, decyzją Komisji, o której mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej, oraz z roczną umową finansową (rocznymi umowami finansowymi).
b)  Wydatki są rzeczywiste, prawidłowe oraz zostały poniesione w okresie od daty określonej w decyzji Komisji nr ... przekazującej prawo do zarządzania Agencji SAPARD.
c)  Dokonanie płatności dla końcowych beneficjentów odbyło się bez nakładania żadnej opłaty specjalnej, potrącenia bądź wstrzymania jakiejkolwiek kwoty, która mogłaby zmniejszyć wielkość pomocy finansowej, do której otrzymania są oni uprawnieni.
d)  Kwoty poddawane windykacji z tytułu sum niewłaściwie wypłaconych i należności zapisanych w księdze dłużników przez okres dłuższy niż dwa lata zostały odpisane od zadeklarowanych wydatków; Komisja została powiadomiona o wszelkich nieprawidłowościach, zgodnie z postanowieniami art. 13 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej na temat nieprawidłowości oraz windykacji kwot niewłaściwie wypłaconych w ramach finansowania programu SAPARD.
e)  Wielkość pomocy finansowej przyznanej przez Polskę pozostaje w granicach dotyczących działania ustanowionych w ramach Programu.
f)  Operacje wymiany pomiędzy krajowymi środkami płatniczymi a euro zostały przeprowadzone w zgodzie z postanowieniem artykułu 10 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej.
g)  Dokumenty wspierające niniejszą deklarację są oraz pozostaną dostępne zgodnie z warunkami określonymi postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.
h)  Działania otrzymujące pomoc finansową Wspólnoty stanowiły przedmiot odpowiedniej akcji reklamowej skierowanej do opinii publicznej oraz potencjalnych i rzeczywistych beneficjentów.
Sporządzono w ................., dnia .................... .
Sporządził: ............... Pieczęć i podpis Kierownika Agencji SAPARD.
Deklaracja została sporządzona w oparciu o udostępnione kwoty przez ................ Pieczęć i podpis Głównego Księgowego Agencji SAPARD.
Zatwierdził .............. Data, pieczęć i podpis Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski.

Rozdział D-1 Tabela A
BILANS KWALIFIKUJĄCYCH SIĘ WYDATKÓW PONIESIONYCH DO CHWILI OBECNEJ OD ROZPOCZĘCIA PROGRAMU:
WSZYSCY BENEFICJENCI

Nazwa Programu: .........................
Decyzja Komisji nr ......... z dnia ......... (wraz z ostatnimi poprawkami wniesionymi przez decyzję nr ......... z dnia ......)
Numer referencyjny w Komisji: .....................
Deklaracja nr ....... obejmująca okres od (początek programu) ...... do ..... (data) włącznie.
 
Oś priorytetówKrajowe środki płatnicze Euro
Nazwa środka działaniawydatki publicznefinansowani ze źródeł prywatnychcałkowity kwalifikujący się kosztwydatki publicznefinansowanie ze źródeł prywatnychcałkowity kwalifikujący się koszt
 WEkrajowe  WEkrajowe  
(1)(2)(3)(4)(2) + (3) + (4) = (5)(6)(7)(8)(6) + (7) + (8) = (9)
1. Priorytet 1 Działanie 1 Działanie 2 Działanie n Priorytet 1 -suma        
n. Priorytet n
Środek działania 1 Środek działania 2 Środek działania n
 
Priorytet n -suma
        
Ogólna suma        
 
W przypadku wystąpienia różnic w odniesieniu do poprzednich deklaracji, różnice te zaznaczone są symbolem "*" oraz wyjaśnione na stronach od ... do ... .
Zastosowane zostały następujące kursy do wymiany pomiędzy walutą krajową a euro: Kurs: .............; Data: ............

Formularz: D-2

Roczna deklaracja rozliczenia za rok finansowy: ( )
(przesyłana razem z poświadczeniem i sprawozdaniem z audytu wymaganymi przez artykuł 6 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej do Komisji Europejskiej, DG AGRI,
Rue de la Loi 200 - (SAPARD) B-1049 Bruksela)

Nazwa Programu .................................................
Decyzja Komisji nr ............. z dnia .................. (wraz z poprawkami wprowadzonymi przez decyzję nr ............................ z dnia .....................)
Numer referencyjny Komisji .......................
Niżej podpisany, ......................, będący Krajowym Urzędnikiem Zatwierdzającym, reprezentującym Polskę zgodnie z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej zawartej pomiędzy Polską a Komisją Europejską, oświadcza niniejszym, że całkowita kwota wydatków kwalifikujących się do objęcia zgodnie z programem, poniesionych od (1/1/rok ... do 31/12/rok ...) wynosi ... (krajowe środki płatnicze), ... (euro, przeliczone z kwoty w krajowych środkach płatniczych po kursie (kursach) wymiany wskazanym (wskazanych) w tabelach dołączonych zgodnie z postanowieniami art. 10 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej).
Szczegółowe dane dotyczące tych wydatków są przedstawione w tabelach dołączonych do niniejszej deklaracji oraz stanowią integralną część niniejszej deklaracji.
Oświadczam również, że realizacja środków działania postępuje w zadowalającym tempie, zgodnie z celami ustanowionymi w programie oraz, że dokumenty wspierające są i pozostaną dostępne, zgodnie z postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.
Oświadczam, że:
1.   Lista wydatków jest dokładna. Opiera się ona na rachunkach na szczeblu projektów indywidualnych oraz jest wsparta dowodami w postaci dokumentów. Lista oraz dotyczące jej dokumenty wspierające pozostają otwarte do weryfikacji i pozostaną dostępne, zgodnie z postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.
2.   Albo Lista zawiera szczegółowe dane dotyczące należności do odzyskania w kwocie (... krajowe środki płatnicze) (... euro), których kwoty całkowite z uwagi na środek działania zostały załączone, włącznie z rozbiciem udziału krajowego ze środków publicznych oraz udziału Wspólnoty; albo Nie istnieją żadne należności, do odzyskania (niepotrzebne skreślić). Deklaracja obejmuje również wszystkie należności zaistniałe od dnia poprzedniej deklaracji, zapisane przez okres dłuższy niż dwa lata i potrącone od niniejszej deklaracji wydatków.
3.   Wielkość środków Wspólnoty na rachunku SAPARD w euro w dniu ostatniego obciążenia tego rachunku, w końcu kwartału, do którego odnosi się niniejsza deklaracja, wynosi ... euro.
Niniejsza deklaracja wydatków zawiera ... numerowanych stron.
Deklaracja została sporządzona przez ..................................
Data, pieczęć i podpis Kierownika Agencji SAPARD ........................
Deklaracja została sporządzona w oparciu o udostępnione przeze mnie kwoty ............. Data i podpis Głównego Księgowego Agencji SAPARD.
Zatwierdził ......... Data, pieczęć i podpis Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski.
Sporządzono w ...................., w dniu ...................... .
Poświadczenie i sprawozdanie z audytu wykonane przez Organ Certyfikujący są załączone do niniejszej deklaracji.

Rozdział: D-2

Deklaracje przedstawiane wraz z roczną deklaracją rachunku


Niniejszym potwierdza się, że:
a)   Agencja SAPARD sprawdziła, że wydatki zadeklarowane jako kwalifikujące się, zostały zrealizowane zgodnie z Programem, wieloletnią umową finansową, decyzją Komisji, o której mowa w art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej, oraz z roczną umową finansową (rocznymi umowami finansowymi).
b)   Wydatki są rzeczywiste, prawidłowe oraz zostały poniesione w okresie od daty określonej w decyzji Komisji nr ... przekazującej prawo do zarządzania Agencji SAPARD.
c)   Dokonanie płatności dla końcowych beneficjantów odbyło się bez nakładania żadnej opłaty specjalnej, potrącenia bądź wstrzymania jakiejkolwiek kwoty, która mogłaby zmniejszyć wielkość pomocy finansowej, do której otrzymania są oni uprawnieni.
d)   Kwoty poddawane windykacji z tytułu sum niewłaściwie wypłaconych i należności zapisanych w księdze dłużników przez okres dłuższy niż dwa lata zostały odpisane od zadeklarowanych wydatków; Komisja została powiadomiona o wszelkich nieprawidłowościach, zgodnie z postanowieniami art. 13 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej na temat nieprawidłowości oraz windykacji kwot niewłaściwie wypłaconych w ramach finansowania programu SAPARD.
e)   Wielkość pomocy finansowej przyznanej przez Polskę pozostaje w granicach dotyczących działania ustanowionych w ramach Programu.
f)   Operacje wymiany pomiędzy krajowymi środkami płatniczymi a euro zostały przeprowadzone zgodnie z art. 10 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej.
g)   Dokumenty wspierające niniejszą deklarację są oraz pozostaną dostępne, zgodnie z warunkami określonymi postanowieniami art. 3 wieloletniej umowy finansowej i art. 15 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.
h)   Działania otrzymujące pomoc finansową Wspólnoty stanowiły przedmiot odpowiedniej akcji reklamowej skierowanej do opinii publicznej oraz potencjalnych i rzeczywistych beneficjentów.
Sporządzono w ........................, dnia ................. .
Sporządził: .................... Data, pieczęć i podpis Kierownika Agencji SAPARD.
Deklaracja została sporządzona w oparciu o udostępnione kwoty przez ..............
Pieczęć i podpis Głównego Księgowego Agencji SAPARD.
Zatwierdził.................... Data, pieczęć i podpis Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego w imieniu Polski.

Rozdział D-2 Tabela A
BILANS KWALIFIKUJĄCYCH SIĘ WYDATKÓW RZECZYWIŚCIE PONIESIONYCH W ROKU (......): WSZYSCY BENEFICJENCI

Nazwa Programu: ....................
Decyzja Komisji nr ......... z dnia ......... (wraz z ostatnimi poprawkami wniesionymi przez decyzję nr ......... z dnia ......)
Numer referencyjny w Komisji: ...............
Deklaracja nr ...... obejmująca okres od (01.01.Rok) ....... do ...... (31.12.Rok) włącznie
 
Oś priorytetówKrajowe środki płatniczeEuro
 
Nazwa środka działania
wydatki publicznefinansowanie ze źródeł prywatnychcałkowity kwalifikujący się kosztwydatki publicznefinansowanie ze źródeł prywatnychcałkowity kwalifikujący się koszt
 WEkrajowe  WEkrajowe  
(1)(2)(3)(4)(2) + (3) + (4) = (5)(6)(7)(8)(6) +(7) +(8) = (9)
1. Priorytet 1
Działanie 1
Działanie 2
Działanie n
Priorytet 1 - suma
        
n. Priorytet n
Działanie 1
Działanie 2
Działanie n
Priorytet n - suma
        
Ogólna suma        
 
W przypadku wystąpienia różnic w odniesieniu do poprzednich deklaracji, różnice te zaznaczone są symbolem "*" oraz wyjaśnione na stronach od ... do ... .
Zastosowane zostały następujące kursy do wymiany pomiędzy walutą krajową a euro: Kurs: .........; Data: ........

Formularz: D-3
IDENTYFIKACJA FINANSOWA
KRAJE KANDYDUJĄCE
Polska
 
NAZWAKRAJOWY FUNDUSZ SAPARD RACHUNEK
WŁAŚCICIELAW EURO
RACHUNKU 
  
ADRESKRAJOWY URZĘDNIK ZATWIERDZAJĄCY
 MINISTERSTWO FINANSÓW
  
MIASTO/GMINA 
  
KOD POCZTOWY 
  
KONTAKT PRZEZ 
OSOBĘ 
  
TELEFON 
  
FAX 
  
E-MAIL 
 
BANKNARODOWY BANK
 POLSKI
  
  
  
  
NUMER RACHUNKU 
  
  
WALUTAEUROKOD BIC 
 

ROZDZIAł E

WYTYCZNE DLA ORGANU CERTYFIKUJĄCEGO

Wytyczne dotyczące rocznego certyfikowania Agencji SAPARD

Dotyczy: wytyczna, o której mowa w art. 6 ust. 5 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej - Forma, zakres oraz treść certyfikatu oraz sprawozdanie organu przeprowadzającego certyfikację Agencji SAPARD.

Wprowadzenie

1. Celem tego dokumentu jest przedstawienie wytycznych dotyczących wymogów certyfikacji rachunku, o którym mowa w art. 6 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej.
2. Przedmiotem certyfikacji i, co za tym idzie, poświadczenia audytu oraz sprawozdania z audytu, jest Agencja SAPARD oraz wszystkie zdecentralizowane oraz delegowane organa, tzn. chodzi tu o procesy począwszy od zarejestrowania wniosku po zobowiązanie oraz od zarejestrowania faktury po płatność.

Poświadczenie audytu

3. Certyfikat audytu powinien stanowić krótkie, jasne oraz dokładne oświadczenie o ogólnych wnioskach organu powołanego do pełnienia funkcji Organu Certyfikującego. Przykłady poświadczeń audytu są przedstawione w załączniku do tego rozdziału.

Sprawozdanie z audytu

4. Zakres sprawozdania z audytu jest szerszy od zakresu poświadczenia i zawiera dodatkowo oświadczenia w sprawie tego, czy:
(I)   Organ Certyfikujący uzyskał godziwe gwarancje, że procedury kontroli wewnętrznej są teoretycznie właściwe oraz że funkcjonują one zadowalająco w praktyce;
(II)  procedury, szczególnie w odniesieniu do kryteriów akredytacji o szczególnym znaczeniu (procedury pisemne, podział obowiązków, wstępne kontrole projektowe oraz wstępne kontrole płatności, zamówienia, zobowiązania oraz procedury płatności, procedury rachunkowe, zabezpieczenie komputerowe, audyt wewnętrzny) dają godziwą gwarancję, że projekty, których wykonywaniem obciążony jest SAPARD, są zgodne z wieloletnią umową finansową;
(III)  wszystkie kryteria akredytacji o szczególnym znaczeniu są stale spełniane, co wymagane jest do przekazania przez Komisję zarządzania pomocą finansową, zgodnie z postanowieniami art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej; oraz
(IV)  interesy finansowe Wspólnoty są prawidłowo chronione.
W sprawozdaniu powinny być również sformułowane wszelkie zalecenia oraz wskazania co do zasięgu oraz formy ich skierowania (w odpowiednich przypadkach również takie wskazania dotyczące zaleceń z lat poprzednich).

5. Treść sprawozdania
(I)   Wewnętrzne procedury kontroli
Sprawozdanie powinno przedstawiać materiał dowodowy uzyskany przez Organ Certyfikujący, wskazujący na to, że przez cały obejmowany audytem okres kontrole wewnętrzne funkcjonowały zarówno w praktyce, jak i w teorii; dotyczyły wszystkich zamierzonych transakcji oraz spowodowały skorygowanie błędów. Sprawozdanie powinno zawierać oświadczenie na temat procedur kontroli wewnętrznej oraz powinno zwracać uwagę na wszelkie poważne słabości ujawnione w projekcie bądź funkcjonowaniu mechanizmów kontroli, ze szczególnym odniesieniem do tych czynników, które mogą zmniejszać skuteczność procedur kontroli wewnętrznej, takich jak:
-   możliwość pominięcia mechanizmów kontroli przez odpowiedzialnego urzędnika;
-   nieprawidłowe zastosowanie mechanizmów kontroli wynikające z błędnej interpretacji bądź zaniedbania; oraz
-   tworzenie procedur niestandardowych.
Funkcja wewnętrznego audytu stanowi kluczowy składnik środowiska kontroli wewnętrznej i jako taka zasługuje na specjalnie poświęcony jej rozdział w sprawozdaniu z audytu. W sprawozdaniu należy wziąć pod uwagę niezależność, fachowość oraz skuteczność wewnętrznego audytu, a w szczególności, co następuje: zakres odpowiedzialności; prawa dostępu do dyrektora Agencji SAPARD oraz do wszystkich zapisów, pracowników oraz pomieszczeń (włącznie z organami zdecentralizowanymi oraz delegowanymi); wyłączenie członków zespołu wewnętrznego audytu z codziennych działań operacyjnych; obsadzenie stanowisk (fachowość, przeszkolenie oraz doświadczenie); planowanie (ocena potrzeb, podejście opierające się na ocenie ryzyka, cykl przeprowadzania audytu); dokumentację (odpowiednie zapisywanie zasad dotyczących przeprowadzania testów oraz wyciągania wniosków, przechowywanie dokumentów wspierających); dokumentację audytu (czy zarządzenia zapewniają, że jest on wystarczający, właściwy oraz wiarygodny); czy istnieją odpowiednie zarządzenia zapewniające jakość; sprawozdania (czy ich koncepcja jest odpowiednia oraz czy procedury zapewniają ich punktualność) oraz wnioski dotyczące planu audytu.
(II)  Procedury zapewniające zgodność z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej
Ten punkt dotyczy zatwierdzania. Transakcje przeprowadzane przez Agencję SAPARD odbywają się według złożonych przepisów. Związane z nimi nieodłączne ryzyko wymaga od Agencji SAPARD ustanowienia łagodzących mechanizmów kontroli, włącznie ze stosowaniem procedur pisemnych, list kontrolnych oraz szczegółowego wykonania lub kontroli dokonywanej przez innego urzędnika.
Sprawozdanie powinno zawierać oświadczenie dotyczące procedur zapewniających zgodność z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej (z uwagi na każdy środek działania oraz, w odpowiednich przypadkach, na każdy inny podległy środek działania) w odniesieniu do każdej procedury, stwierdzające, czy odpowiednie mechanizmy kontroli okazały się wystarczająco skuteczne, aby pokładać w nich zaufanie w okresie obejmowanym przez audyt. W przypadku gdy wyciągnięty zostaje wniosek, że procedura nie zapewnia koniecznej gwarancji, wówczas istotne elementy niewydolności kontroli powinny zostać odnotowane.
(III)  Kryteria akredytacji o szczególnym znaczeniu
W sprawozdaniu powinno znaleźć się stwierdzenie dotyczące stopnia, w jakim Agencja SAPARD oraz organa zdecentralizowane i delegowane spełniają wszystkie kryteria akredytacji o szczególnym znaczeniu (procedury pisemne, podział obowiązków, wstępne kontrole projektowe oraz wstępne kontrole płatności, zamówienia, procedury zobowiązań oraz płatności, procedury rachunkowe, zabezpieczenie komputerowe, audyt wewnętrzny) zgodnie z wymogami przekazywania przez Komisje zarządu nad pomocą finansową, określonymi w art. 3 ust. 1 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej, oraz jakie działanie (czas jego podjęcia oraz trwania), jeśli w ogóle, powinno zostać podjęte przez Agencję SAPARD bądź organ zdecentralizowany lub delegowany w celu usunięcia nieprawidłowości.
(IV)  Ochrona interesów finansowych Wspólnoty
Ten punkt dotyczy przede wszystkim odbioru sum pieniędzy (wierzycieli). Stosowne, kluczowe zadania kontroli obejmują przekazywanie w sposób poprawny oraz terminowy wszystkich transakcji wierzycieli do księgi dłużników; odpisywanie wierzytelności od innych płatności SAPARD dla zadłużonych beneficjentów; oraz prawidłowe przekazywanie wszystkich wpływów od wierzycieli.
Generalnie, sprawozdanie powinno zawierać również oświadczenie w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnoty, stwierdzające, w odniesieniu do każdej procedury, czy dotyczące ich mechanizmy kontroli okazały się wystarczająco skuteczne, aby pokładać w nich zaufanie. W przypadku gdy wyciągnięty zostaje wniosek, że procedura nie zapewnia koniecznej gwarancji, wówczas istotne elementy niewydolności kontroli powinny zostać odnotowane.
(V)   Zalecenia
Wszystkie zalecenia w sprawie ulepszeń powinny zostać sklasyfikowane z uwagi na stopień ważności, jaki - zdaniem organu certyfikującego - powinien zostać przypisany do każdej sytuacji. Mając na uwadze przejrzystość prezentacji, proponowana jest następująca klasyfikacja wspomnianych stopni ważności:
-   najwyższy: zalecenia wymagające natychmiastowego wzięcia ich pod uwagę przez dyrektora Agencji SAPARD;
-   pośredni: zalecenia będące istotnymi w kontekście środowiska kontroli Agencji SAPARD oraz wymagające natychmiastowego wzięcia ich pod uwagę przez Najwyższy Zarząd;
-   najniższy: zalecenia, z uwagi na które podjęte powinny zostać działania mające na celu zapewnienie pełnej zgodności z kryteriami akredytacji.
Z uwagi na każde zalecenie w sprawozdaniu powinny zostać ujęte wymagające uwagi pytania dotyczące spraw proceduralnych oraz strategicznych, a także odpowiedź Agencji SAPARD.

6. Plan sprawozdania
Omówiony poniżej standardowy plan sprawozdania jest pomocny dla Komisji przy przetwarzaniu przez nią sprawozdań dotyczących certyfikacji.
Ogólne podsumowanie: zawierające opinię, streszczenie oświadczeń dotyczących każdego z omówionych powyżej punktów I, II, III oraz IV, oraz części dotyczących o stopniu najwyższym i pośrednim.
Ogólne wprowadzenie
I.    Procedury kontroli wewnętrznej: ocena głównych mechanizmów kontroli; funkcja audytu wewnętrznego; oświadczenie w sprawie procedur wewnętrznego audytu, wraz z materiałem dowodowym.
II.   Procedury zapewniające zgodność z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej: ocena kluczowych mechanizmów kontroli, oświadczenie w sprawie procedur zapewniających zgodność z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej, wraz z materiałem dowodowym.
III.  Kryteria akredytacji o szczególnym znaczeniu: ocena zasięgu, w jakim Agencja SAPARD spełnia wszystkie kryteria akredytacji o szczególnym znaczeniu (procedury pisemne, podział obowiązków, wstępne kontrole projektowe oraz wstępne kontrole płatności, zamówienia, procedury zobowiązań oraz płatności, procedury rachunkowe, zabezpieczenie komputerowe, audyt wewnętrzny) zgodnie z wymogami określonymi w art. 3 ust. 1 rozdziału B załącznika do wieloletniej umowy finansowej.
IV.   Procedury ochrony interesów finansowych Wspólnoty: ocena kluczowych mechanizmów kontroli; oświadczenie w sprawie procedur chroniących interesy finansowe Wspólnoty, wraz z materiałem dowodowym.

Wnioski ogólne
Zalecenia
Załączniki

Z podziałem na każde działanie/inne podległe działanie oraz standardowe funkcje (np. Księgowość, Służba Kontroli, Wewnętrzny Audyt, IT), w załączniku powinno znaleźć się omówienie wykonanej pracy w odniesieniu do każdego celu kontroli, włącznie z opisem celu kontroli, mechanizmu kontroli, struktury akt (w celu określenia, czy zawierają one wymagane podstawowe materiały dowodowe/lub dokumenty konieczne do poparcia wniosku o płatność), ustalenia, ocena, wniosek oraz szczegółowe zalecenia.
Sporządzona powinna zostać lista zaleceń zawierająca przynajmniej następujące informacje: indeks rejestru sprawozdania/status/działanie.

Załącznik do rozdziału E

Przykłady poświadczeń audytu wydawanych przez organ certyfikujący5
_______________
5   Międzynarodowe standardowe poświadczenie przeprowadzenia audytu oraz związanych z tym usług nr 13 (ISA 13), wydawane przez Międzynarodową Federację Księgowych (International Federation of Accountants (IFAC)).

Macierz opinii:
 
 Bez zastrzeżeńOgraniczona liczba zastrzeżeńWniosek negatywny
Bez ograniczeń zasięguOrzeczenie bezwarunkowe (A)Orzeczenie warunkowe (B)Sprzeciw (E)
Z ograniczeniami zasięguOrzeczenie warunkowe (C)Wstrzymanie się od wydania opinii (D)-
 

A.   Orzeczenie bezwarunkowe

Przeprowadziliśmy audyt rocznego zestawienia rachunkowego wydatków zadeklarowanych Komisji jako wydatki poniesione na rzecz Programu w roku finansowym 200x przez [nazwa oraz adres Agencji SAPARD]. Występując w charakterze Organu Certyfikującego, mamy obowiązek wyrazić naszą opinię na temat rocznego zestawienia rachunkowego w oparciu o przeprowadzony przez nas audyt.
Przeprowadziliśmy audyt zgodnie z przyjętymi międzynarodowo standardami prowadzenia audytu oraz zgodnie z postanowieniami art. 6 rozdziału A wieloletniej umowy finansowej. Zaplanowaliśmy oraz przeprowadziliśmy audyt w celu uzyskania wystarczającej gwarancji, że rachunki przekazywane do Komisji nie zawierają błędnych informacji. Audyt obejmował badanie, w drodze badań testowych, materiału dowodowego wspierającego informacje zawarte w rocznym zestawieniu rachunkowym, zapisów zobowiązań, badanie procedur oraz próbek transakcji. Audyt obejmował zgodność płatności z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej wyłącznie w odniesieniu do zdolności struktur administracyjnych Agencji SAPARD w zakresie zapewnienia, że zgodność ta stanowiła przedmiot kontroli przed realizacją płatności. Przeprowadzony przez nas audyt stanowi wystarczającą podstawę sformułowania naszej opinii.
Zgodnie z naszą opinią zestawienie rachunkowe za rok finansowy 200x (datowane DD/MM/RRRR), które ma zostać przekazane do Komisji, jest prawdziwe, wyczerpujące oraz dokładne.
Audyt został przeprowadzony przez nas w okresie od DD/MM/RRRR do DD/MM/RRRR. Sprawozdanie omawiające nasze ustalenia zostaje przekazane w tym samym dniu, w którym datowane jest niniejsze poświadczenie.

[data wydania + podpis, nazwisko oraz stanowisko + nazwa oraz adres organu certyfikującego]

B.   Orzeczenie warunkowe - ujawnione rozbieżności

Przeprowadziliśmy audyt rocznego zestawienia rachunkowego wydatków zadeklarowanych Komisji jako wydatki poniesione na rzecz Programu w roku finansowym 200x przez [nazwa oraz adres Agencji SAPARD]. Występując w charakterze Organu Certyfikującego mamy obowiązek wyrazić naszą opinię na temat rocznego zestawienia rachunkowego w oparciu o przeprowadzony przez nas audyt.
Przeprowadziliśmy audyt zgodnie z przyjętymi międzynarodowo standardami prowadzenia audytu oraz zgodnie z postanowieniami art. 6 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy. Zaplanowaliśmy oraz przeprowadziliśmy audyt w celu uzyskania wystarczającej gwarancji, że rachunki przekazywane do Komisji nie zawierają błędnych informacji. Audyt obejmował badanie, w drodze badań testowych, materiału dowodowego wspierającego informacje zawarte w rocznym zestawieniu rachunkowym, zapisów zobowiązań, badanie procedur oraz próbek transakcji. Audyt obejmował zgodność płatności z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej wyłącznie w odniesieniu do zdolności struktur administracyjnych Agencji SAPARD w zakresie zapewnienia, że zgodność ta stanowiła przedmiot kontroli przed realizacją płatności. Przeprowadzony przez nas audyt stanowi wystarczającą podstawę sformułowania naszej opinii.
Zostały ujawnione rozbieżności pomiędzy rocznym zestawieniem rachunkowym a księgami oraz zapisami Agencji SAPARD, które dotyczą następujących środków działania/innych podległych środków działania (odniesienie: sprawozdanie z audytu, strona X):

[Środek działania/inny wtórny środek działania. Różnica (+/-) w krajowych środkach płatniczych oraz euro
Maszyny rolnicze -23.000 CCC/ 100 euro]
Zgodnie z naszą opinią, z wyjątkiem rozbieżności omówionych w poprzednim akapicie, zestawienie rachunkowe za rok finansowy 200x (datowane DD/MM/RRRR), które ma zostać przekazane do Komisji, jest prawdziwe, wyczerpujące oraz dokładne.
Audyt został przeprowadzony przez nas w okresie od DD/MM/RRRR do DD/MM/RRRR. Sprawozdanie omawiające nasze ustalenia zostaje przekazane w tym samym dniu, w którym datowane jest niniejsze poświadczenie.

[data wydania + podpis, nazwisko oraz stanowisko + nazwa oraz adres organu certyfikującego]

C.   Orzeczenie warunkowe - ograniczenia zakresu

Przeprowadziliśmy audyt rocznego zestawienia rachunkowego wydatków zadeklarowanych Komisji jako wydatki poniesione na rzecz Programu w roku finansowym 200x przez [nazwa oraz adres Agencji SAPARD]. Występując w charakterze Organu Certyfikującego, mamy obowiązek wyrazić naszą opinię na temat rocznego zestawienia rachunkowego w oparciu o przeprowadzony przez nas audyt.
Z wyjątkiem tego, co omówione jest w następnym akapicie, przeprowadziliśmy audyt zgodnie z przyjętymi międzynarodowo standardami prowadzenia audytu oraz zgodnie z postanowieniami art. 6 rozdziału A wieloletniej umowy finansowej. Zaplanowaliśmy oraz przeprowadziliśmy audyt w celu uzyskania wystarczającej gwarancji, że rachunki przekazywane do Komisji nie zawierają błędnych informacji. Audyt obejmował badanie, w drodze badań testowych, materiału dowodowego wspierającego informacje zawarte w rocznym zestawieniu rachunkowym, zapisów zobowiązań, badanie procedur oraz próbek transakcji. Audyt obejmował zgodność płatności z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej wyłącznie w odniesieniu do zdolności struktur administracyjnych Agencji SAPARD w zakresie zapewnienia, że zgodność ta stanowiła przedmiot kontroli przed realizacją płatności. Przeprowadzony przez nas audyt stanowi wystarczającą podstawę sformułowania naszej opinii.
Z uwagi na [dla przykładu] charakter zapisów Agencji SAPARD/Delegowanego Organu itp., nie mieliśmy możliwości upewnienia się co do [należy podać charakter problemu], nawet w drodze zwrócenia się do innych procedur audytu (odniesienie: sprawozdanie z audytu, strona X).
Zgodnie z naszą opinią, z wyjątkiem skutków takich korekt, jeśli w ogóle miały one miejsce, które mogły zostać uznane za konieczne w celu umożliwienia nam upewnienia się co do [należy podać charakter problemu], zestawienie rachunkowe za rok finansowy 200x (datowane DD/MM/RRRR), które ma zostać przekazane do Komisji, jest prawdziwe, wyczerpujące oraz dokładne.
Audyt został przeprowadzony przez nas w okresie od DD/MM/RRRR do DD/MM/RRRR. Sprawozdanie omawiające nasze ustalenia zostaje przekazane w tym samym dniu, w którym datowane jest niniejsze poświadczenie.

[data wydania + podpis, nazwisko oraz stanowisko + nazwa oraz adres Organu Certyfikującego]

D.   Wstrzymanie się od wydania opinii - ograniczenia zakresu

Przeprowadziliśmy audyt rocznego zestawienia rachunkowego wydatków zadeklarowanych Komisji jako wydatki poniesione na rzecz Programu w roku finansowym 200x przez [nazwa oraz adres Agencji SAPARD]. Występując w charakterze Organu Certyfikującego, mamy obowiązek wyrazić naszą opinię na temat rocznego zestawienia rachunkowego w oparciu o przeprowadzony przez nas audyt.
Z wyjątkiem tego, co omówione jest w następnym akapicie, przeprowadziliśmy audyt zgodnie z przyjętymi standardami międzynarodowymi prowadzenia audytu oraz zgodnie z postanowieniami art. 6 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej. Zaplanowaliśmy oraz przeprowadziliśmy audyt w celu uzyskania wystarczającej gwarancji, że rachunki przekazywane do Komisji nie zawierają błędnych informacji. Audyt obejmował badanie, w drodze badań testowych, materiału dowodowego wspierającego informacje zawarte w rocznym zestawieniu rachunkowym, zapisów zobowiązań, badanie procedur oraz próbek transakcji. Audyt obejmował zgodność płatności z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej wyłącznie w odniesieniu do zdolności struktur administracyjnych Agencji SAPARD w zakresie zapewnienia, że zgodność ta stanowiła przedmiot kontroli przed realizacją płatności. Przeprowadzony przez nas audyt stanowi wystarczającą podstawę sformułowania naszej opinii.
Nie mieliśmy możliwości zbadania procedur zasadniczych płatności realizowanych przez organy o delegowanej odpowiedzialności, z powodu ograniczeń narzuconych na zakres naszych prac przez Agencję SAPARD (odniesienie: sprawozdanie z audytu, strona X).
Z uwagi na wagę spraw omówionych w poprzednim akapicie wstrzymujemy się od wydania opinii na temat tego, czy zestawienie rachunkowe za rok finansowy 200x (datowane DD/MM/RRRR), które ma zostać przekazane do Komisji, jest prawdziwe, wyczerpujące oraz dokładne.
Audyt został przeprowadzony przez nas w okresie od DD/MM/RRRR do DD/MM/RRRR. Sprawozdanie omawiające nasze ustalenia zostaje przekazane w tym samym dniu, w którym datowane jest niniejsze poświadczenie.

[data wydania + podpis, nazwisko oraz stanowisko + nazwa oraz adres Organu Certyfikującego]

E.   Opinia przeciwna

Przeprowadziliśmy audyt rocznego zestawienia rachunkowego wydatków zadeklarowanych Komisji jako wydatki poniesione na rzecz Programu w roku finansowym 200x przez [nazwa oraz adres Agencji SAPARD]. Występując w charakterze Organu Certyfikującego, mamy obowiązek wyrazić naszą opinię na temat rocznego zestawienia rachunkowego w oparciu o przeprowadzony przez nas audyt.
Przeprowadziliśmy audyt zgodnie z przyjętymi standardami międzynarodowymi prowadzenia audytu oraz zgodnie z postanowieniami art. 6 rozdziału A załącznika do wieloletniej umowy finansowej. Zaplanowaliśmy oraz przeprowadziliśmy audyt w celu uzyskania wystarczającej gwarancji, że rachunki przekazywane do Komisji nie zawierają błędnych informacji. Audyt obejmował badanie, w drodze badań testowych, materiału dowodowego wspierającego informacje zawarte w rocznym zestawieniu rachunkowym, zapisów zobowiązań, badanie procedur oraz próbek transakcji. Audyt obejmował zgodność płatności z postanowieniami wieloletniej umowy finansowej wyłącznie w odniesieniu do zdolności struktur administracyjnych Agencji SAPARD w zakresie zapewnienia, że zgodność ta stanowiła przedmiot kontroli przed realizacją płatności. Przeprowadzony przez nas audyt stanowi wystarczającą podstawę sformułowania naszej opinii.
Wydatki deklarowane przez Agencję SAPARD nie pokrywają się z płatnościami oraz przychodami zrealizowanymi w tym okresie (odniesienie: sprawozdanie z audytu, strona X).
Zgodnie z naszą opinią, z uwagi na wyniki ustaleń omówionych w poprzednim akapicie, zestawienie rachunkowe za rok finansowy 200x (datowane DD/MM/RRRR), które ma zostać przekazane do Komisji, jest nieprawdziwe, niepełne oraz niedokładne.
Audyt został przeprowadzony przez nas w okresie od DD/MM/RRRR do DD/MM/RRRR. Sprawozdanie omawiające nasze ustalenia zostaje przekazane w tym samym dniu, w którym datowane jest niniejsze poświadczenie.

[data wydania + podpis, nazwisko oraz stanowisko + nazwa oraz adres Organu Certyfikującego]

ROZDZIAł F

TEKST PRAWA WSPÓLNOTOWEGO, O KTÓRYM MOWA W ROZPORZĄDZENIU KOMISJI (WE) NR 2222/2000 W SPRAWIE ZASAD FINANSOWYCH DLA SAPARD DOSTOSOWANY DO NINIEJSZEJ UMOWY6

_______________
6    Dz. U. WE nr L 253, z 07.10.2000, str. 5.

TABELA
 
(a)(b)(c)(d)(e)
Nr PozycjiRozdziałArtykułUstępPrzepisy, które mają być zastosowane przez Polskę na warunkach określonych w Umowie
1A31Komisja może na podstawie analizy indywidualnych przypadków zdolności zarządzania programem (projektem) krajowym oraz sektorowym, procedur kontroli finansowej oraz struktur dotyczących finansów publicznych, podjąć decyzję o uchyleniu wymogu zatwierdzenia ex-ante, o którym jest mowa w pozycji 2, oraz przekazać agencjom wykonawczym w Polsce zarządzanie pomocą finansową w sposób zdecentralizowany. Takie uchylenie jest uzależnione od:
    
* kryteriów minimalnych dotyczących oceny możliwości Agencji wykonawczych w
 krajach kandydujących w zakresie zarządzania pomocą finansową oraz warunków
 minimalnych stosujących się do takich Agencji zgodnie z postanowieniami w
 pozycji nr 3;
    
* szczegółowych przepisów, które zostaną ustanowione w umowach finansowych z
 każdym z krajów będących beneficjentami i dotyczących, między innymi, zaproszeń
 do składania ofert przetargowych, badania oraz oceniania ofert przetargowych,
 udzielania kontraktów oraz wdrażania dyrektyw Wspólnoty w sprawie zamówień
 publicznych
2Fpozycja 1 Wybór projektów, procedury przetargowe oraz kontraktowanie w Polsce stanowią przedmiot zatwierdzenia ex-ante Komisji.
3A31
Minimalne kryteria i warunki dotyczące zdecentralizowanego zarządu dla agencji wykonawczych w Polsce.
1. Minimalne kryteria dotyczące oceny możliwości agencji wykonawczych w Polsce dotyczące zarządzania pomocą finansową.
Następujące kryteria zostają zastosowane przez Komisję przy ocenie, które agencje wykonawcze w krajach stowarzyszonych są zdolne do zarządzania pomocą finansową w sposób zdecentralizowany:
    
(i) powinien istnieć dokładnie określony system zarządzania Programem z pełnymi
   przepisami wewnętrznymi określającymi procedury, wyraźnym podziałem
   odpowiedzialności instytucjonalnych oraz osobistych;
    
(ii) musi być przestrzegana zasada rozdziału uprawnień, tak aby nie istniało
    niebezpieczeństwo konfliktu interesów w zamówieniach publicznych oraz
    płatnościach;
    
(iii) dla celów wykonania zadań muszą być dostępni oraz wyznaczani odpowiedni
     pracownicy. Muszą oni posiadać stosowne umiejętności w zakresie
     przeprowadzania audytu, zdolności językowe oraz być w pełni wyszkoleni w
     zakresie wdrażania programów Wspólnoty.
    
 
2. Minimalne warunki dotyczące zdecentralizowanego zarządzania dla agencji wykonawczych w Polsce.
    Dopuszcza się, aby decentralizacja w Polsce wraz z kontrolą ex-post przeprowadzaną przez Komisję była rozważana z uwagi na Agencję wykonawczą, jeżeli spełnione są następujące warunki:
    
(i) przedstawienie skutecznych mechanizmów kontroli wewnętrznej łącznie z
   niezależnym funkcjonowaniem audytu oraz skutecznym systemem sprawozdawczości
   rachunkowej oraz finansowej spełniającym przyjęte na szczeblu międzynarodowym
   normy audytu;
    
(ii) ostatni audyt finansowy oraz operacyjny stanowiący przykład skutecznego oraz
    punktualnego zarządzania pomocą ze środków Wspólnoty lub krajowymi środkami
    działania o podobnym charakterze;
    (iii) rzetelny krajowy system kontroli finansowej nad agencją wykonawczą;
    
(iv) zasady zamówień publicznych, które są uznawane przez Komisję jako spełnienie
    wymogów tytułu IX rozporządzenia finansowego, stosujące się do budżetu
    ogólnego Wspólnot Europejskich (patrz art. 14.2.6 rozdziału A załącznika do
    niniejszej umowy);
    
(v) zobowiązanie Krajowego Urzędnika Zatwierdzającego do ponoszenia pełnej
   odpowiedzialności finansowej oraz odpowiedzialności za Program.
    To podejście nie ma wpływu na prawo Komisji oraz Trybunału Obrachunkowego do kontrolowania wydatków.
4A136Punkt 4
    Przepisy tego punktu nie naruszają stosowania w Polsce przepisów dotyczących postępowania karnego lub współpracy sądowej pomiędzy krajami kandydującymi, wymienionymi w pozycji 8, oraz państwami członkowskimi.
    
 
Podpunkt 4.1
    
Jeżeli Komisja podejmuje decyzję o przeprowadzeniu kontroli na miejscu oraz inspekcji zgodnie z niniejszą pozycją, zapewni ona, że w tym samym czasie nieprzeprowadzane są podobne kontrole oraz inspekcje w odniesieniu do tych samych faktów z uwagi na wykonawcze podmioty gospodarcze, których to dotyczy (patrz pozycja 6).
Dodatkowo, Komisja weźmie pod uwagę trwające oraz już przeprowadzone przez Polskę w ramach jej ustawodawstwa inspekcje w odniesieniu do tych samych faktów z uwagi na podmioty gospodarcze, których to dotyczy.
    
 
Podpunkt 4.2
    
Kontrole na miejscu oraz inspekcje są przygotowywane oraz przeprowadzane przez Komisję w ścisłej współpracy z władzami Polski, która we właściwym czasie zostaje powiadomiona o przedmiocie, celu oraz podstawie prawnej kontroli oraz inspekcji, tak aby mogły one zapewnić całość niezbędnej pomocy. W tym celu urzędnicy Polski mogą uczestniczyć w kontrolach na miejscu oraz inspekcjach.
Dodatkowo, jeżeli życzy sobie tego Polska, kontrole na miejscu oraz inspekcje mogą być przeprowadzane wspólnie przez Komisję oraz odpowiedzialne władze Polski.
    
 
Podpunkt 4.3
    
Przeprowadzanym przez Komisję kontrolom na miejscu oraz inspekcjom poddane są podmioty gospodarcze, do których mogą zostać zastosowane administracyjne środki działania oraz kary, w przypadkach gdy istnieje powód, aby sądzić, że popełnione zostały nieprawidłowości.
W celu ułatwienia Komisji przeprowadzania takich kontroli oraz inspekcji, od podmiotów gospodarczych wymagane jest zapewnienie dostępu do pomieszczeń, gruntów, środków transportu oraz do innych dziedzin wykorzystywanych dla celów przedsiębiorczych.
    W przypadkach, w których jest to stanowczo wymagane w celu ustalenia, czy wystąpiła nieprawidłowość, Komisja może przeprowadzić kontrole na miejscu oraz inspekcje w odniesieniu do innych podmiotów gospodarczych, których to dotyczy, w celu uzyskania dostępu do związanych z daną sprawą informacji znajdujących się w posiadaniu takich podmiotów gospodarczych, na temat faktów stanowiących przedmiot kontroli na miejscu oraz inspekcji.
    
 
Podpunkt 4.4
    4.4.1 Kontrole na miejscu oraz inspekcje są przeprowadzane pod nadzorem Komisji oraz pod odpowiedzialnością jej urzędników i innych urzędników, należycie upoważnionych, nazywanych dalej "inspektorami Komisji". Dopuszcza się, aby osoby oddane do dyspozycji Komisji przez Polskę w charakterze krajowych rzeczoznawców asystowały przy takich kontrolach i inspekcjach.
    Inspektorzy Komisji wykonują swoje kompetencje za okazaniem pisemnego zezwolenia wskazującego na ich tożsamość oraz stanowisko, wraz z dokumentem wskazującym na sprawę stanowiącą przedmiot oraz cel kontroli na miejscu lub inspekcji.
    Podlegając przestrzeganiu niniejszej umowy, wymaga się od nich zgodności z zasadami postępowania ustanowionymi przez prawo Polski.
    
4.4.2 Podlegając przestrzeganiu niniejszej umowy, Komisja może za zgodą Polski szukać pomocy ze strony urzędników z innych krajów kandydujących, wymienionych w pozycji 8, w charakterze obserwatorów oraz zwrócić się do organów zewnętrznych, działających pod jej odpowiedzialnością, o zapewnienie pomocy technicznej.
Komisja zapewni, aby wspomniani urzędnicy oraz organy udzieliły każdej gwarancji w zakresie wiedzy technicznej, niezależności oraz przestrzegania tajemnicy zawodowej.
    
 
Podpunkt 4.5
    4.5.1 Inspektorzy Komisji, bez wpływu na przepisy niniejszej umowy oraz zgodnie z tymi samymi warunkami, które dotyczą krajowych inspektorów administracyjnych oraz zgodnie z ustawodawstwem krajowym, powinni mieć dostęp do wszystkich informacji oraz dokumentów na temat operacji, których to dotyczy, które są wymagane do prawidłowego przeprowadzenia kontroli na miejscu oraz inspekcji zgodnie z podobnymi warunkami. Dopuszcza się, aby korzystali oni z tych samych ułatwień dotyczących inspekcji, z których korzystają krajowi inspektorzy administracyjni, a w szczególności jeśli chodzi o kopiowanie niezbędnych dokumentów.
    Dopuszcza się, aby kontrole na miejscu oraz inspekcje dotyczyły w szczególności:
    
* ksiąg zawodowych oraz dokumentów, takich jak faktury, listy warunków, kwity
 płatnicze, zestawienia wykorzystanych materiałów oraz wykonanych robót, oraz
 wykazów bankowych znajdujących się w posiadaniu podmiotów gospodarczych,
    * danych komputerowych,
    * systemów oraz metod produkcji, pakowania oraz wysyłki,
    
* kontroli fizycznych dotyczących charakteru oraz ilości towarów lub wykonanych
 operacji,
    * pobierania oraz badania próbek,
    
* postępu robót oraz inwestycji, dla których zapewnione jest finansowanie, oraz
 wykorzystania inwestycji zakończonych,
    * dokumentów budżetowych oraz księgowości,
    * finansowej oraz technicznej realizacji subsydiowanych projektów.
    4.5.2 W razie konieczności, Polska, na żądanie Komisji, podejmie w ramach prawa krajowego odpowiednie środki ostrożności, bez wpływu na niniejszą umowę, w szczególności w celu zabezpieczenia dowodów.
    
 
Podpunkt 4.6
    4.6.1 Informacje przekazane lub uzyskane w każdej formie zgodnie z niniejszą pozycją powinny być objęte tajemnicą zawodową oraz chronione w taki sam sposób, w jaki chronione są podobne informacje przez ustawodawstwo krajowe Polski oraz przez odpowiednie przepisy stosowane w odniesieniu do instytucji Wspólnoty.
    Takie informacje nie mogą być przekazywane osobom spoza instytucji Wspólnoty lub Polski, których funkcje wymagają od nich poznania tych informacji, ani nie mogą również być one wykorzystane przez instytucje Wspólnoty dla celów innych niż zapewnienie skutecznej ochrony interesów finansowych Wspólnoty w Polsce. Jeżeli Polska zamierza wykorzystać do innych celów informacje uzyskane przez urzędników uczestniczących na jej polecenie w charakterze obserwatorów w kontrolach na miejscu oraz inspekcjach, zgodnie z podpunktem 4.4.2, Polska zwraca się o zgodę kraju, w którym taka informacja została uzyskana.
    4.6.2 Komisja, w najkrótszym możliwym terminie, przekazuje kompetentnemu organowi władzy w państwie, na którego obszarze przeprowadzona została kontrola na miejscu lub inspekcja, każdy fakt lub podejrzenie dotyczące naruszenia, które stwierdziła w trakcie przeprowadzania kontroli na miejscu lub inspekcji. W każdym przypadku wymagane jest od Komisji, aby powiadomiła wspomniany wcześniej organ o wynikach takich kontroli oraz inspekcji.
    4.6.3 Inspektorzy Komisji zapewnią aby, bez wpływu na postanowienia niniejszej umowy, podczas sporządzania raportów uwzględniono wymogi proceduralne ustanowione przez prawo krajowe Polski. Materiały oraz dokumenty wspierające, o których mowa w podpunkcie 4.5, są dołączane do wspomnianych raportów. Jeżeli inspekcja jest przeprowadzana wspólnie, zgodnie z drugim podpunktem podpunktu 4.2, inspektorzy krajowi, którzy uczestniczyli w takim działaniu, zostaną poproszeni o kontrasygnowanie raportu sporządzonego przez inspektorów Komisji.
    4.6.4 Komisja zapewni, aby przy wdrażaniu postanowień niniejszej pozycji inspektorzy z jej ramienia postępowali zgodnie z przepisami Wspólnoty oraz przepisami krajowymi dotyczącymi ochrony danych osobowych.
    
4.6.5 Jeżeli podmioty gospodarcze, o których mowa w podpunkcie 4.3, sprzeciwiają się kontroli na miejscu bądź inspekcji, Polska, działając zgodnie z przepisami krajowymi oraz bez naruszenia przepisów niniejszej umowy, udzieli inspektorom Komisji wymaganej przez nich pomocy w celu wykonania swoich obowiązków w zakresie przeprowadzenia kontroli na miejscu lub inspekcji.
Obowiązkiem Polski jest podjęcie wszelkich koniecznych środków działania, zgodnie z prawem krajowym.
5A131(b)"Nieprawidłowość" oznacza każde naruszenie przepisów niniejszej umowy, wynikające ze świadomego działania lub przeoczenia przez podmiot gospodarczy (patrz pozycja 6), który powoduje lub może powodować szkodę na rzecz Wspólnoty lub z powodu nieuzasadnionej pozycji wydatku.
6APozycja 4 oraz 5 Administracyjne środki działania oraz kary mogą być zastosowane wobec podmiotów gospodarczych, a mianowicie do wszystkich osób fizycznych oraz prawnych lub innych jednostek uznanych przez prawo krajowe (jednostki prywatne, przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa publiczne oraz organa władzy na szczeblu państwowym, regionalnym i lokalnym), jeżeli ich działalność mogła doprowadzić ich, poprzez nieprawidłowe stosowanie niniejszej umowy, do uczynienia próby lub szkody na rzecz udziału Wspólnoty, jak też wobec osób fizycznych oraz prawnych, które były zaangażowane w zlecenie popełnienia nieprawidłowości lub od których oczekuje się odpowiadania za nieprawidłowość w celu uniknięcia jej popełnienia.
7A136Podpunkt 7.1
    
7.1.1 Zawiadomienie o nieprawidłowościach wynikających z finansowania ze środków Wspólnoty powinno być przekazane zgodnie z przepisami ustanowionymi w niniejszej pozycji.
Przepisy te nie naruszają stosowania w Polsce przepisów dotyczących postępowania karnego lub współpracy sądowej w sprawach karnych pomiędzy krajami kandydującymi, wymienionymi w pozycji 8, oraz państwami członkowskimi.
    
 
Podpunkt 7.2
    7.2.1 W terminie trzech miesięcy od zawarcia wieloletniej umowy Polska powiadomi Komisję o:
    
* przepisach ustanowionych przez prawo, regulację lub działanie administracyjne
 dla celów stosowania środków działania zgodnie z art. 13 ust. 1 rozdziału A
 załącznika do niniejszej umowy,
    
* wykazie władz instytucji władzy oraz organów odpowiedzialnych za stosowanie
 środków działania zgodnie ze wspomnianym art. 13 ust. 1 rozdziału A załącznika
 do niniejszej umowy,
    
* głównych przepisach dotyczących roli oraz funkcjonowania tych władz i instytucji
 oraz procedur, za których stosowanie są one odpowiedzialne.
    7.2.2 Polska powiadomi bezzwłocznie Komisję o wszelkich poprawkach do informacji dostarczonych zgodnie z podpunktem 7.2.1.
    7.2.3 Komisja zbada powiadomienia Polski oraz poinformuje Polskę o wnioskach, które zamierza z nich wyciągnąć. Komisja pozostaje w kontakcie z Polską w zakresie koniecznym z uwagi na stosowanie postanowień niniejszej pozycji.
    
 
Podpunkt 7.3
    7.3.1 Polska, w terminie dwóch miesięcy od zakończenia każdego kwartału, powiadomi Komisję o wszelkich nieprawidłowościach, które były przedmiotem wstępnych dochodzeń administracyjnych lub sądowych.
    W tym celu Polska tak dalece jak jest to możliwe, przekaże dane szczegółowe dotyczące:
    * przepisów, które zostały naruszone,
    
* charakteru oraz kwoty wydatku; w przypadkach, w których nie została dokonana
 żadna płatność, kwoty które zostałyby błędnie wypłacone w razie niewykrycia
 nieprawidłowości, z wyjątkiem przypadków, w których błąd lub zaniedbanie zostały
 wykryte przed dokonaniem płatności i nie prowadzą do nałożenia jakichkolwiek kar
 administracyjnych lub sądowych,
    * kwoty całkowitej oraz jej rozdzielenia pomiędzy różne źródła finansowania,
    * danego projektu oraz środka działania,
    * okresu lub czasu, w którym popełnione zostało naruszenie,
    * stosowanych praktyk przy popełnieniu naruszenia,
    * sposobu ujawnienia naruszenia,
    
* władz krajowych lub instytucji, które sporządziły oficjalny raport w sprawie
 naruszenia,
    
* konsekwencji finansowych, zawieszenia wszelkich płatności oraz możliwości
 windykacji,
    
* daty oraz źródła pierwszej informacji prowadzącej do podejrzenia, że naruszenie
 miało rzeczywiście miejsce,
    * daty sporządzenia urzędowego raportu na temat naruszenia,
    * w odpowiednich przypadkach, Polski oraz innych zaangażowanych krajów,
    
* tożsamości zaangażowanych osób fizycznych oraz prawnych, poza przypadkami, w
 których taka informacja jest bez znaczenia dla zwalczania naruszeń, z uwagi na
 charakter naruszenia.
    7.3.2 Jeżeli niektóre z informacji, o których mowa w podpunkcie 7.3.1, a w szczególności informacje dotyczące działań zaangażowanych w popełnienie naruszenia oraz sposobu wykrycia naruszenia, są niedostępne, Polska, tak dalece, na ile jest to możliwe, dostarczy brakujące informacje podczas przekazywania następnych raportów kwartalnych do Komisji.
    
 
Podpunkt 7.4
    Polska bezzwłocznie przekaże Komisji raport dotyczący każdego naruszenia ujawnionego lub podejrzewanego, w razie gdy istnieje obawa, że:
    
* może ono, w szybkim tempie, spowodować reperkusje poza jej obszarem,
i (lub)
    
* wskazuje ono na to, że zaangażowane zostało nowe działanie mające na celu
 oszustwo.
    Komisja postanowi, czy takie informacje zostaną przekazane innym krajom kandydującym oraz państwom członkowskim.
    
 
Podpunkt 7.5
    7.5.1 W terminie dwóch miesięcy po zakończeniu każdego kwartału Polska powiadomi Komisję, wraz z odniesieniami do każdego wcześniejszego raportu sporządzonego zgodnie z podpunktem 7.3, o postępowaniach wszczętych w następstwie wszystkich naruszeń podanych do wiadomości poprzednio oraz o wynikających z nich istotnych zmianach, włącznie z:
    * kwotami, które zostały, bądź oczekuje się, że zostaną odzyskane,
    
* tymczasowymi zaradczymi środkami działania podjętymi przez Polskę w celu
 zabezpieczenia zwrotu błędnie wypłaconych sum,
    
* postępowaniami sądowymi oraz administracyjnymi wszczętymi w celu zwrotu błędnie
 wypłaconych sum oraz w celu nałożenia sankcji,
    
* powodami każdego zaniechania postępowania windykacyjnego; Komisja, o ile będzie
 to możliwe, powinna być powiadomiona przed podjęciem takiej decyzji,
    * każdym przypadkiem zaniechania postępowania karnego.
    Polska powiadomi Komisję o decyzjach administracyjnych lub sądowych, lub ich głównych punktach dotyczących zakończenia tych postępowań.
    
 
7.5.2 Bez wpływu na art. 14.2.8 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy, jeżeli Polska uzna, że dana kwota nie może zostać w całości zwrócona, lub nie można oczekiwać, aby została w całości zwrócona, Polska powiadomi Komisję, w specjalnym raporcie, o niezwróconej kwocie.
    7.5.3 W przypadku powołanym w 7.5.2, bez wpływu na art. 14.2.8 rozdziału A, Komisja może wystosować prośbę do Polski o kontynuację procedury zwrotu.
    7.5.4 Jeśli władze Polski zadecydują, na wyraźną prośbę Komisji, o rozpoczęciu lub kontynuacji postępowań prawnych mających na celu zwroty sum niesłusznie zapłaconych, Komisja, bez wpływu na art. 14.2.8 rozdziału A, może zobowiązać się do zwrotu Polsce całości bądź części kosztów prawnych oraz kosztów wynikających bezpośrednio z procedur prawnych, według przedłożonych dowodów w postaci dokumentów, nawet jeśli procedury okazałyby się nieskuteczne.
    
 
Podpunkt 7.6
    W razie niewystąpienia żadnych naruszeń mogących być przedmiotem raportu w okresie odniesienia, Polska powiadomi Komisję o tym fakcie w tym samym terminie, który jest określony w podpunkcie 7.3.1.
    
 
Podpunkt 7.7
    7.7.1 Komisja będzie utrzymywać odpowiednie kontakty z Polską w celu uzupełniania dostarczonych informacji w sprawie naruszeń, o których mowa w podpunkcie 7.3, w sprawie postępowań, o których mowa w podpunkcie 7.5, a w szczególności w sprawie możliwości zwrotu.
    7.7.2 Niezależnie od kontaktów wspomnianych w podpunkcie 7.7.1, Komisja powiadomi Polskę, w razie gdy charakter naruszenia sugerowałby, że takie same lub podobne praktyki mogą występować w innych krajach.
    7.7.3 Komisja zorganizuje spotkania informacyjne dla przedstawicieli krajów kandydujących wymienionych w pozycji 8 w celu zbadania, z ich udziałem, informacji uzyskanych zgodnie z podpunktami 7.3-7.5 oraz zgodnie z podpunktem 7.7, w szczególności mając na uwadze lekcje płynące z tych informacji w związku z naruszeniami, środkami zapobiegawczymi oraz postępowaniem sądowym.
    7.7.4 Na życzenie Polski lub Komisji, Polska oraz Komisja przeprowadzą wzajemne konsultacje w celu zlikwidowania wszelkich luk w przepisach szkodliwych dla interesów Wspólnoty, które ujawnią się w trakcie stosowania przepisów.
    
 
Podpunkt 7.8
    7.8.1 Polska oraz Komisja podejmą wszelkie konieczne środki ostrożności mające na celu zapewnienie poufności wymienianych między sobą informacji.
    7.8.2 Informacje, o których mowa w niniejszej pozycji, nie mogą być, w szczególności, przesłane do osób spoza Polski lub instytucji Wspólnoty, których obowiązki wymagają dostępu do tych informacji, chyba że dostarczający je kraj wyraźnie się na to zgodzi.
    7.8.3 Dopuszcza się ujawnienie nazwisk osób fizycznych oraz nazw osób prawnych innemu krajowi kandydującemu wymienionemu w pozycji 8, państwu członkowskiemu lub instytucji Wspólnoty wyłącznie, jeżeli jest to konieczne w celu zapobieżenia bądź wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia bądź w celu ustalenia, czy domniemane naruszenie miało miejsce.
    
7.8.4 Informacje przekazane lub uzyskane w każdej formie zgodnie z niniejszą pozycją będą objęte tajemnicą zawodową oraz będą chronione w taki sam sposób, w jaki podobne informacje chronione są przez ustawodawstwo krajowe tego kraju kandydującego, który je uzyskał, oraz przez odpowiednie przepisy stosowane w instytucjach Wspólnoty.
Dodatkowo, informacje nie mogą być wykorzystywane do innych celów niż te, które są przewidziane w niniejszej pozycji, chyba że władze, które je dostarczyły, wyraziły swoje wyraźne przyzwolenie, oraz pod warunkiem, że przepisy obowiązujące w kraju, w którym znajdują się władze, które są adresatem, nie zabraniają takiego przekazania bądź wykorzystania.
    7.8.5 Podpunkty 7.8.1-7.8.4 nie będą utrudniały korzystania, w ramach każdego działania prawnego lub wszczętego w następstwie postępowania dotyczącego niezgodności z niniejszą umową, z informacji uzyskanych zgodnie z niniejszą pozycją. Odpowiednie władze w Polsce, które dostarczyły informacje, zostaną bezzwłocznie powiadomione o ich wykorzystaniu.
    7.8.6 Jeżeli Polska powiadomi Komisję o tym, że osoba fizyczna bądź prawna, której nazwisko (lub nazwa) zostało przekazane Komisji zgodnie z niniejszą pozycją, okaże się w dalszym śledztwie niezamieszaną w popełnienie jakiegokolwiek naruszenia, Komisja bezzwłocznie powiadomi o tym fakcie wszystkich, którym ujawniła to nazwisko (lub nazwę) zgodnie z niniejszą pozycją. Taka osoba w wyniku powyższego, na mocy wcześniejszego powiadomienia, przestanie być traktowana jako osoba zamieszana w popełnienie danego naruszenia.
    
 
Podpunkt 7.9
    Odzyskane kwoty będą podzielone pomiędzy Polskę a Wspólnotę w wielkości proporcjonalnej do już poniesionych przez nie wydatków, pod warunkiem że wierzytelność nie została odpisana zgodnie z zasadą, o której mowa w art. 14.2.8 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy.
    
 
Podpunkt 7.10
    7.10.1 Jeżeli naruszenia dotyczą sum mniejszych od równowartości 4.000 euro, w złotych polskich, obciążających budżet Wspólnoty, Polska nie przekazuje Komisji informacji przewidzianych w podpunktach 7.3 oraz 7.5, o ile Komisja wyraźnie ich nie zażąda.
8A142.6Republika Bułgarii, Republika Czeska, Republika Estonii, Republika Węgierska, Republika Łotewska, Republika Litewska, Rzeczpospolita Polska, Rumunia, Republika Słowacji oraz Republika Słowenii.
9A123Podpunkt 9.1
    9.1.1 Organ pojednawczy spełnia następujące zadania:
    (a) zbadanie każdej sprawy przekazanej mu przez Polskę, która w związku z ustaleniami zgodnymi z postanowieniami art. 12 rozdziału A załącznika do niniejszej umowy oraz po dwustronnych rozmowach na temat tych ustaleń otrzymuje formalne powiadomienie od Komisji, z odniesieniem do art. 12 rozdziału A oraz niniejszej pozycji niniejszego rozdziału, o wniosku, że pewne pozycje wydatków poniesionych przez Polskę nie mogą obciążać Programu,
    (b) podejmowanie prób pogodzenia rozbieżnych stanowisk reprezentowanych przez Komisję i przez Polskę, oraz
    (c) z chwilą zakończenia swoich dochodzeń, sporządzenie raportu z wyniku swoich wysiłków pojednawczych, w którym czyni wszelkie takie uwagi, jakie uznaje za użyteczne, w razie gdyby wszystkie lub niektóre punkty sporu pozostawały nierozstrzygnięte.
    9.1.2 Dla celów kolejnych etapów procedury rozliczania rachunków:
    a) stanowisko organu będzie bez wpływu na ostateczną decyzję Komisji dotyczącą rozliczania rachunków,
    b) fakt nieprzedstawienia sprawy organowi będzie bez wpływu dla kraju, który otrzyma powiadomienie z Komisji, o którym mowa w podpunkcie 9.1.1 lit. a).
    
 
Podpunkt 9.2
    
9.2.1 Polska musi przedstawiać sprawę organowi w ciągu 30 dni roboczych od
     otrzymania powiadomienia, o którym mowa w podpukcie 9.1.1 lit. a), poprzez
     wysłanie uzasadnionej prośby o polubowne rozstrzygnięcie do sekretariatu
     organu pojednawczego, którego adres zostanie przedstawiony Polsce w tym
     komunikacie.
    
9.2.2 Prośba o pojednanie jest dopuszczalna jedynie, gdy finansowe rozstrzygnięcie
     rekomendowane przez Komisję pod względem działań:
          - przekracza wysokość 0,5 miliona euro; albo
    
     - stanowi ponad 25% całkowitych wydatków Polski w ramach danej pozycji
       budżetu.
    Ponadto, jeżeli podczas rozmów dwustronnych, o których mowa w podpunkcie 9.1.1 lit. a), Polska utrzymuje oraz wykazuje, że sprawa jest jedną z zasad, które dotyczą stosowania przepisów Wspólnoty, przewodniczący organu może wystosować prośbę o przyjęcie porozumienia.
    9.2.3 Sekretariat organu potwierdza przyjęcie prośby o porozumienie.
    9.2.4 Organ prowadzi dochodzenie w sposób możliwie najbardziej nieformalny oraz szybki, opierając się na dowodach znajdujących się w dokumentach oraz na rzetelnym przesłuchaniu Komisji i władz krajowych, których to dotyczy. Po zakończeniu swojego dochodzenia organ przesyła powyższym raport, o którym mowa w podpunkcie 9.1.1 lit. c).
    9.2.5 Jeżeli w terminie czterech miesięcy od przedstawienia sprawy organ nie doprowadzi do pojednania stanowisk Komisji oraz Polski, uznaje się postępowanie pojednawcze za nieudane. W raporcie, o którym mowa w podpunkcie 9.1.1 lit. c), wymienione zostają powody niemożności pojednania stanowisk.
    9.2.6 Raport opracowany w ustanowionym terminie jest przesyłany do:
    * kraju kandydującego, który przedstawił sprawę organowi;
    * pozostałych krajów kandydujących;
    * Komisji przy proponowaniu decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.
    
 
Podpunkt 9.3
    9.3.1 Spotkania organu odbywają się w siedzibie głównej Komisji. Sekretariat organu będą stanowili pracownicy Komisji.
    9.3.2 Żaden członek, który na wcześniejszym stanowisku był osobiście zaangażowany w rozpatrywaną sprawę, nie może brać udziału w pracach organu lub składać podpisu na raporcie.
    9.3.3 Bez wpływu na podpunkt 9.3.2, raporty muszą być przyjmowane przez większość absolutną obecnych członków, przy quorum składającym się z trzech członków. Raporty podpisywane są przez przewodniczącego oraz członków biorących udział w obradach. Będą one rejestrowane przez sekretariat.
    
 
Podpunkt 9.4
    9.4.1 Członkowie organu wykonują swoje obowiązki niezależnie, nie zwracając się o wskazówki ani nie przyjmując wskazówek od żadnego rządu ani instytucji.
    9.4.2 Członkowie organu nie mogą ujawniać jakichkolwiek informacji uzyskanych przez nich w trakcie wykonywania swojej pracy na rzecz organu. Informacje takie są poufne oraz objęte obowiązkiem tajemnicy zawodowej.
10A142.7Instytucjami publicznymi obejmowanymi przyznawaniem kontraktów na roboty publiczne są: władze państwowe, regionalne lub lokalne, zarządzane przepisami prawa publicznego, związki utworzone przez jedną bądź kilka takich instytucji lub organów zarządzanych przepisami prawa publicznego; instytucja zarządzana przepisami prawa publicznego oznacza każdą instytucję:
    
* utworzoną w określonym celu spełniania potrzeb w interesie ogółu, niemającą
 charakteru przemysłowego bądź komercyjnego, oraz
    * posiadającą osobowość prawną, a także
    
* w przeważającej części finansowaną przez instytucje władzy na szczeblu
 państwowym, regionalnym lub lokalnym, lub przez inne instytucje zarządzane
 przepisami prawa publicznego, lub których zarządzanie nadzorowane jest przez te
 instytucje, lub posiadające radę administracyjną, zarządzającą bądź nadzorczą,
 której ponad połowa członków jest wyznaczana przez instytucje władzy na szczeblu
 państwowym, regionalnym lub lokalnym bądź przez inne instytucje zarządzane
 przepisami prawa publicznego.
 

ROZDZIAł G

ROZSTRZYGANIE KWESTII SPORNYCH - SAPARD

1. Wszelkie kwestie sporne pomiędzy Umawiającymi się Stronami, dotyczące warunków wykonania niniejszej umowy, które nie zostają rozstrzygnięte pomiędzy Umawiającymi się Stronami, zostaną rozstrzygnięte w drodze arbitrażu dokonanego przez Trybunał Arbitrażowy zgodnie z pkt 2-7 niniejszego rozdziału.
2. Każdej z Umawiających się Stron przysługuje prawo wszczęcia procedury rozstrzygania sporów. Każda strona wyznacza swojego arbitra w terminie trzech miesięcy od rozpoczęcia procedury.
3. Trybunał Arbitrażowy powoływany oddzielnie dla każdej sprawy składa się z trzech arbitrów wyznaczonych w następujący sposób:
-    jeden z arbitrów wyznaczony przez Polskę,
-    jeden z arbitrów wyznaczony przez Komisję,
-    jeden z arbitrów wyznaczony w drodze porozumienia Stron bądź, w przypadku gdy Strony nie mogą dojść do porozumienia, wyznaczony przez przewodniczącego Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich.
4. W przypadku gdy którakolwiek z Umawiających się Stron nie wyznaczy swojego arbitra w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wezwania do arbitrażu, arbiter taki zostaje wyznaczony przez przewodniczącego Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich.
5. W przypadku rezygnacji, śmierci bądź niezdolności do pełnienia swojej funkcji arbitra, wyznaczony zostaje inny arbiter, zgodnie z punktami 2-4, i ma on takie same uprawnienia i obowiązki, jakie przysługiwały pierwszemu arbitrowi.
6. Trybunał Arbitrażowy weźmie po uwagę odpowiednie orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
7. Wszystkie decyzje podejmowane są większością głosów Trybunału Arbitrażowego. Procedurę arbitrażową ustala Trybunał. Jego decyzje są wiążące dla obydwu Umawiających się Stron. Każda z Umawiających się Stron ponosi koszty wyznaczenia swojego arbitra i przedstawicielstwa w procedurze arbitrażowej; pozostałe koszty ponoszą w równych częściach Umawiające się Strony.

Pozycje

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 588, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 628, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 679, 680, 681, 682, 683, 684, 685, 686, 687, 688, 689, 690, 691, 692, 693, 694, 695, 696, 697, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 720, 721, 722, 723, 724, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 732, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788

Polecamy

Poszukując najlepszego prawnika na dolnym śląsku pamiętajmy że tylko prawnik Wrocław oferuje najtańsze usługi prawnicze w tej części kraju. Planujesz remont? Poszukujesz projektanta domu? Najlepsi fachowcy pomogą Ci w każdej pracy budowlanej – kwiaty na telefon Wrocław – najtaniej zakupisz w kwiaciarni Margarita we Wrocławiu przy ul. Orląt Lwowskich. Kiedy zdaży Ci się stłuczka lub kiedy Twój samochód odmówi Ci posłuszeństwa - znajdź najlepszą firmę holowniczą dzięki serwisowi o tematyce "pomoc drogowa". Polecamy równierz.
Wszelkie prawa zastrzeżone, © ZnanyPrawnik 2024
Dodaj do ulubionych Mapa strony Polityka prywatności Regulamin Reklama Współpraca Kontakt