|
|
Kodeks pracy
DZIAŁ DRUGI
Stosunek pracy
ROZDZIAŁ I
Przepisy ogólne
Art. 22. § 1.
22)
Przez nawiązanie
stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod
jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca — do zatrudniania
pracownika za wynagrodzeniem.
§ 11.
23)
Zatrudnienie w warunkach
określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony
umowy.
§ 12. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu
warunków wykonywania pracy, określonych w § 1.
§ 2. Pracownikiem może być osoba, która ukończyła 18 lat. Na warunkach określonych w dziale dziewiątym
pracownikiem może być również osoba, która nie ukończyła 18 lat.
§ 3. Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego nawiązać
stosunek pracy oraz dokonywać czynności prawnych, które dotyczą tego stosunku. Jednakże gdy stosunek pracy
sprzeciwia się dobru tej osoby, przedstawiciel ustawowy za zezwoleniem sądu opiekuńczego może stosunek pracy
rozwiązać.
Art. 221. § 1. Pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania
danych osobowych obejmujących:
1) imię (imiona) i nazwisko,
4) miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
6) przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
§ 2. Pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania, niezależnie od danych osobowych, o których mowa w § 1,
także:
1) innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika,
jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych
uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
2) numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego
Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
§ 3. Udostępnienie pracodawcy danych osobowych następuje w formie oświadczenia osoby, której one dotyczą.
Pracodawca ma prawo żądać udokumentowania danych osobowych osób, o których mowa w § 1 i 2.
§ 4. Pracodawca może żądać podania innych danych osobowych niż określone w § 1 i 2, jeżeli obowiązek ich
podania wynika z odrębnych przepisów.
§ 5. W zakresie nieuregulowanym w § 1–4 do danych osobowych, o których mowa w tych przepisach, stosuje się
przepisy o ochronie danych osobowych.
Art. 23. (skreślony)
24)
.
Art. 231.
25)
§ 1. W razie
przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych
stosunkach pracy, z zastrzeżeniem przepisów § 5.
§ 2. Za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na innego
pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadają solidarnie.
§ 3. Jeżeli u pracodawców, o których mowa w § 1, nie działają zakładowe organizacje związkowe, dotychczasowy
i nowy pracodawca informują na piśmie swoich pracowników o przewidywanym terminie przejścia zakładu pracy lub
jego części na innego pracodawcę, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla
pracowników, a także zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności
warunków pracy, płacy i przekwalifikowania; przekazanie informacji powinno nastąpić co najmniej na 30 dni przed
przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę.
§ 4. W terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, pracownik może
bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym
trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez
pracodawcę za wypowiedzeniem.
§ 5. Pracodawca, z dniem przejęcia zakładu pracy lub jego części, jest obowiązany zaproponować nowe warunki
pracy i płacy pracownikom świadczącym dotychczas pracę na innej podstawie niż umowa o pracę oraz wskazać
termin, nie krótszy niż 7 dni, do którego pracownicy mogą złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odmowie przyjęcia
proponowanych warunków. W razie nieuzgodnienia nowych warunków pracy i płacy dotychczasowy stosunek pracy
rozwiązuje się z upływemokresu równego okresowi wypowiedzenia, liczonego od dnia, w którym pracownik złożył
oświadczenie o odmowie przyjęcia proponowanych warunków, lub od dnia, do którego mógł złożyć takie
oświadczenie. Przepis § 4 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
§ 6. Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej
wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy.
Art. 231a. § 1. Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, nieobjętego
układem zbiorowym pracy lub zatrudniającego mniej niż 20 pracowników, może być zawarte porozumienie o
stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi
pracownikami, w zakresie i przez czas ustalone w porozumieniu.
§ 2. Przepisy art. 91 § 1—4 stosuje się odpowiednio.
Art. 232.
26)
Jeżeli przepisy
prawa pracy przewidują współdziałanie pracodawcy z zakładową organizacją związkową w indywidualnych sprawach ze
stosunku pracy, pracodawca ma obowiązek współdziałać w takich sprawach z zakładową organizacją związkową
reprezentującą pracownika z tytułu jego członkostwa w związku zawodowym albo wyrażenia zgody na obronę praw
pracownika nie zrzeszonego w związku — zgodnie z ustawą o związkach zawodowych.
Art. 24. (skreślony)
27)
.
ROZDZIAŁ II
Umowa o pracę
ODDZIAŁ 1
Zawarcie umowy o pracę
Art. 25. § 1. Umowę o pracę zawiera się na czas nie określony, na czas określony lub na czas
wykonania określonej pracy. Jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej
nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na
czas określony, obejmujący czas tej nieobecności.
§ 2.
28)
Każda z umów, o których mowa w
§ 1, może być poprzedzona umową o pracę na okres próbny, nie przekraczający 3 miesięcy.
Art. 251.§ 1. Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w
skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły
umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej
a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.
§ 2. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu
wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu,
kolejnej umowy o pracę na czas określony w rozumieniu § 1.
§ 3. Przepis § 1 nie dotyczy umów o pracę na czas określony zawartych:
1) w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
2) w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym albo zadań realizowanych
cyklicznie.
Art. 26. Stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a
jeżeli terminu tego nie określono — w dniu zawarcia umowy.
Art. 27. (skreślony)
30)
.
Art. 28. (skreślony)
31)
.
Art. 29. § 1. Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki
pracy i płacy, w szczególności:
2) miejsce wykonywania pracy,
3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
5) termin rozpoczęcia pracy.
§ 2. Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy
pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi
na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.
§ 3. Pracodawca informuje pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o
pracę, o:
1) obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
2) częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
3) wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,
4) obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
5) układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty,
a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy — dodatkowo o porze nocnej, miejscu,
terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i
obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
§ 31. Poinformowanie pracownika o jego warunkach zatrudnienia, o których mowa w § 3 pkt 1–4,
może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy.
§ 32. Pracodawca informuje pracownika na piśmie o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których
mowa w § 3 pkt 1–4, o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy, a także o zmianie układu zbiorowego pracy,
którym pracownik jest objęty, niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie
tych zmian, a w przypadku gdy rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić przed upływem tego terminu — nie
później niż do dnia rozwiązania umowy.
§ 33. Poinformowanie pracownika o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w § 3 pkt
1–4, może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy.
§ 4. Zmiana warunków umowy o pracę wymaga formy pisemnej.
§ 5. Przepisy § 1–4 stosuje się odpowiednio do stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o
pracę.
Art. 291. § 1. Umowa o pracę z pracownikiem skierowanym do pracy na obszarze państwa
niebędącego członkiem Unii Europejskiej na okres przekraczający 1 miesiąc, niezależnie od warunków
określonych w art. 29 § 1, powinna określać:
1) czas wykonywania pracy za granicą,
2) walutę, w której będzie wypłacane pracownikowi wynagrodzenie w czasie wykonywania pracy za
granicą.
§ 2. Przed skierowaniem pracownika do pracy pracodawca dodatkowo informuje pracownika na piśmie o:
1) świadczeniach przysługujących z tytułu skierowania do pracy poza granicami kraju, obejmujących zwrot
kosztów przejazdu oraz zapewnienie zakwaterowania,
2) warunkach powrotu pracownika do kraju.
§ 3. Poinformowanie pracownika o jego warunkach zatrudnienia, o których mowa w § 2, może nastąpić przez
pisemne wskazanie odpowiednich przepisów.
§ 4. Pracodawca informuje pracownika na piśmie o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w § 2,
niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, a w przypadku gdy
rozwiązanie umowy o pracę miałoby nastąpić przed upływem tego terminu — nie później niż do dnia rozwiązania
umowy.
§ 5. Poinformowanie pracownika o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w § 2, może nastąpić
przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów.
§ 6. Przepisy § 1—5 stosuje się odpowiednio do stosunków pracy nawiązanych na innej podstawie niż umowa o
pracę.
Art. 292. § 1. Zawarcie z pracownikiem umowy o pracę przewidującej zatrudnienie w
niepełnym wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób mniej
korzystny w stosunku do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, z
uwzględnieniem jednak proporcjonalności wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, do
wymiaru czasu pracy pracownika.
§ 2. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, uwzględnić wniosek pracownika dotyczący zmiany wymiaru czasu
pracy określonego w umowie o pracę.
ODDZIAŁ 2
Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę
Art. 30. § 1. Umowa o pracę rozwiązuje się:
1) na mocy porozumienia stron,
2) przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za
wypowiedzeniem),
3) przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia),
4) z upływem czasu, na który była zawarta,
5) z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.
§ 2.
35)
Umowa o pracę na okres próbny
rozwiązuje się z upływem tego okresu, a przed jego upływem może być rozwiązana za wypowiedzeniem.
§ 21.
36)
Okres wypowiedzenia
umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w
ostatnim dniu miesiąca.
§ 3. Oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno
nastąpić na piśmie.
§ 4.
37)
W oświadczeniu pracodawcy o
wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nie określony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia
powinna być wskazana przyczynauzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.
§ 5.
38)
W oświadczeniu pracodawcy o
wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o
przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Art. 31. (skreślony)
39)
.
ODDZIAŁ 3
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
Art. 32. § 1. Każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na:
§ 2. Rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia.
Art. 33. Przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą
przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Art. 331. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony w okolicznościach,
o których mowa w art. 25 § 1 zdanie drugie, wynosi 3 dni robocze.
Art. 34.
41)
Okres wypowiedzenia umowy
o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Art. 35. (skreślony)
42)
.
Art. 36. § 1.
43)
Okres
wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego
pracodawcy i wynosi:
1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
§ 11.
44)
Do okresu
zatrudnienia, o którym mowa w § 1, wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy,
jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 231, a także w innych
przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy
nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
§ 5.
46)
Jeżeli pracownik jest zatrudniony
na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o
pracę, że w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1, okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a w przypadku, o
którym mowa w § 1 pkt 2 — 3 miesiące.
§ 6.
47)
Strony mogą po dokonaniu
wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie
nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.
Art. 361. § 1. Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas
nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn
niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres
trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje
odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
§ 2. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez
pracy do okresu zatrudnienia.
Art. 37. § 1. W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez
pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia.
§ 2. Wymiar zwolnienia wynosi:
1) 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
2)
50)
3 dni robocze — w okresie
trzymiesięcznego wypowiedzenia, także w przypadku jego skrócenia na podstawie art. 361 § 1.
Art. 38. § 1.
51)
O zamiarze
wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nie określony pracodawca zawiadamia na piśmie
reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie
umowy.
§ 2.
52)
Jeżeli zakładowa organizacja
związkowa uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia
zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia.
§ 5.
55)
Po rozpatrzeniu stanowiska
organizacji związkowej, a także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w ustalonym terminie, pracodawca
podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia.
Art. 39.
56)
Pracodawca nie może
wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku
emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego
wieku.
Art. 40.
57)
Przepisu art. 39 nie
stosuje się w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
57a)
Art. 41.
58)
Pracodawca nie może
wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności
pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez
wypowiedzenia.
Art. 411.
59)
§ 1.
60)
W razie ogłoszenia upadłości lub
likwidacji pracodawcy, nie stosuje się przepisów art. 38, 39 i 41, ani przepisów szczególnych dotyczących
ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę.
§ 2.
60)
W razie ogłoszenia upadłości lub
likwidacji pracodawcy, umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy może
być rozwiązana przez każdą ze stron za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Art. 42. § 1. Przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia
wynikających z umowy warunków pracy i płacy.
§ 2. Wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na
piśmie nowe warunki.
§ 3.
62)
W razie odmowy przyjęcia przez
pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego
wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie
przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające
warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik
może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
§ 4.
62)
Wypowiedzenie dotychczasowych
warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych
potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w
roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Art. 43.
63)
Pracodawca może
wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi, o którym mowa w art. 39, jeżeli wypowiedzenie stało się
konieczne zewzględu na:
1) wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy
lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
2) stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo
niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
ODDZIAŁ 4
Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia
umowy o pracę przez pracodawcę
64)
Art. 44.
65)
Pracownik może wnieść
odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy, o którym mowa w dziale dwunastym.
Art. 45. § 1.
66)
W razie
ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza
przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy — stosownie do żądania pracownika — orzeka o bezskuteczności
wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu — o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich
warunkach albo o odszkodowaniu.
§ 2.
67)
Sąd pracy może nie uwzględnić
żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że
uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o
odszkodowaniu.
§ 3.
68)
Przepisu § 2 nie stosuje się do
pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników
przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia
do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 411; w takim przypadku sąd pracy orzeka o
odszkodowaniu.
Art. 46. (skreślony)
69)
.
Art. 47.
70)
Pracownikowi, który
podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie
więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące — nie więcej niż za 1 miesiąc.
Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie ciąży lub
urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to także
przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z
urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu
szczególnego.
Art. 471.
71)
Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3
miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Art. 48. § 1.
72)
Pracodawca może
odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosił on
gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od
pracownika.
§ 2.
73)
Pracownik, który przed
przywróceniem do pracy podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, może bez wypowiedzenia, za trzydniowym
uprzedzeniem, rozwiązać umowę o pracę z tym pracodawcą w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy. Rozwiązanie
umowy w tym trybie pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy o pracę przez
pracodawcę za wypowiedzeniem.
Art. 49.
74)
W razie zastosowania
okresu wypowiedzenia krótszego niż wymagany, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu wymaganego, a
pracownikowi przysługuje wynagrodzenie do czasu rozwiązania umowy.
Art. 50. § 1. Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na okres próbny nastąpiło z naruszeniem
przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie
przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać.
§ 3.
76)
Jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę
zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy nastąpiło z naruszeniem przepisów o
wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.
§ 4.
77)
Odszkodowanie, o którym mowa w
§ 3, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak
niż za 3 miesiące.
§ 5.
78)
Przepisy § 3 nie mają
zastosowania w razie wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, albo
pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego. W tym przypadku
stosuje się odpowiednio przepisy art. 45 w związku z art. 177.
Art. 51. § 1. Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do
okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie. Okresu pozostawania bez
pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia, nie uważa się za przerwę w zatrudnieniu, pociągającą za sobą
utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia.
§ 2. Pracownikowi, któremu przyznano odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania
bez pracy, odpowiadający okresowi, za który przyznano odszkodowanie.
ODDZIAŁ 5
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Art. 52. § 1.
79)
Pracodawca może
rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze
zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone
prawomocnym wyrokiem,
3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym
stanowisku.
§ 2.
80)
Rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę
wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
§ 3.
81)
Pracodawca podejmuje decyzję w
sprawie rozwiązania umowy po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji
związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. W razie zastrzeżeń co do
zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później
jednak niż w ciągu 3 dni.
Art. 53. § 1.
83)
Pracodawca może
rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące — gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6
miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania
świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego
pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy
pracy albo chorobą zawodową,
2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1,
trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
§ 2.
84)
Rozwiązanie umowy o pracę bez
wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad
dzieckiem — w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na
chorobę zakaźną — w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.
§ 3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w
związku z ustaniem przyczyny nieobecności.
§ 4.
85)
Przepisy art. 36 § 11 i art. 52
§ 3 stosuje się odpowiednio.
§ 5.
86)
Pracodawca powinien w miarę
możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie 6 miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez
wypowiedzenia, z przyczyn wymienionych w § 1 i 2, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ustaniu tych
przyczyn.
Art. 54. (skreślony)
87)
.
Art. 55. § 1.
88)
Pracownik może
rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające
szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym
w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje
zawodowe.
§ 11.
89)
Pracownik może
rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego
naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie
w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony
lub na czas wykonania określonej pracy — w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
§ 2.
90)
Oświadczenie pracownika o
rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej
rozwiązanie umowy. Przepis art. 52 § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 3.
91)
Rozwiązanie umowy o pracę z
przyczyn określonych w § 1 i 11 pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem
umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.
ODDZIAŁ 6
Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o
pracę bez wypowiedzenia
92)
Art. 56. § 1.
93)
Pracownikowi,
z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w
tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O
przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
§ 2.
94)
Przepisy art. 45 § 2 i 3
stosuje się odpowiednio.
Art. 57. § 1. Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje
wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 3 miesiące i nie mniej niż za 1
miesiąc.
§ 2. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39, albo z pracownicą w okresie
ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy; dotyczy to
także przypadku, gdy rozwiązano umowę o pracę z pracownikiem-ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania
z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu
szczególnego.
§ 4. Przepisy art. 48 i 51 § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 58. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres
wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej
pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej
jednak niż za 3 miesiące.
Art. 59.
96)
W razie rozwiązania
przez pracodawcę umowy o pracę, zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, z
naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie
odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby
niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. Odszkodowanie przysługuje w
wysokości określonej w art. 58.
Art. 60.
97)
Jeżeli pracodawca
rozwiązał umowę o pracę w okresie wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez
wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości
wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia.
Art. 61. Do pracownika, któremu przyznano odszkodowanie na podstawie przepisów niniejszego oddziału,
stosuje się odpowiednio przepis art. 51 § 2.
ODDZIAŁ 6a
98)
Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o
pracę bez wypowiedzenia
Art. 611. W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez
wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu
orzeka sąd pracy.
Art. 612. § 1. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 61 przysługuje w wysokości
wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia, a w przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas
określony lub na czas wykonania określonej pracy — w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
§ 2. W razie orzeczenia przez sąd pracy o odszkodowaniu, przepisu art. 55 § 3 nie stosuje się.
Art. 62. (skreślony)
99)
.
ODDZIAŁ 7
Wygaśnięcie umowy o pracę
Art. 63. Umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie oraz w przepisach
szczególnych.
Art. 631.
100)
§ 1. Z
dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa.
§ 2. Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka
oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.
Art. 632.
100)
§ 1. Z
dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają, z zastrzeżeniem przepisu § 3.
§ 2. Pracownikowi, którego umowa o pracę wygasła z przyczyn określonych w § 1, przysługuje odszkodowanie w
wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a w przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony lub na
czas wykonania określonej pracy — w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
§ 3. Przepis § 1 nie ma zastosowania w razie przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na zasadach
określonych w art. 231.
Art. 64. (skreślony)
101)
.
Art. 65. (skreślony)
101)
.
Art. 66. § 1.
102)
Umowa o
pracę wygasa z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba
że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika.
§ 2.
103)
Pracodawca, pomimo wygaśnięcia
umowy o pracę z powodu tymczasowego aresztowania, jest obowiązany ponownie zatrudnić pracownika, jeżeli
postępowanie karne zostało umorzone lub gdy zapadł wyrok uniewinniający, a pracownik zgłosił swój powrót do
pracy w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia. Przepisy art. 48 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Przepisów § 2 nie stosuje się w przypadku, gdy postępowanie karne umorzono z powodu przedawnienia
albo amnestii, a także w razie warunkowego umorzenia postępowania.
Art. 67.
104)
W razie naruszenia
przez pracodawcę przepisów niniejszego oddziału, pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy. W
zakresie roszczeń stosuje się odpowiednio przepisy oddziału 6 niniejszego rozdziału.
ROZDZIAŁ IIa
Warunki zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy za granicą w państwach Unii
Europejskiej
Art. 671. § 1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się w przypadku wykonywania pracy na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracownika skierowanego do tej pracy na określony czas przez
pracodawcę mającego siedzibę w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej.
§ 2. Pracodawca, o którym mowa w § 1, kierujący pracownika do pracy na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej:
1) w związku z realizacją umowy zawartej przez tego pracodawcę z podmiotem zagranicznym,
2) w zagranicznym oddziale (filii) tego pracodawcy,
3) jako agencja pracy tymczasowej
– zapewnia pracownikowi, w zakresie określonym w art. 672, warunki zatrudnienia nie mniej
korzystne niż wynikające z przepisów Kodeksu pracy oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki
pracowników.
Art. 672. § 1. Warunki zatrudnienia dotyczą:
1) norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
2) wymiaru urlopu wypoczynkowego,
3) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów,
4) wysokości dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
5) bezpieczeństwa i higieny pracy,
6) uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem,
7) zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
8) zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu,
9) wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
§ 2. Do pracowników, o których mowa w art. 671, nie stosuje się przepisów § 1 pkt 2–4, jeżeli
zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami wykonują oni na danym stanowisku — przez okres nie dłuższy niż 8 dni w
ciągu roku, poczynając od dnia rozpoczęcia pracy na danym stanowisku — wstępne prace montażowe lub instalacyjne
poza budownictwem, przewidziane w umowie zawartej przez pracodawcę z podmiotem zagranicznym, których wykonanie
jest niezbędne do korzystania z dostarczonych wyrobów.
Art. 673. Przepisy art. 671 i 672 stosuje się odpowiednio w przypadku
wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracownika skierowanego do tej pracy przez
pracodawcę mającego siedzibę w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej.
Art. 67 4. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do przedsiębiorstw marynarki
handlowej w odniesieniu do załóg na morskich statkach handlowych, jeżeli pracodawca ma siedzibę w państwie
będącym członkiem Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
— stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Rozdział IIb
Zatrudnianie pracowników w formie telepracy
Art. 675. § 1. Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem
środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną
(telepraca).
§ 2. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i przekazuje
pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Art. 676. § 1. Warunki stosowania telepracy przez pracodawcę określa się w porozumieniu
zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową, a w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej
niż jedna zakładowa organizacja związkowa — w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami.
§ 2. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami
związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu
art. 24125a.
§ 3. Jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez pracodawcę projektu porozumienia nie dojdzie do
zawarcia porozumienia, zgodnie z § 1 i 2, pracodawca określa warunki stosowania telepracy w regulaminie,
uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku uzgadniania porozumienia.
§ 4. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, warunki stosowania telepracy
określa pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym
u danego pracodawcy.
Art. 677. § 1. Uzgodnienie między stronami umowy o pracę, że praca będzie wykonywana w
warunkach określonych w art. 675, może nastąpić:
1) przy zawieraniu umowy o pracę albo
2) w trakcie zatrudnienia.
§ 2. Jeżeli do uzgodnienia dotyczącego wykonywania pracy w formie telepracy dochodzi przy zawieraniu umowy o
pracę, w umowie dodatkowo określa się warunki wykonywania pracy, zgodnie z art. 675.
§ 3. W trakcie zatrudnienia zmiana warunków wykonywania pracy, na określone zgodnie z art. 675,
może nastąpić na mocy porozumienia stron, z inicjatywy pracownika lub pracodawcy. Pracodawca powinien, w miarę
możliwości, uwzględnić wniosek pracownika dotyczący wykonywania pracy w formie telepracy.
§ 4. Nie jest dopuszczalne powierzenie wykonywania pracy w formie telepracy na podstawie art. 42 § 4.
Art. 678. § 1. W terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia pracy w formie telepracy, zgodnie z
art. 677 § 1 pkt 2, każda ze stron może wystąpić z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania
pracy w formie telepracy i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy. Strony ustalają termin, od
którego nastąpi przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy, nie dłuższy niż 30 dni od dnia otrzymania
wniosku.
§ 2. Jeżeli wniosek telepracownika zostanie złożony po upływie terminu określonego w § 1, pracodawca
powinien — w miarę możliwości — uwzględnić ten wniosek.
§ 3. Po upływie terminu określonego w § 1 przywrócenie przez pracodawcę poprzednich warunków wykonywania
pracy może nastąpić w trybie art. 42 § 1—3.
Art. 679. Brak zgody pracownika na zmianę warunków wykonywania pracy, w przypadku określonym
w art. 677 § 3, a także zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy na zasadach określonych w
art. 678, nie mogą stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę.
Art. 6710. § 1. Jeżeli podjęcie pracy w formie telepracy następuje zgodnie z
art. 677 § 1 pkt 1, informacja, o której mowa w art. 29 § 3, obejmuje dodatkowo co najmniej:
1) określenie jednostki organizacyjnej pracodawcy, w której strukturze znajduje się stanowisko pracy
telepracownika,
2) wskazanie osoby lub organu, o których mowa w art. 31, odpowiedzialnych za współpracę z
telepracownikiem oraz upoważnionych do przeprowadzania kontroli w miejscu wykonywania pracy.
§ 2. W przypadku, o którym mowa w art. 677 § 1 pkt 2, pracodawca przekazuje na piśmie
telepracownikowi informacje określone w § 1 pkt 1 i 2, najpóźniej w dniu rozpoczęcia przez niego wykonywania
pracy w formie telepracy.
Art. 6711. § 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy, spełniający
wymagania określone w rozdziale IV działu dziesiątego,
3) pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu,
4) zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu
— chyba że pracodawca i telepracownik postanowią inaczej, w odrębnej umowie, o której mowa w § 2.
§ 2. Pracodawca i telepracownik mogą, w odrębnej umowie, określić w szczególności:
1) zakres ubezpieczenia i zasady wykorzystywania przez telepracownika sprzętu niezbędnego do wykonywania
pracy w formie telepracy, stanowiącego własność telepracownika, spełniającego wymagania określone w rozdziale
IV działu dziesiątego,
2) zasady porozumiewania się pracodawcy z telepracownikiem, w tym sposób potwierdzania obecności
telepracownika na stanowisku pracy,
3) sposób i formę kontroli wykonywania pracy przez telepracownika.
§ 3. W przypadku, o którym mowa w § 2 pkt 1, telepracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny w wysokości
określonej w porozumieniu lub regulaminie, o których mowa w art. 676, lub w umowie, o której mowa w
§ 2. Przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu bierze się pod uwagę w szczególności normy zużycia sprzętu, jego
udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość wykorzystanego materiału na potrzeby pracodawcy i jego ceny rynkowe.
Art. 6712. § 1. Pracodawca określa zasady ochrony danych przekazywanych telepracownikowi
oraz przeprowadza, w miarę potrzeb, instruktaż i szkolenie w tym zakresie.
§ 2. Telepracownik potwierdza na piśmie zapoznanie się z zasadami ochrony danych, o których mowa w § 1, oraz
jest obowiązany do ich przestrzegania.
Art. 6713. Telepracownik i pracodawca przekazują informacje niezbędne do wzajemnego
porozumiewania się za pomocą środków komunikacji elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego
porozumiewania się na odległość.
Art. 6714. § 1. Pracodawca ma prawo kontrolować wykonywanie pracy przez telepracownika w
miejscu wykonywania pracy.
§ 2. Jeżeli praca jest wykonywana w domu telepracownika, pracodawca ma prawo przeprowadzać kontrolę:
2) w celu inwentaryzacji, konserwacji, serwisu lub naprawy powierzonego sprzętu, a także jego
instalacji,
3) w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
— za uprzednią zgodą telepracownika wyrażoną na piśmie, albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość.
§ 3. Pracodawca dostosowuje sposób przeprowadzania kontroli do miejsca wykonywania pracy i charakteru pracy.
Wykonywanie czynności kontrolnych nie może naruszać prywatności telepracownika i jego rodziny ani utrudniać
korzystania z pomieszczeń domowych, w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.
§ 4. Pierwszą kontrolę, w zakresie określonym w § 2 pkt 3, przeprowadza się, na wniosek telepracownika,
przed rozpoczęciem przez niego wykonywania pracy.
Art. 6715. § 1. Telepracownik nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie
nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu
podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy,
uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy w formie telepracy.
§ 2. Pracownik nie może być w jakikolwiek sposób dyskryminowany z powodu podjęcia pracy w formie telepracy,
jak również odmowy podjęcia takiej pracy.
Art. 6716. Pracodawca umożliwia telepracownikowi, na zasadach przyjętych dla ogółu
pracowników, przebywanie na terenie zakładu pracy, kontaktowanie się z innymi pracownikami oraz korzystanie z
pomieszczeń i urządzeń pracodawcy, z zakładowych obiektów socjalnych i prowadzonej działalności socjalnej.
Art. 6717. Jeżeli praca jest wykonywana w domu telepracownika, pracodawca realizuje wobec
niego, w zakresie wynikającym z rodzaju i warunków wykonywanej pracy, obowiązki określone w dziale dziesiątym, z
wyłączeniem:
1) obowiązku dbałości o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy, określonego w art. 212 pkt 4,
2) obowiązków określonych w rozdziale III tego działu,
3) obowiązku zapewnienia odpowiednich urządzeń higienicznosanitarnych, określonego w art. 233.”.
ROZDZIAŁ III
Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o
pracę
ODDZIAŁ 1
Stosunek pracy na podstawie powołania
Art. 68. § 1. Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w
odrębnych przepisach.
Art. 681.
108)
Powołanie
może być poprzedzone konkursem, choćby przepisy szczególne nie przewidywały wymogu wyłonienia kandydata na
stanowisko wyłącznie w wyniku konkursu.
Art. 682.
108)
§ 1. Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w terminie określonym w powołaniu, a jeżeli termin
ten nie został określony — w dniu doręczenia powołania, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
§ 2. Powołanie powinno być dokonane na piśmie.
Art. 683.
109)
Jeżeli
pracownik powołany na stanowisko w wyniku konkursu pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i obowiązuje
go trzymiesięczny okreswypowiedzenia, może on rozwiązać ten stosunek za jednomiesięcznym wypowiedzeniem.
Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem
umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem.
Art. 69.
110)
Jeżeli przepisy
niniejszego oddziału nie stanowią inaczej, do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy
dotyczące umowy o pracę na czas nie określony, z wyłączeniem przepisów regulujących:
1) tryb postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę,
2) rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy w części dotyczącej orzekania:
a) o bezskuteczności wypowiedzeń,
c) o przywracaniu do pracy.
Art. 70. § 1.
111)
Pracownik
zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie — niezwłocznie lub w określonym terminie —
odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Dotyczy to również pracownika, który na podstawie
przepisów szczególnych został powołany na stanowisko na czas określony.
§ 11.
112)
Odwołanie powinno
być dokonane na piśmie.
§ 12.
112)
Stosunek pracy z
pracownikiem odwołanym ze stanowiska rozwiązuje się na zasadach określonych w przepisach niniejszego
oddziału, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
§ 2. Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę. W okresie wypowiedzenia pracownik ma
prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.
§ 3. Odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli nastąpiło z
przyczyn, o których mowa w art. 52 lub 53.
Art. 71.
113)
Na wniosek lub za
zgodą pracownika pracodawca może zatrudnić go w okresie wypowiedzenia przy innej pracy, odpowiedniej ze względu
na jego kwalifikacje zawodowe, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić na uzgodnionych przez strony
warunkach pracy i płacy.
Art. 72. § 1. Jeżeli odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg
wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu. Jeżeli jednak usprawiedliwiona nieobecność trwa dłużej
niż okres przewidziany w art. 53 § 1 i 2, organ, który pracownika powołał, może rozwiązać stosunek pracy bez
wypowiedzenia.
§ 2. W razie odwołania pracownicy w okresie ciąży, organ odwołujący jest obowiązany zapewnić jej inną
pracę, odpowiednią ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, przy czym przez okres równy okresowi
wypowiedzenia pracownica ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Jeżeli jednak
pracownica nie wyrazi zgody na podjęcie innej pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu
równego okresowi wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie odwołania pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 2
lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 4.
114)
W razie naruszenia przepisów
§ 1—3, pracownikowi przysługuje prawo odwołania do sądu pracy.
ODDZIAŁ 2
Stosunek pracy na podstawie wyboru
Art. 73. § 1. Nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika
obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika.
§ 2. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu.
Art. 74.
115)
Pracownik pozostający
w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili
wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót
w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru. Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku
pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.
Art. 75. Pracownikowi, który nie pozostawał w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym, przysługuje
odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
ODDZIAŁ 3
Stosunek pracy na podstawie mianowania
Art. 76. Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania w przypadkach określonych w odrębnych
przepisach.
ODDZIAŁ 4
Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę
Art. 77. § 1. Stosunek pracy między spółdzielnią pracy a jej członkiem nawiązuje się przez
spółdzielczą umowę o pracę.
§ 2.
116)
Stosunek pracy na podstawie
spółdzielczej umowy o pracę reguluje ustawa — Prawo spółdzielcze, a w
zakresie nie uregulowanym odmiennie tą ustawą stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy.
|