|
|
Kodeks pracy
DZIAŁ JEDENASTY
283)
Układy zbiorowe pracy
ROZDZIAŁ I
Przepisy ogólne
Art. 238. § 1. Ilekroć w przepisach działu jest mowa o:
1) ponadzakładowej organizacji związkowej – należy przez to rozumieć organizację związkową będącą
ogólnokrajowym związkiem zawodowym, zrzeszeniem (federacją) związków zawodowych lub ogólnokrajową organizacją
międzyzwiązkową (konfederacją),
2) organizacji związkowej reprezentującej pracowników – należy przez to rozumieć organizację związkową
zrzeszającą pracowników, dla których układ jest zawierany. Dotyczy to również zrzeszenia (federacji) związków
zawodowych, w skład którego wchodzą te organizacje związkowe, a także ogólnokrajowej organizacji
międzyzwiązkowej (konfederacji) zrzeszającej takie organizacje związkowe lub zrzeszenia (federacje) związków
zawodowych.
§ 2. Przepisy rozdziału odnoszące się do:
1) układu — stosuje się odpowiednio do układu ponadzakładowego i układu zakładowego,
2) pracodawców — stosuje się odpowiednio do pracodawcy.
Art. 239. § 1. Układ zawiera się dla wszystkich pracowników zatrudnionych przez pracodawców
objętych jego postanowieniami, chyba że strony w układzie postanowią inaczej.
§ 2. Układem mogą być objęte osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy; układem mogą być
również objęci emeryci i renciści.
§ 3. Układu nie zawiera się dla:
1) członków korpusu służby cywilnej,
2) pracowników urzędów państwowych zatrudnionych na podstawie mianowania i powołania,
3) pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, mianowania i powołania w:
a) urzędach marszałkowskich,
b) starostwach powiatowych,
d) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego,
e) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego,
4) sędziów i prokuratorów.
Art. 240. § 1. Układ określa:
1) warunki, jakim powinna odpowiadać treść stosunku pracy, z zastrzeżeniem § 3,
2) wzajemne zobowiązania stron układu, w tym dotyczące stosowania układu i przestrzegania jego
postanowień.
§ 2. Układ może określać inne sprawy poza wymienionymi w § 1, nie uregulowane w przepisach prawa pracy w
sposób bezwzględnie obowiązujący.
§ 3. Układ nie może naruszać praw osób trzecich.
§ 4. Zawarcie układu dla pracowników zatrudnionych w jednostkach budżetowych, zakładach budżetowych oraz
gospodarstwach pomocniczych jednostek budżetowych może nastąpić wyłącznie w ramach środków finansowych będących
w ich dyspozycji, w tym wynagrodzeń określonych na podstawie odrębnych przepisów.
§ 5. Wniosek o zarejestrowanie układu zawartego dla pracowników zatrudnionych w jednostkach budżetowych,
zakładach budżetowych oraz gospodarstwach pomocniczych jednostek budżetowych powinien zawierać oświadczenie
organu, który utworzył dany podmiot lub przejął funkcje takiego organu, o spełnieniu wymogu, o którym mowa w
§ 4.
Art. 241. (skreślony)
284)
.
Art. 2411. Strony, określając wzajemne zobowiązania przy stosowaniu układu, mogą w
szczególności ustalić:
1) sposób publikacji układu i rozpowszechniania jego treści,
2) tryb dokonywania okresowych ocen funkcjonowania układu,
3) tryb wyjaśniania treści postanowień układu oraz rozstrzygania sporów między stronami w tym zakresie.
Art. 2412. § 1. Zawarcie układu następuje w drodze rokowań.
§ 2. Podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu jest obowiązany powiadomić o tym każdą organizację
związkową reprezentującą pracowników, dla których ma być zawarty układ, w celu wspólnego prowadzenia rokowań
przez wszystkie organizacje związkowe.
§ 3. Strona uprawniona do zawarcia układu nie może odmówić żądaniu drugiej strony podjęcia rokowań:
1) w celu zawarcia układu dla pracowników nie objętych układem,
2) w celu zmiany układu uzasadnionej istotną zmianą sytuacji ekonomicznej bądź finansowej pracodawców lub
pogorszeniem się sytuacji materialnej pracowników,
3) jeżeli żądanie zostało zgłoszone nie wcześniej niż 60 dni przed upływem okresu, na jaki układ został
zawarty, albo po dniu wypowiedzenia układu.
Art. 2413. § 1. Każda ze stron jest obowiązana prowadzić rokowania w dobrej wierze i z
poszanowaniem słusznych interesów drugiej strony. Oznacza to w szczególności:
1) uwzględnianie postulatów organizacji związkowej uzasadnionych sytuacją ekonomiczną pracodawców,
2) powstrzymywanie się od wysuwania postulatów, których realizacja w sposób oczywisty przekracza
możliwości finansowe pracodawców,
3) poszanowanie interesów pracowników nie objętych układem.
§ 2. Strony układu mogą określić tryb rozstrzygania kwestii spornych związanych z przedmiotem rokowań lub
innych spornych zagadnień, które mogą wyłonić się w trakcie tych rokowań. W takim przypadku nie mają
zastosowania przepisy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, chyba że strony postanowią o ich stosowaniu w
określonym zakresie.
Art. 2414. § 1. Pracodawca jest obowiązany udzielić przedstawicielom związków zawodowych
prowadzącym rokowania informacji o swojej sytuacji ekonomicznej w zakresie objętym rokowaniami i niezbędnym do
prowadzenia odpowiedzialnych rokowań. Obowiązek ten dotyczy w szczególności informacji objętych
sprawozdawczością Głównego Urzędu Statystycznego.
§ 2. Przedstawiciele związków zawodowych są obowiązani do nieujawniania uzyskanych od pracodawcy informacji,
stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
§ 3. Na żądanie każdej ze stron może być powołany ekspert, którego zadaniem jest przedstawienie opinii w
sprawach związanych z przedmiotem rokowań. Koszty ekspertyzy pokrywa strona, która żądała powołania eksperta,
chyba że strony postanowią inaczej.
§ 4. Przepisy § 1—3 nie naruszają przepisów o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej.
Art. 2415. § 1. Układ zawiera się w formie pisemnej na czas nie określony lub na czas
określony.
§ 2. W układzie ustala się zakres jego obowiązywania oraz wskazuje siedziby stron układu.
§ 3. Przed upływem terminu obowiązywania układu zawartego na czas określony strony mogą przedłużyć jego
obowiązywanie na czas określony lub uznać układ za zawarty na czas nie określony.
Art. 2416. § 1. Treść postanowień układu wyjaśniają wspólnie jego strony.
§ 2. Wyjaśnienia treści postanowień układu, dokonane wspólnie przez strony układu, wiążą także strony, które
zawarły porozumienie o stosowaniu tego układu. Wyjaśnienia udostępnia się stronom porozumienia.
Art. 2417. § 1. Układ rozwiązuje się:
1) na podstawie zgodnego oświadczenia stron,
2) z upływem okresu, na który został zawarty,
3) z upływem okresu wypowiedzenia dokonanego przez jedną ze stron.
§ 2. Oświadczenie stron o rozwiązaniu układu oraz wypowiedzenie układu następuje w formie pisemnej.
§ 3. Okres wypowiedzenia układu wynosi trzy miesiące kalendarzowe, chyba że strony w układzie postanowią
inaczej.
Art. 2418.§ 1. W okresie jednego roku od dnia przejścia zakładu pracy lub jego części na
nowego pracodawcę do pracowników stosuje się postanowienia układu, którym byli objęci przed przejściem zakładu
pracy lub jego części na nowego pracodawcę, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Postanowienia tego
układu stosuje się w brzmieniu obowiązującym w dniu przejścia zakładu pracy lub jego części na nowego
pracodawcę. Pracodawca może stosować do tych pracowników korzystniejsze warunki niż wynikające z
dotychczasowego układu.
§ 2. Po upływie okresu stosowania dotychczasowego układu wynikające z tego układu warunki umów o pracę lub
innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy stosuje się do upływu okresu wypowiedzenia tych
warunków. Przepis art. 24113 § 2 zdanie drugie stosuje się.
§ 3. Jeżeli w przypadkach, o których mowa w § 1, nowy pracodawca przejmuje również inne osoby objęte układem
obowiązującym u dotychczasowego pracodawcy, stosuje postanowienia układu dotyczące tych osób przez okres
jednego roku od dnia przejęcia.
§ 4. Jeżeli pracownicy przed ich przejęciem byli objęci układem ponadzakładowym, obowiązującym u nowego
pracodawcy, przepisy § 1—3 stosuje się do układu zakładowego.
Art. 2419. § 1. Zmiany do układu wprowadza się w drodze protokołów dodatkowych. Do
protokołów dodatkowych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące układu.
§ 2. Jeżeli układ został zawarty przez więcej niż jedną organizację związkową, przez okres jego
obowiązywania wszelkie czynności dotyczące tego układu podejmują organizacje związkowe, które go zawarły, z
zastrzeżeniem § 3 i 4.
§ 3. Strony układu mogą wyrazić zgodę, aby w prawa i obowiązki strony wstąpiła organizacja związkowa, która
nie zawarła układu.
§ 4. Organizacja związkowa, która po zawarciu układu stała się reprezentatywna na podstawie
art. 24117 lub art. 24125a § 1, może wstąpić w prawa i obowiązki strony układu, składając
w tym celu oświadczenie stronom tego układu. Do zakładowej organizacji związkowej art. 24125a § 3–5
stosuje się odpowiednio.
§ 5. Informacja o wstąpieniu organizacji związkowej w prawa i obowiązki strony układu podlega zgłoszeniu do
rejestru układów.
Art. 24110. § 1. Strony uprawnione do zawarcia układu mogą zawrzeć porozumienie o
stosowaniu w całości lub w części układu, którego nie są stronami. Do porozumienia stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące układu.
§ 2. Organ rejestrujący porozumienie, o którym mowa w § 1, powiadamia strony układu o rejestracji tego
porozumienia.
§ 3. Zmiana postanowień układu przez strony, które zawarły ten układ, nie powoduje zmian w treści
porozumienia, o którym mowa w § 1.
Art. 24111. § 1. Układ podlega wpisowi do rejestru prowadzonego dla:
1) układów ponadzakładowych przez ministra właściwego do spraw pracy,
2) układów zakładowych przez właściwego okręgowego inspektora pracy.
§ 2. Układ zawarty zgodnie z prawem podlega rejestracji w ciągu:
1) trzech miesięcy — w odniesieniu do układu ponadzakładowego,
2) jednego miesiąca — w odniesieniu do układu zakładowego
— od dnia złożenia wniosku w tej sprawie przez jedną ze stron układu.
§ 3. Jeżeli postanowienia układu są niezgodne z prawem, organ uprawniony do jego rejestracji może:
1) za zgodą stron układu wpisać układ do rejestru bez tych postanowień,
2) wezwać strony układu do dokonania w układzie odpowiednich zmian w terminie 14 dni.
§ 4. Jeżeli strony układu nie wyrażą zgody na wpisanie układu do rejestru bez postanowień niezgodnych z
prawem lub nie dokonają w terminie odpowiednich zmian w układzie, organ uprawniony do rejestracji układu
odmawia jego rejestracji.
§ 5. W ciągu 30 dni od dnia zawiadomienia o odmowie rejestracji przysługuje odwołanie:
1) stronom układu ponadzakładowego — do Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Warszawie,
2) stronom układu zakładowego — do właściwego dla siedziby pracodawcy sądu rejonowego — sądu pracy.
Sąd rozpoznaje sprawę w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
§ 51. Osoba mająca interes prawny może, w terminie 90 dni od dnia zarejestrowania układu,
wystąpić do organu, który układ zarejestrował, z zastrzeżeniem, że został on zawarty z naruszeniem przepisów o
zawieraniu układów zbiorowych pracy. Zastrzeżenie powinno być złożone na piśmie i zawierać uzasadnienie.
§ 52. Organ rejestrujący w ciągu 14 dni po otrzymaniu zastrzeżenia, o którym mowa w
§ 51, wzywa strony układu do przedstawienia dokumentów i złożenia wyjaśnień niezbędnych do
rozpatrzenia zastrzeżenia.
§ 53. W razie stwierdzenia, że układ został zawarty z naruszeniem przepisów o zawieraniu układów
zbiorowych pracy, organ rejestrujący wzywa strony układu do usunięcia tych nieprawidłowości, chyba że ich
usunięcie nie jest możliwe.
§ 54. W razie gdy:
1) strony układu nie przedstawią w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 30 dni, dokumentów i wyjaśnień,
o których mowa w § 52, lub
2) strony układu w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 30 dni, nie usuną nieprawidłowości, o której
mowa w § 53, lub usunięcie tej nieprawidłowości nie jest możliwe, organ rejestrujący wykreśla
układ z rejestru układów.
Przepis § 5 stosuje się odpowiednio.
§ 55. Warunki umów o pracę lub innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy,
wynikające z układu wykreślonego z rejestru układów, obowiązują do upływu okresu wypowiedzenia tych warunków.
Przepis art. 24113 § 2 zdanie drugie stosuje się.
§ 6. Minister właściwy do spraw pracy w celu zapewnienia jednolitych zasad rejestracji układów zbiorowych
pracy i prowadzenia rejestru tych układów określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania w sprawie
rejestracji układów zbiorowych pracy, w szczególności warunki składania wniosków o wpis do rejestru układów i o
rejestrację układu, zakres informacji objętych tymi wnioskami oraz dokumenty dołączane do wniosków, skutki
niezachowania wymogów dotyczących formy i treści wniosków, jak również tryb wykreślenia układu z rejestru, a
także sposób prowadzenia rejestru układów i akt rejestrowych oraz wzory klauzul rejestracyjnych i kart
rejestrowych.
Art. 24112. § 1. Układ wchodzi w życie w terminie w nim określonym, nie wcześniej jednak
niż z dniem zarejestrowania.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany:
1) zawiadomić pracowników o wejściu układu w życie, o zmianach dotyczących układu oraz o wypowiedzeniu i
rozwiązaniu układu,
2) dostarczyć zakładowej organizacji związkowej niezbędną liczbę egzemplarzy układu,
3) na żądanie pracownika udostępnić do wglądu tekst układu i wyjaśnić jego treść.
Art. 24113. § 1. Korzystniejsze postanowienia układu, z dniem jego wejścia w życie,
zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu
stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy.
§ 2. Postanowienia układu mniej korzystne dla pracowników wprowadza się w drodze wypowiedzenia pracownikom
dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Przy
wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku
pracy nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub
aktu.
ROZDZIAŁ II
Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy
Art. 24114. § 1. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy, zwany dalej «układem
ponadzakładowym», zawierają:
1) ze strony pracowników właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej,
2) ze strony pracodawców właściwy statutowo organ organizacji pracodawców – w imieniu zrzeszonych w tej
organizacji pracodawców.
Art. 24114a. § 1. W razie gdy ponadzakładowa organizacja związkowa reprezentująca
pracowników, dla których ma być zawarty układ ponadzakładowy, wchodzi w skład zrzeszenia (federacji) związków
zawodowych lub ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej (konfederacji), do zawarcia układu jest upoważniona,
z zastrzeżeniem § 2, wyłącznie ta ponadzakładowa organizacja związkowa.
§ 2. Ogólnokrajowa organizacja międzyzwiązkowa (konfederacja) uczestniczy w rokowaniach i zawiera układ
ponadzakładowy w miejsce wchodzących w jej skład ponadzakładowych organizacji związkowych, reprezentujących
pracowników, dla których układ ten ma być zawarty i które uzyskały reprezentatywność na podstawie
art. 24117 § 3, jedynie w razie skierowania do niej umotywowanego pisemnego wniosku w tej sprawie
przez co najmniej jedną z pozostałych ponadzakładowych organizacji związkowych prowadzących rokowania w sprawie
zawarcia tego układu. Organizacja, do której skierowano wniosek, nie może odmówić przystąpienia do rokowań;
odmowa skutkuje pozbawieniem reprezentatywności dla potrzeb określonego układu ponadzakładowego wszystkich
organizacji, w miejsce których powinna wstąpić organizacja, do którejskierowany został wniosek.
§ 3. W razie gdy organizacja pracodawców zrzeszająca pracodawców, którzy mają być objęci układem
ponadzakładowym, wchodzi w skład federacji lub konfederacji, prawo do zawarcia układu przysługuje organizacji,
w której pracodawcy są bezpośrednio zrzeszeni.
Art. 24115. Prawo wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu ponadzakładowego przysługuje:
1) organizacji pracodawców uprawnionej do zawarcia układu ze strony pracodawców,
2) każdej ponadzakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracowników, dla których ma być zawarty
układ.
Art. 24116. § 1. Jeżeli pracowników, dla których ma być zawarty układ ponadzakładowy,
reprezentuje więcej niż jedna organizacja związkowa, rokowania w celu zawarcia układu prowadzi ich wspólna
reprezentacja lub działające wspólnie poszczególne organizacje związkowe.
§ 2. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu ponadzakładowego,
nie krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe
przystąpią do rokowań w trybie określonym w § 1, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe,
które przystąpiły do rokowań. Rokowania te są prowadzone w trybie określonym w § 1.
§ 3. Warunkiem prowadzenia rokowań, o których mowa w § 2, jest uczestniczenie w nich co najmniej jednej
reprezentatywnej ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu art. 24117.
§ 4. Jeżeli przed zawarciem układu zostanie utworzona ponadzakładowa organizacja związkowa, ma ona prawo
przystąpić do rokowań.
§ 5. Układ ponadzakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym
układem, bądź co najmniej wszystkie reprezentatywne organizacje związkowe, w rozumieniu art. 24117,
uczestniczące w rokowaniach.
Art. 24117. § 1. Reprezentatywną organizacją związkową jest ponadzakładowa organizacja
związkowa:
1) reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i
wojewódzkich komisjach dialogu społecznego lub
2) zrzeszająca co najmniej 10% ogółu pracowników objętych zakresem działania statutu, nie mniej jednak niż
dziesięć tysięcy pracowników, lub
3) zrzeszająca największą liczbę pracowników, dla których ma być zawarty określony układ
ponadzakładowy.
§ 2. Z wnioskiem o stwierdzenie reprezentatywności ponadzakładowa organizacja związkowa, o której mowa w § 1
pkt 2 i 3, występuje do Sądu Okręgowego w Warszawie, który wydaje w tej sprawie orzeczenie w terminie 30 dni od
dnia złożenia wniosku, w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
§ 3. W przypadku stwierdzenia reprezentatywności ogólnokrajowej organizacji międzyzwiązkowej (konfederacji)
z mocy prawa stają się reprezentatywne wchodzące w jej skład ogólnokrajowe związki zawodowe i zrzeszenia
(federacje) związków zawodowych.
Art. 24118. § 1. Na wspólny wniosek organizacji pracodawców i ponadzakładowych organizacji
związkowych, które zawarły układ ponadzakładowy, minister właściwy do spraw pracy może — gdy wymaga tego ważny
interes społeczny — rozszerzyć, w drodze rozporządzenia, stosowanie tego układu w całości lub w części na
pracowników zatrudnionych u pracodawcy nieobjętego żadnym układem ponadzakładowym, prowadzącego działalność
gospodarczą taką samą lub zbliżoną do działalności pracodawców objętych tym układem, ustalonej na podstawie
odrębnych przepisów dotyczących klasyfikacji działalności, po zasięgnięciu opinii tego pracodawcy lub wskazanej
przez niego organizacji pracodawców oraz zakładowej organizacji związkowej, o ile taka działa u pracodawcy.
§ 2. Wniosek o rozszerzenie stosowania układu ponadzakładowego powinien wskazywać nazwę pracodawcy i jego
siedzibę, a także uzasadnienie potrzeby rozszerzenia stosowania układu ponadzakładowego oraz zawierać
informacje i dokumenty niezbędne do stwierdzenia wymogów, o których mowa w § 1.
§ 4. Rozszerzenie stosowania układu ponadzakładowego obowiązuje nie dłużej niż do czasu objęcia pracodawcy
innym układem ponadzakładowym.
§ 5. Do wniosku o uchylenie rozszerzenia stosowania układu stosuje się odpowiednio przepisy § 1 i 2 oraz
art. 2418 § 2.
Art. 24119. § 1. W razie połączenia lub podziału organizacji związkowej lub organizacji
pracodawców, która zawarła układ ponadzakładowy, jej prawa i obowiązki przechodzą na organizację powstałą w
wyniku połączenia lub podziału.
§ 2. W razie rozwiązania organizacji pracodawców lub wszystkich organizacji związkowych, będących stroną
układu ponadzakładowego, pracodawca może odstąpić od stosowania układu ponadzakładowego w całości lub w części
po upływie okresu co najmniej równego okresowi wypowiedzenia układu, składając stosowne oświadczenie na piśmie
pozostałej stronie tego układu. Przepis art. 2418 § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Informacje dotyczące spraw, o których mowa w § 1 i 2, podlegają zgłoszeniu do rejestru układów.
Art. 24120. - Art. 24122
(skreślono).
ROZDZIAŁ III
Zakładowy układ zbiorowy pracy
Art. 24123. Zakładowy układ zbiorowy pracy, zwany dalej «układem zakładowym», zawiera
pracodawca i zakładowa organizacja związkowa.
Art. 24124. Prawo wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu zakładowego przysługuje:
2) każdej zakładowej organizacji związkowej.
Art. 24125. § 1. Jeżeli pracowników, dla których ma być zawarty układ zakładowy,
reprezentuje więcej niż jedna organizacja związkowa, rokowania w celu zawarcia układu prowadzi ich wspólna
reprezentacja lub działające wspólnie poszczególne organizacje związkowe.
§ 2. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu zakładowego, nie
krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe
przystąpią do rokowań w trybie określonym w § 1, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe,
które przystąpiły do rokowań. Rokowania te są prowadzone w trybie określonym w § 1.
§ 3. Warunkiem prowadzenia rokowań, o których mowa w § 2, jest uczestniczenie w nich co najmniej jednej
reprezentatywnej zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu przepisów art. 24125a.
§ 4. Jeżeli przed zawarciem układu zostanie utworzona zakładowa organizacja związkowa, ma ona prawo
przystąpić do rokowań.
§ 5. Układ zakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem,
bądź przynajmniej wszystkie reprezentatywne organizacje związkowe, w rozumieniu art. 24125a,
uczestniczące w rokowaniach.
Art. 24125a. § 1. Reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja
związkowa:
1) będąca jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej
uznanej za reprezentatywną na podstawie art. 24117 § 1 pkt 1, pod warunkiem że zrzesza ona co
najmniej 7% pracowników zatrudnionych u pracodawcy, lub
2) zrzeszająca co najmniej 10% pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
§ 2. Jeżeli żadna z zakładowych organizacji związkowych nie spełnia wymogów, o których mowa w § 1,
reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja zrzeszająca największą liczbę pracowników.
§ 3. Przy ustalaniu liczby pracowników zrzeszonych w zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w § 1
i 2, uwzględnia się wyłącznie pracowników należących do tej organizacji przez okres co najmniej 6 miesięcy
przed przystąpieniem do rokowań w sprawie zawarcia układu zakładowego. W razie gdy pracownik należy do kilku
zakładowych organizacji związkowych, uwzględniony może być tylko jako członek jednej wskazanej przez niego
organizacji związkowej.
§ 4. Zakładowa organizacja związkowa może przed zawarciem układu zakładowego zgłosić uczestnikom prowadzącym
rokowania w sprawie zawarcia tego układu pisemne zastrzeżenie co do spełniania przez inną zakładową organizację
związkową kryteriów reprezentatywności, o których mowa w § 1 i 2; prawo zgłoszenia zastrzeżenia przysługuje
również pracodawcy.
§ 5. W przypadku, o którym mowa w § 4, zakładowa organizacja związkowa, wobec której zostało zgłoszone
zastrzeżenie, występuje do sądu rejonowego – sądu pracy właściwego dla siedziby pracodawcy z wnioskiem o
stwierdzenie jej reprezentatywności. Sąd wydaje w tej sprawie orzeczenie w ciągu 30 dni od dnia złożenia
wniosku, w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym.
Art. 24126. § 1. Postanowienia układu zakładowego nie mogą być mniej korzystne dla
pracowników niż postanowienia obejmującego ich układu ponadzakładowego.
§ 2. Układ zakładowy nie może określać warunków wynagradzania pracowników zarządzających w imieniu
pracodawcy zakładem pracy, w rozumieniu art. 128 § 2 pkt 2, oraz osób zarządzających zakładem pracy na innej
podstawie niż stosunek pracy.
Art. 24127. § 1. Ze względu na sytuację finansową pracodawcy strony układu zakładowego
mogą zawrzeć porozumienie o zawieszeniu stosowania u danego pracodawcy, w całości lub w części, tego układu
oraz układu ponadzakładowego bądź jednego z nich, na okres nie dłuższy niż 3 lata. W razie gdy u pracodawcy
obowiązuje jedynie układ ponadzakładowy, porozumienie o zawieszeniu stosowania tegoukładu lub niektórych jego
postanowień mogą zawrzeć strony uprawnione do zawarcia układu zakładowego.
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w § 1, podlega zgłoszeniu do rejestru odpowiednio układów zakładowych lub
układów ponadzakładowych. Ponadto informację o zawieszeniu stosowania układu ponadzakładowego strony
porozumienia przekazują stronom tego układu.
§ 3. W zakresie i przez czas określony w porozumieniu, o którym mowa w § 1, nie stosuje się z mocy prawa
wynikających z układu ponadzakładowego oraz z układu zakładowego warunków umów o pracę i innych aktów
stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy.
Art. 24128. § 1. Układ zakładowy może obejmować więcej niż jednego pracodawcę, jeżeli
pracodawcy ci wchodzą w skład tej samej osoby prawnej.
§ 2. Rokowania nad zawarciem układu zakładowego prowadzą:
1) właściwy organ osoby prawnej, o której mowa w § 1, oraz
2) wszystkie zakładowe organizacje związkowe działające u pracodawców, z zastrzeżeniem § 3.
§ 3. Jeżeli zakładowe organizacje związkowe należą do tego samego związku, federacji lub konfederacji, do
prowadzenia rokowań w ich imieniu jest uprawniony organ wskazany przez ten związek, federację lub
konfederację.
§ 4. Jeżeli w terminie wyznaczonym przez podmiot występujący z inicjatywą zawarcia układu zakładowego, nie
krótszym niż 30 dni od dnia zgłoszenia inicjatywy zawarcia układu, nie wszystkie organizacje związkowe
przystąpią do rokowań, do prowadzenia rokowań są uprawnione organizacje związkowe, które do nich przystąpiły,
pod warunkiem uczestniczenia w tych rokowaniach wszystkich organów, o których mowa w § 3, wskazanych przez
ponadzakładowe organizacje związkowe reprezentujące pracowników zatrudnionych u pracodawców wchodzących w skład
osoby prawnej, reprezentatywne w rozumieniu art. 24117 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 3.
§ 5. Układ zakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem,
bądź co najmniej wszystkie organy, o których mowa w § 3, wskazane przez ponadzakładowe organizacje związkowe
reprezentujące pracowników zatrudnionych u pracodawców wchodzących w skład osoby prawnej, reprezentatywne w
rozumieniu art. 24117 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 3.
§ 6. Przepisy § 1–5 stosuje się odpowiednio do jednostki nieposiadającej osobowości prawnej, w skład której
wchodzi więcej niż jeden pracodawca.
Art. 24129. § 1. (skreślono).
§ 2. W razie połączenia zakładowych organizacji związkowych, z których choćby jedna zawarła układ zakładowy,
jej prawa i obowiązki przechodzą na organizację powstałą w wyniku połączenia.
§ 3. W razie rozwiązania wszystkich organizacji związkowych, które zawarły układ zakładowy, pracodawca może
odstąpić od stosowania tego układu w całości lub w częścipo upływie okresu co najmniej równego okresowi
wypowiedzenia układu. Przepis art. 2418 § 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 24130. Przepisy rozdziału stosuje się odpowiednio do międzyzakładowej organizacji
związkowej działającej u pracodawcy.
|