|
|
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia
DZIAŁ VIII
Postępowanie zwyczajne
Rozdział 11
Wszczęcie postępowania. Orzekanie przed rozprawą
Art. 57. § 1. Podstawę do wszczęcia postępowania stanowi wniosek o ukaranie złożony przez organ
uprawniony do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w danej sprawie, a w wypadkach określonych w
art. 27 § 1 i 2 także wniosek złożony przez pokrzywdzonego.
§ 2. Wniosek o ukaranie powinien zawierać:
1) imię i nazwisko oraz adres obwinionego, a także inne dane niezbędne do ustalenia jego tożsamości;
2) określenie zarzucanego obwinionemu czynu ze wskazaniem miejsca, czasu, sposobu i okoliczności jego
popełnienia;
4) imię i nazwisko oraz podpis sporządzającego wniosek, a także adres gdy wniosek pochodzi od
pokrzywdzonego.
§ 3. Wniosek o ukaranie składany przez oskarżyciela publicznego powinien ponadto zawierać wskazanie:
1) przepisów, pod które zarzucany czyn podpada;
2)
18)
miejsca zatrudnienia obwinionego
oraz, w miarę możności, danych o jego warunkach materialnych, rodzinnych i osobistych;
3) pokrzywdzonych, o ile takich ujawniono;
4) wysokości wyrządzonej szkody;
5) stanowiska osoby sporządzającej wniosek;
6) sądu właściwego do rozpoznania sprawy;
7)
19)
danych dotyczących uprzedniego
skazania obwinionego za podobne przestępstwo lub wykroczenie, jeżeli oskarżyciel powołuje się na tę
okoliczność.
§ 4.
20)
Do wniosku o ukaranie oskarżyciel
publiczny dołącza materiały czynności wyjaśniających lub postępowania przygotowawczego, a także, do wiadomości
sądu, adresy świadków i pokrzywdzonych oraz po jednym odpisie wniosku dla każdego z obwinionych.
§ 5. W razie wniesienia wniosku o ukaranie przez pokrzywdzonego, prezes sądu przesyłając właściwemu
oskarżycielowi publicznemu zawiadomienie, o którym mowa w art. 27 § 4, wzywa go jednocześnie do nadesłania w
terminie 7 dni materiału dowodowego w razie niewnoszenia przez niego wniosku o ukaranie, jeżeli w sprawie
przeprowadzono czynności wyjaśniające lub dochodzenie, albo do nadesłania oświadczenia o braku takiego
materiału.
Art. 58. § 1. Oskarżyciel publiczny może, za zgodą obwinionego, przesłuchanego uprzednio w toku
czynności wyjaśniających w trybie art. 54 § 6, umieścić we wniosku o ukaranie wniosek o skazanie obwinionego za
zarzucany mu czyn bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego albo
odstąpienie od wymierzenia kary lub środka karnego.
§ 2. Wniosek o skazanie, o którym mowa w § 1, jest możliwy tylko wówczas, gdy w świetle zebranych dowodów
wyjaśnienia obwinionego oraz okoliczności popełnienia wykroczenia nie budzą wątpliwości, a cele postępowania
zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy.
§ 3. Obwiniony, jeżeli nie dotyczy go wniosek o skazanie, może po wezwaniu na rozprawę lub zawiadomieniu o
jej terminie wystąpić z wnioskiem o skazanie w określony sposób bez przeprowadzania rozprawy.
Art. 59. § 1. Jeżeli wniosek o ukaranie nie odpowiada warunkom formalnym wskazanym w art. 57 § 2—4,
prezes sądu zwraca wniosek w celu usunięcia braków w terminie 7 dni.
§ 2.
21)
Jeżeli wniosek o ukaranie odpowiada
warunkom formalnym, prezes sądu, wszczynając postępowanie zarządzeniem, kieruje sprawę do rozpoznania na
rozprawie lub na posiedzeniu albo — w razie stwierdzenia okoliczności wyłączających postępowanie lub wskazanych
w art. 61 § 1 — orzekając jednoosobowo, odmawia wszczęcia postępowania. Na postanowienie o odmowie wszczęcia
postępowania służy zażalenie osobie, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, ujawnionemu
pokrzywdzonemu oraz organowi, który wniósł wniosek o ukaranie.
§ 3. W razie złożenia wniosku o ukaranie przez oskarżyciela posiłkowego, w przedmiocie wszczęcia rozstrzyga
się po przekazaniu przez oskarżyciela publicznego materiału dowodowego lub oświadczenia, o którym mowa w
art. 57 § 5.
Art. 60.
22)
§ 1. Prezes sądu, po
wszczęciu postępowania, kieruje sprawę na posiedzenie, jeżeli:
1) oskarżyciel publiczny wystąpił z wnioskiem o skazanie obwinionego bez przeprowadzania rozprawy;
2) obwiniony, po wezwaniu go na rozprawę lub zawiadomieniu o jej terminie, wystąpił z wnioskiem o skazanie
bez przeprowadzania rozprawy;
3) zostały stwierdzone przed rozprawą okoliczności wyłączające postępowanie;
4) zachodzi potrzeba wydania postanowienia o niewłaściwości sądu;
5) zachodzi potrzeba umorzenia postępowania z powodu oczywistego braku podstaw obwinienia;
6) w sprawie, w której wniosek o ukaranie złożył oskarżyciel posiłkowy, niezbędne jest polecenie Policji
lub innemu organowi dokonania określonych czynności dowodowych;
7) zachodzi możliwość wydania wyroku nakazowego;
8) zachodzi potrzeba wydania innego rozstrzygnięcia przekraczającego uprawnienia prezesa.
§ 2. O terminie posiedzenia w wypadkach wskazanych w § 1 pkt 1, 2, 3 i 5 powiadamia się strony i ich
przedstawicieli procesowych. Niestawiennictwo prawidłowo powiadomionych osób nie tamuje toku postępowania.
Udział obrońcy, o którym mowa w art. 21 § 1, jest jednak obowiązkowy w posiedzeniu określonym w § 1 pkt 1 i
2.
§ 3. W wypadku wskazanym w § 1 pkt 2 prezes sądu może zarządzić rozpoznanie wniosku obwinionego na
rozprawie, jeżeli przyspieszy to bieg postępowania. Wniosek ten rozpoznaje się wówczas przed rozpoczęciem
przewodu sądowego.
§ 4. W dalszym postępowaniu sąd nie jest związany oceną faktyczną ani prawną przyjętą za podstawę
rozstrzygnięć wydanych w trybie określonym w § 1—3.
Art. 61.
23)
§ 1. Można odmówić
wszczęcia postępowania, a wszczęte umorzyć, także wtedy, jeżeli:
1) w sprawie o ten sam czyn, jako mający jednocześnie znamiona przestępstwa i wykroczenia, postępowanie
karne zostało już prawomocnie zakończone orzeczeniem skazującym lub toczy się postępowanie karne z oskarżenia
publicznego;
2) wobec sprawcy zastosowano środek oddziaływania w postaci pouczenia, zwrócenia uwagi lub ostrzeżenia
albo środek przewidziany w przepisach o odpowiedzialności dyscyplinarnej lub porządkowej, a środek ten jest
wystarczającą reakcją na wykroczenie.
§ 2. Na postanowienie o umorzeniu postępowania z przyczyn wskazanych w § 1 przysługuje zażalenie.
§ 3. W sprawie o wykroczenie, w której odmówiono wszczęcia postępowania lub je umorzono, można podjąć
postępowanie w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie o przestępstwo, jeżeli
orzeczeniem tym uniewinniono oskarżonego lub umorzono postępowanie, a nie ustała jeszcze karalność
wykroczenia.
Art. 62. § 1. Okoliczności wyłączające orzekanie na podstawie niniejszego kodeksu uwzględnia się z
urzędu w każdym stadium postępowania.
§ 2. W razie stwierdzenia okoliczności wyłączających orzekanie po wszczęciu postępowania, sąd wydaje
postanowienie o jego umorzeniu, a jeżeli rozpoczęto już przewód sądowy — wyrok o umorzeniu postępowania, z
wyjątkiem określonym w § 3. Na postanowienie o umorzeniu przysługuje zażalenie.
§ 3. W razie stwierdzenia okoliczności, o których mowa w art. 5 § 1 pkt 1 i 2, po rozpoczęciu przewodu
sądowego sąd wydaje wyrok uniewinniający, chyba że sprawca był w chwili czynu niepoczytalny.
Art. 63. § 1. Uwzględniając wniosek oskarżyciela publicznego, o którym mowa w art. 58 § 1, sąd uznaje
za ujawnione dowody dołączone do wniosku o ukaranie.
§ 2. Sąd może uzależnić uwzględnienie wniosku od dokonania w nim określonych przez siebie zmian. Wniosek ze
zmianami nie może zostać uwzględniony, jeżeli obwiniony, należycie o zmianach tych powiadomiony, zgłosi wobec
nich sprzeciw w terminie określonym przez sąd.
§ 3. Wniosek nie może zostać uwzględniony, jeżeli w terminie określonym przez sąd zgłosi wobec niego
sprzeciw pokrzywdzony, który złożył już oświadczenie o przyłączeniu się do postępowania w charakterze
oskarżyciela posiłkowego.
§ 4. Sąd uwzględniając wniosek skazuje obwinionego wyrokiem.
§ 5. Jeżeli sąd uzna, że nie ma podstaw do uwzględnienia wniosku, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach
ogólnych.
Art. 64. § 1. Przy rozpoznawaniu wniosku obwinionego o skazanie go w określony sposób bez
przeprowadzania rozprawy, zgłoszonego przed jej rozpoczęciem, sąd stosuje odpowiednio art. 63.
§ 2. Sąd może uwzględnić wniosek, o którym mowa w § 1, jeżeli nie zgłosił wobec niego sprzeciwu oskarżyciel
publiczny, a także oskarżyciel posiłkowy, gdy występuje w sprawie i jedynie wtedy, gdy okoliczności popełnienia
czynu oraz wyjaśnienia obwinionego w świetle ujawnionego materiału dowodowego nie budzą wątpliwości.
§ 3. Jeżeli obwiniony nie był przesłuchany w toku czynności wyjaśniających, sąd przesłuchuje go na
posiedzeniu, chyba że obwiniony bez usprawiedliwienia nie stawił się na posiedzenie albo nadesłał swoje
wyjaśnienia na piśmie w trybie określonym w art. 67 § 3.
§ 4. Brak stanowiska oskarżyciela w przedmiocie sprzeciwu, o którym mowa w § 2, nie stoi na przeszkodzie
uwzględnieniu wniosku, jeżeli oskarżyciel prawidłowo powiadomiony o terminie posiedzenia nie stawił się bez
usprawiedliwienia.
Rozdział 12
Przygotowanie do rozprawy
Art. 65. § 1. Prezes sądu, kierując sprawę na rozprawę, zarządza zawiadomienie o jej miejscu i
terminie oskarżyciela, pokrzywdzonego i obwinionego oraz obrońcę i pełnomocnika, gdy zostali ustanowieni;
zarządza on także wezwanie na rozprawę świadków oraz sprowadzenie innych dowodów.
§ 2. Oskarżyciela publicznego zawiadamia się o rozprawie i posiedzeniu przez dostarczenie mu wykazu spraw,
które mają być rozpoznane w danym dniu.
§ 3. Jeżeli prezes sądu lub sąd uzna udział obwinionego na rozprawie za niezbędny, zarządzając zawiadomienie
go o jej miejscu i terminie, zarządza jednocześnie wezwanie obwinionego do osobistego stawiennictwa, pod
rygorem przymusowego doprowadzenia. Przepis ten stosuje się odpowiednio do posiedzeń.
Art. 66. § 1. Osoby wymienione w art. 5 § 1 pkt 6 lit. a—e nie są obowiązane do składania zeznań w
charakterze świadka lub do występowania w charakterze biegłego, można jednak zwrócić się o wyrażenie przez te
osoby zgody na złożenie zeznań lub wystąpienie w charakterze biegłego. W razie wyrażenia zgody, wezwania dla
tych osób nie mogą zawierać zagrożenia zastosowania środków przymusu, a w razie niestawiennictwa na wezwanie
lub odmowy złożenia zeznań nie można do nich stosować tych środków.
§ 2. Do osób wymienionych w art. 5 § 1 pkt 6 lit. f stosuje się odpowiednio § 1, jeżeli okoliczności,
których zeznania lub opinie mają dotyczyć, związane są z wykonywaniem przez te osoby funkcji urzędowych lub
służbowych.
§ 3. Do osób, o których mowa w § 1 i 2, przepisy art. 5 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Z osobami, o których mowa w § 1 i 2, organy prowadzące postępowanie porozumiewają się we wszystkich
wypadkach, w tym również przy doręczaniu pism procesowych, za pośrednictwem Ministra Sprawiedliwości, a ten w
razie potrzeby przez Ministra Spraw Zagranicznych. Przepis art. 613 § 2 Kodeksu postępowania karnego stosuje się.
Art. 67. § 1. Zawiadamiając obwinionego o terminie pierwszej rozprawy lub posiedzeniu, o którym mowa
w art. 60 § 1 pkt 1, dołącza się do zawiadomienia odpis wniosku o ukaranie.
§ 2.
24)
Zawiadomienie obwinionego o terminie
pierwszej rozprawy powinno zawierać pouczenie o tym, że może on sprowadzić na rozprawę świadków i przedstawić
inne dowody na swoją obronę lub wskazać je sądowi w takim czasie, aby dowody te mogły być przeprowadzone na
rozprawie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od doręczenia zawiadomienia, a także o przysługującym mu
prawie do odmowy złożenia wyjaśnień lub udzielenia odpowiedzi na pytanie i do korzystania z pomocy obrońcy oraz
o prawie przeglądania akt sprawy, jak również o obowiązku powiadomienia sądu o każdej zmianie miejsca pobytu
lub zamieszkania na okres dłuższy niż 7 dni, a w razie pobytu za granicą — o konieczności wskazania w kraju
adresu dla doręczeń i o konsekwencjach uchybienia tym obowiązkom. W zawiadomieniu należy pouczyć obwinionego o
przysługującym mu prawie wystąpienia z wnioskiem, o którym mowa w art. 58 § 3. Zawiadomienie lub wezwanie
powinno także zawierać pouczenie, iż rozprawa może być prowadzona pod nieobecność obwinionego jako zaoczna oraz
pouczenie o możliwości przymusowego doprowadzenia obwinionego na rozprawę.
§ 3. Zawiadomienie kierowane do obwinionego, którego obecności na rozprawie nie uznano za obowiązkową,
powinno zawierać pouczenie, że może on nie stawiając się do sądu nadesłać swoje wyjaśnienia. Wyjaśnienia te
podlegają odczytaniu na rozprawie. Rozprawa ma wówczas charakter zaoczny.
§ 4. W zawiadomieniu kierowanym do oskarżyciela posiłkowego należy pouczyć go o obowiązku powiadomienia sądu
o zmianie miejsca zamieszkania oraz podania adresu dla doręczeń w czasie pobytu za granicą i konsekwencjach
niedopełnienia tego obowiązku, a w zawiadomieniu kierowanym do pokrzywdzonego — o uprawnieniach, o których mowa
w art. 26 § 3.
§ 5. Sąd może, uznając obecność obwinionego na rozprawie za obowiązkową mimo wcześniejszego uznania jej za
nieobowiązkową, wezwać obwinionego, odraczając w tym celu rozprawę.
Art. 68.
25)
§ 1. Jeżeli obwiniony lub
świadek mieszka poza miejscowością, w której ma siedzibę właściwy sąd, prezes sądu lub sąd może zwrócić się do
sądu, na którego terenie działania mieszkają te osoby, o przesłuchanie ich co do wskazanych okoliczności.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do obwinionego lub świadka pozbawionego wolności.
Art. 69. Przy przygotowaniu do rozprawy stosuje się odpowiednio przepisy art. 348, 349, 350, 352 i 353
Kodeksu postępowania karnego.
Rozdział 13
Rozprawa
Art. 70. § 1. Rozprawa odbywa się ustnie i jawnie.
§ 2. Sąd wyłącza jawność całości lub części rozprawy, jeżeli jawność mogłaby obrażać dobre obyczaje, wywołać
zakłócenie spokoju publicznego lub gdy ważny interes prywatny tego wymaga. Sąd wyłącza jawność w całości lub
części rozprawy, także wówczas, gdy ustawa tak stanowi.
§ 3. W razie wyłączenia jawności na rozprawie mogą być obecni, poza osobami biorącymi udział w postępowaniu,
po jednej osobie wskazanej przez każdą ze stron, chyba że zachodzi obawa ujawnienia tajemnicy państwowej. Sąd
może zezwolić poszczególnym osobom na obecność na rozprawie prowadzonej z wyłączeniem jawności.
§ 4. Rozstrzygnięcie ogłasza się jawnie. Jeżeli jawność rozprawy wyłączono w całości lub części, ustne
podanie motywów rozstrzygnięcia może nastąpić również z wyłączeniem jawności.
§ 5. Przepisy art. 357, 358, 362, 363, 366 i 367 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
Art. 71. § 1. Rozprawę rozpoczyna wywołanie sprawy. Następnie sąd sprawdza, czy wszyscy wezwani i
zawiadomieni o terminie rozprawy stawili się oraz czy nie ma przeszkód do rozpoznania sprawy.
§ 2. Jeżeli oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy, pokrzywdzony lub obwiniony nie stawił się na
rozprawę i w aktach sprawy brak jest dowodu doręczenia im wezwania lub zawiadomienia, rozprawę odracza się,
przy czym sąd może, jeżeli uzna to za celowe, przeprowadzić postępowanie dowodowe, a w szczególności
przesłuchać świadków, którzy stawili się na rozprawę. Na następnej rozprawie dowody te przeprowadza się
ponownie tylko, jeżeli zażąda tego strona nieobecna na poprzedniej rozprawie, chyba że była o jej terminie
prawidłowo powiadomiona.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie niestawiennictwa prawidłowo powiadomionego obrońcy, gdy
jego stawiennictwo jest obowiązkowe.
§ 4. W razie nieusprawiedliwionej nieobecności obwinionego, któremu doręczono wezwanie na rozprawę,
przeprowadza się rozprawę zaocznie, chociażby nie był on przesłuchany w toku czynności wyjaśniających, chyba że
sąd uzna udział obwinionego za konieczny i rozprawę odroczy, po ewentualnym przeprowadzeniu postępowania
dowodowego, w szczególności po przesłuchaniu świadków, którzy stawili się na rozprawę. Jeżeli jednak obecność
obwinionego jest konieczna, a nie stawił się on bez usprawiedliwienia, sąd może zarządzić jego zatrzymanie i
przymusowe doprowadzenie przez Policję.
§ 5. W razie usprawiedliwionego niestawiennictwa obwinionego, któremu doręczono wezwanie, stosuje się
odpowiednio § 2.
Art. 72. § 1. Przewód sądowy rozpoczyna się od odczytania wniosku o ukaranie.
§ 2. Wniosek o ukaranie odczytuje oskarżyciel publiczny, jeżeli bierze udział w rozprawie, a w innym wypadku
protokolant.
§ 3. Jeżeli obwiniony przyznaje się do winy, a jego wyjaśnienia nie budzą wątpliwości, można nie
przeprowadzać dalszych dowodów, w razie gdy żadna z obecnych stron temu się nie sprzeciwia.
Art. 73. Do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania na rozprawie obwiniony może złożyć wniosek o
skazanie go w określony sposób bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Przy rozpoznawaniu tego wniosku
stosuje się odpowiednio art. 64.
Art. 74. § 1.
26)
Jeżeli obwiniony
odmawia złożenia wyjaśnień albo wyjaśnia odmiennie niż poprzednio lub oświadcza, że pewnych okoliczności nie
pamięta, wolno odczytywać w odpowiednim zakresie jego wyjaśnienia złożone poprzednio w trybie art. 54 § 6 lub
7, a także jego wyjaśnienia złożone w charakterze obwinionego albo oskarżonego przed sądem w tej lub innej
sprawie albo w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę. Po odczytaniu protokołu sąd wzywa obecnego
obwinionego do wypowiedzenia się co do treści protokołu i do wyjaśnienia zachodzących sprzeczności.
§ 2. Na rozprawie zaocznej złożone uprzednio przez obwinionego w tej sprawie wyjaśnienia podlegają
odczytaniu.
Art. 75. § 1. Przepis art. 74 § 1 stosuje się odpowiednio do świadka, który bezpodstawnie odmawia
złożenia zeznań, zeznaje odmiennie niż poprzednio lub oświadcza, że pewnych okoliczności nie pamięta.
§ 2. Na rozprawie wolno też odczytywać protokoły zeznań świadków, jeżeli bezpośrednie przeprowadzenie dowodu
jest niemożliwe lub utrudnione.
§ 3. Protokoły, o których mowa w § 2, można uznać za ujawnione bez odczytywania. Należy je jednak odczytać,
jeżeli którakolwiek z obecnych stron o to wnosi.
§ 4. Protokoły zeznań świadków wolno odczytywać również, gdy bezpośrednie przesłuchanie świadka na rozprawie
nie jest niezbędne, jeżeli żadna z obecnych stron temu się nie sprzeciwia; sprzeciw strony, której zeznania nie
dotyczą, nie stoi na przeszkodzie odczytaniu protokołów. Przepis § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 5. W wypadkach wskazanych w § 1 i 2 wolno również odczytywać protokoły wyjaśnień złożonych poprzednio
przez świadka w charakterze obwinionego lub oskarżonego.
Art. 76. § 1. Sąd może odczytywać na rozprawie protokoły oględzin, przeszukania, zajęcia, zatrzymania
przedmiotów, opinie, notatki urzędowe, o których mowa w art. 37 § 2, oraz inne dokumenty znajdujące się w
aktach sprawy lub przedkładane przez strony; można je uznać za ujawnione bez odczytywania, jeżeli żadna z
obecnych stron temu się nie sprzeciwia. Sprzeciw strony, której dowody lub dokumenty nie dotyczą, nie stoi na
przeszkodzie ich uznaniu za ujawnione bez odczytywania.
§ 2.
27)
Przepis § 1 stosuje się także do
notatek urzędowych, o których mowa w art. 54 § 3, z tym że na żądanie strony sąd przeprowadza na rozprawie
czynności dowodowe, których dotyczy notatka, chyba że stwierdza ona okoliczności, którym obwiniony w
wyjaśnieniach swych nie zaprzeczał.
Art. 77. Obwinionemu, świadkom i biegłym zarówno sąd, jak i strony zadają pytania bezpośrednio, chyba
że sąd zarządzi inaczej. Sąd uchyla pytania nieistotne dla sprawy lub sugerujące treść odpowiedzi albo które z
innych powodów uznaje za niestosowne.
Art. 78. Jeżeli po rozpoczęciu rozprawy obwiniony lub obrońca wypowiedział stosunek obrończy w sprawie,
w której obwiniony nie musi mieć obrońcy, sąd na uzasadniony wniosek obwinionego zakreśla mu termin do
ustanowienia nowego obrońcy i w razie potrzeby rozprawę przerywa lub odracza, podejmując jednocześnie decyzję,
czy dotychczasowy obrońca może bez naruszenia prawa obwinionego do obrony pełnić swe obowiązki do czasu podjęcia
obrony przez nowego obrońcę. Po bezskutecznym upływie tego terminu rozprawę można prowadzić bez udziału obrońcy.
W sprawach, w których obwiniony musi mieć obrońcę lub korzysta z obrońcy z urzędu, art. 378 Kodeksu postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
Art. 79. § 1. Sąd może zarządzić przerwę w rozprawie w celu doprowadzenia obwinionego, sprowadzenia
dowodu, dla wypoczynku lub z innej ważnej przyczyny. Każdorazowa przerwa nie może trwać dłużej niż 21 dni; w
razie przekroczenia tego terminu rozprawę uważa się za odroczoną.
§ 2. Zarządzając przerwę, oznacza się czas i miejsce dalszego ciągu rozprawy, a osoby obecne na rozprawie
poucza się o obowiązku stawiennictwa bez wezwania oraz o konsekwencjach nieusprawiedliwionego
niestawiennictwa.
§ 3. Sąd odracza rozprawę, gdy ustawa tak stanowi, a także gdy zarządzenie przerwy nie byłoby wystarczające.
W razie odroczenia rozprawy na określony termin przepis § 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 80. Rozprawę przerwaną lub odroczoną prowadzi się w dalszym ciągu, chociażby skład sądu uległ
zmianie, chyba że sąd po wysłuchaniu stron obecnych postanowi inaczej.
Art. 81. Przy przeprowadzaniu rozprawy stosuje się odpowiednio przepisy art. 369, 371, 372, 374 § 2, art. 375—377, 379, 384, 386, 395, 396, 399, 405— 407
28)
Kodeksu postępowania karnego.
Art. 82. § 1.
29)
Po wysłuchaniu głosów
stron sąd sporządza wyrok na piśmie. Przepisy art. 409—411,
413 § 1, art. 418 § 1
i 3, art. 418a, art. 419, 422—424 Kodeksu
postępowania karnego stosuje się odpowiednio.
§ 2. Wyrok skazujący powinien zawierać także:
1) dokładne określenie przypisanego obwinionemu czynu oraz jego kwalifikację prawną;
2) rozstrzygnięcie co do kary i środków karnych, a w razie potrzeby co do zaliczenia na poczet zakazu
prowadzenia pojazdów okresu zatrzymania dokumentu stwierdzającego uprawnienie do ich prowadzenia oraz
zaliczenie okresu zatrzymania na poczet wymierzonej kary aresztu lub grzywny.
§ 3. Okres zatrzymania zalicza się na poczet wymierzonej kary aresztu i kary ograniczenia wolności,
przyjmując jeden dzień zatrzymania, z zaokrągleniem do pełnego dnia, za równoważny jednemu dniowi kary aresztu
i dwóm dniom kary ograniczenia wolności, a na poczet grzywny — przyjmując za równoważny grzywnie w wysokości
200 zł.
§ 4. Jeżeli obwiniony jest osobą czasowo przebywającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo nie ma na
nim stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu, można orzec natychmiastową wykonalność wyroku
skazującego, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że jego wykonanie będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione.
Orzeczenie takie podlega wykonaniu z chwilą wydania.
§ 5.
30)
W wypadku wskazanym w § 4 sąd:
1) wobec osoby czasowo przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zarządza zatrzymanie jej
paszportu lub innego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy, na czas do stawienia się do wykonania
kary lub uiszczenia grzywny w terminie 3 dni, pod rygorem wykonania zastępczej kary aresztu, którą na wypadek
nieuiszczenia grzywny w terminie orzeka, stosując odpowiednio przepis pkt 3;
2) wobec osoby niemającej stałego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
skazanej na karę aresztu, zarządza natychmiastowe osadzenie jej w zakładzie karnym;
3) wobec osoby, o której mowa w pkt 2, skazanej na karę grzywny, orzeka zastępczą karę aresztu, przyjmując
1 dzień aresztu za równoważny grzywnie od 20 zł do 150 zł, przy czym kara zastępcza nie może przekroczyć 30
dni aresztu; zarządza ponadto, na wypadek nieuiszczenia grzywny w terminie 3 dni, natychmiastowe wykonanie
kary zastępczej.
Art. 83. W razie niedoręczenia obwinionemu wyroku zaocznego, w terminie 3 miesięcy od dnia wydania, sąd
może umorzyć postępowanie, jeżeli upłynął już termin przedawnienia karalności wykroczenia.
Art. 84. § 1. Jeżeli w wyroku nie rozstrzygnięto lub rozstrzygnięto wadliwie o zaliczeniu na poczet
kar lub środków karnych okresów, o których mowa w art. 82 § 2 pkt 2, albo odnośnie dowodów rzeczowych, sąd
rozstrzyga o tym postanowieniem na posiedzeniu. Nie można jednak orzec przepadku przedmiotów.
§ 2. Na postanowienie, o którym mowa w § 1, przysługuje zażalenie. W razie złożenia apelacji, zażalenie to
rozpoznaje łącznie z apelacją właściwy sąd odwoławczy.
Rozdział 14
Postępowanie w sprawach osób podlegających orzecznictwu sądów wojskowych
Art. 85. § 1. W postępowaniu przed sądem wojskowym podstawę do wszczęcia postępowania stanowi wniosek
o ukaranie sporządzony lub zatwierdzony przez prokuratora wojskowego.
§ 2. Żandarmerii Wojskowej, w stosunku do osoby wskazanej w art. 10 § 1, która popełniła wykroczenie
podlegające orzecznictwu sądów wojskowych, przysługują uprawnienia i obowiązki procesowe Policji wynikające z
niniejszego kodeksu, z tym że oskarżycielem publicznym jest wyłącznie prokurator wojskowy.
§ 3. Prawo zatrzymania osoby wskazanej w art. 10 § 1 przysługuje także wojskowym organom porządkowym oraz
przełożonemu wojskowemu.
§ 4. Przymusowego doprowadzenia osoby, o której mowa w art. 10 § 1, jeżeli zachodzi przypadek wymieniony w
art. 50 § 1, art. 52, 53, 71 § 4, dokonują właściwe organy wojskowe, chyba że ważne powody stoją temu na
przeszkodzie.
Art. 86. § 1. O popełnieniu przez osobę wskazaną w art. 10 § 1 wykroczenia podlegającego orzecznictwu
sądów wojskowych, w tym także o odmowie przyjęcia mandatu karnego lub nieuiszczeniu w terminie grzywny
nałożonej w drodze mandatu zaocznego, zawiadamia się prokuratora wojskowego.
§ 2. O wszczęciu postępowania przeciwko żołnierzowi powiadamia się właściwego dowódcę jednostki
wojskowej.
§ 3. W stosunku do osób, o których mowa w art. 10 § 1 pkt 2, stosuje się odpowiednio art. 649 Kodeksu postępowania karnego.
Art. 86a. § 1. Ściganie wykroczenia popełnionego przez żołnierza, o którym mowa w art. 10 § 1 pkt 1,
następuje na żądanie dowódcy jednostki wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej, w której żołnierz pełni
służbę wojskową, z zastrzeżeniem § 3 i 4.
§ 2. W razie odstąpienia od żądania ścigania wykroczenia dowódca jednostki wojskowej lub kierownik
instytucji cywilnej, wszczyna wobec sprawcy tego czynu postępowanie dyscyplinarne albo wydaje polecenie
wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, bądź występuje z wnioskiem w tej sprawie do innego przełożonego
dyscyplinarnego.
§ 3. W przypadku popełnienia przez żołnierza wykroczenia, za które można orzec albo orzeka się środki karne
zakazu prowadzenia pojazdów, przepadku przedmiotów lub nawiązki, nie wszczyna się postępowania dyscyplinarnego,
a stosuje się przepis art. 86 § 1.
§ 4. W czasie pełnienia służby wojskowej po ogłoszeniu mobilizacji, w stanach nadzwyczajnych, w czasie
wojny, a także podczas wykonywania zadań służbowych w strefie działań wojennych oraz w przypadku użycia Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa, udziału w akcjach humanitarnych, poszukiwawczych
lub ratowniczych, jak również w warunkach, o których mowa w art. 10 § 1 pkt 1 lit. c, w stosunku do żołnierza,
który popełnił wykroczenie, stosuje się wyłącznie § 2.
Art. 87. § 1. Sąd wojskowy może odmówić wszczęcia postępowania, a wszczęte umorzyć i sprawę przekazać
właściwemu dowódcy z wnioskiem o wymierzenie kary przewidzianej w wojskowych przepisach dyscyplinarnych, jeżeli
uzna to za wystarczającą reakcję na wykroczenie.
§ 2. Na postanowienie wskazane w § 1 przysługuje zażalenie.
§ 3. Przed złożeniem wniosku o ukaranie uprawnienie do przekazania sprawy, o którym mowa w § 1, przysługuje
prokuratorowi wojskowemu. Zażalenie na postanowienie prokuratora rozpoznaje wojskowy sąd garnizonowy.
Art. 88. Pokrzywdzony może korzystać przed sądem wojskowym z praw oskarżyciela posiłkowego jedynie w
sytuacjach określonych w art. 26 § 3 i art. 27 § 2.
|