DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 10 kwietnia 2018 r.

Poz. 705

EURO-ŚRÓDZIEMNOMORSKA UMOWA

dotycząca usług lotniczych między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony,

a Królestwem Marokańskim, z drugiej strony,

podpisana w Brukseli dnia 12 grudnia 2006 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

prezydent Rzeczypospolitej polskiej

podaje do powszechnej wiadomości:

Dnia 12 grudnia 2006 r. w Brukseli została podpisana Euro-Śródziemnomorska Umowa dotycząca usług lotniczych między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Królestwem Marokańskim, z drugiej strony, w następującym brzmieniu:

EURO-ŚRÓDZIEMNOMORSKA

Umowa dotycząca usług lotniczych między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, Z jednej strony, a Królestwem Maroka, Z drugiej strony

KRÓLESTWO BELGII,

REPUBLIKA CZESKA,

KRÓLESTWO DANII,

REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC REPUBLIKA ESTOŃSKA,

REPUBLIKA GRECKA,

KRÓLESTWO HISZPANII,

REPUBLIKA FRANCUSKA,

IRLANDIA,

REPUBLIKA WIOSKA.

REPUBLIKA CYPRYJSKA,

REPUBLIKA ŁOTEWSKA.

REPUBLIKA LITEWSKA,

WIELKIE KSIĘSTWO LUKSEMBURGA,

REPUBLIKA WĘGIERSKA,

MALTA,

KRÓLESTWO NIDERLANDÓW,

REPUBLIKA AUSTRII,

RZECZPOSPOLITA POLSKA,

REPUBLIKA PORTUGALSKA.

REPUBLIKA SŁOWACKA,

REPUBLIKA SŁOWENII,

REPUBLIKA FINLANDII,

KRÓLESTWO SZWECJI,

ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

umawiające się strony Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejsk.j, zwane dalej „państwami członkowskimi", i WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Wspólnot t}*,

z jednej sirony, oraz

KRÓLESTWO MAROKA, zwane dalej „Marokiem' z drugiej strony,

KIEROWANE pragnieniem wspierania systemu międzynarodowych przewozów' lotniczych opartego na uczciwej konkurencji między przewoźnikami lotniczymi na rynku o minimalnym stopniu regulacji i ingerencji ze strony rządu;

KIEROWANE pragnieniem ułatwiania rozwoju możliwości międzynarodowych przewozów lotniczych, w szczególności poprzez rozwijanie sieci transportu lotniczego oferującego usługi lotnicze odpowiadające potrzebom pasażerów i spedytorów;

KIEROWANE pragnieniem umożliwienia przewoźnikom lotniczym oferowania pasażerom i spedytorom konkurencyjnych cen i usług przewozowych na otwartych rynkach;

KIEROWANE pragnieniem, aby wszystkie sektory transportu lotniczego, w tym pracownicy zatrudnieni przez przewoźni ków lotniczych, skorzystały ze zliberalizowanej umowy;

KIEROWANE pragnieniem zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa i ochrony w' międzynarodowym przewozie: lotniczym i potwierdzając poważne zaniepokojenie z powodu zagrożeń i aktów zagrażających bezpieczeństwu statków' powietrznych, narażających na niebezpieczeństwo osoby i mienie, mających negatywny wpływ na operacje transportu lotniczego i podważających zaufanie społeczne do bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego;

UWZCLE₍DNIAJĄC Komvencję o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, otwarta do podpisu w Chicago dnia grudnia 1944 r.;    ‘

KIEROWANE pragnieniem zapewnienia pizewożnikom lotniczym równych warunków konkurencji;

UZNAJĄC, że pomoc państwa może negatywnie wpływać na konkurencję pomiędzy przewoźnikami lotniczymi i zagra żać podstawowym celom niniejszej umowy;

PODKREŚLAJĄC znaczenie ochrony środowiska naturalnego w rozwijaniu i wdrażaniu polityki międzynarodowego lotnictwa oraz uznając praw'o suwerennych państw' do podjęcia odpowiednich działań w tym zakresie;

PODKREŚLAJĄC znaczenie ochrony konsumentów', w szczególności w^r rozumieniu Konwencji o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przew^rozu lotniczego, sporządzonej w Montrealu dnia 2N maja 1999 r., w zakresie, w'jakim obie umawiające się strony są stronami lej konwencji;

ZAMIERZAJĄC rozwijać obowiązujące umowy lotnicze w celu otwarcia dostępu do tynków' i zapewnienia maksymalnych korzyści konsumentom, przewoźnikom lotniczym, pracownikom oraz społeczeństwom obu umawiających się stron;

MAJĄC NA UWADZE, że umowa między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Marokiem, z drugiej strony, może stanowić punkt odniesienia w stosunkach euro-śródziemnoinorskich w dziedzinie lotnictwa w celu pełnego wykorzystania korzyści płynących z liberalizacji w tym kluczowym sektorze gospodarki;

MAJĄC NA UWADZE, że celem jest stosowanie niniejszej umowy w^r sposób stopniowy, a jednocześnie całościowy, oraz że poprzez odpowiedni mechanizm można zapewnić coraz większą harmonizację z prawodawstwem Wspólnoty,

UZGADNIAJĄ, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1 Definicje

b) wszelkie załączniki lub zmiany do załączników' mające zastosowanie w danym przypadku, przyjęte na podstawie artykułu 90 konwencji, w zakresie, w którym dany załącznik lub daną zmianę do niego stosuje się w danym okresie zarówno w odniesieniu do Maroka, jak i do państwa członkowskiego lub państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej;

Do cclow niniejszej umowy, o ile nie określono inaczej:

1. terminy „uzgodniona linia" i „określona trasa" oznaczają, odpowiednio, międzynarodową linię lotniczą na podstawie artykułu 2 niniejszej umowy i trasę określoną w załączniku I do niniejszej umowy;

7. „całkowity koszt” oznacza koszty związane ze świadczeniem usługi, powiększone o uzasadnioną opłatę z tytułu ogólnych kosztów administracyjnych oraz, w stosownych przypadkach, wszelkie właściwe opłaty mające odzwierciedlać koszty ochrony środowiska, stosowane bez dyskryminacji ze względu na narodowość;

2. „umowa" oznacza niniejszą umowy i załączniki do niej, w tym wszelkie ich ewentualne zmiany;

8. „umawiające się strony" oznaczają, z jednej strony, Wspólnotę lub jej państwa członkowskie, lub Wspólnotę i jej państwa członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami oraz, z drugiej strony, Maroko;

3. „przewmz lotniczy" oznacza przewóz statkiem powietrznym pasażerów', bagaży, towarów' oraz poczty, osobno lub łącznie, oferowany ludności za wynagrodzeniem; dla uniknięcia wszelkich w'ątpliw'ości, termin ten obejmuje regularne i nieregularne (czarterowe) przewmzy lotnicze oraz usługi w zakresie przewozu wszelkich towarów';

4. „układ o stowarzyszeniu" oznacza Układ Euro-śródziemnomorski ustanawiający Stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z jednej strony, a Królestwem Maroka, z drugiej strony, podpisany w' Brukseli w dniu 26 lutego 1996 r.;

5. „wspólnotowa licencja na prowadzenie działalności" oznacza licencję na prowadzenie działalności przyznaną przewoźnikom lotniczym ustanowionym we Wspólnocie Europejskiej, i obowiązującą zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2407/92 z dnia 23 lipca 1 992 r. w sprawie przyznawania licencji przewoźnikom lotniczym;

6. „knnwoncja" oznacza Konwencję o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, otwartą do podpisu w Chicago dnia 7 grudnia 1 944 r., i obcimuje:

9. „obywatele” oznaczają każdą osobę fizyczną lub prawną posiadającą obywatelstwo marokańskie w' odniesieniu do strony marokańskiej lub obywatelstwo państwa członkowskiego w odniesieniu do strony europejskiej, o ile, w przypadku osoby prawnej, znajduje się ona stale pod skuteczną kontrolą, bezpośrednio lub poprzez udziały większościowe, osób fizycznych lub prawnych posiadających obywatelstwo marokańskie w przypadku strony marokańskiej lub osób fizycznych lub prawmych posiadających obywatelstwo państwa członkowskiego lub jednego z państw' trzecich określonych w załączniku V w przypadku strony europejskiej;

10. „subwencje¹’ oznaczają wszelkie wsparcie finansowa przyznane przez władze publiczne, organ regionalny lub inny organ publiczny, to znaczy przypadki gdy:

a) działanie władz publicznych, organu regionalnego lub innego organu publicznego obejmuje bezpośrednie przekazanie funduszy, przykładowo w formie dotacji, pożyczek lub dopłat do kapitału własnego, lub potencjalne bezpośrednie przekazanie funduszy na korzyść przedsiębiorstwa lub przejęcie jego pasywów', przykładowo w formie gwarancji kredytowych;

a) wszelkie zmiany mające zastosowanie w' danym przypadku, które woszły w' życic zgodnie z artykułem 94 litera a) konwencji i zostały ratyfikowane przez Maroko, z jednej strony, i państwo członkowskie lub państwa członkowskie Wspólnot)' Europejskiej, z drugiej strony,

b) zrzcczono się lub nie pobrano dochodu należnego władzy publicznej, organowa regionalnemu lub innemu organowi publicznemu,

d) władze publiczne, organ regionalny lub inny organ publiczny dokonują płatności na rzecz mechanizmu finansowania lub powierzają lub zlecają podmiotowi prywatnemu wykonywanie jednej lub kilku funkcji określonych w literach a), b) i c), które zazwyczaj wykonywane są przez władze publiczne i praktycznie nie różnią się pod żadnym względem od normalnych działań władzy publicznej;

i kiedy przyznaje się tym samym korzyść;

11. „międzynarodowy przewóz lotniczy" oznacza przewóz lotniczy wykonywany na trasie przebiegającej przez przestrzeń powietrzną znajdującą się nad terytorium co najmniej dwóch państw;

16. „właściwie organy" oznaczają agencje lub organy publiczne określone w załączniku III. O wszelkich zmianach w prawodawstwie krajowym dotyczących statusu właściwych organów umawiająca się strona, której zmiana dotyczy, powiadamia drugą umawiającą się stronę.

TYTUŁ i

POSTANOWIENIA GOSPODARCZE

Anykul 2

Przyznanie praw

1 2. „taryfy" oznacza taryfy stosowane przez przewoźników lotniczych lub ich agentów w odniesieniu do przewozu statkiem powietrznym pasażerów, bagażu lub towarów (z wyłączeniem poczty), w tym, w stosownych przypadkach, transport naziemny związany z międzynarodowym przewozem lotniczym, a także warunki, jakim podlega stosowanie tych taryf;

1. O ile załącznik I nic stanowi inaczej, każda umawiająca się strona przyznaje drugiej umawiającej się stronie następujące praw^fa w celu wykonywania międzynarodowego przewozu lotniczego przez przewoźników lotniczych:

a) prawo do przelotu nad jej terytorium bez lądowania;

1 3. „opłata od użytkownika" oznacza opłatę nakładaną na przewoźników lotniczych z tytułu korzystania z obiektów i usług portu lotniczego, otoczenia portu lotniczego, żeglugi powietrznej lub systemów ochrony lotnictwa, w tym powiązanych z nimi usług i obiektów;

b) prawo do postoju na jej terytorium w celach niehandlowych, to znaczy w celu innym niż zabranie na pokład lub wysadzenie pasażerów', załadunek lub wyładunek bagażu, towarów lub poczty w przewozie lotniczym;

14. „SESAR" oznacza program technicznego wdrażania Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej, który pozwoli na skoordynowane i zsynchronizowane badania, rozwój i rozmieszczenie systemów zarządzania ruchem lotniczym nowej generacji;

1 5. „terytorium” oznacza, w odniesieniu do Maroka, obszar lądowy (ląd stały i wyspy), a także wody wewnętrzne i wody terytorialne podlegające jego zwierzchnictwa lub jurysdykcji, i, w' odniesieniu do Wspólnoty Europejskiej, obszar lądowy (ląd stały i wyspy), w'ody w'ew'nętrznc i w^fody terytorialne objęte Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską zgodnie z postanowieniami tego traktatu i wszelkimi późniejszymi umowami, które go zastępują; stosowanie niniejszej umowy do portu lotniczego na Gibraltarze uważa się za nie stanowiące uszczerbku dla odpowiednich stanowisk prawnych Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa w' odniesieniu do sporu dotyczącego zakresu zwierzchnictwa nad terytorium, na którym znajduje się ten port lotniczy i do utrzymania w mocy, w odniesieniu do portu lotniczego na Gibraltarze, zawieszenia stosowania środków liberalizacji transportu lotniczego obowiązujących na dzień 1S września 2006 r. pomiędzy państwami członkowskimi, zgodnie z postanowieniami deklaracji ministerialnej dotyczącej portu lotniczego na Gibraltarze przyjętej w Kordobic w' dniu 18 września 2006 r.;

oraz

2. Żadne z postanowień niniejszej umowy nie może być interpretowane jako przyznanie:

a) przewoźnikom lotniczym z Maroka, praw'a do zabierania na pokład na terytorium państwa członkowskiego, za wynagrodzeniem, pasażerów', bagażu, towarów' lub poczty, do innego punktu na terytorium tego państwa członkowskiego;

b) przewoźnikom lotniczym ze Wspólnoty Europejskiej, prawa do zabierania na pokład na terytorium Maroka, za wynagrodzeniem, pasażerów', bagażu, towarów' lub poczty, do innego punktu na terytorium marokańskim.

Artykuł 3 Zezwolenia

Po otrzymaniu wniosków o zezwolenie eksploatacyjne od przewoźnika lotniczego jednej z umawiających się stron, właściwe organy drugiej umawiającej się strony udzielają odpowiednich zezwoleń w jak najkrótszym terminie, pod warunkiem że:

a)    w odniesieniu do przewoźnika lotniczego z Maroka:

—    główne miejsce prowadzenia działalności przewoźnika lotniczego oraz, w stosownym przypadku, jego siedziba, znajdują się w Maroku, i posiada on ważną licencję na prowadzenie działalności lub wszelkie inne równoważne dokumenty zgodnie z prawem Królestwa Maroka;

—    Królestwo Maroka sprawuje i utrzymuje skuteczną kontrolę regulacyjną nad przewoźnikiem;

i

—    przewoźnik lotniczy jest i pozostaje własnością, bezpośrednio albo poprzez udział większościowy, Maroka lub obywateli Maroka, i pozostaje przez cały czas pod skuteczną kontrolą Maroka lub obywateli Maroka, lub jest i pozostaje własnością, bezpośrednio albo poprzez udział większościowy, państw członkowskich lub obywateli państw członkowskich lub pozostaje przez cal}’ czas pod skuteczną kontrolą państw członkowskich lub obywateli państw członkowskich;

b)    w odniesieniu do przewoźnika lotniczego ze Wspólnoty

Europejskiej:

—    główne miejsce prowadzenia działalności przewoźnika lotniczego oraz, w stosownym przypadku, jego siedziba, znajdują się na terytorium państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, i posiada on licencję na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym;

—    państwo członkowskie odpowiedzialne za wydanie certyfikatu przewoźnika lotniczego sprawoje i utrzymuje skuteczną kontrolę regulacyjną nad przewoźnikiem oraz określono wyraźnie wdaściwe wdadzc lotnicze;

i

—    przewoźnik lotniczy jest i pozostaje własnością, bezpośrednio albo poprzez udział większościowy, państw⁷ członkowskich lub obywateli państw⁷ członkowskich lub innych państw⁷ wymienionych w⁷ załączniku V lub obywateli tych innych państw;

c)    przewoźnik lotniczy spełnia warunki przewidziane przepisami ustawowymi lub wykonawczymi zwykle stosowanymi przez właściwy organ w⁷ zakresie międzynarodowego przewozu lotniczego;

i

d)    utrzymuje się w mocy i stosuje postanowienia artykułu 14 (Bezpieczeństwo lotnicze) i artykułu 15 (Ochrona lotnictwa).

Art}'kuł 4

Cofnięcie zezwolenia eksploatacyjnego

1. Właściwe organy jednej lub dnigiej umawiającej się strony zastrzegają sobie prawo do cofania, zawieszania lub ograniczania zezwoleń eksploatacyjnych lub też zawieszenia lub ograniczenia działalności przewoźnika lotniczego drugiej umawiającej się strony, w⁷ przypadku gdy:

a)    w odniesieniu do przewoźnika lotniczego z Maroka:

—    główne miejsce prowadzenia działalności przewoźnika lotniczego lub, w stosowmym przypadku, jego siedziba, nie znajdują się w Maroku, lub nic posiada on licencji na prowadzenie działalności lub wszelkich innych równoważnych dokumentów zgodnie z prawom Maroka;

—    Maroko nie sprawuje i nie utrzymuje skutecznej kontroli regulacyjnej nad przewoźnikiem;

lub

—    przewoźnik lotniczy nic jest własnością i nic podlega skutecznej kontroli, bezpośrednio albo poprzez udział większościowy, Maroka lub obywateli Maroka lub państw⁷ członkowskich lub obywateli państw⁷ członkowskich;

b)    w⁷ odniesieniu do przewoźnika lotniczego ze Wspólnoty

Europejskiej;

—    glówme miejsce prowadzenia działalności przewoźnika lotniczego lub, w stosownym przypadku, jego siedziba, nic znajdują się na terytorium państw⁷a członkowskiego, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, lub przewoźnik lotniczy nie posiada licencji na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym;

—    państwo członkowskie odpowiedzialne za w⁷ydanie certyfikatu przewoźnika lotniczego nie sprawuje ani nie utrzymuje skutecznej kontroli regulacyjnej nad przewoźnikiem, lub nic określono wyraźnie właściwych wiadz lotniczych;

lub

— przewoźnik lotniczy nie jest własnością i nie podlega skutecznej kontroli, bezpośrednio albo poprzez udział większościowy, państw członkowskich lub obywateli państw członkowskich lub innych państw wymienionych w załączniku V lub obywateli tych innych państw;

c) przewoźnik naruszył przepisy ustawowe i wykonawcze, o których mowa w art. 6 (Przestrzeganie przepisów ustawowych i wykonawczych) niniejszej umowy;

2. Przekraczając granice terytorium jednej z umawiających się stron lub podczas pobytu na jej terytorium pasażerowie, załoga lub towary przewoźnika drugiej umawiającej się strony przestrzegają przepisy ustawowe i wykonawcze stosowane na tym terytorium w odniesieniu do dopuszczania na jej terytorium pasażerów, załogi lub towarów statku powietrznego i opuszczania przez nich jej terytorium (w tym przepisom dotyczącym wjazdu, odprawy, przepisom i migracyjnym, dotyczącym odprawy paszportowej, celnej i kwarantanny lub, w' przypadku poczty, przepisom pocztowym).

lub

d) nie utrzymuje się w mocy i nie stosuje postanowień artykułu 14 (Bezpieczeństwo lotnicze) i artykułu 15 (Ochrona lotnictwa).

2. Prawna ustanowione niniejszym artykułem są wykonywane dopiero po przeprowadzeniu konsultacji z właściwymi organami drugiej umawiającej się strony, chyba żc niezbędne jest podjęcie natychmiastowych środków w celu uniknięcia nowych naruszeń postanowień ustępu 1 litery c) i d).

Artykuł 5 Inwestycje

Posiadanie udziałów większościowych w przedsiębiorstwie przewoźnika lotniczego z Maroka lub skuteczna kontrola nad nim przez państwa członkowskie lub ich obywateli albo posiadanie udziałów' większościowych w przedsiębiorstwie przewoźnika lotniczego ze Wspólnoty Europejskiej lub skuteczna kontrola nad nim przez Maroko lub jego obywateli podlegają wstępnej decyzji wspólnego komitetu powołanego na podstawie niniejszej umowy.

W ramach niniejszej umowy stosuje się postanowienia rozdziału II („Konkurencja i inne postanowienia dotyczące gospodarki”) tytułu IV układu o stowarzyszeniu, o ile niniejsza urnowe nie zawiera bardziej szczegółowych zasad.

Artykuł 8 Subwencje

1. Umawiające się strony uznają, żc subwencje przyznane przewoźnikom lotniczym naruszają lub grożą naruszeniem konkurencji poprzez uprzywilejowanie niektórych przedsiębiorstw' w świadczeniu usług lotniczych, zagrażają podstawowym celom niniejszej umowy i są niezgodne z zasadą otwartej przestrzeni powietrznej.

Decyzja ta określa warunki związane z obsługą uzgodnionych linii na podstawie niniejszej umowy oraz połączeń pomiędzy państwami trzecimi i umawiającymi się stronami. Do tego typu decyzji nie stosuje się postanowień artykułu 22 ustęp 9 niniejszej umowy.

Artykuł 6

Przestrzeganie przepisów ustawowych i wykonawczych

2. Jeżeli jedna umawiająca się strona uzna, żc niezbędne jest udzielenie subwencji przewoźnikowi lotniczemu działającemu w ramach niniejszej umowy w celu osiągnięcia uzasadnionego celu, zapewnia ona aby takie subwencje były przyznane w' sposób przejrzysty i proporcjonalne do przewidzianego celu oraz przyznane, w możliwym zakresie, w sposob minimalizujący niekorzystne oddziaływanie na przewoźników^ lotniczych drugiej umawiającej się strony. Umawiająca się strona, która ma zamiar przyznać takie subwencje jest zobowiązana do powiadomienia drugiej umawiającej się strony oraz do zapewnienia zgodności tych subwencji z kryteriami określonymi w niniejszej umowie.

1. Przekraczając granice terytorium jednej z umawiających się stron lub podczas pobytu na jej terytorium przewoźnicy drugiej umawiającej się strony przestrzegają przepisów' ustawowych i wykonawczych stosowanych na danym terytorium w odniesieniu do dopuszczania na jej terytorium statków powietrznych wykonujących międzynarodowe przewozy lotnicze i opuszczania przez nic lego terytorium lub stosowane w odniesieniu do eksploatacji statków' powietrznych i żeglugi powietrznej.

3. Jeśli jedna umawiająca się strona uważa, że subwencje udzielone przez drugą umawiającą się stronę lub, w^r innych przypadkach, przez organ publiczny lub rządowy innego państwa niż umawiające się strony, nie odpowiada kryteriom określonym w ustępie 2, może ona wmieść o zwmłanic posiedzenia wspólnego komitetu, zgodnie z artykułem 22, w celu rozważenia kwestii i znalezienia odpowiednich rozwiązań w przypadku uzasadnionych zastrzeżeń.

4.    Jeśli wspólny komitet nie może rozwiązać sporu, umawiające się strony zachowują możliwość stosowania właściwych środków antysubwencyjnych.

5.    Postanowienia niniejszego artykułu nie naruszają przepisów ustawowych i wykonawczych umawiających się stron dotyczących niezbędnych usług lotniczych i obowiązków użyteczności publicznej na terytorium umawiających się stron.

4. Każdy przewoźnik lotniczy każdej z umawiających się stron może prowadzić sprzedaż przewozów' lotniczych na terytorium drugiej umawiającej się strony bezpośrednio lub, jeśli tak zdecyduje, za pośrednictwem swoich agentów lub innych wybranych przez siebie pośredników'. Każdy przewoźnik lotniczy ma prawo sprzedaży takich usług przewozu, a każda osoba ma swobodę ich zakupu, w walucie obowiązującej na danym terytorium lub w innych walutach wymienialnych.

Artykuł 9

Działalność handlowa

1.    Przewoźnicy lotniczy każdej umawiającej się strony mają prawo ustanowić biura na terytorium drugiej umawiającej się strony w celu promowania lub sprzedaży usług transportu lotniczego i działalności powiązanej.

2.    Przewoźnicy lotniczy każdej z umawiających się stron są upoważnieni, zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi drugiej umawiającej się strony dotyczącymi wjazdu, pobytu i zatrudnienia, do wprowadzenia i utrzymywania na terytorium drugiej umawiającej się strony pracowników sprzedaży, personelu technicznego, zarządzającego i operacyjnego lub innego personelu specjalistycznego, niezbędnych do wykonywania przewozu lotniczego.

3.    a) Bez uszczerbku dla litery b) poniżej, każdy przewoź

nik lotniczy posiada na terytorium drugiej umawiającej się strony:

(i)    prawo do prowadzenia własnej obsługi naziemnej („własna obsługa naziemna”) lub, według własnego uznania,

(ii)    prawo wyboru spośród konkurujących podmiotów zapewniających całościową lub częściową obsługę naziemną, w przypadku gdy przepisy ustawowe i wykonawcze każdej z umawiających się stron zapewniają takim podmiotom dostęp do rynku i w przypadku gdy podmioty takie są obecne na rynku.

b) Prawa określone w literze a) podpunkty (i) oraz (ii) w odniesieniu do następujących kategorii usług obsługi naziemnej: obsługa bagażu, obsługa płytowa i kabinowa, obsługa w zakresie zaopatrzenia statków powietrznych w paliwo i smary, obsługa towarow i poczty w zakresie obsługi fizycznej towarow i poczty pomiędzy statkiem powietrznym i terminalem lotniczym, podlegają jedynie szczególnym ograniczeniom zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi obowiązującymi na terytorium drugiej strony. W przypadku gdy ograniczenia takie wykluczają obsługę naziemną i przy braku skutecznej konkurencji pomiędzy dostawcami usług obsługi naziemnej, wszystkie takie usługi udostępnia się na równych i odpowiednich zasadach wszystkim przewoźnikom lotniczym. Ceny takich usług nie mogą przekraczać ich całkowitego kosztu obejmującego uzasadniony dochód z aktywów' po odliczeniu amortyzacji.

5. Każdy przewoźnik lotniczy ma prawo, na żądanie, dokonać wymiany i przelewu lokalnych zysków' z terytorium jednej umawiającej się strony na swoje własne terytorium oraz, z wyjątkiem, gdy mające zastosowanie przepisy ustawowe i wykonawcze stanowią inaczej, do kraju lub krajów', które wybierze. Zezwala się na dokonanie wymiany i przelewu tych sum niezwłocznie, bez ograniczeń i opodatkowania, po kursie wymiany w'alut stosowanym do bieżących transakcji i przelewów' z dnia, w którym przewoźnik lotniczy złożył polecenie przelewał.

6. Przewoźnikom lotniczym każdej z umawiających się stron zezwala się na płacenie w lokalnej walucie za wydatki poniesione na terytorium drugiej umawiającej się strony (w szczególności za zakup paliwa). Mogą oni, według wdasnego uznania, płacić za takie wydatki w walutach wymienialnych zgodnie z krajowymi przepisami dewizowymi.

7. Przy wykonywaniu lub oferowaniu przewozów' lotniczych na podstawie niniejszej umowy każdy przewoźnik lotniczy jednej z umawiających się stron może zawierać porozumienia o współpracy handlowej, takie jak porozumienia dotyczące dzielenia pojemności statku powietrznego lub porozumienia o dzieleniu oznaczeń linii z:

a) dowolnym przewoźnikiem lotniczym umawiających się stron: i

b) dowolnym przewoźnikiem lotniczym państwa trzeciego;

c) dowolnym przewoźnikiem transportu naziemnego (lądowego lub morskiego):

pod warunkiem że (i) wszystkie strony takich porozumień posiadają wiaściwe zezwolenia oraz (ii) porozumienia te spełniają wymagania zwdązanc z bezpieczeństwem i konkurencją, którym porozumienia takie zwykle podlegają. W przypadku przewozu pasażerów' w ramach dzielenia oznaczeń linii, nabywca powinien zostać poinformowany w' momencie sprzedaży biletu lotniczego lub najpóźniej przed wejściem na pokład o tożsamości podmiotu świadczącego każdą część usługi.

S. a) W przewozie pasażerskim podmioty zapewniające transport naziemny nic podlegają przepisom ustawowym i wykonawczym regulującym przewóz lotniczy wyłącznie z powodu tego, że usługi transportu naziemnego są oferowane przez przewoźnika lotniczego pod jego firmą. Dostawcy usług transportu naziemnego mają swobodę zawierania porozumień o współpracy. Wybór przez dostawców usług transportu naziemnego określonego porozumienia może być podyktowany w szczególności interesami konsumentów, a także ograniczeniami technicznymi, ekonomicznymi, związanymi z obszarem i zdolnością przewozową.

b) Ponadto, nie naruszając żadnych innych postanowień niniejszej umowy, zezwala się bez ograniczeń przewoźnikom lotniczym oraz pośrednim dostawcom usług przewozów' towarowych umawiających się stron na korzystanie w związku z wykonywaniem międzynarodowego przewozu lotniczego z dowolnego rodzaju transportu naziemnego dla przewozu towarów do lub z dowolnego miejsca na terytorium Maroka i Wspólnoty Europejskiej lub państw trzecich, w tym przewozu do lub z wszystkich portów lotniczych posiadających infrastrukturę celną, i posiadających, w stosownych przypadkach, prawo do przewozu towarów pod zamknięciem celnym zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami ustawowymi i wykonawczymi. Należy zapewnić takim towarom przeważonym drogą lądową lub lotniczą dostęp do procedur rejestracji i infrastruktury celnej. Przewoźnicy mogą podjąć decyzję o wykonywaniu transportu naziemnego we własnym zakresie lub o powierzeniu jego wykonywania innym przewoźnikom naziemnym, w tym innym przewoźnikom lotniczym i pośrednim dostawcom usług lotniczych przewozów towarowych. Takie usługi towarowego transportu intcrmodalnego mogą być oferowane po jednej łącznej taryfie ryczałtowej obejmującej przewóz lotniczy połączony z transportem naziemnym, pod warunkiem że spedytorów nic w^rprowadza się w błąd co do charakteru i warunków dotyczących takiego transportu.

Artykuł U)

Należności i opłaty celne

1. Przy przybyciu na terytorium jednej umawiającej się strony, statki powietrzne eksploatowane przez przewoźników lotniczych drugiej umawiającej się strony w międzynarodowym przewozie lotniczym tak jak i ich stałe wyposażenie, paliwo, smary, zapasy techniczne podlegające zużyciu, sprzęt naziemny, części zamienne (w^r tym silniki), zapasy pokładowe (w^r tym między innymi artykuły żywnościowe, napoje alkoholowa i bezalkoholowe, tytoń i inne produkty przeznaczone na sprzedaż pasażerom lub do konsumpcji w ograniczonych ilościach podczas lotu) oraz inne produkty wykorzystywane w związku z eksploatacją lub obsługą statku powietrznego w międzynarodowym przewozie lotniczym lub wykorzystywane wyłącznie w tych celach, są zwolnione, na zasadzie wzajemności, z wszelkich ograniczeń przywozowych, podatków' majątkowych i kapitałowych, opłat celnych i akcyzy oraz wszelkich opłat i należności, które są (a) nakładane przez wiadze krajowa lub lokalne, lub Wspólnotę Europejską oraz (b) nic są związane z kosztami świadczonych usług, pod warunkiem że takie wyposażenie i zaopatrzenie pozostaje na pokładzie statku powietrznego.

2. Z podatków', opłat, cel i należności, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, z wyjątkiem opłat uzależnionych od kosztów' świadczonych usług, są również zwolnione na zasadzie wzajemności:

a) zapasy pokładowe, w rozsądnej ilości, wwiezione lub dostarczone na terytorium jednej umawiającej się strony, przeznaczone do wykorzystania na pokładzie odlatującego statku powietrznego przewoźnika lotniczego drugiej umawiającej się strony w ramach międzynarodowego przewozu lotniczego, nawet jeśli zaopatrzenie to ma być wykorzystane w trakcie części lotu odbywającej się nad wspomnianym terytorium;

b) sprzęt naziemny i części zamicnnc(w tym silniki) wwiezione na terytorium jednej umawiającej się strony w celu wykonania obsługi bieżącej, konserwacyjnej lub naprawy statku powietrznego przewoźnika lotniczego drugiej umawiającej się strony w' ramach międzynarodowego przewozu lotniczego;

c) smary i zapasy techniczne podlegające zużyciu wwiezione lub dostarczone na terytorium jednej umawiającej się strony, przeznaczone do wykorzystania na pokładzie statku powietrznego przewoźnika lotniczego drugiej umawiającej się strony w ramach międzynarodowego przewozu lotniczego, nawet jeśli mają one być wykorzystane w trakcie części podróży odbywającej się nad wspomnianym terytorium;

d) materiały drukowane, zgodnie z ustawodawstwem celnym każdej umawiającej się strony, wwiezione lub dostarczone na terytorium jednej umawiającej się strony i wprowadzone na pokład odlatującego statku powietrznego przewoźnika lotniczego drugiej umawiającej się strony w ramach międzynarodowego przewozu lotniczego, nawet jeśli materiały te mają być wykorzystane w' trakcie części podróży odbywającej się nad wspomnianym terytorium;

i

e) sprzęt do zapewniania bezpieczeństwa i ochrony przeznaczony do wykorzystania w portach lotniczych i terminalach towarowych.

3. Niniejsza umowa nie zwalnia od podatków', opłat, ceł i należności podobnych do tych, o których mow^ra w ustępie 1, paliw' dostarczanych przewoźnikom lotniczym przez umawiającą się stronę na jej terytorium. Przekraczając granice lub podczas pobytu statków powietrznych przewoźników' lotniczych jednej umawiającej się strony na terytorium drugiej umawiającej się strony, wspomniani przewoźnicy przestrzegają przepisów' ustawowych i wykonawczych tej drugiej umawiającej się strony dotyczących sprzedaży, zaopatrzenia i wykorzystania paliwa lotniczego.

4. W odniesieniu do wyposażenia i zaopatrzenia, o których mowa w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu, można wymagać umieszczenia ich pod nadzorem lub poddania kontroli właściwych organów'.

5. Zwolnienia określone w niniejszym artykule przysługują także w przypadku gdy przewoźnicy lotniczy jednej umawiającej się strony zawarli z innym przewoźnikiem lotniczym, który korzysta z takich samych zwolnień przyznanych przez drugą umawiającej się stronę, umowę w celu użyczenia lub przekazania na terytorium drugiej umawiającej się strony artykułów określonych w ustępach 1 i 2.

6. Żadne z postanowień niniejszej umowy nie stanowi dla umawiającej się strony zakazu nakładania podatków, ceł, opłat oraz innych należności na towary sprzedawane pasażerom w^r innych celach niż do konsumpcji na pokładzie statku powietrznego podczas odcinka lotu między dwoma punktami położonymi na ich terytorium, w których dozwolone jest wejście na pokład statku powietrznego lub jego opuszczenie.

Artykuł 11

Opłaty od użytkownika

1. Każda umawiająca się strona zobowiązuje się do nie nakładania, ani nic zezwala na nakładanie na przewoźników lotniczych drugiej umawiającej się strony opłat od użytkownika wyższych od nakładanych na własnych przewoźników lotniczych świadczących podobne międzynarodowe usługi przewozu lotniczego.

Artykuł 13 Statystyka

Właściwo organy każdej umawiającej się strony przekazują na wniosek właściwych organów drugiej umawiającej się strony informacje i statystyki dotyczące wielkości przewozów' wykonanych przez ich przewoźników upoważnionych przez jedną stronę w ramach uzgodnionych linii do i z punktów' na terytorium drugiej umawiającej się strony w takiej samej formie, w' jakiej zostały przygotowane i złożone przez przewoźników' ich właściwym organom krajowym. Wszelkie dodatkowe dane statystyczne dotyczące wielkości przewozów, o które właściwe organy jednej umawiającej się strony mogłyby wystąpić do właściwych organów drugiej umawiającej się strony, zostaną poddane dyskusji na wniosek jednej z umawiających się stron na posiedzeniu wspólnego komitetu.

TYTUŁ II

WSPÓŁPRACA REGULACYJNA

Artykuł 14

Bezpieczeństwo lotnicze

1. Umawiające się strony działają zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego z zakresu bezpieczeństwa lotniczego wymienionymi w załączniku VI. A, na warunkach określonych poniżej.

2. Podniesienia opłat lub wyprowadzenia nowych opłat od użytkownika można dokonywać jedynie po przeprowadzeniu konsultacji pomiędzy właściwymi organami i przewoźnikami lotniczymi każdej umawiającej się strony. Użytkowników należy informować z odpowiednim wyprzedzeniem o wszystkich propozycjach zmian w opłatach od użytkownika w^r celu umożliwienia im wyrażenia ich opinii przed wprowadzeniem tych zmian. Każda umawiająca się strona zachęca również do wymiany takich informacji, które mogą być pomocne w' dokładnej ocenie właściwości, uzasadnienia i podziału opłat zgodnie z zasadami wyrażonymi powyżej.

Artykuł 12 Taryfy

Taryfy za usługi przewozu lotniczego wykonywane na podstawie niniejszej umowy ustalane są w sposób swobodny i nic podlegają zatwierdzaniu. Można jednak wymagać przekazania wyłącznic w celach informacyjnych wysokości stawek. Taryfy za przewóz wykonywany w całości wewnątrz Wspólnoty Europejskiej podlegają prawo Wspólnoty Europejskie).

2. Umawiające się strony zapewniają stosowanie wobec statków' powietrznych jednej z umawiających się stron, podejrzewanych o nieprzestrzeganie międzynarodowych norm bezpieczeństwa lotniczego ustanowionych zgodnie z konwencją i lądujących w portach lotniczych otwartych dla międzynarodowego ruchu lotniczego, znajdujących się na terytorium drugiej umawiającej się strony, kontroli na ziemi dokonywanych przez właściwe organy drugiej umawiającej się strony, na pokładzie i wokół statku powietrznego, w celu sprawdzenia ważności dokumentów' statku powietrznego i jego załogi, a także widocznego stanu statku powietrznego i jego wyposażenia.

3. Umawiające się strony mogą w każdej chwili wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji na temat norm bezpieczeństwa stosowanych przez drugą umawiającą się stronę.

4. Żadnego z postanowień niniejszej umowy nic należy interpretować jako ograniczenia prawa właściwych organów' umawiającej się strony do podejmowania wszelkich odpowiednich i niezwłocznych środków w przypadku stwierdzenia, że statek powietrzny, produkt lub eksploatacja statku powietrznego mogą:

a) nic spełniać minimalnych norm ustanowionych na podstawie konwencji lub prawodawstwa wymienionego w załączniku VI. A, w zależności od przypadku,

b) dawać powody do poważnych zastrzeżeń - na podstawie kontroli, o której mowa w ustępie 2 - dotyczących niespeł-niania minimalnych norm ustanowionych na podstawie konwencji lub prawodawstwa wymienionego w załączniku VI. A, w zależności od przypadku,

lub

c) w zależności od przypadku, dawać powody do obaw, że minimalne normy ustanowione na podstawie konwencji lub prawodawstwa wymienionego w załączniku VI. A, mające zastosowanie do statków powietrznych, produktów i eksploatacji statku powietrznego nie są utrzymywane w mocy lub prawidłowo stosowane.

5. W przypadku gdy właściwe organy jednej umawiającej się strony decydują się na podjęcie środków na podstawie postanowień ustępu 4, niezwłocznie informują o tym właściwe organy drugiej umawiającej się strony, podając powody swojej decyzji.

6. Jeżeli nie zaprzestano stosowania środków podjętych przy zastosowaniu ustępu 4, mimo że ustały przesłanki ich podjęcia, umawiające się strony mogą skierować sprawę do wspólnego komitetu.

Artykuł 15 Ochrona lotnictwa

1. W związku z tym, że zapewnienie bezpieczeństwa statkom powietrznym, ich pasażerom i załodze jest podstawowym warunkiem wstępnym świadczenia międzynarodowych usług lotniczych, umawiające się strony potwierdzają ponownie swoje wzajemne zobowiązanie do ochrony lotnictwa cywilnego przed bezprawnymi aktami ingerencji (w szczególności zobowiązania wynikające z postanowień konwencji chicagowskiej, Konwencji w sprawie przestępstw i niektórych innych czynów popełnionych na pokładzie statków powietrznych, podpisanej w Tokio w dniu 14 września 1 963 r., Konwencji o zwalczaniu bezprawnego zawładnięcia statkami powietrznymi, podpisanej w Hadze w dniu 16 grudnia 1970 r., Konwencji o zwalczaniu bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu lotnictwa cywilnego, podpisanej w Montrealu w dniu 23 września 1971 r., Protokołu uzupełniającego Konwencję o zwalczaniu bezprawnych czynów w portach lotniczych obsługujących międzynarodowe loty lotnictwa cywilnego podpisanego w Montrealu w dniu 24 lutego 1 988 r., oraz Konwencji o oznaczeniach materiałów wybuchowych w celu ich wykrycia, podpisanej w Montrealu w dniu 1 marca 1 991 r. - w zakresie w jakim obie umawiające się strony są stronami tych konwencji - a także wszelkich innych konwencji i protokołów dotyczących ochrony lotnictwa cywilnego, do których przystąpiły obie strony).

2.    Umawiające się strony udzielają sobie nawzajem, na wniosek, wszelkiej niezbędnej pomocy w celu zapobiegania aktom bezprawnego zawładnięcia cywilnymi statkami powietrznymi i innym bezprawnym aktom skierowanym przeciw bezpieczeństwu takich statków powietrznych, ich pasażerów i załogi, portów lotniczych oraz urządzeń i usług żeglugi powietrznej, a także wszelkim innym zagrożeniom dla ochrony lotnictwa cywilnego.

3.    Umawiające się strony działają we wzajemnych stosunkach zgodnie z normami i zaleconymi zasadami postępowania dotyczącymi ochrony lotnictwa, które zostały ustanowione przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego i dołączonymi jako załączniki do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, w zakresie w jakim te postanowienia stosują się do umawiających się stron; umawiające się strony wymagają od użytkowników statków powietrznych zarejestrowanych u nich lub użytkowników statków powietrznych, których główne miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się na ich terytorium oraz od użytkowników portów lotniczych znajdujących się na ich terytorium, działania w zakresie ochrony lotnictwa zgodnie z tymi postanowieniami.

4.    Każda umawiająca się strona zapewnia skuteczne stosowanie na swoim terytorium odpowiednich środków w celu zapewnienia ochrony statków powietrznych, prowadzenia kontroli pasażerów i ich bagażu podręcznego oraz przeprowadzania odpowiednich kontroli bezpieczeństwa załogi, ładunku (w tym bagażu) oraz zapasów pokładowych przed i podczas wchodzenia na pokład lub załadunku, oraz dostosowanie takich działań proporcjonalnie do wymagań zwiększonego zagrożenia. Każda umawiająca się strona zgadza się na to, aby jej użytkownicy statków powietrznych mogli być zobowiązani do przestrzegania postanowień dotyczących ochrony lotnictwa określonych w ustępie 3 powyżej, wymaganych przez drugą umawiającą się stronę przy przekraczaniu granicy terytorium tej drugiej umawiającej się strony lub podczas pobytu na niin. Każda umawiająca się strona analizuje przy zachowaniu dobrej woli wszelkie wnioski drugiej umawiającej się strony o zastosowanie uzasadnionych specjalnych środków bezpieczeństwa w celu sprostania szczególnemu zagrożeniu.

5.    W przypadku zaistnienia lub groźby zaistnienia aktu bezprawnego zawładnięcia cywilnym statkiem powietrznym lub innych bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu tego statku powietrznego, jego pasażerów i załogi, portów lotniczych lub urządzeń i usług żeglugi powietrznej, umawiające się strony pomagają sobie nawzajem ułatwiając komunikowanie się i podejmując inne odpowiednie środki w celu szybkiego i bezpiecznego zakończenia takiego aktu lub takiej groźby zaistnienia aktu.

6.    Jeżeli jedna umawiająca się strona ma uzasadnione podstawy aby sądzić, że druga umawiająca się strona nie przestrzega postanowień niniejszego artykułu, może ona wnioskować o podjęcie niezwłocznych konsultacji z władzami lotniczymi drugiej umawiającej się strony.

7.    Bez uszczerbku dla postanowień artykułu 4 (Cofnięcie zezwolenia eksploatacyjnego) niniejszej umowy, niemożliwość osiągnięcia zadowalającego porozumienia w terminie piętnastu (1 5) dni od daty takiego wniosku stanowi podstawę do odmowy, cofnięcia, ograniczenia lub nałożenia warunków w odniesieniu do zezwolenia eksploatacyjnego dla jednego lub więcej przedsiębiorstw lotniczych tej drugiej umawiającej się strony.

8. W przypadku, gdy jest to uzasadnione pilną potrzebą, umawiająca się strona może podjąć środki tymczasowe przed upływem wspomnianego terminu piętnastu (1 5) dni.

9. Wszelkie środki podjęte na podstawie ustępu 7 powyżej zostają zawieszone po spełnieniu przez drugą umawiającą się stronę postanowień niniejszego artykułu.

2. Żadne z postanowień niniejszej umowy nic stanowi ograniczenia uprawnień właściwych organów umawiających się stron do podejmowania wszelkich niezbędnych środków w celu zapobiegania skutkom, jakie międzynarodowe przewozy lotnicze wykonywane na podstawie niniejszej umowny wywierają na środowisko naturalne, lub podejmowania innych kroków w związku z tym problemem, pod warunkiem że środki takie stosuje się bez względu na narodowość.

Artykuł 1 6

Zarządzanie ruchem lotniczym

1. Umawiające się strony postępują zgodnie z przepisami prawa wymienionymi w załączniku VI. B na warunkach określonych poniżej.

Umawiające się strony postępują zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego dotyczącymi transportu lotniczego wymienionymi w załączniku VI D.

2. Umawiające się strony zobowiązują się do jak najściślejszej współpracy w' dziedzinie zarządzania ruchem lotniczym w' celu rozszerzenia Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej na Maroko i podniesienia obecnych norm bezpieczeństwa i ogólnej efektywności norm dotyczących ogólnego ruchu lotniczego w Europie, zoptymalizowania zdolności przewozowej i zminimalizowania opóźnień.

3. W celu ułatwienia zastosowania prawodawstwa dotyczącego Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej na swoich

Artykuł 19

Komputerowe systemy rezerwacji

Umawiające się strony postępują zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego dotyczącymi transportu lotniczego wymienionymi w załączniku VI. E.

Maroko podejmie niezbędne środki w celu dostosowania sw'oich struktur instytucjonalnych zarządzania ruchem lotniczym do Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej, w szczególności poprzez ustanowienie właściwych krajowych organów' nadzoru niezależnych, przynajmniej funkcjonalnie, od podmiotów' świadczących usługi żeglugi powietrznej:

Artykuł 20 Aspekty społeczne

Umawiające się strony postępują zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego dotyczącymi transportu lotniczego wymienionymi w załączniku VI. F.

i

b) Wspólnota Europejska włączy Maroko w' odpowiednie inicjatywy operacyjne w dziedzinie usług żeglugi powietrznej, przestrzeni powietrznej oraz interopcracyjności podejmowane w ramach Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej, W' szczególności poprzez włączanie Maroka na jak najwcześniejszym etapie w ustanowienie funkcjonalnych bloków' przestrzeni powietrznej lub poprzez odpowiednią koordynację programu SHSAR.

Artykuł 17

Ochrona środowiska

1. Umawiające się strony postępują zgodnie z przepisami praw'a w'spólnotow'ego dotyczącymi transportu lotniczego wymienionymi w załączniku VI. C na warunkach określonych poniżej.

TYTUf III

POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE

Artykuł 21

Interpretacja i wykonywanie

1. Umawiające się strony podejmują wszelkie właściwe działania ogólne lub szczegółowe, zapewniające poszanowanie zobowiązań wynikających z niniejszej urnowy i powstrzymują się od wszelkich działań, które zagrażałyby osiągnięciu celów' niniejszej umowy.

2. Każda umawiająca się strona jest odpowiedzialna na swoim terytorium za w'łaściw'c wykonywanie niniejszej umowy, w szczególności przepisów' rozporządzeń i dyrektyw dotyczących transportu lotniczego wymienionych w załączniku VI.

3. Każda umawiająca się strona dostarcza drugiej umawiającej się stronie wszelkich informacji i pomocy, niezbędnych w przypadku postępowania wyjaśniającego w sprawie ewentualnego naruszenia, które prowadzone jest przez drugą umawiającą się stronę w ramach kompetencji przyznanych jej niniejszą umową.

7. jeżeli jedna z umawiających się stron uważa, że decyzja wspólnego komitetu nie jest właściwie wdrażana przez drugą umawiającą się stronę, może ona wnioskować o rozpatrzenie kwestii przez wspólny komitet, jeżeli wspólny komitet nie zdoła rozwiązać tej kwestii w terminie dwóch miesięcy od daty przedstawienia mu sprawy, wnioskująca umawiająca się strona może podjąć właściwe tymczasowe środki zabezpieczające na podstawie artykułu 24 niniejszej umowy.

4. W przypadku gdy umawiające się strony działają na podstawie uprawnień przyznanych im przez niniejszą umowę w sprawach, które są istotne dla drugiej umawiającej się strony i które dotyczą władz lub przedsiębiorstw tej drugiej strony, właściwe organy tej drugiej strony są w pełni informowane i mają możliwość przedstawienia uwag przed podjęciem ostatecznej decyzji.

Artykuł 22 Wspólny komitet

8. Decyzje podjęte przez wspólny komitet powinny określać datę ich wdrożenia przez umawiające się strony, a także wszelkie pozostałe informacje mogące dotyczyć podmiotów gospodarczych.

9. Bez uszczerbku dla ustępu 2, jeżeli wspólny komitet nic podejmie decyzji w przedstawionej mu sprawie w terminie sześciu miesięcy od daty przedstawienia sprawy, umawiające się strony mogą zastosować właściwe tymczasowe środki zabezpieczające na podstawie artykułu 24 niniejszej umowy.

1. Niniejszym ustanawia się komitet złożony z przedstawicieli umawiających się stron (zwany dalej „wspólnym komitetem"), odpowiedzialny za administrowanie niniejszą umową i jej prawidłowe stosowanie. W tym celu wydaje on zalecenia i podejmuje decyzje w przypadkach przewidzianych w niniejszej umowie.

10. Wspólny komitet rozpatruje kwestie związane z dwustronnymi inwestycjami dotyczącymi udziałów większościowych lub ze zmianami w skutecznej kontroli nad przewoźnikami lotniczymi umawiających się stron.

11. Wspólny komitet rozwija również współpracę poprzez:

2. Decyzje podjęte przez wspólny komitet są podejmowane za wspólnym porozumieniem i są wiążące dla umawiających się stron. Są one przez nie wprowadzane w życie zgodnie z ich własnymi zasadami.

a) sprzyjanie wymianie poglądów na szczeblu eksperckim dotyczącej nowych inicjatyw prawodawczych lub wykonawczych oraz postępów w tej dziedzinie, w tym w dziedzinie ochrony lotnictwa, bezpieczeństwa, środowiska naturalnego, infrastruktury lotnicze) (w tym również przydziałów czasu na start lub lądowanie) oraz ochrony konsumentów;

3. Wspólny komitet spotyka się w razie potrzeby, co najmniej raz w roku. Każda umawiająca się strona może wnioskować o zwołanie posiedzenia.

b) regularne analizowanie skutków' społecznych stosowania umowy, w szczególności w dziedzinie zatrudnienia, oraz opracowywanie właściwych rozwiązań w przypadku uzasadnionych zastrzeżeń;

4. Umawiająca się strona może również wnioskować o zwołanie posiedzenia komitetu w celu rozstrzygnięcia wszelkich kwestii związanych z interpretacją lub stosowaniem niniejszej umowy. Posiedzenie takie powinno odbyć się w jak najkrótszym terminie, lecz nie później niż dwa miesiące od daty otrzymania wniosku, chyba ze umawiające się strony uzgodniły inaczej.

5. W celu prawidłowego wykonania umowy, umawiające się strony wymieniają informacje, a na wniosek jednej z nich, organizują konsultacje w ramach wspólnego komitetu.

ó. Wspólny komitet przyjmuje w drodze decyzji swój regulamin wewnętrzny.

c) rozważanie obszarów dalszego rozwoju niniejszej umowy, również poprzez zalecenia dotyczące jej ewentualnych zmian.

Artykuł 23

Rozstrzyganie sporów i arbitraż

1. Każda z umawiających się stron może skierować do wspólnego komitetu dowolny spór dotyczący stosowania lub interpretacji niniejszej umowy, który nie został rozstrzygnięty zgodnie z artykułem 22. Do celów' niniejszego artykułu, funkcje wspólnego komitetu sprawuje Rada Stowarzyszenia ustanowiona na mocy układu o stowarzyszeniu.

2. Wspólny komitet może rozstrzygnąć spór w drodze decyzji.

Artykuł 24

Środki zabezpieczające

3. Umawiające się strony podejmują właściwe środki w celu wdrożenia decyzji, o których mowa w ustępie 2.

1. Umawiające się strony podejmują wszelkie środki ogolne lub szczegółowa niezbędne do wypełnienia swoich zobowiązań wynikających z niniejszej umowy. Zapewniają one osiągnięcie celów określonych w niniejszej umowie.

4. Jeżeli umawiające się strony nie rozstrzygną sporu zgodnie z postanowieniami ustępu 2, spór może zostać przedłożony na wniosek jednej z umawiających się stron trybunałowi arbitrażowemu złożonemu z trzech arbitrów zgodnie z procedurą przedstawioną poniżej:

a) każda umawiająca się strona wyznacza jednego arbitra w terminie sześćdziesięciu (60) dni od daty otrzymania drogą dyplomatyczną notyfikacji przesłanej przez drugą umawiającą się stronę w sprawie wniosku o arbitraż przez trybunał arbitrażowy; trzeci arbiter powinien zostać wyznaczony w terminie następnych sześćdziesięciu (60) dni. Jeżeli jedna z umawiających się stron nie wyznaczyła arbitra w określonym terminie, lub jeżeli trzeci arbiter nic został wyznaczony w określonym terminie, każda z umawiających się stron może zwrócić się do Przewodniczącego Rady Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego z wnioskiem o wyznaczenie arbitra lub arbitrów, w zależności od przypadku;

b) trzeci arbiter wyznaczony na podstawie litery a) musi być obywatelem państwa trzeciego i sprawuje on funkcje przewodniczącego trybunału arbitrażowego;

2. Jeżeli jedna z umawiających się stron uważa, że druga strona nie spełniła zobowiązania, jakie nakłada na nią niniejsza umowa, może ona podjąć odpowiednie środki. Środki zabezpieczające ograniczają się do zakresu i okresu obowiązywania absolutnie niezbędnego dla naprawienia sytuacji lub przywrócenia równowagi niniejszej umowy. W pierwszej kolejności stosuje się środki, które w możliwie najmniejszy sposób zakłócają funkcjonowanie niniejszej umowy.

3. Jeżeli jedna umawiająca się strona rozważa podjęcie środków' zabezpieczających, powiadamia o tym drugą umawiającą się stronę za pośrednictwem wspólnego komitetu i przekazuje wszelkie istotne informacje.

4. Umawiające się strony niezwłocznie rozpoczynają konsultacje w ramach wspólnego komitetu w celu osiągnięcia wspólnie zadowalającego rozwiązania.

5. Bez uszczerbku dla artykułu 3 litera d), artykułu 4 litera d) oraz artykułów' 14 i 15, dana umawiająca się strona nic może podjąć środków zabezpieczających przed upływem terminu jednego miesiąca od daty notyfikacji określonej w^r ustępie 3, chyba że procedurę konsultacji określonej w ustępie 4 zakończono przed upływem określonego dla niej terminu.

c) trybunał arbitrażowy określa sw'ój regulamin wewnętrzny;

6. Dana umawiająca się strona niezwłocznie powiadamia o podjętych środkach wspólny komitet i przekazuje wszystkie istotne informacje.

d) z zastrzeżeniem ostatecznej decyzji trybunału arbitrażowego, wstępne wydatki w związku z arbitrażem dzieli się równo pomiędzy umawiające się strony.

5. Umawiające się strony przestrzegają każdej decyzji tymczasowej lub decyzji ostatecznej trybunału arbitrażowego.

6. Jeżeli jedna z umawiających się stron nic zastosuje się do decyzji trybunału arbitrażowego podjętej na podstawie niniejszego artykułu w terminie trzydziestu (30) dni od daty notyfikacji wspomnianej decyzji, druga umawiająca się strona może, tak długo jak zachodzi brak takiego zastosowania, ograniczyć, zawiesić lub cofnąć wykonywanie praw' lub przywilejów' przyznanych niewykonującej umawiającej się stronie na podstawie niniejszej umowy.

7 Wszelkie środki podjęte na mocy niniejszego artykułu zawiesza się z chwilą, gdy umawiająca się strona nie wypełniająca zobowiązań spełni postanowienia niniejszej umowy.

Artykuł 25

Zakres geograficzny obowiązywania umowy

Uznając dwustronny charakter niniejszej umowy, umawiające się strony stwierdzają jednak, że wypisuje się ona w' ramy partnerstwa curu-śródziemnomorskiego przewidzianego w deklaracji z Barcelony z dnia 28 listopada 1995 r. Umawiające się strony zobowiązują się do prowadzenia trwałego dialogu, którego celem jest zapewnienie spójności niniejszej umowy z procesem barce-lońskim, a w szczególności w odniesieniu do możliwości wzajemnego uzgadniania zmian w' celu uwzględnienia podobnych umów o komunikacji lotniczej.

4. Z chwilą gdy jedna z umawiających się stron przygotowuje nowy akt ustawodawczy, powiadamia ona niezwłocznie drugą umawiającą się stronę i konsultuje się z nią w możliwie najszerszym zakresie. Na wniosek jednej z umawiających się stron, w ramach wspólnego komitetu można przeprowadzić wymianę wstępnych opinii.

1. Postanowienia niniejszej umowy zastępują odpowiednie postanowienia obowiązujących umów dwustronnych pomiędzy Marokiem a państwami członkowskimi. Jednak obowiązujące prawa przewozowe, które wynikają z takich umów dwustronnych i które nie są objęte niniejszą umową, mogą nadal być wykonywane, pod warunkiem że nie wiążą się z nierównym traktowaniem państw członkowskich WE lub ich obywateli.

2. Jeżeli umawiające się strony stają się stronami umowy wielostronnej lub stosują decyzję Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego lub innej organizacji międzynarodowej, która dotyczy spraw objętych niniejszą umową, przeprowadzają konsultację w ramach wspólnego komitetu w celu rozstrzygnię' cia czy niniejszą umowę należy w związku z powyższym zmienić.

5. Z chwilą przyjęcia przez umawiającą się stronę nowego aktu ustawodawczego lub wprowadzenia zmian w prawodawstwie w dziedzinie transportu lotniczego lub pokrewnej dziedzinie wymienionej w załączniku VI, powiadamia ona o tym drugą umawiającą się stronę nie później niż trzydzieści dni od przyjęcia takiego aktu ustawodawczego lub zmiany. Na wniosek jednej z tych umawiających się stron, wspólny komitet w terminie sześćdziesięciu dni przeprowadza wymianę opinii na temat skutków przyjęcia takiego nowego aktu ustawodawczego lub dokonania zmiany w prawodawstwie dla właściwego funkcjonowania niniejszej umowy.

6. Wspólny komitet:

3. Niniejsza umowa pozostaje bez uszczerbku dla decyzji, które mogą zostać podjęte przez dwie umawiające się strony, dotyczących stosowania ewentualnych przyszłych zaleceń Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego. Umawiające się strony nic mogą powoływać się na niniejszą umowę ani na jakąkolwiek jej część w celu sprzeciwienia się rozważeniu na forum Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego nowych polityk dotyczących spraw objętych niniejszą urnową.

a) przyjmuje decyzję zmieniającą załącznik VI do niniejszej umowy w celu wyprowadzenia do niego, jeżeli jest to konieczne na zasadzie wzajemności, zmiany dokonanej wy danym prawodawstwie;

b) przyjmuje decyzję skutkującą tym, że nowy akt ustawodawczy lub daną zmianę uznaje się za zgodną z niniejszą umową;

lub

c) przyjmuje wyszelkic inne środki, które mają zostać przyjęte w^r rozsądnym terminie w' celu utrzymania prawyidłowyego funkcjonowania niniejszej umowy.

1. Jeżeli jedna umawiająca się strona pragnie zmienić posta-nowyienia niniejszej umowy, powiadamia o tym wspólny komitet. Uzgodnione zmiany do niniejszej umowy stają się skuteczne po zakończeniu odpowyiednich procedur wewnętrznych.

Artykuł 28 Wygaśnięcie

1. Niniejsza umowa zostaje zawarta na czas nieokreślony.

2. Wspólny komitet, na wyniosek jednej z umawiających się stron i zgodnie z niniejszym artykułem, może podejmowyać decyzje dotyczące zmian załączników' do niniejszej umowy.

3. Niniejsza umowa nic narusza praw'a żadnej umawiającej się strony do jednostronnego przyjmowania nowego praw^;odaw'Slwa lub wyprowadzania zmian do obowiązującego prawodawstwa wy dziedzinie transportu lotniczego lub w' obszarach pokrewmych wymienionych w' załączniku VI, z zachowaniem zasady niedyskryminacji i zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy.

2. Każda z umawiających się stron może w każdej chwili powyiadomić drugą umawiającą się stronę na piśmie, na drodze dyplomatycznej, o swojej decyzji wypowiedzenia niniejszej umowy. Takie powiadomienie przekazuje się jednocześnie Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, Umowa wygasa po upływie dwunastu miesięcy od daty otrzymania powiadomienia przez drugą umawiającą się stronę, chyba że powiadomienie zostanie wycofane przed upływem tego terminu.

3. Niniejsza umowa traci moc lub zostaje zawieszona jeżeli układ o stowarzyszeniu, odpowiednio, traci moc lub zostaje zawieszony.

Artykuł 29

Rejestracja w Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego i w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych

Niniejszą umowę oraz zmiany do niej rejestruje się w Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego i w Sekretariacie Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 30 Wejście w życie

1. Niniejsza umowa jest stosowana tymczasowo od dnia jej podpisania zgodnie z prawem wewnętrznym umawiających się stron.

2. Niniejsza urnowa wchodzi w życie jeden miesiąc od daty ostatniej noty przesianej w ramach wymiany not dyplomatycznych między stronami, potwierdzających zakończenie wszelkich procedur niezbędnych do wejścia w życie niniejszej umowy. Do celów tej wymiany not Królestwo Maroka wystosowuje do Sekretariatu Generalnego Rady Unii Europejskiej notę dyplomatyczną skierowaną do Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich, a Sekretariat Generalny Rady Unii Europejskiej wystosowuje do Królestwa Maroka notę dyplomatyczną Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich. Nota dyplomatyczna Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich zawiera informacje od każdego państwa członkowskiego potwierdzające zakończenie wszelkich procedur niezbędnych do wejścia w życie niniejszej umowy.

W DOWÓD CZEGO, odpowiednio upoważnieni niżej podpisani, złożyli swoje podpisy pod niniejszą umową.

Sporządzono w dwóch egzemplarzach w Brukseli, dnia dwunastego grudnia roku dwa tysiące szóstego w językach angielskim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim oraz w języku arabskim, przy czym teksty w każdytn z tych języków są jednakowo autentyczne.

ZAŁĄCZNIK I

UZGODNIONE UNIE I OKREŚLONE TRASY

1.    Niniejszy załącznik podleca postanowieniom przejściowym zawartym w załączniku IV do niniejszej umowy.

2.    Każda umawiająca się strona przyznaje przewoźnikom lotniczym drugiej umawiającej się strony prawo do eksploatacji linii lotniczych na trasach określanych poniżej:

a)    w odniesieniu do przewoźników ze Wspólnoty Europejskiej:

punkty we Wspólnocie Europejskiej - jeden lub więcej punktów w Maroku - punkty poza,

b)    w odniesieniu do przewoźników z Maroka: punkty w Maroku - jeden lub więcej punktów we Wspólnocie Europejskiej,

3.    Przewoźnicy z Maroka są uprawnieni do wykonywania praw, o których mowa w artykule 2 niniejszej umowy, pomiędzy więcej niż jednym punktem znajdującym się na terytorium Wspólnoty, pod warunkiem że linie te rozpoczynają się lub kończą na terytorium Maroka.

Przewoźnicy ze Wspólnoty są uprawnieni do wykonywania praw, o których mowa w artykule 2 niniejszej umowy, pomiędzy Marokiem i punktami znajdującymi się poza jego terytorium, pod warunkiem że linie te rozpoczynają się lub kończą na terytorium Wspólnoty i że w odniesieniu do usług pasażerskich punkty te znajdują się w państwach objętych europejską polityką sąsiedztwa.

Przewoźnicy ze Wspólnoty Europejskiej są uprawnieni, w odniesieniu do linii z i do Maroka, do obsługi więcej niż jednego punktu w' ramach lego samego połączenia (co-lmninnltsation) i do wykonywania prawa do międzylądowań pomiędzy tymi punktami.

Państwa objęte europejską polityką sąsiedztwa to: Algieria, Armenia, Autonomia Palestyńska, Azerbejdżan, Białoruś, Egipt, Gruzja, Izrael, Jordania, Liban, Libia, Mołdawia, Maroko, Syria, Tunezja i Ukraina. Punkty znajdujące się w państwach objętych polityką sąsiedztwa mogą być rówmież wykorzystywane jako punkty pośrednie.

4.    Określone trasy mogą być obsługiwane w obu kierunkach. Każdy punkt określonej trasy, pośredni lub leżący poza określonymi trasami, może według uznania każdego przedsiębiorstwa lotniczego być pominięty dla niektórych luli wszystkich linii, pod warunkiem żc linie te rozpoczynają się lub kończą na terytorium Maroka w odniesieniu do przcwvoznikow' z Maroka lub na terytorium państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej w odniesieniu do przewoźników' zc Wspólnoty Europejskiej.

5.    Każda umawiająca się strona zezwala każdemu przewoźnikowi lotniczemu na określenie częstotliwości i zdolności przewozowej oferowanych w międzynarodowych przewozach lotniczych na podstawie czynników' ekonomicznych odnoszących się do rynku. Na podstawie tego prawe żadna z dwóch umawiających się stron nie może jednostronnie nakładać ograniczeń co do wielkości przewozów', częstotliwości lub regularności połączenia, lub typu lub typów statków' powietrznych wykorzystywanych przez przewoźników drugiej umawiającej się strony, z wyjątkiem przypadków', w których może to być wymagane z przyczyn celnych, technicznych, operacyjnych, ze względów ochrony środowiska lub ochrony zdrowia.

6.    Każdy przewoźnik lotniczy wykonujący międzynarodowy przewóz lotniczy może dokonać zmian typu używanego statku powietrznego w' dowolnych punktach określonych tras.

7.    W celu wykorzystania praw^r przewidzianych w^r niniejszej umowie, dzierżawienie przez marokańskiego przewoźnika lotniczego statku powietrznego wraz z załogą przedsiębiorstwa lotniczego państwa trzeciego luli przez przewoźnika lotniczego Wspólnoty Europejskiej statku powietrznego przedsiębiorstwa lotniczego państwa trzeciego nie wymienionego w załączniku V powinno mieć miejsce w wyjątkowych przypadkach lub dla zaspokojenia przejściowych potrzeb. Podlega ono wcześniejszemu zatwierdzeniu przez wiadzc, które wydały licencję na prowadzenie działalności temu przewoźnikowi oraz przez wdaściwe organy drugiej umawiającej się strony.

ZAŁĄCZNIK II

UMOWY DWUSTRONNE POMIĘDZY MAROKIEM I PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI WSPÓLNOTY

EUROPEJSKIEJ

Zgodnie z postanowieniami artykułu 26 niniejszej umowy, niniejsza umowa zastępuje odpowiednie postanowienia następujących umów dwustronnych o transporcie lotniczym, podpisanych pomiędzy Marokiem a państwami członkowskimi:

—    Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Królestwa Belgu a Rządem lego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rabacie dnia 20 stycznia 1 958 r.;

Uzupełniona wymianą not z dnia 20 stycznia 1 958 r.;

Ostatnio zmieniona protokołem ustaleń sporządzonym w Rabacie w dniu 11 czerwca 2002 r.;

— Umowa o transporcie lotniczym między Czechosłowacką Republiką Socjalistyczną a Marokiem sporządzona w Rabacie dnia S maja 1961 r_M wobec której Republika Czeska złożyła deklarację przejęcia jej postanowień:

—    Umowa dotycząca usług lotniczych między Rządem Królestwa Danii a Rządem jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rabacie dnia 14 listopada 1 977 r.;

Uzupełniona wymianą not z dnia 14 listopada 1 977 r.;

—    Umowa o transporcie lotniczym między Republiką Federalną Niemiec a Królestwem Maroka sporządzona w Bonn dnia 1 2 października 1961 r.;

—    Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Republiki Greckiej a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w Rabacie dnia 10 maja 1999 r.;

Umowa powinna być odczytywana razem z protokołem ustaleń sporządzonym w Atenach dnia 6 października 1998

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Hiszpanii a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w Madrycie dnia 7 ltpca 1 970 r.;

Ostatnio uzupełniona wymianą listów z dnia 12 sierpnia 2003 r. i z dnia 25 sierpnia 2003 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Republiki Francuskiej a Rządem Jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rabacie dnia 2 5 października 195 7 r.;

—    Zmieniona wymianą listów z dnia 22 marca 1961 r;

—    Zmieniona uzgodnionym protokołem sporządzonym w dniach 2 i 5 grudnia 1968 r ;

—    Zmieniona protokołem konsultacji z 17-18 maja 1976 r;

—    Zmieniona protokołem konsultacji z dnia 1 5 marca 1977 r.;

Ostatnio zmieniona protokołem konsultacji z 22-23 marca 19S4 r. i wymianą listów z dnia 14 marca 1984 r.;

Umow a o transporcie lotniczym między Rządem Republiki Włoskiej a Rządem Jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rzymie dnia 8 lipca 1 967 r.;

Zmieniona protokołem ustaleń sporządzonym w Rzymie dnia 13 lipea 2000 r.;

Ostatnio zmieniona wymianą not z dnia 1 7 października 2001 r. i z dnia 3 stycznia 2002 r.;

UmowM o transporcie lotniczym między Rządem Republiki Łotewskiej a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w' Warszawce dnia 19 maja 1 999 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Wielkiego Księstwa Luksemburga a Rządem Jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Bonn dnia 5 lipca 1961 r.;

Umowna o transporcie lotniczym między Węgierską Republiką Ludową a Królestwem Maroka sporządzona w' Raba-eie dnia 21 marca 1 96 7 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Republiki Malty a Rządem Jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rabacie dnia 26 maja 198 3 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Jej Królewskiej Mości Królowej Niderlandów a Rządem Jego Królewskiej Mości Króla Maroka sporządzona w Rabacie dnia 20 maja 1959 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Federalnym Rządem Austrii a Rządem Królestwa Maroka sporządzona dnia 27 lutego 2002 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w Rabacie dnia 29 listopada 1969 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Portugalię a Królestwem Maroka sporządzona w Rabacie dnia 3 kwietnia 1958 r.:

Uzupełniona protokołem sporządzonym w Lizbonie dnia 19 grudnia 1975 r;

Ostatnio uzupełniona protokołem sporządzonym w Lizbonie dnia 17 listopada 2003 r.;

Umowa o transporcie lotniczym między Rządem Królestwa Szwecji a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w Rabacie dnia 14 listopada 1977 r.;

Uzupełniona wymianą not w dniu 14 listopada 1 977 r.;

Umowa dotycząca usług lotniczych między Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej a Rządem Królestwa Maroka sporządzona w Londynie dnia 22 października 1965 r.;

Zmieniona wymianą not z dnia 10 i 14 października 1968 r.

Zmieniona protokołem sporządzonym w Londynie dnia 14 marca 1997 r.

Ostatnio zmieniona protokołem sporządzonym w Rabacie dnia 17 października 1997 r.

Umowy dotyczące usług lotniczych oraz inne porozumienia parafowane lub podpisane między Królestwem Maroka a państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej, które w dniu podpisania niniejszej umowy nie weszły jeszcze w życie i nie są stosowane tymczasowo:

Umowa dotycząca usług lotniczych między Rządem Królestwa Niderlandów a Rządem Królestwa Maroka dołączona w iormit załącznika 1 do protokołu ustaleń sporządzonego w Hadze dnia 20 czerwca 2001 r.

ZAŁĄCZNIK ///

ZEZWOLENIA EKSPLOATACYJNE I ZEZWOLENIA TECHNICZNE: WŁAŚCIWE ORGANY

1. Wspólnota Europejska

Niemcy:

Federalny Urząd Lotnictwa Cywilnego (LBA)

Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Urbanistyki

Austria:

Władze Lotnictwa Cywilnego

Federalne Ministerstwo Transportu, Innowacji i Technologii Relgia:

Dyrekcja Generalna Transportu Lotniczego Urząd Federalny Mobilności i Transportu

Cypr

Departament Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Komunikacji i Prac Publicznych

Dania:

Administracja Lotnictwa Cywilnego Hiszpania:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Prac Publicznych

Estonia:

Administracja Lotnictwa Cywilnego Finlandia:

Władze Lotnictwa Cywilnego Francja:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego {DGACi Grecja:

Greckie Władze Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu i Komunikacji

Węgry:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Gospodarki i Transportu

Irlandia:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu

Włochy:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego (ENAC)

Łotwa:

Administracja Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu

Litwa:

Administracja Lotnictwa Cywilnego

Luksemburg:

Dyrekcja Lotnictwa Cywilnego Malta:

Departament Lotnictwa Cywilnego Niderlandy:

Ministerstwo Transportu, Prac Publicznych i Gospodarki Wodnej: Dyrekcja Ge nera Ina Transportu i Lotnictwa Inspektorat Generalny Transportu i Gospodarki Wodnej

Polska:

Urząd Lotnictwa Cywilnego Portugalia:

Krajowy Instytut Lotnictwa Cywilnego (INAC)

Ministerstwo Infrastruktury, Planowania i Administracji Terytorialnej

Republika Czeska:

Departament Lotnictwa Cywilnego

Ministerstwo Transportu

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego

Zjednoczone Królestwo:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu

Republika Słowacka:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu, Poczty i Telekomunikacji

Słowenia:

Biuro Lotnictwa Cywilnego Ministerstwo Transportu

Szwecja:

Dyrekcja Generalna Lotnictwa Cywilnego

2. Królestwo Maroka

Dyrekcja Lotnictwa ( ywilncgo Ministerstwo Infrastruktury i Transportu

ZAŁĄCZNIK IV

POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE

1.    Wdrożenie i stosowanie przez stronę marokański') wszystkich przepisów prawa wspólnotowego dotyczących transportu lotniczego, wymienionych w załączniku VI, poddaje się ocenie prowadzonej pod nadzorem Wspólnoty Europejskiej i zatwierdzanej przez wspólny komitet. Decyzję wspólnego komitetu przyjmuje się najpóźniej dwa lala po wejściu w życie umowy.

2.    Do czasu przyjęcia tej decyzji, uzgodnione linie i określone trasy wymienione w załączniku I nie obejmują prawa przewoźników lotniczych ze Wspólnoty Europejskiej do zabierania na pokład pasażerów lub ładunków na terytorium Maroka z przeznaczeniem do punktów znajdujących się poza nim i odwrotnie, oraz praw przewoźników z Maroka do zabierania na pokład pasażerów' lub ładunków w punkcie we Wspólnocie Europejskiej z przeznaczeniem do innego punktu we Wspólnocie Europejskiej i odwrotnie. Jednak wszystkie prawa przewozowe w ramach piątej wolności przyznane na podstawie jednej z umów' dwustronnych między Marokiem a państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej wymienionych w załączniku II mogą być w dalszym ciągu wykonywane, pod warunkiem że nie wńążą się z dyskryminacją ze względu na narodowość.

ZAŁĄCZNIK V

WYKAZ PAŃSTW, O KTÓRYCH MOWA W ARTYKUŁACH 3 I 4 UMOWY

1.    Republika Islandii (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym)

2.    Księstwo Lichtcnsteinu (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym)

3.    Królestwo Norwegii (na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym)

4.    Konfederacja Szwajcarska (na mocy Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie transportu lotniczego).

ZAŁĄCZNIK VI

ZASADY STOSOWANE DO LOTNICTWA CYWILNEGO

„Przepisy mające zastosowanie" następujących aktów prawnych stosuje się zgodnie z urnowy chyba że niniejszy załącznik lub załącznik IV dotyczący postanowień przejściowych stanowią inaczej. Tam gdzie to konieczne, przedstawiono poniżej dostosowania dla poszczególnych aktów:

A. BEZPIECZEŃSTWO LOTNICZE

Uwaga: Dokładne warunki uczestnictwa Maroka w charakterze obserwatora w EASA zostaną przeanalizowane w poź' niejszym terminie.

Nr ^922/91

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922,91 z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie harmonizacji wymagań technicznych

i procedur administracyjnych w dziedzinie lotnictwa cywilnego

zmienione przez:

—    Rozporządzenie Komisji (WE) nr 21 76/96 z dnia 13 listopada 1996 r. dostosowujące do postępu naukowego i technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 2922/91

—    Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1069/1 999 z dnia 25 maja 1999 r. dostosowujące do postępu naukowo - technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 2922/91

—    Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2X71/2000 z dnia 2X grudnia 2000 r. dostosowujące do postępu naukowo -technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 29 22/91

—    Rozporządzenie (WE) nr 1 592/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 5 lipca 2002 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Transportu Lotniczego

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-1 0, 1 2-1 3 z wyjątkiem arl. 4 ust 1 i att, X ust. 2 zdanie drugie, załączniki I, II

i III

Do celów stosowania art. 12 „państwa członkowskie" należy rozumieć jako „państwa członkowskie WE".

Nr 94/56/WE

Dyrektywa Rady 94/56/WE z dnia 21 listopada 1 994 r. ustanawiająca podstawowe zasady regulujące postępowanie w dochodzeniu przyczyn wypadków i zdarzeń w lotnictwie cywilnym

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-12

Nr 1 592/2002

Rozporządzenie (WE) nr 1 592/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 5 lipca 2002 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Transportu Lotniczego

/mienione przez:

— Rozporządzenie (WE) nr 1643/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2003 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1 592/2002

— Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1 701/200 3 z dnia 24 września 2003 r. dostosowujące art. 6 rozporządzenia (WE> nr 1 592/2002

Nr 2003/42

Dyrektywa 2003/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie zgłaszania zdarzeń w lotnictwie cywilnym

Przepisy mające zastosowanie: Ar!. 1-11, załączniki I i II

Nr 1^02/2003

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i wyposażenia w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących

Przepisy mające zastosowanie: Ari. 1-4, załącznik

Nr 2042/2003

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu Maików powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawne zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-6, załączniki I - IV

Nr 104/2004

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 104/2004 z dnia 22 stycznia 2004 r. ustanawiające zasady w sprawne organizacji i składu komisji odwoławczej Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego

Przepisy mające zastosowanie: Art. 1-7, załącznik

B. ZARZĄDZANIE RUCHEM LOTNICZYM

Nr 93/65

Dyrektywa Rady 93/65/EWG 7 dnia 19 lipca 1993 r. w sprawie delmicji i korzystania ze zgodnych specylikacji technicznych dla zamówień na sprzęt i systemy zarządzania ruchem powietrznym

zmieniona przez

- Dyrektywa Rady 97-1 5/WE z dnia 25 marca 1 997 r. przyjmująca normy Eurocontrolu oraz zmieniająca dyrektywę Rady 93/6 5/EWG w spiawnc definicji i korzystania ze zgodnych specyfikacji technicznych dla zamówień na sprzęt i systemy zarządzania ruchem powietrznym, zmieniona rozporządzeniem Komisji nr 2082/2000 z dnia 6 września 2000 r. przyjmującym normy Eurocontrolu i zmieniającym dyrektywę 97/15/WE przyjmującą normy Eurocontrolu i zmieniającą dyrektywę Rady 93'65/EWG, zmienionym rozporządzeniem Komisji (WE) nr 980/2002 z dnia 4 izerwca 2002 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2082/2000 przyjmujące normy Eurocontrolu

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-9, załączniki I i II

Z dniem 20 października 2005 i. skreśla się odniesienie do dyrektywy Rady 93/65/EWG.

Nr 2082/2000

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 20X2/2000 z dnia 6 września 2000 r. przyjmujące normy Eurocontrolu i zmieniające dyrektywę 97/15/WE przyjmującą normy Eurocontrolu oraz zmieniającą dyrektywę Rady 93/65

zmienione przez:

— Rozporządzenie Komisji (WE) nr 980/2002 z dnia 4 czerwca 2002 r„ zmieniające rozporządzenie (WE) nr 20X2/2000 przyjmujące normy Euroconirolu

Nr 549/2004

Rozporządzenie (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. ustanawiające ramy tworzenia jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie ramowe)

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-4, 6 oraz 9-14,

Nr 5 50/2004

Rozporządzenie (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie zapewniania służb nawigacji lotniczej w jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie zapewniania służb)

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-19 Nr 5 51/2004

Rozporządzenie (WE) nr 551/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie organizacji i użytkowania przestrzeni powietrznej w Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Rozporządzenie w sprawie przestrzeni powietrznej)

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-11 Nr 552/2004

Rozporządzenie (WE) nr 5 52 2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 marca 2004 r. w sprawie inicrnpcra-cyjności Europejskiej Sieci Zarządzania Ruchem Lotniczym (Rozporządzenie w sprawie interoperacyjności)

Przepisy mające zastosowanie: art 1-12

C OCHRONA ŚRODOWISKA Nr 89/629

Dyrektywa Rady 89,'629,'EWCi z dnia 4 grudnia 1 989 r. w sprawie ograniczenia emisji hałasu z cywilnych poddżwię-knwych samolotów odrzutowych

Przepisy mające zastosowanie: att. 1-8 Nr 92/14

Dyrektywa Rady 92/14/EWG z dnia 2 marca 1992 r. w sprawie limitów operacyjnych statków powietrznych objętych częścią II rozdział 2 tom 1 załącznika 16 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, wydanie 2 (1988)

zmieniona przez:

—    Dyrektywę Rady 98/20/WE z dnia 30 marca 1998 r. zmieniającą dyrektywę 92/14/EWt!

—    Dyrektywę Komisji 1999/2S/WE z dnia 21 kwietnia 1999 r. zmieniającą Załącznik do dyrektywy Rady

92/14/EWCi    *

—    Rozporządzenie Komisji (WE) nr 991/2001 z dnia 21 maja 2001 t zmieniające Załącznik do dytekiywy Rady

92/14/EWG    '

Przepisy mające zastosowanie: arl. 1-11 i Załącznik Nr 2002/30

Dyrektywa 2002/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 marca 2002 r. w sprawie ustanowienia zasad i procedur w odniesieniu do wprowadzenia ograniczeń odnoszących się do poziomu hałasu w portach lotniczych Wspólnoty

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-15, załączniki 1 i 11 Nr 2002/49

Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku

D OCHRONA KONSUMENTÓW Nr 90/314

Dyrektywa Rady 90/314/EWG z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podroży, wakacji i wycieczek Przepisy mające zastosowanie: art. 1-10

Nr 92/39

Dyrektywa Rady 92/59/EWG z dnia 29 czerwca 1992 r. w sprawie ogolnego bezpieczeństwa produktów Przepisy mające zastosowanie: art. 1-19

Nr 93/13

Dyrektywa Rady 9 3/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1 99 3 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-10, załącznik Nr 95,46

Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób lizycz-nych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych

Przepisy mające zastosowanie: art 1-34 Nr 2027/9""

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2027/97 z dnia 9 października 1997 r. w sprawie odpowiedzialności przewoźnika lotniczego z tytułu wypadków lotniczych

zmienione przez:

—    Rozporządzenie (WE) nr 889/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 3 maja 2002 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2027,97    ‘    '

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-8 Nr 261/2004

Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów', uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-17

E. KOMPUTEROWE SYSTEMY REZERWACH Nr 2299/1989

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2299/89 z dnia 24 lipca 1989 r. w sprawie kodeksu postępowania dla komputerowych systemów' rezerwacji

zmienione przez:

—    Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3089/93 z dnia 29 października 1 993 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2299/89

- Rozporządzenie Rady (WE) nr 323/1 999 z dnia 8 lutego 1 999 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2299,89 Przepisy mające zastosowanie: arl. 1-22, załącznik

F.    ASPEKTY SPOŁECZNE Nr 1989/391

Dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-16 oraz 18-19

Nr 2003/88

Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy

Przepisy mające zastosowanie: art. 1-19, 21-24 oraz 26-29 Nr 2000/79

Dyrektywa Rady 2000/79/WE z dnia 27 listopada 2000 r. dotycząca Europejskiego Porozumienia w sprawie organizacji czasu pracy personelu pokładowego w lotnictwie cywilnym, zawartego przez Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych (AEA), Europejską Federację Pracowników Transportu (ETF), Europejskie Stowarzyszenie Cockpit (ECA), Stowarzyszenie Linii Lotniczych Regionów Europy (ERA) i Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Lotniczych (iACA)

Przepisy mające zastosowanie: art, 1-5

G.    INNE PR/bPISY Nr 91/670

Dyrektywa Rady nr 91;670/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie wzajemnego uznawania licencji personelu pełniącego określone iunkcje w lotnictwie cywilnym

Przepisy mające zastosowanie; art 1-8, załącznik

EURO-MEDITERRANEAN AVIATION AGREEMENT

between the European Community and its Member States, of the one part and the Kingdom of Morocco, of the other part

THE KINGDOM OF BELGIUM,

THE CZECH REPUBLIC,

THE KINGDOM OF DENMARK,

THE FEDERAL REPUBLIC OF GERMANY,

THE REPUBLIC OF ESTONIA,

THE HELLENIC REPUBLIC,

THE KINGDOM OF SPAIN,

THE FRENCH REPUBLIC,

1RELAND,

THE ITALIAN REPUBLIC,

THE REPUBLIC OF CYPRUS,

THE REPUBLIC OF LATVIA,

THE REPUBLIC OF LITHUANIA,

THE GRAND DUCHY OF LUXŁMBOURG,

THE REPUBLIC OF HUNGARY,

MALTA,

THE KINGDOM OF THE NETHERLANDS,

THE REPUBLIC OF AUSTRIA,

THE REPUBLIC OF POLAND,

THE PORTUGUESE REPUBLIC,

THE REPUBLIC OF SLOVENIA.

THE SLOVAK REPUBLIC,

THE REPUBLIC OF FINLAND,

THE KINGDOM OF SWEDEN,

THE UNITED KINGDOM OF GREAT BRITAIN AND NORTHERN IRELAND,

Conlracting Parties to llic Treaty esiablishinjj the European Community, hereinafter referred to as the 'Member States', and THE EUROPEAN COMMUNITY, hereinafter referred to as ‘the Community',

of the one part, and

THE KINGDOM OF MOROCCO, hercinafter refcrred to as *Morocco‘, of the other part,

DESIRING to promote an intemational aviation system based on fair competition among air carriers in the markctplace with minimum government inlcrference and regulation;

DESIRING to facilitate the expansion of intcrnational air transport opportunities, including through the developmcnt of air transport networks to meet the necds of passengers and shippers for convenicnt air transport services;

DESIRING to make it possible for air carriers to ofler the travclling and shipping public competitive priccs and services in open niarkets;

DESIRING to have all sectors of the air transport industry, including air carrier workers, benefit in a liberalised agreement:

DESIRING to ensurc the highest degrec of safety and security in intcrnational air transport and rcaffirming their grave concern with regard to acts or threats against the security of aireraft, which jcopardise the saicty of persons or property, adversely affect the operation of air transport and undermine public confidence in the safety of civil aviation;

NOTING the Convention on Internationa] Civil Aviation, opened for signature at Chicago on 7 December 1944;

DESIRING to ensurc a Ievel playing field for air carriers;

RECOGNISING that government subsidies may adversely affect air carrier competition and may jeopardise the basie objcc-tives of ihis Agreement;

AFFIRMING the importanee <>I protecting the environment in developing and implementing intemational aviation policy and recognising the rights of sovereign States to take appropriate nieasures to ihis effcct;

NOTING the importanee of protecting consumers, including the protections afforded by the Convention for the Unifica-tion of Certain Rules for International Carriage by Air, done at Montreal 28 May 1999, insofar as both the Contracting Parties are parlies to this Convention;

INTENDING to build upon the framework of existing air transport agreements with the goal of opening acccss to niarkets and maximising benefits for the consumers, air carriers, labour, and communities of both Contracting Parlies:

CONSIDERING that an agreement bctwccn the European Community and its Memher States, of the one part, and Morocco, of the other part. can constitutc a refercnce in Euro-Mcditerranean aviation relations in order fully to promote the benefits of liheralisation in this crucial economic sector;

NOTING that the purpose of such an agreement is that it be applied in a progressive but integral way, and that a suitable mechanism can ensurc cver closer harmonisation with Community legislation,

(b) any Anncx or any amendment thcrcto adoptcd undcr Article 90 of the Convention, insofar as such Annex or aincndmcni is at any givcn tiine cffcctivc for both Morocco and the Membcr State or Member States of the European Community as is relevant to the issue in □uestion;

1) the terms 'agrced servicc’ and ‘specified route’ mean interna-tional air transport pursuant to Article 2 of, and Anncx I to, this Agreement:

8) 'Contracting Parties’ shall mean, on the one hand, the Community or its Member States, or the Community and its Member States, in accordance with their rcspective powers, and, on the other hand, Morocco;

2) 'Agreement' means this Agreement, its Anncxes, and any amcndmcnts thcrcto;

3) 'air transport’ means the carriagc by aircraft of passcngers, baggage, cargo, and mail, separately or in combination, held out to the public for remuneration or hirc, which, for the avoidancc of doubt, shall include scheduled and non-scheduled (charter) air transport, and fuli cargo scrvices;

9) 'national’ means any person or entity having Moroccan nationality for the Moroccan Party, or the nationality of a Member State for the European Party, insofar as, in the casc of a legał entity, it is at all times under the effective control, be it directly or by majority participation, of persons or enti-ties having Moroccan nationality for the Moroccan Party, or persons or entities having the nationality of a Member State or one of the tliird countrics identified in Anncx V for the European Party;

4) ‘Association Agreement’ means the Euro-Meditcrrancan Agreement establishing an association between the European Communities and their Member States, of the one part, and the Kingdom of Morocco, of the other part, donc at Brussels on 26 February 1996;

10) 'subsidies': any financial contribution granted by the authori-tics or a rcgional organisation or another public organisa-tion, i.e. when:

5) 'Community operating licence' means an operating licence in relation to air carriers established in the European Community granted and maintained in accordance with Coun-cil Regulation (EEC) No 2407/92 of 23 July 1992 on liccnsing of air carriers;

(a) a practice ol a govemmcnt or rcgional body or other public organisation involves a dircct transfer of funds such as grants, loans or cquity infusion, potential direct transfer of funds to the company or the assumption of liabilities of the company such as loan guarantees;

6) ‘Convcntion’ means the Convcntion on International Civil Aviation, opened for signaturc at Chicago on 7 Dccem-ber 1944, and ineludes:

(b) revcnuc of a government or rcgional body or other public organisation that is otherwise due is foregonc or not collcctcd;

(a) any amendment that has entered into forcc under Article 94(a) of the Convcntion and has been ratified by both Morocco and the Member State or Member States of the European Community,

(c) a government or regional body or other public organisation provides goods or semccs other than generał infrastructure, or purchases goods or scrvices;

(d) a govcrnmcnt or regional body or othcr public organi-sation makcs payments to a funding mcchanism or cntrusts or dirccls a privatc body to carry out one or morę of the type of functions illustrated under (a), (b) and (c) which would normally be vestcd in the govern-ment and, in practice, in no real sensc differs from prac-tices normally followed by governments;

16) 'compctcnt authoritics* means the govemmcnt agencies or entities identified in Annex III. Any amendments to national law with rcspcct to the status of the compctcnt authoritics shall be notified by the Contracting Party concemed to the other Contracting Party.

TITLE I

ECONOMIC PROYISIONS

11) ‘international air transport’ means air transport that passes through the airspace over the territory of at least two States;

1 2) 'pricc' means tariffs applied by air carricrs or their agents for the carriage of passengers, baggage and/or cargo (excluding mail) in air transport, including, where applicable, the sur-face transportation in conncction with international air transport, and the conditions to which their application is subjcctcd;

1. Each Party shall grant to the other Party, except as other-wisc specified in Anncx I, the following rights for the conduct of international air transport by the air carriers of the other Party:

(a) the right to fly across its territory without landing;

1 3) ‘user charge’ means a charge imposed on airlines for the pro-vision of airport, airport cnvironmental, air navigation, or aviation security facilities or services including related ser-viccs and facilities;

(b) the right to make stops in its territory for any purpose other than taking on or discharging passengers, baggage, cargo and/or mail in air transport (non-traffic purposes);

14) ‘SESAR’ means the technical implementation of the Single European Sky which providcs a coordinated, synchroniscd research, development and deployment of the new genera-tions of air traffic management systems;

(c) whilc operating an agreed service on a specified route, the right to make stops in its territory for the purpose of taking up and discharging international traffic in passengers, cargo and/or mail, separatcly or in combination;

(b) the European Community the right to take on board, in the territory of Morocco, passengers, baggage, cargo, and/or mail carricd for compcnsalion and destined for another point in the territory of Morocco.

(c) the air carrier meets the conditions prescribed under the laws and regulations normally applied by the authority competent for the operation of intcrnational air transport;

On rcccipt of applications for operating authorisation from an air carrier of one of the Contracting Parties, the competent authorities of the other Party shall grant appropriate authorisa-tions with minimum procedural delay, provided that:

and

(d) the provisions set foith in Articlc 14 (Aviation Safcly) and Article 1 5 (Aviation Security) arc being maintained and administered.

(a) for an air carrier of Morocco:

— the air carrier has its principal place of business and, if any, its registered office in Morocco, and received its licence, and any other corresponding document in accordance with the law of the Kingdom of Morocco;

— effcctivc regulatory control of the air carrier is exercised and maintained by the Kingdom of Morocco;

Anicie 4

Revocation of Authorisation

1. The competent authorities of cithcr Contracting Party may revoke, suspend or limit the operating authorisations or other-wise suspend or limit the operations of an air carrier of the other Contracting Party where:

(a) for an air carrier of Morocco:

— the air carrier is owncd and continues to be owned, directly orby majority participation, by Morocco and/or by nationals of Morocco and that lt is always effectively controlled by Morocco and/or by nationals ol Morocco, or it is owned and continues to be owned, directly or by majority participation by the Member States and/or nationals of Member States, and it is always cffectively controlled by the Member States and or nationals of Member States;

— the air carrier does not have its principal place of business or, if any, its registered office in Morocco, or has not received its operating licence and any other corresponding document in accordance willi the applicablc law of Morocco;

— cffcctive regulatory control of the air carrier is not cxer-ciscd and maintained by Morocco;

(b) for an air carrier of the Europcan Community:

— the air carrier has its principal place of business and, if any, its registered office in the territory of a Member State under the Trcaty establishing the Europcan Community, and has reccivcd a Community operating licence;

— the air carrier is not owned and cffcctively controlled, directly or by majority participation, by Morocco and/or nationals of Morocco or by Member States and/or nationals of Member States;

(b) for an air carrier of the Europcan Community:

and

— effective regulatory control of the air carrier is cxcrcised and maintained by the Member State rcsponsible for issuing its Air Operat ors Cert i fi cale and the relevant Acronautical Authority is clcarly identified;

- the air carrier is owned and continues to be owned, directly or by majority participation, by Member States and/or by nationals of the Member States, or by other States listed in Anncx V, and/or of the nationals of these other States;

— the air carrier does not have its principal place of business or, if any, its registered office in the territory of a Member State under the Treaty establishing the Europcan Community, or has not reccivcd a Community operating licence;

— effectivc regulatory control of the air carrier is not cxcr-cised and maintained by the Member State rcsponsible lor issuing its Air Operat ors Certificate or the competent acronautical authority is not clcarly identified;

or

— the air carrier is not owncd and effectively controllcd, dircctly or by inajority participation, by Mcnibcr States and/or nationals of Member States, or by the other States listed in Annex V, and/or nationals of these other States;

(c) the air carrier has failed to comply with the laws and regu-lations referred to in Article 6 (Application of Laws) of this Agreement;

2. Whilc entering, within, or leaving the territory of one Contracting Party, the laws and regulations applicable within that territory relating to the admission to or departure from its territory of passengers, crcw or cargo on aireraft (including regulations relating to entry, clearance, immigration, passports, customs and ąuarantine or, in the case of mail. postał regulations) shall be complicd with by, or on behalf of, such passengers, crew or cargo of the other Contracting Party’s air carriers.

Anicie 7 Competition

(d) the provisions set forth in Article 14 (Aviation Safcty) and Article 1 5 (Aviation Security) are not being maintained or administered.

Within the scope of this Agreement, the provisions of Chapter II (‘Competition and other Economic Provisions’) of Title IV of the Association Agreement shall apply, cxccpt whcrc morę specific mles are contained in this Agreement.

2. Unless immediate action is essential to prevent further non-compliance with points (c) or (d) of paragraph 1, the rights estab-lished by this Article shall be exercised only after consultation with the competent authorities of the other Contracting Party.

Article 5 Investment

The majority ownership or the effective control of an air carrier of Morocco by Member States or their nationals, or of an air carrier of the European Community by Morocco or its nationals, shall be subject to a preliminary decision of the Joint Committec established by this Agreement.

1. The Contracting Parties recognisc that public subsidies to air carriers distort or threaten to distort competition by favour-ing certain undertakings in the provision of air transport ser-viccs, that ihcy jcopardisc the basie objcctives of the Agreement and that they are incompatible with the principlc of an open aviation arca.

This decision shall spccify the conditions associatcd with the operation of the agreed scrviccs under this Agreement and with the serviccs betwccn third countries and the Contracting Parties. The provisions of Article 22(9) of this Agreement shall not apply to this type of decisions.

Article 6

Compliance with laws and regulations

2. Whcn a Contracting Party dccms it essential to grant public subsidies to an air carrier operating under this Agreement in order to achicvc a legitimate objectivc, it shall sec to it that such subsidies are proportionatc to the objcclivc, transparent and designed to minimise, to the extcnt fcasible, their adverse impact on the air carriers of the other Contracting Party. The Contracting Party intending to grant any such subsidy shall in fonii the other Contracting Party of its intention and shall make surę that such subsidy is consistcnt with the critcria laid down in this Agreement.

1. While entering, within, or leaving the territory of one Contracting Party, the laws and regulations applicable within that territory relating to the admission to or departure from its territory of aireraft engaged in international air transport, or to the operation and navigation of aireraft shall be complicd with by the other Contracting Party’s air carriers.

3. If one Contracting Party bclieves that a subsidy provided by the other Contracting Party, or, as the case may be, by a public or governmental body of a country other than the Contracting Parties, is inconsistcnt with the criteria laid down in paragraph 2, it may rcqucst a mecting of the Joint Committec, as providcd in Article 22 to consider the issuc and dcvelop appro-priate responses to conccms found to be legitimate.

4. Whcn a disputc can not bc settled by thc Joint Committec, thc Contracting Parties rctain thc possibility of applying thcir rcspectivc anti-subsidy mcasurcs.

5. The provisions of this Article shall apply without prejudice to thc Contracting Partie;/ laws and rcgulations regarding essen-tial air scrviccs and public scrvicc obligations in thc territories of thc Contracting Parties.

4. Any air carrier of each Contracting Party may engage in thc sale of air transport in thc territory of thc other Contracting Party dircctly and/or, at the air carriers discretion, through its salcs agents or other intermediaries appointed by the air car-ricr. Each air carrier shall havc thc right to scll such transporta-tion, and any person shall be free to purchasc such transportation, in the currcncy of that territory or in freely con-vcrtiblc currcncics.

Anicie 9

Commercial opportunities

1. The air carriers of each Contracting Party shall have the righl to establish offices in thc territory of thc other Contracting Party for the promotion and sale of air transport and related activities.

5. Each air carrier shall havc the right to convert and rcmit from the territory of the other Contracting Party to its home territory and, except where inconsistent with gcnerally applicablc law or regulation, to the country or countries of its choicc, on dcmand, local rcvcnucs. Convcrsion and rcinittancc shall bc per-mitted promptly without restrictions or taxation in respect thereof at the ratę of exchange applicablc to current transactions and rcinittancc on thc datę thc carrier makes thc initial applica-tion for remittance

2. The air carriers of each Contracting Party shall bc entitlcd, in accordancc with thc laws and rcgulations of thc other Contracting Party relating to entry, residence, and employment, to bring in and maintain in thc territory of the other Contracting Party managcrial, salcs, tcchnical, opcrational, and other spccial-ist Staff who are reąuired to support the provision of air transport.

6. The air carriers of cach Contracting Party shall bc permit-ted to pay for local expcnscs_t including purchases of fuel, in the territory of thc other Contracting Party in local currcncy. At thcir discretion, the air carriers of each Party may pay for such expenses in thc territory of the other Party in freely convertible currcncics according to local currcncy regulation.

3.    (a) Without prejudice to point (b) below, each air carrier

shall havc in relation to groundhandling in the territory of thc other Contracting Party:

7. In operating or holding out scrviccs under thc Agrccmcnt, any air carrier of a Contracting Party may enter into cooperativc marketing arrangements, such as blockcd-spacc agreements or code-sharing arrangements, with:

(i) thc right to perform its own groundhandling fsell-handling’) or, at its option

(a) any air carrier or carriers of the Contracting Parties;

(ii) the right to select among compcling suppliers that providc groundhandling services in whole or in part where such suppliers are allowcd market access on the basis of the laws and rcgulations of each Contracting Party, and where such suppliers aro present in the market.

(b) For the following catcgories of groundhandling ser-viccs i.c. baggage handling, ramp handling, fuel and oil handling, freight and mail handling as regards thc physical handling of freight and mail bctwccn thc air terminal and thc aireraft, thc rights under point (a)(i) and (ii) shall be subject only to specific constraints according to thc laws and rcgulations applicablc in thc territory of thc other Party. Where such constraints predude self-handling and where therc is no effectivc competition between suppliers that provide groundhandling services, all such semces shall be availablc on both an cqual and an adcqualc basis to all air carriers; prices of such serviccs shall not exceed thcir fuli cost including a reasonablc return on assets, after depreciation.

and

(c) any surface, land or maritimc carriers;

providcd that (i) all participants in such arrangements hołd the appropriate authority and (ii) the arrangements mcct thc rcquirc-ments relating to safety and competition normally applied to such arrangements. In respect of passenger transport sold involv-ing code-sharcs, thc purchaser shall be informed at thc point of sale, or in any case before boarding, which transportation pro-vidcrs will operate each scclor of the scrvicc.

8.    (a) In relation to thc transport of passcngers, surface trans-

portation providers shall not be subject to laws and regulations goveming air transport on the sole basis that such surface transportation is held out by an air carrier undcr its own namc. Surface transportation providcrs have the discretion to decide whethcr to enter into coopcrative arrangements. In deciding on any particu-Iar arrangcmcnt, surface transportation providcrs may considcr, among other things, consumer interests and tcchnical, cconomic, space, and capacity constraints.

2. There shall also be excmpt, on thc basis of reciprocity, from the taxcs, levies, duties, fees and charges referred to in para-graph 1 of this Article, with the exception of charges based on the cost of the scrvice provided:

(a) aireraft Stores introduced into or supplied in the territory of a Contracting Party and taken on board, within reasonable limits, for use on outbound aireraft of an air carrier of thc other Party engaged in international air transport, even when these Stores are to be used on a part of the journey per-formed over the said territory;

(b) Moreover_T and notwithstanding any other provision of this Agrcemcnt, air carricrs and indirect providers of cargo transportation of the Contracting Parties shall be permitted, without restriction, to employ in connec-tion with intcrnalional air transport any surface transportation for cargo to or from any points in the territories of Morocco and the European Community, or in third countrics, including transport to and from all airports with customs facilities, and including, whcrc applicable, thc right[s] to transport cargo in hond undcr applicable laws and regulations. Such cargo, whether moving by surface or by air, shall have access to airport customs processing and facilities. Air carricrs may clect to pcrform thcir own surface transportation or to provide it through arrangements with other surface carricrs, including surface transportation opcratcd by other air carricrs and indirect providers of cargo air transport. Such intermodal cargo serviccs may be offered at a single, through price for the air and surface transportation combincd, provided that shippers are not misled as to the facts conccrning such transportation.

Aniele 10

Customs duties and charges

(b) ground equipmcnt and spare parts (including engines) introduced into the territory of a Contracting Party for the servic-ing, maintenancc, or repair of aireraft of an air carrier of the other Contracting Party used in intcrnational air transport;

(c) lubricants and consumablc tcchnical supplics introduced into or supplied in the territory of a Contracting Party for usc in an aireraft of an air carrier of the other Contracting Party engaged in international air transport, even when these supplics are to be used on a part of thc journey performed over the said territory;

(d) printed matter, as provided for by thc customs legislation of cach Contracting Party, introduced into or supplied in thc territory of one Contracting Party and taken on board for use on outbound aireraft of an air carrier of thc other Contracting Party engaged in international air transport, cvcn when these Stores are to be used on a part of the journey performed over the said territory;

1. On arriving in thc territory of one Contracting Party, air-craft opcratcd in intcrnational air transport by thc air carricrs of thc other Contracting Party, their regular equipment, fuel, lubri-cants, consumablc tcchnical supplics, ground cquipmcnt, sparc parts (including engines), aireraft Stores (including but not lim-ited to such items of food, beveragcs and liquor, tobacco and other products destined for sale to or usc by passengers in lim-ited quantitics during flight), and other items intended for or used solcly in conncction with the operation or servicing of aireraft engaged in International air transport shall be excmpt, on the basis of reciprocity, from all import restrictions, property taxes and Capital lcvies, customs duties, excise taxes, and similar fees and charges that are (a) imposcd by thc national or local aulhori-ties or the European Community, and (b) not based on the cost of serviccs provided, provided that such cquipment and supplies remain on board thc aireraft.

(c) safety and security equipment for use at airports or cargo terminals.

3. This Agrccment does not excmpt fuel supplied by a Contracting Party to air carriers within its territory from taxcs, lev-ies, duties, fees, and charges similar to those referred to in paragraph 1. While entering, within, or leaving thc territory of one Contracting Party, its laws and regulations relating to thc sale, supply, and use of aireraft fuel shall be complied with by the other Contracting Party’s air carriers.

4. Equipment and supplies rcfcrrcd to in paragraphs 1 and 2 of this Artide may be requircd to be kcpt under the supervision or control of the approprialc authoritics.

5. The cxemptions provided by this Artide shall also be avail-ablc whcrc the air carriers of one Contracting Party havc con-tracted with another air carrier, which similarly enjoys such excmptions from the other Contracting Party, for the loan or transfer in the territory of the other Party of the items specified in paragraphs 1 and 2.

6. Nothing in this Agrccment shall prevent either Contracting Party from imposing taxes, levies, dutics, fees or charges on goods sold other than for consumption on board to passengers during a sector of an air servicc between two points within its territory at which embarkation or disembarkation is permitted.

The competcnt authoritics of either Contracting Party shall sup-ply the competcnt authorities of the other Contracting Party, at their requcst, with the information and statistics related to the traffic carricd by ihc air carriers authnriscd by one Contracting Party on the agreed services to or from the territory of the other Contracting Party in the same form as they have been prepared and submitted by the authoriscd air carriers to their national competcnt authorities. Any additional statistical data related to traffic which the competcnt authoritics of one Contracting Party may request from the authorities of the other Contracting Party shall be subject to discussions by the Joint Committee, at the requcst of either Contracting Party.

TITLE II

REGULATORY COOPERATION

1. Each Contracting Party shall undertakc not to impose on the air carricrs of the other Contracting Party user charges higher than thosc imposcd on its own air carriers operating similar inter-national air scrviccs.

1. The Contracting Parties shall act in conformity with the provisions of the Communitys aviation safety legislation specified in Annex VI. A, under the conditions set out hercaftcr.

2. Increascd or new charges should only follow adequate con-sultation between the competcnt charging authoritics and the air carriers of each Contracting Party. Rcasonablc noticc of any pro-posals for changes in user charges should be givcn to users to cnablc theni to cxprcss their vicws bcforc changcs arc madę. The Contracting Parties shall also encourage the exchange of such Information as may be ncccssary to permit an accuratc assess-ment of the reasonablcncss of, justification for and apportion-ment of the charges in accordance with the principles set out abovc.

2. The Contracting Parties shall ensure that aireraft registered in one Contracting Party suspectcd of non-compliance with International aviation safety standards established pursuant to the Convcntion landing at airports open to intcrnational air traffic in the territory of the other Contracting Party shall be subjcct to ramp inspcctions by the competcnt authoritics of that other Contracting Party, on board and around the aireraft to chcck both the validity of the aireraft documents and those of its crew and the apparent condition of the aireraft and its equipment.

Anicie 12

^Pr*^c*ⁿg    3. Either Contracting Party may requcst consultations at any

time concerning the safety standards maintaincd by the other Contracting Party.

Prices for air transport semccs operated pursuant to this Agrcc-mcnl shall be established frccly and shall not be subject to approval, but they may be required to be filed for information purposes only. Prices to be charged for carriage wholly within the European Community shall be subjcct to European Coinmu-nity law.

4. Nothing in this Agrecment shall be construed to limit the authority of the competcnt authoritics of a Contracting Party to take all appropriate and immediate measures whencvcr they asccrtain that an aireraft, a product or an operat i on may:

(a) fail to satisfy the minimum standards cstablished pursuant to the Convention or the legislation specified in Part A of Anncx VI, whichcvcr is applicablc,

(li) givc risc to scrious conccrns - cstablished through an inspcc-tion referred to in paragraph 2 -that an aircraft or the opera-tion of an aircraft does not comply with the minimum standards established pursuant to the Convention or the legislation specified in Part A of Anncx VI, whichever is applicablc,

or

(c) give rise to serious concerns that therc is a lack of effcctive maintenance and administration of minimum standards established pursuant to the Convention or the legislation spccificd in Part A of Anncx VI, whichcvcr is applicablc.

5. Whcrc the compctcnt authoritics of one Contracting Party take action under paragraph 4, they shall promptly inform the compctent authorities of the other Contracting Party of taking such action, providing reasons for its action.

6. Where measures taken in application of paragraph 4 are not discontinued cven though the basis for taking them has ccascd to cxist, cithcr Contracting Party may refer the mat ter to the Joint Committec.

2. The Contracting Partics shall provide upon requcst all ncc-essary assistance to each other to prevenl acts of unlawful seizurc of civil aircraft and other unlawful acts against the safety of such aircraft, their passengers and crew, airports and air naviga-tion facilities, and any other threat to the security of civil aviation.

3. The Contracting Parties shall, in their mutual relations, act in conformity with the aviation security Standards and, so far as they are applied by them, the Rccommcndcd Practiccs established by the International Civil Aviation Organisation (1CAO) and designated as Annexes to the Chicago Convention, to the cxtent that such security provisions are applicablc to the Contrach ng Parties, Both Contracting Partics shall requirc that opera-tors of aircraft of their registry, operators who havc their principal place of business or permanent residcnce in their terri-tory, and the operators of airports in their terrilory, act in conformity with such aviation security provisions.

4. Each Contracting Party shall ensure that effective measures are taken with i n its territory to protect aircraft, to scrccn passengers and their carry-on items, and to carry out appropriate chccks on crew, cargo (including hołd baggage) and aircraft Stores prior to and during boarding or loading and that those measures are adjusted to meel inereases in the threat. Each Contracting Party agrees that their air carriers may be rcquired to observe the avia-tion security provisions referred to in paragraph 3 rcquircd by the other Contracting Party, for cntrancc into, dcparlurc front, or whilc within, the territory of that other Contracting Party. Each Contracting Party shall also act favourably upon any requcst from the other Contracting Party for reasonablc special security measures to mcct a particular threat

Artkle 15

Aviation Security

1. The assurancc of safety for civil aircraft, their passengers and crew being a funda me ntal pre-condition for the operation of intcrnational air serviccs, the Contracting Partics rcaffirm their obligations to each other to providc for the security of civil avia-tion against acts of unlawful interferencc, and in particular their obligations under the Chicago Convention, the Convcntion on Offences and Certain Other Acts Committed on Board Aircraft, signed at Tokyo on 14 Scptembcr 1963, the Convention for the Suppression of Unlawful Seizurc of Aircraft, signed at The Hague on 16 December 1970, the Convcntion for the Suppression of Unlawful Acts against the Safety of Civil Aviation, signed at Montreal on 23 Scptembcr 1971, the Protocol for the Suppression of Unlawful Acts of Violence at Airports Serving Intcrnational Civil Aviation, signed at Montreal on 24 Fcbruary 1988 and the Convention on the marking of plastic explosives for purposc of detection signed at Montreal on 1 March 1991, insofar as both Contracting Partics are parties to these conventions, as well as all other conventions and protocols relating to civil aviation safety of which both Parties are parties.

5. Whcn an incident or threat of an incident of unlawful seizurc of civil aircraft or other unlawful acts against the safety of such aircraft, their passengers and crew, airports or air naviga-tion facilities occurs, the Contracting Parties shall assist each other by facilitating Communications and other appropriate measures intended to terminate rapidly and safely such incident or threat therc of

6. Whcn a Contracting Party has reasonablc grounds to belicvc that the other Contracting Party has departed from the aviation security provisions of this Article, that Contracting Party may rcquest iinmcdiatc consultations with the other Contracting Party.

7. Without prejudice to Article 4 (Revocation of Authorisa-tions) of this Agrecment, failurc to reach a satisfactory agrcc-ment within fifteen (1 5) days from the datę of such rcqucst shall constitutc grounds to withhold, revokc, limit or impose condi-tions on the operating authorisation of one or morę air carriers of such other Contracting Party.

8. When reąuircd by an immediate and extraordinaiy thrcat, a Contracting Party may takc interim action prior to the expiry of fiftccn (1 5) days.

9. Any action taken in accordance with the paragraph 7 shall bc discontinucd upon compliancc by the other Contracting Party with the provisions of this Article.

Articlc 16

Air trafik management

1. The Contracting Parties shall act in conformity with the provisions of the legislation specified in Part B of Annex VI, under the conditions set out hereafter.

2. The Contracting Parties commit thcmselves to the highest degrec of cooperation in the field of air trafiic management with a vicw to extending the Single European Sky to Morocco in order to enhance currcnt safety standards and overall efficicncy for generał air iraffie standards in Europę, to optimisc capacitics and to minimisc delays.

2. Nothing in this Agreement shall be construed to limit the authority of the competcnt authoritics of a Contracting Party to takc all appropriatc measures to prcvcnt or otherwise address the cnvironmental impacts of the international air transport per-formed under the Agreement provided that such measures are applied without distinction as to nationality.

Artidc 18

Consumer protection

The Contracting Parties shall act in accordance with Community legislation relating to air transport specified in Part D of Annex VI.

Artidc 19

Computer reservation systems

The Contracting Parties shall act in accordance with Community legislation relating to air transport specified in Part E of Annex VI.

3. With a view to facilitating the application of the Single European Sky legislation in their territorics:

(a) Morocco shall takc the necessary measures to adjust their air traffic management institutional structurcs to the Single European Sky, in particular by establishing pertinent narional supervisory bodies at least functionally independent of air navigation seiwicc providers;

The Contracting Parties shall act in accordance with Community legislation relating to air transport specified in Part F of Annex VI.

TITLE III

INSTITUTIONAL PROYISIONS

(h) The European Community shall associate Morocco with rel-evant opcrational initiatives in the fields of air navigation scrvices, airspacc and interoperability that stem from the Single European Sky, in particular through the carly involvc-ment of Morocco’s efforts to establish functional airspace blocks, or through appropriatc coordination on SESAR.

Aftidc 17 Environment

Artidc 21

Interpretation and enforcement

1. The Contracting Parties shall takc all appropriatc measures, whether generał or particular, to ensure fulfilmcnt of the obliga-lions arising out of this Agreement and shall refrain from any measures which would jcopardise attainment of the objectives of this Agreement.

1. The Contracting Parties shall act in conformity with Community legislation relating to air transport specified in Part C of Anncx VI.

2. Each Contracting Party shall be rcsponsible, in its own ter-ritory, for the proper enforcement of this Agreement and, in particular, the regulations and directives related to air transport listed in Annex VI.

3. Each Contracting Party shall give thc other Contracting Party all ncccssary information and assistance in thc casc of inves-tigations on possiblc infringcmcnts which that t>thcr Contracting Party carries out under its respectivc competences as providcd in this Agreement.

7. If, in the vicw of one of thc Contracting Partics, a dccision of the Joint Committee is not properly implemcntcd by the other Contracting Party, the former may reąuest that the issuc be dis-cussed by the Joint Committee. If thc Joint Committee cannot solve the issuc within two months of its refcrral, the requesting Contracting Party may take appropriatc temporary safeguard measures under Article 24.

4. Whcncvcr the Contracting Partics act under the powers granted to them by this Agreement on matters which are of inter-est to the other Contracting Party and which concern the authori-ties or undertakings of the other Contracting Party, the competent authorities of the other Contracting Party shall be fully informed and given the opportunity to comment before a finał dccision is taken.

Article 22

The Joint Committee

8. The decisions of the Joint Committee shall State thc datę of its implementation in the Contracting Parties and any other information likely to concern economic operators.

9. Without prejudice to paragraph 2, if the Joint Committee does not take a decision on an issuc which has been referred to it within six months of the datę of refcrral, the Contracting Parties may take appropriatc temporary safeguard measures under Article 24.

1. A committce composed of represeniatives of the Contracting Partics (hereinafter referred to as the Joint Committee) is hereby established, which shall be responsible for the administra-tion of this Agreement and shall ensure its proper implementa-tion. For this purpose it shall make rccommendations and take decisions in the cascs provided for in this Agreement.

10. The Joint Committce shall examinc questions relating to bilateral investments of majority participation, or changcs in the effective control of air carriers of the Contracting Parties.

11. The Joint Committce shall also devclop cooperation by:

2. The decisions of the Joint Committee shall be jointly adopted and shall be binding upon thc Contracting Partics. Thcy will be put into cffcct by the Contracting Partics in accordancc with their own rules.

3. The Joint Committee shall meet as and when necessary and at least oncc a ycar. Either Contracting Party may rcqucst thc convening of a mecting.

(a) fostering expcrt-lcvel cxchanges on new lcgislativc or regulatory initiatives and devclopments, including in the ficlds of security, safety, thc etwironmcnt, aviation infrastructure (including slots), and consumer protcction;

(b) rcgularly cxamining the social effeets of the Agreement as it is implcmentcd, notably in thc area of employment and dcvcloping appropriatc responses to concerns found to be legitimatc;

4. A Contracting Party may also rcqucst a meeting of thc Joint Committee to scek to rcsolve any qucstion relating to thc inter-pretation or application of this Agreement. Such a meeting shall begin at the earliest possible dale, but not laler than two monlhs from thc datę of rcccipt of the requcst, unlcss otherwisc agreed by thc Contracting Partics.

5. For the purpose of the proper implementalion of this Agreement, the Contracting Partics shall exchangc information and, at the request of either Contracting Party, shall hołd consul-tations within the Joint Committee.

6. The Joint Committee shall adopt, by a dccision, its rules of procedurę.

(c) considcring potcntial areas for the further dcvelopment of the Agreement, including the recommendation of amend-ments to thc Agreement.

Article 23

Dispute Resolution and Arbitration

1. Either Contracting Party may refer to thc Joint Committee any dispute relating to thc application or interpretation of this Agreement, having not been resolved in accordance with Article 22. For thc purposes of this Article, the Association Coun-cil established under thc Association Agreement shall act as Joint Committee.

2. The Joint Committce may settle the disputc by means of a dccision.

3. The Contracting Parties shall take the necessary measures to implcmcnt the dccision referred to in paragraph 2.

1. The Contracting Parties shall takc any generał or specific measures reąuircd to fulfil their obligations under this Agreement. They shall sec to it that the objcctives set out in this Agreement are attained.

4. Should the Contracting Parties be unablc to settle the dis-pute in accordance with paragraph 2, the dispute shall, at the reąuest of either Contracting Party, be submitted to an arbitra-tion panel of three arbitrators in accordance with the procedurę laid down hercafter:

(a) each Contracting Party shall appoint an arbitrator within sixty (60) days from the dale of reccption of the notification for the reąuest for arbitration by the arbitration court addrcssed by the other Contracting Party through diplomatic channcls; the third arbitrator should be appointed by the other two arbitrators within sixty (60) additional days. If one of the Contracting Parties has not appointed an arbitrator within the agreed period, or if the third arbitrator is not appointed within the agreed period, each Contracting Party may reąuest the President of the Council of the ICAO to appoint an arbitrator or arbitrators, whichevcr is applicablc;

2. If either Contracting Party considcrs that the other Party has failed to fulfil an obligation under this Agreement, it may take appropriatc measures. Safeguard measures shall be rcstricted with regard to their scope and duration to what is strictly necessary in order to rcmedy the situation or maintain the balance of this Agreement. Priority shall be given to such measures as will least disturb the functioning of this Agreement.

3. A Contracting Party which is considcring taking safeguard measures shall notify the other Contracting Parties through the Joint Committce and shall provide all relevant information.

4. The Contracting Parties shall immcdiatcly enter into con-sultations in the Joint Committce with a view to finding a com-monly acceptable solution.

(b) the third arbitrator appointed under the terms of paragraph a) abovc should be a national of a third State and shall act as a President of the arbitration court;

5. Without prejudicc to Articles 3(d), Article 4(d) and Articles 14 and 15, the Contracting Party concerned may not take safeguard measures until one month has elapsed after the dale of notification under paragraph 3, unlcss the consultalion procedurę under paragraph 4 has bcen concluded beforc the cxpiralion of the stated time limit.

(c) the arbitration court shall agree its rules of procedurę;

6. The Contracting Party concerned shall, without dclay, notify the measures taken to the Joint Committee and shall provide all rclcvant information.

(d) subjcct to the finał dccision of the arbitration court, the ini-tial expcnses of the arbitration shall be shared cąually by the Contracting Parties.

7. Any action taken under the terms of this Articlc shall be suspended, as soon as the Contracting Party at fault satisfics the provisions of this Agreement.

5. Any provisional dccision or finał dccision of the arbitration court shall be binding upon the Contracting Parties.

6. If one of the Contracting Parties docs not act in confor-mity with a dccision of the arbitration court taken under the terms of this Anicie within thirty (30) days from the notification of the aforementioned dccision, the other Contracting Party may, for as long as this lailurc endures, limit, suspend or rcvokc the rights or privileges which it had granted under the terms of this Agreement from the Party at fault.

The Contracting Parties, although rccognising the bilatcral naturę of this Agreement, notę that it lies within the scope of the Euro-Mcditcrranean partnership envisaged in the dcclaration of Barcelona of 28 Novembcr 1995. The Contracting Parties commit to conduct a continuous dialogue to ensure the cohcrence of this Agreement with the Barcelona process, and in particular with regard to the possibility of mutually agreeing amendmenis to takc into account similar air transport agreements.

4. As soon as ncw Icgislation is being drawn up by one of the Contracting Parties, it shall inform and consult the other Con-iracting Party as closcly as possiblc. At the rcqucst of one of the Contracting Parties, a preliminary exchange of views may take place in the Joint Committee.

1. The provisions of this Agreement supersede the rclevant provisions of existing bilateral agreements between Morocco and the Membcr States. However, existing traffic rights which origi-natc from thcsc bilateral agreements and which are not covcrcd under this Agrcement can continue to be exercised, provided that there is no discrimination between the Membcr States and their nationals.

5. As soon as a Contracting Party has adopted new lcgisla-tion or an amendment to its Icgislation in the field of air transport or an associated area mentioned in Annex VI, it shall inform the other Contracting Party not later than thirty days after its adoption. Upon the rcqucst of any Contracting Party, the Joint Committee shall within sixty days thereafter hołd an cxchange of views on the implications of such new Icgislation or amendment for the proper functioning of this Agreement.

2. If the Contracting Parties become parties to a multilateral agreement, or endorse a decision adopted by the International Civil Aviation Organisation or another intcrnational organisa-tion, that addresses matters covered by this Agreement, they shall consult in the Joint Committee to determine whether this Agree-inent should be reviscd to take into account such developments.

6. The Joint Committee shall:

(a) adopt a decision revising Anncx VI of this Agreement so as lo integrate thercin, if ncccssary on a basis of reciprocity, the ncw Icgislation or amendment in question;

3. This Agreement shall be without prejudicc to any decision by the two Contracting Parties to implcment futurę recommen-dations that may be madę by the ICAO. The Contracting Parties shall not citc this Agreement, or any part of it, as the basis for opposing consideration in the ICAO of alternativc policics on any matter covercd by this Agreement.

(b) adopt a decision to the effect that the new Icgislation or amendment in qucstion shall be regarded as in accordance with this Agreement;

or

(c) decide any other measures, to bc adopted within a rcason-able period of time, to safeguard the proper functioning of this Agreement.

1. If one of the Contracting Parties wishes to revisc the provi-sions of this Agreement, it shall notify the Joint Committee accordingly. The agreed amendment to this Agreement shall enter into force after completion of the respective internal procedurcs.

1. This Agreement is concluded for an unlimited period.

2. The Joint Committee may, upon the proposal of one Contracting Party and in accordance with this Articlc, decide to modify the Anncxcs of this Agreement.

3. This Agreement shall be without prejudicc to the right of cach Contracting Party, subjcct to compliance with the principlc of non-discrimination and the provisions of this Agreement to unilaterally adopt new Icgislation or amend its existing legisla-tion in the field of air transport or an associated area mentioned in Anncx VI, with respect lo the principle of non-discrimination and in accordance with the provisions of this Agreement.

2. Eithcr Party may, at any time, givc notice in writing through diplomatic channels to the other Party of its decision to termi-nate this Agreement. Such notice shall be sent simultancously to the ICAO. This Agreement shall terminale twelve months after the datę of rcccipt of the notice by the other Party, unlcss the notice to terminale is withdrawn bcforc the cxpiry of this period.

3. This Agreement shall cease to be in force or bc suspended if the Association Agreement ccascs to bc in force or is suspended, rcspectively.

Aniele 29

Registration with the International Civil Aviation Organisation and the United Nations Secretariat

This Agreement and all amendments thereto shall bc registered with the ICAO and with the UN Secretariat.

Anicie 30 Entry into force

1. This Agreement shall be applied provisionally, in accor-dance with the national laws of the Contracting Parties, from the datę of signature.

2. This Agreement shall enter into force one month after the datę of the last notę in an exchange of diplomalic notes between the Contracting Parties confirming that all necessary procedures for entry into force of this Agreement have bcen completed. For purposes of this cxchangc, the Kingdom of Morocco shall dclivcr to the General Secretariat of the Council of the European Union its diplomatic notę to the European Community and its Member States, and the General Secretariat of the Council of the European Union shall deliver to the Kingdom of Morocco the diplomatic notę from the European Community and its Member States. The diplomatic notę from the European Community and its Member States shall contain Communications from each Member State confirming that its necessary procedures for entry into force of this Agreement have been completed.

IN WITNESN WHEREOF the undersigned, bcing duły authoriscd, havc signed this Agreement.

Done at Brussels on the twelfth day of Deccmber in the year two thousand and six, in dupli-cate, in the Czech, Danish, Dutch, English, Estonian, Finnish, French, German, Greek, Hungar-ian, Italian, Latvian, Lithuanian, Maltese, Polish, Portuguese, Slovak, Slovenc, Spanish, Swedish and Arabie languages, each text bcing equally authentic.

ANNEX /

AGREED SERVICES AND SPECIFIED ROUTES

1.    This Annex is subject to the transitional provisions containcd in Annex IV of this Agreement.

2.    Each Contracting Party grants to tlie air carriers of ihe oihcr Contracting Party the rights to opcratc air semces on thc routes specified hereunder:

(a)    for air carricrs of thc European Community:

Points in the European Community - one or morę points in Morocco - points beyond,

(b)    for air carricrs of Morocco:

Points in Morocco - one or morę points in the European Community,

3.    Air carricrs of Morocco are authorised to exercise tlie traffic rights in Anicie 2 of this Agreeinent between morę than one point localed in the territory ol the European Community providcd thal lhc.sc semces originalc or terminale in the territory of Morocco.

Air carriers of the European Community are authorised to cxercise the traffic rights in Anicie 2 of this Agreement between Morocco and points localed beyond, provided that thcse semces originate or tenninale in the territory of the European Community and that, in relation to passenger semces, thcse points are localed in the countries of the European Neighbourhood Policy.

Air carriers of the European Community are authorised, for the semces to/from Morocco, to serve morę than one point on the same scrvice (co-icrminalisation) and to excrcisc the right of stop-ovcr between ihc.sc points.

The countries of the European Neighbourhood Policy are: Algeria, Armenia, thc Palestinian Aulhority, Azerbaijan, Belanis, Egypt, Georgia, Israel, Jordan, Lehanon, Libya, Moldavia, Morocco, Syria, Tunisia and Ukrainę. The points localed in the countries of the Neighbourhood policy can also be uscd as intermcdiaie points.

4.    The specified routes may be operated in either direction. Each point, intermediate or beyond point, of the specificd routes may, at thc discretion of each undertaking, be omitted for sonie or all of the semces, providcd that thc service originates or terminaics in ihe territory of Morocco for air carriers of Morocco, or in the territory ol a Mcmber State of the European Community for air carriers of the Community.

5.    Each Contracting Party shall allow each air carricr to delermine tlie frcąuency and capacity of thc imernational air transport it offers based upon commercial consideralions in the marketplacc. Consistent with this right, neithcrCon-tracting Party shall unilatcrally limit the volume of trafik, frcquency tir rcgularity ofscmcc, or the aircralt typu or typcs operated by the air carriers of the other Contracting Party, exccpt for custonis, technical, operational, environ-mental or proleclion ofhealth reasons.

fi. Any air carricr may perform international air transport without any limitation as to change, on all points »l the specified routes, in the type of aircralt operated.

7. The leasing with crew (wct-leasing) by a Moroccan air carricr of an aircralt of an airline company ol a third country, or, by an air carricr of thc European Community, of an aircralt ol an airline company ol a third country other that those mentioncd in Annex V, in order to exploit the rights envisaged in this Agreement, must remain exceptional or meet temporary nceds. It shall be submitted for prior approval of the authority having delivered the licencc of this leasing air carricr and to the compctent authority of thc other Contracting Party.

ANNEX /i

BILATERAL AGREEMENTS BETWEEN MOROCCO AND THE MEMBER STATES OF THE

EUROPEAN COMMUNITY

As providcd in Article 26 of this Agreement, the rclevam provisions of the following bilatcral air transport agreements hetween Morocco and the Member States shall be superscded by this Agreement:

—    Air Transport Agreement hetween the Government of the Kingdom of Belgium and the Govcrnment of His Majesty the King of Morocco done at Rabat on 20 january 1958;

supplemented by the Exchangc of Notes dated 20 January 1958;

last amendcd by the Memorandum of Understanding done at Rabat on 11 Junc 2002;

—    Air Transport Agreement hetween the Czechoslovak Socialist Kepublic and Morocco done at Rabat on 8 May 1961, in respect of which the Czech Republic has deposited a dcclaration of succession;

—    Air Services Agreement hetween the Governmem of the Kingdom of Dcnmark and the Govemment of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 14 November 1977;

supplemented by the Exchange of Notes dated 14 November 1977;

—    Air Transport Agreement hetween the Federal Republic of Germany and the Kingdom of Morocco done at Bonn on 12 October 1961;

—    Air Transport Agreement hetween the Government of the Hellenie Republic and the Government of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 10 May 1999;

to be read together with the Memorandum of Understanding done at Athens on 6 October 1998;

—    Air Transport Agreement hetween the Government of the Spain and the Governmcnt of the Kingdom of Morocco done at Madrid on 7 July 1970;

last supplemented by the Exchange of Letters dated 12 August 2003 and 25 August 2003;

—    Air Transport Agreement hetween the Government of the French Republic and the Government ol His Majesty the King of Morocco done at Rabat on 25 October 1957;

—    amended by the Exchangc of Letters dated 22 Marcli 1961;

■— amended by the Agreed Minutes dated 2 and 5 Dccembcr 1968;

— amended by the Memorandum of the Morocco-French Consultations of 17-18 May 1976;

— amended by the Memorandum of the Morocco-French Consultations dated 1 5 March 1977;

last amended by the Memorandum ol the Morocco-French Consultations of 22-23 March 1984 and Exchange of letters of 14 March 1984;

—    Air Transport Agreement hetween the Governnient of the Republic of Italy and the Govcrnment of His Majesty the King of Morocco done at Ronie on 8 ]uly 1967;

amended by the Memorandum of Understanding done at Ronie on 1 3 July 2000; last amended by the Exchange of Notes dated 17 October 2001 and 3 January 2002;

—    Air Transport Agreement between the Government of the Republic of Latvia and the Governnient of the Kingdom ol Morocco done at Warsaw on 19 May 1 999:

—    Air Transport Agreement between the Government of the Grand-Duchy of Luxcmbourg and the Govemment of His Majesty the King of Morocco done at Bonn on 5 July 1961;

—    Air Transport Agreement between the Hungarian l^łeople’s Republic and the Kingdom of Morocco done at Rabat on 21 March 1967;

Air Transport Agreement between the Government of ihe Republic of Malta and thc Government of His Majesty thc King o/ Morocco donc at Rabat on 26 May 19X3;

Air Transport Agreement between the Government of Her Majesty the Queen of the Netherlands and thc Govern-ment of His Majesty the King of Morocco done at Rabat on 20 May 1959;

Air Transport Agreement between the Federal Government of Austria and the Government of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 27 February 2002;

Air Transport Agreement between the Governmcnt of the People’s Republic of Poland and the Government of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 29 November 1969;

Air Transport Agreement between Portugal and the Government of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 1 April 1958;

supplemented by the Minutes done at Lisbon on 19 December 1 975; last supplemented by the Minutes donc at Lisbon on 1 7 November 2003;

Air Transport Agreement between the Government of the Kingdom of Sweden and the Government of the Kingdom of Morocco done at Rabat on 14 November 1977;

supplemented by the Exchangc of Notes daled 14 November 1977;

Air Services Agreement between the Government of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and the Government of the Kingdom of Morocco done at London on 22 October 1965;

amended by the Exchange of Notes dated 10 and 14 October 1968;

amended by the Minutes done at London on 14 March 1997;

last amended by the Minutes done at Rabat on 17 October 1997;

Air services agreements and other arrangements initialled or signed between the Kingdom of Morocco and Membcr States of the European Community which, at the dale of signature of this Agreement, have not yel entered imo force and are not bcing applied provisionally:

Air Services Agreement between the Government of the Kingdom of the Netherlands and the Govcrnment of the Kingdom of Morocco as attached, as Annex 1, to the Memorandum of Understanding done at The Hague on 20June 2001.    "

ANNEX ///

PROCEDURES FOR OPERATING AUTHORISATIONS AND TECHNICAL PERMISSIONS: COMPETENT

AUTHORITIES

1. The European Community Austria:

Civil Aviation Auihoriiy

Fcderal Ministry of Transport, Innovation and Technology

Belgium:

Air Transport Directorate General Federal Office for Mobility and Transport

Cyprus:

Department ol C'ivil Aviaiion Ministry of Communications and Works

Czech Republic:

Civil Aviation Department Ministry ol Transport Civil Aviation Authority

Dcnmark:

Civil Aviation Administration Estonia:

Civil Aviation Administration Finland:

Civil Aviation Authority France:

Directorate General for Civil Aviation (DGAC)

Germany:

Luftfahrt-Bundesamt

Federal Ministry of Transport, Building and Urban Affairs Greecc:

Hellenie Civil Aviation Authority Ministry of Transport and Communications

Hungary:

General Directorate of Civil Aviation Ministry of Economy and Transport

I rei and:

Directorate General of Civil Aviation Department of Transport

Italy:

National Agency for Civi! Aviation (ENAC)

Latvia:

Civil Aviation Administration Ministry ol Transport

Lithuania:

Civil Aviation Administration

Luxemhourg:

Directorate of Civil Aviation Malta:

Department of Civjl Aviation Netherlands:

Ministry of Transport, Public Works and Wat er Management: Directorate-Gcneral of Civil Aviation and Freight Transport

Transport and Water Management Inspectorate

Poland:

Civil Aviation Office Portugal:

National Institute of Civil Aviation (INAC)

Ministry for Equipment, Planning and Administration of the Territories Spain:

Directorate General of Civil Aviation Ministry of Promotions

The Slovak Rcpublic:

Department of Civil Aviation

Ministry of Transport, Posts and Telccommunications

Slovenia:

Directorate of Civil Aviation Ministry of Transport

Sweden:

Civil Aviation Authority

United Kingdom:

Aviation Directorate Department for Transport (DfT)

2. Kingdom of Morocco

( ivil Aviation Directorate Ministry of Equipmcnt and Transport

ANNEX /V

TRANSITIONAL PROVISIONS

1.    The implcmentation and application by the Moroccan Party ol all the provisions of Communiiy    legislation relating

to air transport indicated in Annex VI shall be the    subject of an cvaluation under the responsibility of the European

Communiiy which should be validaled by the Joint Committee. This ducision of the Joint ('ommiltce should be adopted two years after the entry into force of the    Agreement at the latest.

2.    Umil the moment of the adoption of the decision    referred to in point 1, the agreed semces and    specified routes in

Anncx I, shall not indudc the right lor air carricrs ol the European Communiiy lo uplili trafik in Morocco and discharge traffic on points beyond and vice vcrsa and, the right for Moroccan air carriers to uplift traffic at a point in the European Communiiy to be discharged in another point of the European Community and vice versa. However_f all 5th freedom traffic rights granted by one of the bilateral agreements between Morocco and the Member States of the European Community* listed in Annex II, can continue to be exercised insofar as there is no discrimination on the basis of nationality.

ANNEX V

LIST OF OTHER STATES REFERRED TO IN ARTICLE 3 AND 4 OF THE AGREEMENT

1.    The Republic ol Iceland {under the Agreement on the European Economic Area)

2.    The Principality of Liechtenstein (under the Agreement on the European Economic Area)

3.    The Kingdont »( Norway {under the Agreenienl on the European Economic Area)

4.    The Swiss Confcderation (under the Air Transport Agreement bctween the European Community and the Swiss Confederation)

ANNDC V/

RULES APPLICABLE TO CIVIL AVIATION

The 'Applicable provisions’ of the following acis shall be applicable in accordance with the Agreement unlcss otherwise spccified in this Annex or in Annex IV on Transitional Provisions, Where necessary, specific adaptations for each indi-vidual aci arc sec out hereafter:

A. AVIATION SAEETY

Notę: The precise conditions with regard to the participation as observer of Morocco to the European Aviation Safety Agcncy (EASA) will need to be discussed at a later stage.

No 3922/91

Council Regulation (HEC) 3922/91 of 16 Deccmber 1991 on the harmonisation of technical requirements and admin-istrative procedures in the field of civil aviation

as amcnded by:

— Commission Regulation (EC) No 2176/96 of 13 Novembcr 1996 amending to scientific and technical progress Council Regulation (EEC) No 3922/91

Commission Regulation (EC) No 1069/1999 of 25 May 1999 adapting to scientific and technical progress Council Regulation (EEC) No 3922/91    ^L

—    Commission Regulation (EC) No 2871/2000 of 28 Deccmber 2000 adapting to scientific and technical progress Council Regulation (EEC) No 3922/91

—    Regulation (EC') No 1 592/2002 of the European Parliament and of the Council of 15 July 2002 on common rules in the field of civil nviation and establishing a European Aviation Safety Agency

Applicable provisions: Arlicles 1 to 10. 12 to 13 with the exception of Article 4, paragraph I and Article 8 para-graph 2, sentence 2, Annexes 1,11 and III

As regards the application of Article 12 ‘Mcmbcr States' shall read 'EC Member States’.

No 94/56

Council Directive 94/56/EC of 21 November 1994 establishing the fundamental principles governing the invcstiga-lions ol civil aviaiion accidents and incidcnis

Applicable provisions: Arlicles 1 to 1 2

No 1592/2002

Regulation (EC) No 1 592/2002 of the European Parliament and ol the Council ol 1 5 fuly 2002 on common rules in the field of civil uviation and establishing a European Aviation Safety Agency

as amended by:

— Regulation (EC) No 1 643/2003 of the European Parliament and of the Council of 22 fuly 2003 amending Regulation (EC) No 1592/2002

— Commission Regulation (EC) No 1701/2003 of 24 Scptcmbcr 2003 adapting Article 6 of Regulation (EC) No 1592/2002

No 2003/42

Iłircctivc 2003/42/EC oi the Europcan Parliamcnt and the ( ouncil ol 13 Junc 2003 on occurrencc reporling in civil aviation

Applicable provisions: Articles 1 to 11, Anncxes I and II

No 1702/2003

Commission Reguiation (EC) No 1702/2003 of 24 September 2003 laying down implementing rules for the airwor-thincss and cnvironmcnia! certification of aircraft and related produtts, parts and appliances, a*; well as lor the ccrti-fication of design and production organisations

Applicablc provisions: Articles 1 to 4 Annex

No 2042/2003

Commission Reguiation (EC) No 2042/2003 ol 20 November 2003 on the continuing ainvorthiness of aircraft and aeronautical products, parts and appliances, and on the approval oi organisations and pcrsonnel involved in these tasks

Applicable provisions: Articles I to 6, Annexes I to IV

No 104/2004

Commission Reguiation (EC) No 104/2004 of 22 January 2004 laying down rules on the organisation and composi-tion of the Board of Appeal of the European Aviation Safety Agency

Applicable provisions: Articles I to 7 and Annex

B. AIR TRAEFIC MANAGEMENT

No 93/65

Council Directive 93/65/EC ol 19 July 1993 on the delinition and the use of compatiblc technical and operating

spccifications for the procurement of air traffic managemcnt equipment and Systems

as amended by

— Commission l)ireuivc 97/1 5/EC ol 25 March 1997 adopling Eurocontrol siandards and amcnding Council Dircc-tive 93/65/EEC on the delinition and use of compatiblc technical specifications for the procurement of air -traffic - managemcnt and Systems, as amended by Commission Reguiation (EC) No 2082/2000 of 6 September 2000 adopting Eurocontrol siandards and amcnding Directivc 97/15/EC, adopting Eurocontrol standards and amcnding Council Directivc 93/65/EEC, as amended by Commission Reguiation (EC) No 980/2002 of 4 (unc 2002 amcnding Reguiation (EC) No 2082/2000, adopting Eurocontrol standards

Applicable provisions: Articles 1 to 9, Anncxcs I and II

Reference to Council Directivc 93/65/EEC shall be deleled as of 20 October 2005.

No 2082/2000

Commission Reguiation (EC) No 2082/2000 ol 6 September 2000 adopting Eurocontrol standards and amcnding Dircciivc 97/15, adopting Eurocontiol standards and amcnding Council Directive 93/65/EEC

as amended by

— Commission Reguiation (EC) No 980/2002 of 4 June 2002 amcnding Reguiation (EC) No 2082/2000, adopting Eurocontrol standards

No 549/2004

Regulation (EC) No 549/2004 of thc European Parliament and of the Council of 10 March 2004 laying down the framework for thc crcation of thc single Europcan sky (the ‘framework Regulation')

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 4, 6, and 9 to 14.

No 550/2004

Regulation (EC) No 550/2004 of the Europcan Parliament and of the Council of 10 March 2004 on the provision of air navigation seniccs in the single European sky (the scrvice provision Regulation)

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 1 9 No 551/2004

Regulation (EC) No 551/2004 of the European Parliament and of the Council of 10 March 2004 on the organisation and use of thc airspace in the single European sky (the airspace Regulation)

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 11 No 552/2004

Regulation (EC) No 5 5 2/2004 of the European Parliament and of the Council of 10 March 2004 on the interopcrahil-ity of the European Air Traffic Management nctwork (the interopcrabiliiy Regulation)

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 12

C ENVIRONMENT

No 89/629

Council Dircctivc 89/629/EEC of 4 Decemher 1989 on the limitaiion of noisc emission from civil subsonic jet aeroplanes.

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 8 No 92/14

Council Directivc 92/14/EEC of 2 March 1992 on the lintitation of the operation of aeroplanes covered by Part II, Chapter 2, Volume 1 of Annex 16 of the Convcmion of International Civil Aviation, second edition (1988)

as amended by:

—    - Council Directive 98/20/EC of 30 March 1998 amending Directive 92/14/EEC

—    Commission Directivc 1999/28/EC of 21 April 1999 amending thc Annex to Council Pircctivc 92/14/EEC

—    Commission Regulation (EQ No 991/2001 ol 21 May 2001 amending the Annex to Council Directive 92/14/EEC

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 11 and Annex No 2002/30

Dircctivc 2002/30/EC of the European Parliament and ol the Council of 26 March 2002 on the establishment of rules and procedurcs with regard to the introduction of noise-relatcd operating rcsirictions at Community airports

Applicahle provisions: Articlcs 1 to 15, Annexcs I and II No 2002/49

Directive 2002/49/EC of the European Parliament and of the Council of 25 June 2002 relating to the assessment and management of environmental noisc

D.    CONSUMER PROTECTION No 90/314

Council Directive 90/314/EEC of 13 |unc 1990 on packając travel, package holidays and package tours Applicable provisions: Ariicles 1 to 10

No 92/59

Council Directive 92/59/EEC ol 29 June 1992 on generał product safety Applicable provisions: Ariicles 1 to 19

No 93/13

Council Directive 93/13/EEC of 5 April 1993 on unfair terms in consumer contract.s Applicable provisions: Ariicles 1 to 10 and Annex

No 95/46

l)irective 95/46/EC ol ihe European Parliament and of the Council ol 24 October 1995 on the protection ol individii-als with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data

Applicable provisions: Ariicles 1 to 34 No 2027/97

C ouncil Regulalion (EC) No 2027/97 ol 9 October 1997 on air carrier liabilily in the event of accidenls as amendcd by:

—    Regulalion (EC) No 889/2002 ol the European Parliament and ol the Council of 1 3 May 2002 amending Council Regulalion (EC) No 2027/97    "

Applicable provisions: Ariicles 1 to 8 No 261/2004

Regulalion (EC) No 261/2004 of the European Parliament and of the Council of 11 February 2004 establishing com mon rules on compensation and assistance to passengers in the event of denied boarding and oi cancellation or long delay of llights, and repcaling Regulalion (EEC) No 295/91

Applicable provisions: Ariicles 1 to 1 7

E.    COMPUTER RESERVATION SYSTEMS No 2299/1989

Council Regulalion (EEC) No 2299/1989 of 24 )uly 1989 introducing a codę of conduct for compuler reservaiion Systems

as amended by:

—    Council Rcgulation (EEC) No 3089/93 of 29 October 1993 amending Regulalion (EEC) No 2299/89

—    Council Rcgulation (EC) No 323/1999 of 8 February 1999 amending Regulation (EEC) No 2299/89 Applicable provisions: Ariicles 1 to 22 and Annex

F.    SOCIAL ASPECTS No 1989/391

Council Directivc 89/391 /HEC of 12 Junc 1989 on thc introduction of measures to encouragc improvcmems in thc safety and liealth of workers at work

Applicable provisions: Articics 1 to 16, and 18-19

No 2003/88

Directivc 2003/S8/EC of the European Parliamcni and of the Council of 4 November 2003 concerning certain aspects ol thc organisalion ofworking linie

Applicable provisions: Article*; 1 to 19, 21 to 24 and 26 to 29 No 2000/79

Council Directivc 2000/79/EEC of 27 Novcmbcr 2000 conccming thc European agrccmcnt on the organisation of working time of mobile workers in civil aviation concludcd by the Association of European Airlines (AEA), the European Transport Workers' Federation (ETF), the European Cockpit Association (ECA), the European Rcgions Airline Association (ERA) and the International Air Carrier Association (1ACA)

Applicable provisions: Articles 1 to 5

G.    OTHER LEGiSLATlON

No 91/670

Council Direclivc 91/670/EEC oi 16 December 1991 on mulual acceptance ol pcrsonncl licences lor the exercise ol functions in civil aviation

Applicable provisions; Articles 1 to 8 and Annex

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

-    została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

-    jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

-    będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej. Dano w Warszawie dnia 13 listopada 2007 r.

L.S.

Prezes Rady Ministrów: J. Kaczyński