Dziennik Ustaw 2008 Nr 111 poz. 710 - Udzielanie przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki


ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO1)

z dnia 20 czerwca 2008 r.

w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki2)

(Dz. U. z dnia 27 czerwca 2008 r.)


Na podstawie art. 6b ust. 10 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275) zarządza się, co następuje:


Rozdział 1 

Przepisy ogólne

§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowe przeznaczenie, warunki i tryb udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, zwaną dalej "Agencją", pomocy finansowej w ramach niektórych działań Priorytetu II Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

§ 2. 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
  1)   leasingu - należy przez to rozumieć leasing w rozumieniu Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, o których mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1725/2003 z dnia 29 września 2003 r. przyjmującym określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. WE L 261 z 13.10.2003, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 32, str. 4, z późn. zm.);
  2)   osobie niepełnosprawnej - należy przez to rozumieć osobę, o której mowa w art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92);
  3)   podwykonawcy - należy przez to rozumieć podmiot wykonujący zadania zlecone w ramach projektu przez projektodawcę;
  4)   pracowniku znajdującym się w gorszym położeniu - należy przez to rozumieć pracownika, który spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
a)  do dnia rozpoczęcia szkolenia nie ukończył 25. roku życia oraz przed podjęciem zatrudnienia u pracodawcy delegującego go na szkolenie nie pozostawał nigdy wcześniej w stosunku pracy ani nie prowadził działalności gospodarczej,
b)  w dniu rozpoczęcia szkolenia był zatrudniony nie dłużej niż 6 miesięcy u pracodawcy delegującego go na szkolenie, a bezpośrednio przed podjęciem zatrudnienia u tego pracodawcy:
–  był osobą bezrobotną przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy lub
–  nie był zatrudniony ani nie prowadził działalności gospodarczej przez okres co najmniej 3 lat,
c)  jest osobą niepełnosprawną,
d)  jest cudzoziemcem, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-l ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 i Nr 70, poz. 416), wykonującym pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub repatriantem w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z późn. zm.3)) i z tego powodu wymaga szkolenia językowego lub zawodowego,
e)  do dnia rozpoczęcia szkolenia ukończył 45. rok życia i posiada wykształcenie co najwyżej średnie;
  5)   standardzie - należy przez to rozumieć standard, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (Dz. U. Nr 27, poz. 221);
  6)   szkoleniu ogólnym - należy przez to rozumieć szkolenie określone w art. 2 lit. e rozporządzenia Komisji (WE) nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej (Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.2001, str. 20, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 128, z późn. zm.);
  7)   szkoleniu specjalistycznym - należy przez to rozumieć szkolenie określone w art. 2 lit. d rozporządzenia, o którym mowa w pkt 6;
  8)   środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych - należy przez to rozumieć środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w rozumieniu przepisów o rachunkowości;
  9)   wydatkach kwalifikowalnych - należy przez to rozumieć wydatki kwalifikujące się do objęcia pomocą finansową określone w rozporządzeniu, bezpośrednio związane z projektem i niezbędne do jego realizacji, pomniejszone o naliczony podatek od towarów i usług, z wyjątkiem gdy zgodnie z odrębnymi przepisami nie przysługuje prawo do jego zwrotu lub odliczenia od należnego podatku od towarów i usług;
  10)  wykonawcy - należy przez to rozumieć podmiot wybrany przez Agencję w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych, w ramach realizowanego przez Agencję projektu systemowego, o którym mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 140, poz. 984).
2. Kwoty pomocy publicznej i pomocy de minimis wyrażone w euro przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu udzielenia pomocy.

§ 3. 1. Pomoc finansowa może być udzielona, z zachowaniem warunków określonych w rozporządzeniu, w formie:
  1)   bezzwrotnego wsparcia finansowego, zwanego dalej "wsparciem", podmiotom określonym w § 10 ust. 2 i 3, § 18 ust. 1, § 21 ust. 1 oraz w § 23 ust. 1;
  2)   finansowania kosztów usług świadczonych przez wykonawców bezpłatnie lub za odpłatnością niższą od ceny rynkowej odbiorcom tych usług.
2. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, nie może być udzielona podmiotowi:
  1)   na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z decyzji Komisji Europejskiej, uznającej pomoc za niezgodną z prawem oraz wspólnym rynkiem;
  2)   spełniającemu kryteria przedsiębiorcy w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu pkt 9-11 Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. UE C 244 z 01.10.2004, str. 2);
  3)   znajdującemu się w okresie restrukturyzacji przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej.

Rozdział 2 

Przepisy wspólne dotyczące udzielania przedsiębiorcom pomocy publicznej w ramach Priorytetu II Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki


§ 4. 1. Pomoc finansowa udzielona na pokrycie kosztów uczestnictwa w szkoleniu przedsiębiorców lub pracowników przedsiębiorców przez nich delegowanych, z wyłączeniem szkoleń w ramach wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, o którym mowa w § 10 ust. 3, oraz wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej, o którym mowa w § 18 ust. 1, stanowi pomoc publiczną i jest udzielana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy szkoleniowej.
2. Pomoc publiczna, o której mowa w ust. 1, nie może być udzielona na finansowanie kosztów uczestnictwa w szkoleniu przedsiębiorców lub pracowników sektora górnictwa węgla w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego (Dz. Urz. WE L 205 z 02.08.2002, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 170, z późn. zm.).
3. Pomoc publiczna, o której mowa w ust. 1, udzielona jednemu przedsiębiorcy nie może przekroczyć w ramach jednego projektu równowartości w złotych kwoty jednego miliona euro.

§ 5. 1. Wielkość pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom na pokrycie kosztów uczestnictwa w szkoleniu nie może przekroczyć:
  1)   w przypadku szkoleń ogólnych:
a)  80 % wydatków kwalifikowalnych przypadających na mikroprzedsiębiorcę, małego lub średniego przedsiębiorcę,
b)  60 % wydatków kwalifikowalnych przypadających na przedsiębiorcę innego niż określony w lit. a;
  2)   w przypadku szkoleń specjalistycznych:
a)  45 % wydatków kwalifikowalnych przypadających na mikroprzedsiębiorcę, małego lub średniego przedsiębiorcę,
b)  35 % wydatków kwalifikowalnych przypadających na przedsiębiorcę innego niż określony w lit. a.
2. Wielkość pomocy, o której mowa w ust. 1, zwiększa się o 10 punktów procentowych, jeżeli w szkoleniu uczestniczą pracownicy znajdujący się w gorszym położeniu.
3. W przypadku gdy:
  1)   szkolenie zawiera elementy szkolenia specjalistycznego i ogólnego, których nie można rozdzielić w celu wyliczenia wielkości pomocy publicznej, o której mowa w ust. 1, lub
  2)   specjalistyczny lub ogólny charakter szkolenia nie może być ustalony
- przysługuje wielkość pomocy publicznej przewidziana dla szkoleń specjalistycznych określona w ust. 1 pkt 2. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

§ 6. 1. Pomoc finansowa udzielona na pokrycie kosztów usług doradczych dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców lub pracowników przez nich delegowanych, udzielana w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego, o którym mowa w § 10 ust. 1, lub w ramach pomocy finansowej, o której mowa w § 24 ust. 1, stanowi pomoc publiczną i jest udzielana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.2001, str. 33, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 8, t. 2, str. 141, z późn. zm.).
2. Pomoc publiczna, o której mowa w ust. 1, nie może być udzielona w zakresie działalności gospodarczej:
  1)   w sektorze rybołówstwa i akwakultury w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. WE L 17 z 21.01.2000, str. 22, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 4, t. 4, str. 198, z późn. zm.);
  2)   związanej z produkcją pierwotną produktów rolnych w rozumieniu art. 2 lit. k) i-ii rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1;
  3)   związanej z wytwarzaniem i obrotem produktami mającymi imitować lub zastępować mleko i przetwory mleczne, o których mowa w art. 3 ust. 2 rozporządzenia Komisji (EWG) nr 1898/87 z dnia 2 lipca 1987 r. w sprawie ochrony oznaczeń stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. Urz. WE L 182 z 03.07.1987, str. 36, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 7, str. 247, z późn. zm.);
  4)   w sektorze górnictwa węgla w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego;
  5)   w sektorze budownictwa okrętowego;
  6)   związanej z wywozem do państw trzecich lub państw członkowskich Unii Europejskiej, jeżeli pomoc ta jest bezpośrednio związana z ilością wywożonych produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi związanymi z prowadzeniem działalności wywozowej, przy czym wsparcie obejmujące pokrycie kosztów uczestnictwa w targach i wystawach, badań lub usług doradczych z zakresu wprowadzenia nowego lub istniejącego produktu na nowy rynek nie stanowi pomocy publicznej na działalność związaną z wywozem.
3. Pomoc publiczna, o której mowa w ust. 1, nie może być uwarunkowana pierwszeństwem użycia towarów produkcji krajowej w stosunku do towarów sprowadzanych z zagranicy.
4. Wielkość pomocy publicznej, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 50 % wydatków kwalifikowalnych, przy czym do wydatków kwalifikowalnych zalicza się wyłącznie wydatki na pokrycie kosztów zakupu usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych. Do wydatków kwalifikowalnych nie zalicza się wydatków na zakup usług doradczych, takich jak usługi doradztwa podatkowego, prawnicze lub reklamowe, które stanowią element stałej lub okresowej działalności przedsiębiorcy lub są związane z bieżącymi wydatkami operacyjnymi przedsiębiorcy.
5. Całkowita wartość wydatków kwalifikowalnych w ramach pomocy publicznej, o której mowa w ust. 1, udzielonej mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy, nie może przekroczyć równowartości w złotych kwoty 25 milionów euro, zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw.
6. Kwota pomocy publicznej, o której mowa w ust. 1, udzielonej mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego, o którym mowa w § 10 ust. 1, lub w ramach pomocy finansowej, o której mowa w § 24 ust. 1, nie może przekroczyć równowartości w złotych kwoty 15 milionów euro, zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw.

§ 7. 1. Pomoc finansowa uzyskana przez przedsiębiorców:
  1)   na pokrycie kosztów usług promocyjnych, o których mowa w § 24 ust. 1,
  2)   w ramach wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej, o którym mowa w § 18 ust. 1,
  3)   w ramach wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, o którym mowa w § 10 ust. 3,
  4)   na pokrycie kosztów usług doradczych dla przedsiębiorców innych niż mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy lub pracowników przez nich delegowanych, w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego, o którym mowa w § 10 ust. 1, lub pomocy finansowej, o której mowa w § 24 ust. 1,
  5)   na pokrycie wydatków, o których mowa w § 15 ust. 3 oraz § 16 ust. 1 pkt 4-6
- stanowi pomoc de minimis i jest udzielana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z 28.12.2006, str. 5).
2. Pomoc de minimis, o której mowa w ust. 1, może być udzielona określonemu przedsiębiorcy pod warunkiem, że łącznie z inną pomocą de minimis, otrzymaną w bieżącym roku kalendarzowym oraz w ciągu dwóch poprzedzających lat kalendarzowych z różnych źródeł i w różnych formach, nie przekroczy równowartości w złotych kwoty 200 tysięcy euro, a w przypadku podmiotu prowadzącego działalność w sektorze transportu drogowego - kwoty 100 tysięcy euro.
3. Pomoc de minimis nie może być udzielona na działalność:
  1)   w sektorze rybołówstwa i akwakultury w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury;
  2)   związaną z produkcją pierwotną produktów rolnych wymienionych w załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz. Urz. UE C 321E z 29.12.2006, str. 37);
  3)   związaną z przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych wymienionych w załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, jeżeli:
a)  wartość pomocy jest ustalana na podstawie ceny lub ilości takich produktów zakupionych od producentów surowców lub wprowadzonych na rynek przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą objęte pomocą,
b)  udzielenie pomocy zależy od przekazania jej w części lub w całości producentom surowców;
  4)   związaną z wywozem do państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw trzecich, jeżeli pomoc ta jest bezpośrednio związana z ilością wywożonych produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi związanymi z prowadzeniem działalności wywozowej, przy czym wsparcie obejmujące pokrycie kosztów uczestnictwa w targach i wystawach, badań lub usług doradczych z zakresu wprowadzenia nowego lub istniejącego produktu na nowy rynek nie stanowi pomocy publicznej na działalność związaną z wywozem;
  5)   w sektorze górnictwa węgla w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego.
4. Pomoc de minimis nie może być udzielona przedsiębiorcy prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie towarowego transportu drogowego na nabycie pojazdów przeznaczonych do takiego transportu.
5. Pomoc de minimis, o której mowa w ust. 1, nie może być uwarunkowana pierwszeństwem użycia towarów produkcji krajowej w stosunku do towarów sprowadzanych z zagranicy.
6. Pomocy de minimis nie udziela się, jeżeli łącznie z inną pomocą udzieloną przedsiębiorcy w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowalnych spowodowałaby przekroczenie dopuszczalnej wielkości pomocy określonej w przepisach mających zastosowanie przy udzielaniu pomocy innej niż pomoc de minimis.
7. Podmioty, o których mowa w § 10 ust. 2 i 3 oraz § 18 ust. 1, w przypadku udzielania wsparcia objętego regułami pomocy de minimis, są zobowiązane do wydawania beneficjentom pomocy zaświadczeń o pomocy de minimis zgodnie z odrębnymi przepisami.

§ 8. 1. Wielkość pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcom w ramach wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, o którym mowa w § 10 ust. 3, wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej, o którym mowa w § 18 ust. 1, oraz w ramach pomocy finansowej na pokrycie kosztów usług promocyjnych, o których mowa w § 24 ust. 1, może wynosić do 100 % wydatków kwalifikowalnych, z zastrzeżeniem § 7 ust. 2.
2. Wielkość pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcom na pokrycie wydatków, o których mowa w § 15 ust. 3, nie może przekroczyć 50 % dopuszczalnej wartości tych wydatków wskazanej w tym przepisie.
3. Wielkość pomocy de minimis na pokrycie kosztów zakupu usług doradczych dla przedsiębiorców innych niż mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy, udzielonej w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego, o którym mowa w § 10 ust. 1, lub w ramach pomocy finansowej, o której mowa w § 24 ust. 1, nie może przekroczyć 50 % wydatków kwalifikowalnych, przy czym do wydatków kwalifikowalnych zalicza się wyłącznie wydatki na pokrycie kosztów zakupu usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych. Do wydatków kwalifikowalnych nie zalicza się wydatków na zakup usług doradczych, takich jak usługi doradztwa podatkowego, prawnicze lub reklamowe, które stanowią element stałej lub okresowej działalności przedsiębiorcy lub są związane z bieżącymi wydatkami operacyjnymi przedsiębiorcy.

§ 9. 1. Pomoc publiczna, o której mowa w § 4 ust. 1 oraz § 6 ust. 1, podlega kumulacji z inną pomocą, w tym pomocą de minimis, udzieloną danemu przedsiębiorcy, w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowalnych związanych z danym projektem, bez względu na jej formę i źródło pochodzenia, w tym ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, i nie może przekroczyć dopuszczalnej wielkości pomocy określonej w przepisach mających zastosowanie przy udzielaniu pomocy innej niż de minimis.
2. Podmiot udzielający pomocy finansowej stanowiącej pomoc publiczną informuje beneficjentów pomocy o numerze referencyjnym programu pomocowego, na podstawie którego pomoc ta jest udzielana.

Rozdział 3 

Szczegółowe przeznaczenie i warunki udzielania wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego oraz wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców


§ 10. 1. Agencja może udzielić podmiotowi wskazanemu w ust. 2, który posiada niezbędny potencjał ekonomiczny i techniczny do realizacji projektu, wsparcia na pokrycie kosztów szkoleń lub zakupu usług doradczych oraz związanych z nimi wydatków inwestycyjnych, mającego na celu wzmocnienie konkurencyjności i rozwój przedsiębiorców przez nabycie lub podniesienie kwalifikacji i umiejętności ogólnych lub zawodowych przez przedsiębiorców lub pracowników przedsiębiorców, zwanego dalej "wsparciem na rozwój kapitału ludzkiego".
2. O wsparcie na rozwój kapitału ludzkiego może ubiegać się:
  1)   przedsiębiorca,
  2)   podmiot działający na rzecz zatrudnienia lub rozwoju zasobów ludzkich, niebędący przedsiębiorcą
- zwany dalej "projektodawcą".
3. Agencja może udzielić projektodawcy będącemu organizacją pracodawców lub organizacją związkową reprezentatywną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, z późn. zm.4)) wsparcia z przeznaczeniem na realizację projektu mającego na celu wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców przez wspieranie nowych rozwiązań w zakresie organizacji pracy, form świadczenia pracy, zarządzania zmianą gospodarczą, promocji podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz społecznej odpowiedzialności biznesu.
4. Projektodawca może realizować projekt objęty wsparciem wspólnie z innymi podmiotami wskazanymi we wniosku o udzielenie wsparcia, uprawnionymi do ubiegania się o wsparcie na rozwój kapitału ludzkiego lub wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców. Wydatki kwalifikowalne, o których mowa w § 15 ust. 1-4 oraz § 16 ust. 1, mogą być ponoszone również przez te podmioty.
5. W przypadku organizowania szkolenia lub świadczenia usług doradczych na rzecz przedsiębiorców podmiot otrzymujący wsparcie na rozwój kapitału ludzkiego jest obowiązany do uzyskania wkładu prywatnego od tych przedsiębiorców w wysokości stanowiącej dopełnienie do 100 % wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 15 ust. 1 i 2. W przypadku projektów realizowanych wyłącznie na potrzeby danego przedsiębiorcy lub przedsiębiorców powiązanych z nim organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo wysokość wkładu wnoszonego przez tych przedsiębiorców stanowi dopełnienie do 100 % wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 15 ust. 1, 2 i 4.

§ 11. 1. Uczestnikami szkoleń lub odbiorcami usług doradczych, o których mowa w § 10 ust. 1, mogą być:
  1)   projektodawcy będący przedsiębiorcami z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich pracownicy;
  2)   inni przedsiębiorcy mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  3)   pracownicy delegowani przez przedsiębiorców, o których mowa w pkt 2, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Uczestnikami szkoleń w formie studiów podyplomowych mogą być również pracownicy przedsiębiorców, o których mowa w ust. 1 pkt 2, którzy nie zostali przez nich oddelegowani do udziału w studiach podyplomowych. Wielkość wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego w części przeznaczonej na pokrycie kosztów uczestnictwa tych pracowników w studiach podyplomowych nie może przekroczyć 80 % wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 15 ust. 1, przypadających na danego pracownika.
3. Projekt, o którym mowa w § 10 ust. 3, może być realizowany na rzecz:
  1)   przedsiębiorców mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  2)   pracowników przedsiębiorców, o których mowa w pkt 1;
  3)   podmiotów działających na rzecz zatrudnienia lub rozwoju zasobów ludzkich.

§ 12. Projekty, o których mowa w § 10 ust. 1 i 3, powinny być realizowane w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 13. 1. Projektodawca, o którym mowa w § 10 ust. 2, zawiera umowę z przedsiębiorcą uczestniczącym w szkoleniu, korzystającym z usług doradczych, delegującym pracowników na szkolenie lub do korzystania z usług doradczych albo z pracownikiem przedsiębiorcy uczestniczącym w szkoleniu lub korzystającym z takich usług, który nie został oddelegowany przez tego przedsiębiorcę. Umowa z przedsiębiorcą określa w szczególności wartość pomocy publicznej lub pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcy.
2. Uczestnicy szkoleń otrzymują zaświadczenie o uczestnictwie w szkoleniu wydane przez prowadzącego szkolenie.
3. Zaświadczenie o uczestnictwie w szkoleniu potwierdza obecność uczestnika w co najmniej 80 % godzin lekcyjnych objętych szkoleniem.

§ 14. Projektodawca może zlecić podwykonawcy wykonanie części działań w ramach projektu objętego wsparciem.

§ 15. 1. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego w części dotyczącej szkoleń zalicza się wydatki na:
  1)   prowadzenie szkoleń, w tym:
a)  koszty kadry szkoleniowej, z zastrzeżeniem pkt 2,
b)  koszty podróży kadry szkoleniowej i uczestników szkoleń,
c)  inne wydatki bieżące, w tym wydatki na materiały i dostawy,
d)  amortyzację narzędzi i wyposażenia wyłącznie w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do realizacji szkolenia;
  2)   wynagrodzenia kadry szkoleniowej projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 2 pkt 1 realizującego projekt na potrzeby własne, zaangażowanej w realizację projektu wraz z kosztami zatrudnienia, w szczególności, składkami na ubezpieczenia społeczne, składkami na ubezpieczenie zdrowotne, zaliczkami na podatek dochodowy, składkami na Fundusz Pracy oraz odpisem na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych do wysokości nieprzekraczającej wkładu własnego lub prywatnego przedsiębiorcy;
  3)   wynagrodzenia uczestników szkolenia będących przedsiębiorcami lub pracownikami delegowanymi przez przedsiębiorców na to szkolenie, odbywające się w godzinach pracy, do wysokości sumy wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w pkt 1 i 2.
2. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego w części dotyczącej usług doradczych zalicza się wydatki niezbędne i bezpośrednio związane ze świadczeniem tych usług.
3. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego w części dotyczącej wydatków inwestycyjnych zalicza się wydatki na:
  1)   zakup sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych,
  2)   raty spłat wartości początkowej sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych przez korzystającego, należne finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego lub zwrotnego do wysokości ich wartości początkowej z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu,
  3)   adaptację budynków, pomieszczeń i miejsc pracy, w których odbywa się szkolenie, na potrzeby osób niepełnosprawnych
- do wysokości określonej w ogłoszeniu o konkursie, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, jednakże nieprzekraczającej łącznie 10 % wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu objętego wsparciem na rozwój kapitału ludzkiego.
4. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego w zakresie kosztów ogólnych zalicza się, związane ze współfinansowaniem projektu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, wydatki na:
  1)   rekrutację uczestników projektu;
  2)   promocję projektu;
  3)   badania i analizy;
  4)   zarządzanie i obsługę projektu.
5. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorców na pokrycie kosztów uczestnictwa w szkoleniu tych przedsiębiorców lub pracowników przez nich delegowanych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego są wydatki wskazane w ust. 1, a w przypadku projektów realizowanych wyłącznie na potrzeby danego przedsiębiorcy lub przedsiębiorców powiązanych z nim organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo - wydatki wskazane w ust. 1 i 4.
6. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy publicznej lub pomocy de minimis dla przedsiębiorców na pokrycie kosztów usług doradczych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego są wydatki wskazane w ust. 2.
7. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy de minimis dla przedsiębiorców na pokrycie wydatków inwestycyjnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego są wydatki wskazane w ust. 3.

§ 16. 1. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców zalicza się wydatki na:
  1)   prowadzenie szkoleń, w tym:
a)  koszty kadry szkoleniowej,
b)  koszty podróży kadry szkoleniowej i uczestników szkoleń,
c)  inne wydatki bieżące, w tym wydatki na materiały i dostawy,
d)  amortyzację narzędzi i wyposażenia wyłącznie w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do realizacji szkolenia;
  2)   świadczenie usług doradczych;
  3)   pokrycie kosztów ogólnych, związanych ze współfinansowaniem projektu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w tym wydatki na:
a)  rekrutację uczestników projektu,
b)  promocję projektu,
c)  badania i analizy,
d)  zarządzanie i obsługę projektu;
  4)   zakup sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych;
  5)   raty spłat wartości początkowej sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych przez korzystającego, należne finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego lub zwrotnego do wysokości ich wartości początkowej z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu;
  6)   adaptację budynków, pomieszczeń i miejsc pracy, w których odbywa się szkolenie, na potrzeby osób niepełnosprawnych.
2. Wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 4-6, są kwalifikowalne do wysokości określonej w ogłoszeniu o konkursie, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, jednakże nieprzekraczającej łącznie 10 % wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu objętego wsparciem na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, przy czym jeżeli wydatki te dotyczą przedsiębiorcy, wsparcie na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców w części przeznaczonej na pokrycie tych wydatków stanowi pomoc de minimis dla tego przedsiębiorcy.
3. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy de minimis dla przedsiębiorców, na rzecz których świadczone są usługi szkoleniowe lub doradcze w ramach wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, są wydatki wskazane w ust. 1 pkt 1 i 2.

§ 17. 1. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego oraz wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców nie zalicza się wydatków poniesionych:
  1)   do dnia zawarcia umowy o udzielenie wsparcia lub po dniu zawarcia tej umowy, lecz odnoszących się do kosztów powstałych do dnia jej zawarcia, z wyjątkiem wydatków na pokrycie kosztów analizy i diagnozy potrzeb szkoleniowych oraz zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
  2)   w wysokości niewspółmiernej do zrealizowanych zadań i osiągniętych rezultatów projektu objętego wsparciem.
2. W przypadku wsparcia, o którym mowa w § 10 ust. 1, realizowanego w formie studiów podyplomowych dla pracowników przedsiębiorców, którzy nie zostali oddelegowani na szkolenie przez przedsiębiorców, lub dla przedsiębiorców, projektodawca jest zobowiązany do uzyskania wkładu prywatnego w formie pieniężnej odpowiednio od tych pracowników w wysokości nie niższej niż 20 % wydatków, o których mowa w § 15 ust. 1, albo od przedsiębiorców w wysokości stanowiącej dopełnienie do 100 % wydatków, o których mowa w tym przepisie, wynikającej z określenia wielkości pomocy publicznej, o której mowa w § 5.
3. Poniesienie wydatków kwalifikowalnych powinno być udokumentowane odpowiednimi dowodami księgowymi, w szczególności fakturami lub rachunkami, wraz z dowodami zapłaty.
4. Dowody księgowe powinny w sposób jednoznaczny potwierdzać związek między realizowanym projektem i poniesionym wydatkiem.
5. Wielkość wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego dla projektodawcy pomniejsza się o należny wkład prywatny albo wkład własny.
6. Wielkość wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego dla projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 2 pkt 1, w części dotyczącej wydatków, o których mowa w § 15 ust. 3, nie może przekroczyć 50 % dopuszczalnej wartości tych wydatków wskazanej w tym przepisie.
7. Wielkość wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego dla projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 2 pkt 2, w części dotyczącej wydatków, o których mowa w § 15 ust. 3, może wynosić do 100 % dopuszczalnej wartości tych wydatków wskazanej w tym przepisie.
8. Wielkość wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego dla projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 2, realizującego projekt nieprzeznaczony wyłącznie na potrzeby danego przedsiębiorcy lub przedsiębiorców powiązanych z tym przedsiębiorcą organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo, w części dotyczącej wydatków, o których mowa w § 15 ust. 4, może wynosić do 100 % tych wydatków.
9. Wielkość wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców dla projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 3, może wynosić do 100 % dopuszczalnej wartości wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 16 ust. 1.
10. W przypadku projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 2, wartość wydatków kwalifikowalnych wskazanych we wniosku o udzielenie wsparcia na rozwój kapitału ludzkiego nie może być niższa niż 400 tysięcy złotych.
11. W przypadku projektodawcy, o którym mowa w § 10 ust. 3, wartość wydatków kwalifikowalnych wskazanych we wniosku o udzielenie wsparcia na wzmacnianie potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców nie może być niższa niż 200 tysięcy złotych.

Rozdział 4 

Szczegółowe przeznaczenie i warunki udzielania wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej


§ 18. 1. Agencja może udzielić podmiotowi działającemu na rzecz zatrudnienia lub rozwoju zasobów ludzkich, który spełnia warunki określone w ust. 2, wsparcia na realizację projektu w zakresie nabywania lub podnoszenia kwalifikacji i umiejętności przez osoby prowadzące szkolenia lub świadczące usługi doradcze dla przedsiębiorców, zwanego dalej "wsparciem na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej".
2. Wsparcie na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej może być udzielone podmiotowi wskazanemu w ust. 1, który:
  1)   dysponuje personelem o kwalifikacjach niezbędnych do świadczenia usług szkoleniowych dla podmiotów świadczących usługi szkoleniowe oraz
  2)   posiada niezbędny potencjał ekonomiczny i techniczny oraz doświadczenie w zakresie realizacji programów szkoleniowych dla podmiotów świadczących usługi szkoleniowe.

§ 19. 1. Do wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej zalicza się wydatki na:
  1)   prowadzenie szkoleń, w tym:
a)  koszty kadry szkoleniowej,
b)  koszty podróży kadry szkoleniowej i uczestników szkoleń,
c)  inne wydatki bieżące, w tym wydatki na materiały i dostawy;
  2)   świadczenie usług doradczych;
  3)   pokrycie kosztów ogólnych, związanych ze współfinansowaniem projektu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w tym wydatki na:
a)  rekrutację uczestników projektu,
b)  promocję projektu,
c)  badania i analizy,
d)  zarządzanie i obsługę projektu;
  4)   zakup sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych;
  5)   raty spłat wartości początkowej sprzętu, wyposażenia i systemów informatycznych przez korzystającego, należne finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego lub zwrotnego do wysokości ich wartości początkowej z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu;
  6)   adaptację budynków, pomieszczeń i miejsc pracy, w których odbywa się szkolenie, na potrzeby osób niepełnosprawnych.
2. Wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 4-6, są kwalifikowalne do wysokości określonej w ogłoszeniu o konkursie, o którym mowa w § 30, jednakże nieprzekraczającej łącznie 10 % wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu objętego wsparciem, przy czym jeżeli wydatki te dotyczą zakresu usług świadczonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wsparcie na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej na pokrycie tych wydatków stanowi pomoc de minimis dla podmiotu otrzymującego wsparcie.
3. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy de minimis dla przedsiębiorców, na rzecz których świadczone są usługi szkoleniowe lub doradcze w ramach wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej, są wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.
4. Do wydatków kwalifikowalnych do wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej nie zalicza się wydatków poniesionych do dnia zawarcia umowy o udzielenie wsparcia oraz wydatków poniesionych po dniu zawarcia tej umowy, lecz odnoszących się do kosztów powstałych do dnia jej zawarcia.
5. Poniesienie wydatków, o których mowa w ust. 1, powinno być udokumentowane odpowiednimi dowodami księgowymi, w szczególności fakturami lub rachunkami, wraz z dowodami zapłaty.
6. Dowody księgowe powinny w sposób jednoznaczny potwierdzać związek między realizowanym projektem i poniesionym wydatkiem.
7. Szkolenia lub usługi doradcze objęte wsparciem na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej powinny być realizowane w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 20. 1. Uczestnikami szkoleń lub odbiorcami usług doradczych realizowanych przez podmiot, któremu udzielono wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej, mogą być:
  1)   pracownicy osób prawnych prowadzących działalność w zakresie szkoleń, niebędących przedsiębiorcami;
  2)   osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie szkoleń;
  3)   pracownicy przedsiębiorców.
2. Wielkość wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej może wynosić do 100 % wydatków kwalifikowalnych projektu.

Rozdział 5 

Szczegółowe przeznaczenie i warunki udzielania podmiotom działającym na rzecz rozwoju gospodarczego wsparcia na prowadzenie punktu konsultacyjnego


§ 21. 1. Agencja może udzielić wsparcia na prowadzenie punktu konsultacyjnego podmiotowi działającemu na rzecz rozwoju gospodarczego, który:
  1)   jest zarejestrowany w zakresie świadczenia usług informacyjnych w Krajowym Systemie Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw, oraz
  2)   zobowiąże się do:
a)  nieodpłatnego świadczenia usług objętych wsparciem,
b)  nieprowadzenia w okresie realizacji projektu działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług, o których mowa w ust. 2, chyba że działalność taka jest finansowana ze środków publicznych,
c)  wykorzystania, w okresie realizacji projektu objętego wsparciem, nowego wyposażenia lub sprzętu finansowanego w ramach leasingu, o którym mowa w § 22 ust. 1 pkt 14, wyłącznie w celach związanych z realizacją projektu,
d)  prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dla projektu objętego wsparciem.
2. Wsparcie na prowadzenie punktu konsultacyjnego jest przeznaczone na finansowanie wydatków związanych z realizacją projektu polegającego na prowadzeniu punktu konsultacyjnego oraz świadczeniu dla przedsiębiorców oraz osób zamierzających podjąć działalność gospodarczą usług informacyjnych dotyczących:
a)  administracyjno-prawnych aspektów podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej,
b)  dostępnych programów pomocy publicznej oraz innych dostępnych źródeł finansowania działalności gospodarczej,
c)  zasad i warunków ubiegania się o pomoc publiczną.

§ 22. 1. Wydatkami kwalifikowalnymi w ramach wsparcia na prowadzenie punktu konsultacyjnego są wydatki poniesione w okresie wskazanym w umowie o udzielenie wsparcia na:
  1)   wynagrodzenia wraz z pochodnymi od wynagrodzeń osób zaangażowanych bezpośrednio w realizację projektu, w tym osób zarządzających projektem;
  2)   podróże służbowe osób zaangażowanych w realizację projektu, według stawek określonych w przepisach o wysokości oraz warunkach ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej;
  3)   zakup usług, w szczególności transportowych, telekomunikacyjnych, pocztowych i komunalnych, pod warunkiem że ich stawki odpowiadają powszechnie stosowanym na rynku;
  4)   najem i eksploatację pomieszczeń w celach bezpośrednio związanych z realizacją projektu;
  5)   pokrycie kosztów amortyzacji budynków w zakresie i przez okres ich używania na potrzeby projektu objętego wsparciem;
  6)   zakup oprogramowania i materiałów biurowych oraz materiałów eksploatacyjnych;
  7)   tłumaczenia i druk materiałów oraz ich publikację;
  8)   działania promocyjne i informacyjne, pod warunkiem że w działaniach tych przekazywana jest informacja, iż projekt jest realizowany z udziałem wsparcia pochodzącego z budżetu Unii Europejskiej;
  9)   obsługę księgową i usługi prawnicze oraz doradcze i eksperckie;
  10)  pokrycie kosztów szkoleń pracowników świadczących usługi informacyjne;
  11)  ubezpieczenie sprzętu, o którym mowa w pkt 14;
  12)  koszty administracyjne lub bieżącego zarządu, do wysokości 10 % łącznej kwoty kosztów, o których mowa w pkt 1-11;
  13)  pokrycie kosztów adaptacji budynków, pomieszczeń i miejsc pracy, w których świadczone są usługi informacyjne;
  14)  raty spłat wartości początkowej nowego wyposażenia i sprzętu przez korzystającego, należne finansującemu z tytułu umowy leasingu finansowego lub zwrotnego do wysokości ich wartości początkowej z dnia zawarcia umowy leasingu, poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu;
  15)  pokrycie kosztów amortyzacji sprzętu będącego własnością podmiotu, o którym mowa w § 21 ust. 1, w zakresie i przez okres jego używania na potrzeby projektu objętego wsparciem;
  16)  audyt finansowy dotyczący wydatków, o których mowa w pkt 1-15, pod warunkiem że będzie dokonywany przez biegłych rewidentów, a cena audytu odpowiada stawkom powszechnie stosowanym na rynku usług audytorskich.
2. Wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 13 i 14, są kwalifikowalne do wysokości określonej w ogłoszeniu o konkursie, o którym mowa w § 30, jednakże nieprzekraczającej łącznie 10 % wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu.
3. Wielkość wsparcia może wynosić do 100 % wydatków kwalifikowalnych w ramach wsparcia na prowadzenie punktu konsultacyjnego.

Rozdział 6 

Szczegółowe przeznaczenie i warunki udzielania wsparcia na przetestowanie i wdrożenie usług pilotażowych


§ 23. 1. Agencja może udzielić podmiotowi działającemu na rzecz rozwoju gospodarczego, posiadającemu wdrożony i zweryfikowany standard w zakresie świadczenia usług informacyjnych, doradczych, szkoleniowych lub finansowych oraz odpowiedni potencjał organizacyjny, techniczny i ekonomiczny, wsparcia na przetestowanie i wdrożenie usług pilotażowych.
2. Wielkość wsparcia na przetestowanie i wdrożenie usług pilotażowych nie może przekroczyć kwoty 200 tysięcy złotych na świadczenie usług przez jeden podmiot w ramach jednego rodzaju usług.
3. Jeżeli wsparcie na przetestowanie i wdrożenie usług pilotażowych dotyczy usług, które mogą być świadczone w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez podmiot, o którym mowa w ust. 1, wsparcie to stanowi dla tego podmiotu pomoc de minimis i jest udzielane zgodnie z § 7.

Rozdział 7 

Szczegółowe przeznaczenie i warunki udzielania pomocy finansowej w formie finansowania kosztów usług świadczonych odbiorcom tych usług przez wykonawców wybranych przez Agencję


§ 24. 1. Pomoc finansowa może być udzielana przez Agencję w formie finansowania kosztów usług doradczych, informacyjnych, promocyjnych lub szkoleniowych świadczonych bezpłatnie lub za odpłatnością niższą od ceny rynkowej na rzecz podmiotów, o których mowa w ust. 2, za pośrednictwem wykonawców.
2. Odbiorcami usług, o których mowa w ust. 1, świadczonych przez wykonawców mogą być:
  1)   przedsiębiorcy mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  2)   pracownicy przedsiębiorców, o których mowa w pkt 1;
  3)   osoby zamierzające podjąć działalność gospodarczą;
  4)   podmioty działające na rzecz zatrudnienia lub rozwoju zasobów ludzkich, niebędące przedsiębiorcami;
  5)   podmioty działające na rzecz rozwoju gospodarczego, niebędące przedsiębiorcami;
  6)   podmioty działające na rzecz innowacyjności, niebędące przedsiębiorcami;
  7)   jednostki samorządu terytorialnego.
3. W przypadku gdy odbiorcami usług, o których mowa w ust. 1, będą podmioty prowadzące działalność gospodarczą, wartość usług, z wyłączeniem usług informacyjnych, będzie stanowiła dla tych podmiotów pomoc publiczną lub pomoc de minimis, która będzie udzielana na zasadach określonych w rozdziale 2.

§ 25. 1. Wydatkami kwalifikowalnymi w ramach usług, o których mowa w § 24 ust. 1, są wydatki na:
  1)   prowadzenie szkoleń, w tym:
a)  koszty kadry szkoleniowej,
b)  koszty podróży kadry szkoleniowej i uczestników szkoleń,
c)  inne wydatki bieżące, w tym wydatki na materiały i dostawy;
  2)   wynagrodzenia uczestników szkolenia będących przedsiębiorcami lub pracownikami delegowanymi na to szkolenie, ponoszone przez przedsiębiorców uczestniczących w szkoleniu lub delegujących pracowników na szkolenie, obliczone jak za czas urlopu, wraz ze składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, do wysokości sumy kwot wydatków kwalifikowalnych, określonych w pkt 1;
  3)   realizację usług doradczych;
  4)   realizację usług promocyjnych;
  5)   realizację usług informacyjnych.
2. Wydatki, o których mowa w ust. 1, powinny być udokumentowane odpowiednimi dowodami księgowymi, w szczególności fakturami lub rachunkami, wraz z dowodami zapłaty.
3. Wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, powinny być udokumentowane oświadczeniami przedsiębiorców uczestniczących w szkoleniu lub delegujących pracowników na szkolenie, przy czym oświadczenia te powinny pozwalać na identyfikację poszczególnych uczestników projektu oraz wysokości wydatków, o których mowa w tym przepisie, w odniesieniu do każdego uczestnika projektu.
4. Dowody księgowe powinny w sposób jednoznaczny potwierdzać związek między realizowanymi usługami i poniesionymi wydatkami.
5. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy publicznej lub pomocy de minimis dla przedsiębiorców w ramach szkoleń lub usług doradczych, o których mowa w ust. 1, są odpowiednio wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3.
6. Podstawą wyliczenia wielkości pomocy de minimis dla przedsiębiorców w ramach usług promocyjnych, o których mowa w ust. 1, są wydatki poniesione na ich realizację.

§ 26. 1. Agencja może udzielić podmiotowi działającemu na rzecz rozwoju gospodarczego, posiadającemu wdrożony i zweryfikowany standard w zakresie świadczenia usług informacyjnych, doradczych, szkoleniowych lub finansowych oraz odpowiedni potencjał organizacyjny, techniczny i ekonomiczny, pomocy finansowej na rozwój potencjału tego podmiotu.
2. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, jest udzielana w formie finansowania kosztów usług doradczych, szkoleniowych i informacyjnych oraz działań promocyjnych, świadczonych przez wykonawców bezpłatnie na rzecz podmiotów określonych w ust. 1.
3. Pomoc finansowa, o której mowa w ust. 1, dotycząca usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, stanowi dla tego podmiotu pomoc de minimis i jest udzielana zgodnie z § 7.
4. Agencja może udzielić pomocy finansowej na rozwój potencjału podmiotowi nieposiadającemu wdrożonego i zweryfikowanego standardu w zakresie świadczenia usług oraz odpowiedniego potencjału organizacyjnego, technicznego i ekonomicznego, w zakresie, który umożliwi temu podmiotowi osiągnięcie takiego standardu. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

§ 27. Usługi realizowane przez wykonawców odbywają się w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem szkoleń, usług doradczych, promocyjnych lub informacyjnych, które ze względu na swoją specyfikę wymagają realizacji poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozdział 8 

Tryb udzielania pomocy finansowej

§ 28. Agencja udziela pomocy finansowej, o której mowa w rozporządzeniu, w trybie konkursu ogłaszanego dla:
  1)   projektodawców - w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego oraz wzmacniania potencjału adaptacyjnego przedsiębiorców;
  2)   podmiotów, o których mowa w § 18 - w zakresie wsparcia na podnoszenie kwalifikacji kadry szkoleniowej;
  3)   podmiotów, o których mowa w § 21 ust. 1 - na prowadzenie punktu konsultacyjnego;
  4)   podmiotów, o których mowa w § 23 ust. 1 - w zakresie wsparcia na przetestowanie i wdrożenie usług pilotażowych.

§ 29. 1. Agencja przeprowadza konkurs, o którym mowa w § 28 pkt 1, zgodnie z art. 29 i 30 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.
2. Agencja zawiera umowę o udzielenie wsparcia z podmiotem wyłonionym w drodze konkursu lub w wyniku pozytywnego rozpatrzenia środków odwoławczych, o których mowa w art. 30 ust. 2-6 ustawy, o której mowa w ust. 1, w uzgodnionym między stronami terminie po złożeniu kompletnej dokumentacji niezbędnej do zawarcia umowy.

§ 30. 1. Agencja przeprowadza konkurs, o którym mowa w § 28 pkt 2-4, informując o rozpoczęciu przyjmowania wniosków o udzielenie wsparcia i zamieszczając ogłoszenie, w szczególności na stronie internetowej Agencji.
2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:
a)  wskazanie miejsca publikacji dokumentacji konkursowej, zawierającej w szczególności kryteria wyboru projektów i formularz wniosku o udzielenie wsparcia,
b)  termin składania wniosków,
c)  wskazanie wymaganych dokumentów, potwierdzających spełnianie wymagań przez podmioty ubiegające się o wsparcie,
d)  termin rozstrzygnięcia konkursu,
e)  określenie sposobu poinformowania o wynikach konkursu,
f)  wzór umowy o udzielenie wsparcia.
3. W odpowiedzi na ogłoszenie o konkursie, podmiot ubiegający się o udzielenie wsparcia składa wniosek na formularzu, o którym mowa w ust. 2 lit. a.
4. Agencja zawiera umowę o udzielenie wsparcia z podmiotem wyłonionym w drodze konkursu po złożeniu, w terminie uzgodnionym między stronami, kompletnej dokumentacji niezbędnej do jej zawarcia.

§ 31. Agencja lub wykonawca kieruje ofertę korzystania z pomocy, o której mowa:
  1)   w § 24 ust. 1 - do podmiotów wymienionych w § 24 ust. 2,
  2)   w § 26 ust. 1 i 4 - do podmiotów wskazanych w tych przepisach
- w sposób zapewniający równy dostęp tych podmiotów do pomocy oferowanej przez Agencję, w szczególności poprzez zamieszczenie na stronie internetowej Agencji lub wykonawcy ogłoszenia o możliwości korzystania z pomocy.

§ 32. Do postępowania w sprawie udzielania pomocy finansowej stosuje się art. 37 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Rozdział 9 

Przepis końcowy

§ 33. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

______
1)   Minister Rozwoju Regionalnego kieruje działem administracji rządowej - rozwój regionalny, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju Regionalnego (Dz. U. Nr 216, poz. 1600).
2)   Zgodnie z art. 25 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658 oraz z 2007 r. Nr 140, poz. 984) minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego pełni funkcję Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki.
3)   Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, z 2006 r. Nr 249, poz. 1828, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416.
4)   Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1793 i 1800, z 2002 r. Nr 10, poz. 89 i Nr 240, poz. 2056 oraz z 2004 r. Nr 240, poz. 2407.

Pozycje

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 588, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 628, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 679, 680, 681, 682, 683, 684, 685, 686, 687, 688, 689, 690, 691, 692, 693, 694, 695, 696, 697, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 720, 721, 722, 723, 724, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 732, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 798, 799, 800, 801, 802, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 810, 811, 812, 813, 814, 815, 816, 817, 818, 819, 820, 821, 822, 823, 824, 825, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 842, 843, 844, 845, 846, 847, 848, 849, 850, 851, 852, 853, 854, 855, 856, 857, 858, 859, 860, 861, 862, 863, 864, 865, 866, 867, 868, 869, 870, 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, 878, 879, 880, 881, 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 890, 891, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 929, 930, 931, 932, 933, 934, 935, 936, 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947, 948, 949, 950, 951, 952, 953, 954, 955, 956, 957, 958, 959, 960, 961, 962, 963, 964, 965, 966, 967, 968, 969, 970, 971, 972, 973, 974, 975, 976, 977, 978, 979, 980, 981, 982, 983, 984, 985, 986, 987, 988, 989, 990, 991, 992, 993, 994, 995, 996, 997, 998, 999, 1000, 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1015, 1016, 1017, 1018, 1019, 1020, 1021, 1022, 1023, 1024, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029, 1030, 1031, 1032, 1033, 1034, 1035, 1036, 1037, 1038, 1039, 1040, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1046, 1047, 1048, 1049, 1050, 1051, 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058, 1059, 1060, 1061, 1062, 1063, 1064, 1065, 1066, 1067, 1068, 1069, 1070, 1071, 1072, 1073, 1074, 1075, 1076, 1077, 1078, 1079, 1080, 1081, 1082, 1083, 1084, 1085, 1086, 1087, 1088, 1089, 1090, 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1108, 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1130, 1131, 1132, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, 1146, 1147, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1161, 1162, 1163, 1164, 1165, 1166, 1167, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1173, 1174, 1175, 1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 1181, 1182, 1183, 1184, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1204, 1205, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1211, 1212, 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1253, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1268, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1307, 1308, 1309, 1310, 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, 1325, 1326, 1327, 1328, 1329, 1330, 1331, 1332, 1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340, 1341, 1342, 1343, 1344, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 1364, 1365, 1366, 1367, 1368, 1369, 1370, 1371, 1372, 1373, 1374, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1380, 1381, 1382, 1383, 1384, 1385, 1386, 1387, 1388, 1389, 1390, 1391, 1392, 1393, 1394, 1395, 1396, 1397, 1398, 1399, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1405, 1406, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1412, 1413, 1414, 1415, 1416, 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1434, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1444, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1468, 1469, 1470, 1471, 1472, 1473, 1474, 1475, 1476, 1477, 1478, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1484, 1485, 1486, 1487, 1488, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1495, 1496, 1497, 1498, 1499, 1500, 1501, 1502, 1503, 1504, 1505, 1506, 1507, 1508, 1509, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1515, 1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522, 1523, 1524, 1525, 1526, 1527, 1528, 1529, 1530, 1531, 1532, 1533, 1534, 1535, 1536, 1537, 1538, 1539, 1540, 1541, 1542, 1543, 1544, 1545, 1546, 1547, 1548, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553, 1554, 1555, 1556, 1557, 1558, 1559, 1560, 1561, 1562, 1563, 1564, 1565, 1566, 1567, 1568, 1569, 1570, 1571, 1572, 1573, 1574, 1575, 1576, 1577, 1578, 1579, 1580, 1581, 1582, 1583, 1584, 1585, 1586, 1587, 1588, 1589, 1590, 1591, 1592, 1593, 1594, 1595, 1596, 1597, 1598, 1599, 1600, 1601, 1602, 1603, 1604, 1605, 1606, 1607, 1608, 1609, 1610, 1611, 1612, 1613, 1614, 1615, 1616, 1617, 1618, 1619, 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625, 1626, 1627, 1628, 1629, 1630, 1631, 1632, 1633, 1634, 1635, 1636, 1637, 1638, 1639, 1640, 1641, 1642, 1643, 1644, 1645, 1646, 1647, 1648, 1649, 1650, 1651, 1652, 1653, 1654, 1655, 1656, 1657, 1658, 1659, 1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665, 1666

Polecamy

Poszukując najlepszego prawnika na dolnym śląsku pamiętajmy że tylko prawnik Wrocław oferuje najtańsze usługi prawnicze w tej części kraju. Planujesz remont? Poszukujesz projektanta domu? Najlepsi fachowcy pomogą Ci w każdej pracy budowlanej – kwiaty na telefon Wrocław – najtaniej zakupisz w kwiaciarni Margarita we Wrocławiu przy ul. Orląt Lwowskich. Kiedy zdaży Ci się stłuczka lub kiedy Twój samochód odmówi Ci posłuszeństwa - znajdź najlepszą firmę holowniczą dzięki serwisowi o tematyce "pomoc drogowa". Polecamy równierz.
Wszelkie prawa zastrzeżone, © ZnanyPrawnik 2024
Dodaj do ulubionych Mapa strony Polityka prywatności Regulamin Reklama Współpraca Kontakt