ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI¹⁾

z dnia 13 lutego 2004 r.

w sprawie metod analiz niektórych produktów i półproduktów przemysłu cukrowniczego

(Dz. U. z dnia 9 marca 2004 r.)

Na podstawie art. 34 pkt 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 44, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa metody analiz:

  1)   cukru (cukru białego) i cukru ekstrabiałego (cukru rafinowanego) - w zakresie polaryzacji, zawartości cukru inwertowanego i wilgotności;

  2)   cukru przemysłowego - w zakresie wilgotności, polaryzacji, zawartości cukru inwertowanego;

  3)   płynnego cukru (roztworu cukru), płynnego cukru inwertowanego (roztworu cukru inwertowanego) oraz syropu cukru inwertowanego - w zakresie zawartości suchej masy i zawartości cukrów redukujących;

  4)   syropu glukozowego oraz syropu glukozowego w proszku - w zakresie zawartości suchej masy, równoważnika dekstrozy i zawartości popiołu siarczanowego;

  5)   jednowodnej glukozy (jednowodnej dekstrozy) i bezwodnej glukozy (bezwodnej dekstrozy) - w zakresie zawartości dekstrozy (D-glukozy), suchej masy i popiołu siarczanowego;

  6)   fruktozy - w zakresie wilgotności.

§ 2. 1. Polaryzację w cukrze (cukrze białym), cukrze ekstrabiałym (cukrze rafinowanym) oraz w cukrze przemysłowym oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

2. Zawartość cukru inwertowanego w cukrze przemysłowym oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

3. Zawartość cukru inwertowanego w cukrze (cukrze białym) i w cukrze ekstrabiałym (cukrze rafinowanym) oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

4. Zawartość cukrów redukujących w płynnym cukrze (roztworze cukru), w płynnym cukrze inwertowanym (roztworze cukru inwertowanego) i w syropie cukru inwertowanego oznacza się zgodnie z metodą wybraną spośród metod określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

5. Równoważnik dekstrozy w syropie glukozowym i syropie glukozowym w proszku oraz zawartość dekstrozy (D-glukozy) w jednowodnej glukozie (jednowodnej dekstrozie) i w bezwodnej glukozie (bezwodnej dekstrozie) oznacza się zgodnie z metodą I określoną w załączniku nr 4 do rozporządzenia albo zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

6. Wilgotność cukru (cukru białego), cukru ekstrabiałego (cukru rafinowanego), cukru przemysłowego i fruktozy oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

7. Zawartość suchej masy w płynnym cukrze (roztworze cukru), płynnym cukrze inwertowanym (roztworze cukru inwertowanego) i w syropie cukru inwertowanego oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

8. Zawartość suchej masy w syropie glukozowym, syropie glukozowym w proszku, w jednowodnej glukozie (jednowodnej dekstrozie) i w bezwodnej glukozie (bezwodnej dekstrozie) oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 8 do rozporządzenia.

9. Zawartość popiołu siarczanowego w syropie glukozowym, syropie glukozowym w proszku, w jednowodnej glukozie (jednowodnej dekstrozie) i w bezwodnej glukozie (bezwodnej dekstrozie) oznacza się zgodnie z metodą określoną w załączniku nr 9 do rozporządzenia.

§ 3. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.

________

¹⁾   Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rynki rolne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. Nr 32, poz. 305).

²⁾   Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 135, poz. 1145 i Nr 166, poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 208, poz. 2020 i Nr 223, poz. 2220 i 2221.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

METODA OZNACZANIA POLARYZACJI W CUKRZE (CUKRZE BIAŁYM), W CUKRZE EKSTRABIAŁYM (CUKRZE RAFINOWANYM) ORAZ W CUKRZE PRZEMYSŁOWYM

1. Polaryzacja polega na skręceniu płaszczyzny światła spolaryzowanego przechodzącego przez roztwór badanego cukru. Przyjmuje się, że polaryzacja wynosi w stopniach sacharymetrycznych 100 °Z, jeżeli w rurce polarymetrycznej o długości 200 mm znajduje się 26 g cukru w 100 ml wody.

2. Polaryzację oznacza się za pomocą sacharymetru lub polarymetru.

3. Odczynnikami używanymi do oznaczania polaryzacji są:

  1)   środek klarujący będący roztworem zasadowego octanu ołowiawego;

  2)   eter etylowy.

4. W celu przygotowania środka klarującego dodaje się 560 g sproszkowanego zasadowego octanu ołowiawego do około 1.000 ml świeżo zagotowanej destylowanej wody, a następnie mieszaninę tę gotuje się przez 30 minut i pozostawia na noc. W celu uzyskania roztworu o gęstości d = 1,25 g/ml, w temperaturze 20 °C, dekantuje się sklarowaną nad osadem ciecz i rozcieńcza świeżo zagotowaną wodą. Roztwór zabezpiecza się przed kontaktem z powietrzem.

5. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania polaryzacji stanowią:

  1)   polarymetr z Międzynarodową Skalą Cukrową wyrażoną w stopniach sacharymetrycznych (°Z) i dokładnością odczytu 0,01 °Z lub inny polarymetr z podziałką liniową;

  2)   lampa sodowa;

  3)   rurki polarymetryczne o długości 200 mm z odchyleniem ± 0,02 mm;

  4)   waga analityczna o dokładności 0,1 mg;

  5)   wzorcowane 100 ml kolby miarowe;

  6)   łaźnia wodna z termoregulacją, o temperaturze 20 ± 0,1 °C.

6. Aparat instaluje się w pomieszczeniu umożliwiającym utrzymanie stałej temperatury 20 °C. Przyrząd wzorcuje się za pomocą standardowych płytek kwarcowych.

W przypadku stosowania polarymetru z podziałką liniową, w celu uzyskania wyników w Międzynarodowej Skali Cukrowej, uzyskane wartości przelicza się na stopnie sacharymetryczne °Z.

Kolby o rzeczywistej pojemności w zakresie 100 ± 0,01 ml stosuje się bez korekty. Kolby o większej pojemności są odpowiednio korygowane.

7. Przygotowanie roztworu

Odważa się szybko 26 ± 0,002 g badanej próbki i przenosi się ją do kolby miarowej o pojemności 100 ml, zawierającej mniej więcej 60 ml wody. Następnie rozpuszcza się cukier, obracając kolbą, bez podgrzewania. W razie konieczności klarowania dodaje się 0,5 ml odczynnika octanu ołowiawego. Następnie miesza się zawartość kolby ruchem obrotowym i dopełnia wodą do menisku znajdującego się mniej więcej 10 mm poniżej kreski. Kolbę umieszcza się w łaźni wodnej, utrzymując temperaturę 20 ± 0,1 °C aż do uzyskania temperatury roztworu cukru takiej jak w łaźni.

Za pomocą kropli eteru etylowego usuwa się wszystkie pęcherzyki powstałe na powierzchni cieczy. Dopełnia się wodą do kreski. Zamyka się kolbę i miesza dokładnie, odwracając co najmniej trzykrotnie kolbę do góry dnem, a następnie pozostawia się ją na 5 minut.

8. Wykonanie oznaczenia

Próbkę filtruje się przez bibułę, następnie odrzuca się pierwsze 10 ml i zbiera się następne 50 ml przesączu. Płucze się rurkę polarymetryczną dwukrotnie badanym roztworem, po czym napełnia się rurkę polarymetryczną badanym roztworem w temperaturze 20 ± 0,1 °C, a następnie usuwa się wszystkie pęcherzyki powietrza i umieszcza się napełnioną rurkę w sacharymetrze lub polarymetrze. Mierzy się stopnie sacharymetryczne lub stopnie kątowe, dokonując pomiaru trzykrotnie, i oblicza się średnią. Podczas wykonywania wszystkich kolejnych czynności utrzymuje się temperaturę 20 ± 1 °C.

9. Wyrażanie wyników

Wyniki wyraża się w stopniach sacharymetrycznych °Z, z dokładnością do 0,1 °Z, z uwzględnieniem powtarzalności wyników. W celu przekształcenia stopni kątowych na stopnie sacharymetryczne °Z stosuje się następujący wzór:

°Z = stopień kątowy 2,889

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń, przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach - przy czym oba oznaczenia stanowią średnią z pięciu odczytów - nie powinna przekraczać 0,1 °Z.

ZAŁĄCZNIK Nr 2

METODA OZNACZANIA ZAWARTOŚCI CUKRU INWERTOWANEGO W CUKRZE PRZEMYSŁOWYM - METODA INSTYTUTU BERLIŃSKIEGO

1. Oznaczanie zawartości cukru inwertowanego według Instytutu Berlińskiego polega na redukcji kompleksów miedzi II przez cukry inwertowane zawarte w roztworze, na skutek czego powstaje tlenek miedziowy I, który jest następnie utleniany za pomocą wzorcowego roztworu jodu, a jego nadmiar jest oznaczany przez miareczkowanie mianowanym roztworem tiosiarczanu sodowego.

2. Odczynnikami używanymi do oznaczania cukrów redukujących są:

  1)   roztwór miedzi II (roztwór Müllera);

  2)   roztwór kwasu octowego o stężeniu 5 mol/litr;

  3)   roztwór jodu o stężeniu 0,0333 N;

  4)   roztwór tiosiarczanu sodowego o stężeniu 0,0333 mol/litr;

  5)   roztwór skrobi.

3. W celu przygotowania roztworu miedzi II rozpuszcza się 35 g pięciowodnego siarczanu miedzi II (CuSO₄ x 5 H₂O) w 400 ml gotującej się wody i pozostawia się do ostudzenia. Następnie rozpuszcza się 173 g czterowodnego winianu sodowo-potasowego (sól Rochelle lub sól Seignette; KNaC₄H₄O₆ x 4 H₂O) oraz 68 g bezwodnego węglanu sodowego (Na₂CO₃) w 500 ml gotującej się wody i pozostawia się do ostudzenia.

Otrzymane dwa roztwory przenosi się do kolby o pojemności 1.000 ml i uzupełnia wodą do kreski. Następnie dodaje się 2 g węgla aktywnego, miesza się, pozostawia na kilka godzin i filtruje przez gęstą bibułę lub membranę filtracyjną.

Jeżeli podczas przechowywania pojawiają się niewielkie ilości tlenku miedzi I, roztwór filtruje się ponownie.

4. W celu otrzymania roztworu jodu o stężeniu 0,0333 N rozpuszcza się 4,2258 g jodu w 1.000 ml wody.

5. W celu otrzymania roztworu skrobi dodaje się do 1.000 ml wrzącej wody 5 g rozpuszczalnej skrobi, rozmieszanej wcześniej w 30 ml wody, i utrzymuje się wrzenie przez 3 minuty. Następnie pozostawia się do ostudzenia i dodaje, w miarę potrzeb, 10 mg jodku rtęci II jako środka konserwującego.

6. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania cukrów redukujących stanowią:

  1)   kolba stożkowa o pojemności 300 ml;

  2)   dokładne biurety i pipety;

  3)   łaźnia wodna, wrząca.

7. Przygotowanie roztworu

W celu przygotowania roztworu odważa się 10 g lub mniej badanej próbki do 300 ml kolby stożkowej i rozpuszcza się ją w 100 ml wody. Próbka powinna zawierać nie więcej niż 30 mg cukru inwertowanego.

8. Wykonanie oznaczenia

Odmierza się pipetą 10 ml roztworu miedzi II do kolby z badaną próbką, miesza się zawartość, i umieszcza kolbę we wrzącej łaźni na 10 minut. Poziom roztworu w kolbie stożkowej powinien być co najmniej 20 mm poniżej poziomu wody w łaźni wodnej.

Po 10 minutach szybko studzi się kolbę pod bieżącym strumieniem zimnej wody, nie mieszając roztworu, ponieważ tlen atmosferyczny mógłby ponownie utlenić część wytrąconego tlenku miedzi I.

Kolejno za pomocą pipety dodaje się 5 ml kwasu octowego o stężeniu 5 mol/litr bez mieszania, szybko dodaje z biurety nadmiar (między 20 a 40 ml) roztworu jodu o stężeniu 0,0333 N i miesza się aż do rozpuszczenia osadu miedzi. Następnie odmiareczkowuje się nadmiar jodu roztworem tiosiarczanu sodowego o stężeniu 0,0333 mol/litr, stosując jako wskaźnik roztwór skrobi, dodany pod koniec miareczkowania.

9. Wykonanie próby ślepej

Próbę ślepą wykonuje się dla każdego nowego roztworu miedzi II, zastępując badaną próbkę cukru wodą, przy założeniu, że miareczkowanie nie powinno przekraczać 0,1 ml.

10. Wykonanie próby kontrolnej na zimno

W celu wykonania na zimno próby kontrolnej z roztworem cukru pozostawia się ją w temperaturze pokojowej na 10 minut, aby pozwolić na ewentualną reakcję obecnych czynników redukujących, np. dwutlenku siarki.

11. Wyrażanie wyników

Wyniki wyrażane są w procentach zawartości cukru inwertowanego, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Przyjmuje się, że każdy mililitr roztworu jodu, który brał udział w reakcji, odpowiada 1 mg cukru inwertowanego, a objętość zużytego jodu odpowiada, po dokonaniu korekty, mililitrom 0,0333 N jodu dodanego w nadmiarze po odjęciu ilości (w mililitrach) tiosiarczanu sodowego o stężeniu 0,0333 mol/litr użytego do miareczkowania.

W celu skorygowania objętości (w mililitrach) zużytego 0,0333 N jodu odejmuje się:

  1)   liczbę mililitrów zużytych w próbie ślepej przeprowadzonej z wodą;

  2)   liczbę mililitrów zużytych na zimno w próbie z roztworem cukru;

  3)   2 ml z tytułu 10 g cukru obecnego w stosowanej próbie (lub jej wielokrotność) lub proporcjonalną ilość, gdy próbka zawiera mniej niż 10 g cukru (korekta na cukier).

Zawartość cukru inwertowanego (Inw) w procentach oblicza się według wzoru:

                              V₁

                     Inw = --------,

                           10 x m₀

gdzie:

V₁ -  oznacza ilość roztworu jodu po korekcie, w mililitrach,

m₀ -  oznacza masę zastosowanej próbki, w gramach.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,02 g na 100 g próbki.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

METODA OZNACZANIA ZAWARTOŚCI CUKRU INWERTOWANEGO W CUKRZE (CUKRZE BIAŁYM) I W CUKRZE EKSTRABIAŁYM (CUKRZE RAFINOWANYM) - METODA KNIGHTA I ALLENA

1. Oznaczanie zawartości cukru inwertowanego metodą Knighta i Allena polega na dodaniu do roztworu próbki odczynnika miedzi II i odmiareczkowaniu roztworem EDTA jego nadmiaru przed redukcją i po niej w badanej próbce.

2. Odczynnikami używanymi do oznaczania zawartości cukru inwertowanego metodą Knighta i Allena są:

  1)   roztwór wersenianu dwusodowego (EDTA) o stężeniu 0,0025 mol/litr;

  2)   roztwór wskaźnika mureksydowego;

  3)   odczynnik alkaliczny miedzi;

  4)   wzorcowy roztwór cukru inwertowanego;

  5)   czysta sacharoza.

3. W celu otrzymania roztworu wersenianu dwusodowego (EDTA) rozpuszcza się 0,93 g EDTA w wodzie i uzupełnia wodą do 1.000 ml.

4. W celu otrzymania roztworu wskaźnika mureksydowego dodaje się 0,25 g mureksydu do 50 ml wody i miesza z 20 ml 0,2 g/100 ml wodnego roztworu błękitu metylenowego.

5. W celu otrzymania odczynnika alkalicznego miedzi rozpuszcza się 25 g bezwodnego węglanu sodowego i 25 g czterowodnego winianu potasowo-sodowego w około 600 ml wody zawierającej 40 ml wodorotlenku sodu o stężeniu 1 mol/litr. Następnie rozpuszcza się 6 g pięciowodnego siarczanu miedzi II (CuSO₄ x 5 H₂O) w około 100 ml wody, dodaje do roztworu winianu i uzupełnia się wodą do objętości 1.000 ml. Roztwór jest trwały około 7 dni.

6. W celu otrzymania wzorcowego roztworu cukru inwertowanego rozpuszcza się 23,75 g czystej sacharozy w około 120 ml wody w kolbie z podziałką o pojemności 250 ml; dodaje się 9 ml kwasu solnego (d = 1,16 g/ml) i pozostawia w temperaturze pokojowej na 8 dni. Następnie uzupełnia się roztwór wodą do 250 ml i sprawdza stopień przeprowadzonej hydrolizy za pomocą odczytu polarymetrycznego lub sacharymetrycznego w rurce 200 mm. Odczyt powinien wynosić 11,80 ± 0,05 °Z. Odmierza się pipetą 200 ml tego roztworu do kolby o pojemności 2.000 ml z jedną kreską. Rozcieńcza się wodą i wstrząsając (aby uniknąć przealkalizowania miejscowego), dodaje się 71,4 ml roztworu wodorotlenku sodowego (1 ml/litr), w którym rozpuszczono 4 g kwasu benzoesowego. Dopełnia się wodą do 2.000 ml, aby otrzymać roztwór 1 g/100 ml cukru inwertowanego. Roztwór ten powinien wykazywać pH » 3.

Trwały roztwór podstawowy należy rozcieńczać dopiero bezpośrednio przed użyciem.

Czysta sacharoza jest próbką zawierającą czystą sacharozę oraz cukier inwertowany w ilości nie większej niż 0,001 g/100 g.

7. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania cukru inwertowanego metodą Knighta i Allena stanowią:

  1)   probówki, o wymiarach 150 x 20 mm;

  2)   parownica porcelanowa, biała;

  3)   waga analityczna, o dokładności 0,1 mg.

8. Przygotowanie roztworu

W celu przygotowania roztworu w probówce rozpuszcza się 5 g próbki cukru w 5 ml zimnej wody, dodaje się 2 ml odczynnika alkalicznego miedzi, miesza i zanurza się probówkę na 5 minut we wrzącej łaźni wodnej, a następnie studzi w zimnej wodzie.

9. Wykonanie oznaczenia

Przenosi się ilościowo roztwór z probówki do parownicy porcelanowej, używając możliwie jak najmniejszej ilości wody, dodaje 3 krople wskaźnika mureksydowego i miareczkuje roztworem EDTA, a następnie odczytuje wynik w mililitrach EDTA zużytego do miareczkowania (oznaczony jako V_o.).

Pod koniec zabarwienie roztworu zmienia się z zielonego poprzez szary, aż do końcowego purpurowego. Barwa purpurowa powoli znika z powodu utleniania się tlenku miedzi I do tlenku miedzi II, zależnie od stężenia miedzi zredukowanej, stąd miareczkowanie należy wykonać stosunkowo szybko.

10. Sporządzenie wykresu kalibrowania

W celu sporządzenia wykresu kalibrowania dodaje się znane ilości cukru inwertowanego (wzorcowy roztwór cukru inwertowanego odpowiednio rozcieńczony) do 5 g czystej sacharozy oraz odpowiedniej ilości zimnej wody - tak, aby łącznie dodać 5 ml roztworu, a następnie wykreśla się zależność zużytych mililitrów EDTA podczas miareczkowania (w mililitrach) w stosunku do procentowej ilości cukru inwertowanego, dodanego do 5 g sacharozy. Otrzymany wykres jest linią prostą w zakresie 0,001 do 0,019 g/100 g cukru inwertowanego/100 g próbki.

11. Wyrażanie wyników

Wyniki wyrażane są w procentach zawartości cukru inwertowanego, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Na wykresie kalibracyjnym odczytuje się procent zawartości cukru inwertowanego, odpowiadający wartości V_o ml EDTA, oznaczonej podczas badania próbki.

Jeżeli w analizowanej próbce stężenie cukru inwertowanego na 100 g próbki jest większe niż 0,017 g, to zmniejsza się odpowiednio ilość próbki pobieranej i dopełnia się badaną próbkę do 5 g czystą sacharozą.

W celu przeliczenia stopni sacharymetrycznych °Z na polarymetryczne stopnie kątowe należy stopnie sacharymetryczne °Z podzielić przez 2,889.

Przyjmuje się, ze różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,005 g na 100 g próbki.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

METODA I OZNACZANIA ZAWARTOŚCI CUKRÓW REDUKUJĄCYCH W PŁYNNYM CUKRZE (ROZTWORZE CUKRU), W PŁYNNYM CUKRZE INWERTOWANYM (ROZTWORZE CUKRU INWERTOWANEGO) I W SYROPIE CUKRU INWERTOWANEGO WYRAŻONYCH JAKO RÓWNOWAŻNIK CUKRU INWERTOWANEGO LUB DEKSTROZY (D-GLUKOZY) - METODA LUFF-SCHOORLA

1. Oznaczanie zawartości cukrów redukujących metodą Luff-Schoorla polega na podgrzaniu badanej próbki do temperatury wrzenia w warunkach standardowych z roztworem miedzi II, która zostaje częściowo zredukowana do miedzi I. Nadmiar miedzi II oznacza się metodą jodometryczną.

2. Odczynnikami do oznaczania cukrów redukujących metodą Luff-Schoorla są:

  1)   roztwór Carreza I;

  2)   roztwór Carreza II;

  3)   odczynnik Luff-Schoorla;

  4)   roztwór tiosiarczanu sodowego o stężeniu 0,1 mol/litr;

  5)   roztwór skrobi;

  6)   kwas siarkowy o stężeniu 3 mol/litr;

  7)   roztwór jodku potasowego 30 % (m/v);

  8)   wiórki pumeksowe, gotowane w kwasie solnym, przepłukane wodą i osuszone;

  9)   izopentanol;

  10)  wodorotlenek sodowy o stężeniu 0,1 mol/litr;

  11)  kwas solny o stężeniu 0,1 mol/litr;

  12)  roztwór fenoloftaleiny, 1 % (m/v) w etanolu.

3. W celu przygotowania roztworu Carreza I dodaje się do 21,95 g dwuwodnego octanu cynkowego (Zn(CH₃COO)₂ x 2 H₂O) lub 24 g trójwodnego octanu cynkowego (Zn(CH₃COO)₂ x 3 H₂O) 3 ml kwasu octowego lodowatego, a następnie dopełnia wodą do 100 ml.

4. W celu przygotowania roztworu Carreza II rozpuszcza się 10,6 g trójwodnego sześciocyjano-żelazianu potasowego II K₄[Fe(CN)₆] x 3 H₂O w wodzie i dopełnia wodą do 100 ml.

5. W celu przygotowania odczynnika Luff-Schoorla sporządza się roztwory:

  1)   siarczanu miedzi II;

  2)   kwasu cytrynowego;

  3)   węglanu sodowego.

6. W celu sporządzenia roztworu siarczanu miedzi II rozpuszcza się 25 g pięciowodnego bezżelazowego siarczanu miedzi II (CuSO₄ x 5 H₂O) w 100 ml wody.

7. W celu sporządzenia roztworu kwasu cytrynowego rozpuszcza się 50 g jednowodnego kwasu cytrynowego (C₆H₈O₇ x H₂O) w 50 ml wody.

8. W celu sporządzenia roztworu węglanu sodowego rozpuszcza się 143,8 g bezwodnego węglanu sodu (Na₂CO₃) w około 300 ml ciepłej wody i pozostawia do ostudzenia.

Następnie dodaje się do kolby o pojemności 1.000 ml roztwór kwasu cytrynowego i roztwór węglanu sodowego, ostrożnie miesza się ruchem obrotowym, aż do zaniku piany, i dodaje roztwór siarczanu miedzi II, uzupełniając wodą do 1.000 ml.

Roztwór pozostawia się na 24 godziny, w razie potrzeby filtruje, i sprawdza się molarność tak uzyskanego odczynnika za pomocą metody opisanej we wzorcowaniu odczynnika Luff-Schoorla (Cu 0,1 mol/litr; Na₂CO₃ 1 mol/litr).

9. W celu przygotowania roztworu skrobi dodaje się do 1.000 ml wrzącej wody 5 g rozpuszczalnej skrobi, namoczonej uprzednio w 30 ml wody, i utrzymuje się wrzenie przez 3 minuty, pozostawia do ostudzenia, a następnie - jeżeli roztwór tego wymaga - dodaje 10 mg jodku rtęci II jako środka konserwującego.

10. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania cukrów redukujących metodą Luff-Schoorla stanowią:

  1)   kolba stożkowa o pojemności 300 ml, wyposażona w chłodnicę zwrotną;

  2)   stoper.

11. Wzorcowanie odczynnika Luff-Schoorla

W celu wykonania wzorcowania odczynnika Luff-Schoorla dodaje się do 25 ml odczynnika Luff-Schoorla 3 g 30 % jodku potasowego i 25 ml kwasu siarkowego o stężeniu 3 mol/litr, miareczkuje się 0,1 mol/litr tiosiarczanem sodowym w obecności roztworu skrobi, jako wskaźnika, dodanego pod koniec miareczkowania. Jeżeli objętość zużytego 0,1 mol/litr roztworu tiosiarczanu sodowego nie wynosi dokładnie 25 ml, odczynnik należy przyrządzić ponownie.

Następnie odmierza się pipetą 10 ml odczynnika Luff-Schoorla do kolby pomiarowej o pojemności 100 ml, rozcieńcza wodą, pipetą pobiera się 10 ml rozcieńczonego odczynnika i dodaje się do 25 ml 0,1 mol/litr kwasu solnego w kolbie stożkowej. Ogrzewa się przez 1 godzinę we wrzącej łaźni wodnej, studzi się, dopełnia do początkowej objętości świeżo zagotowaną wodą, a następnie miareczkuje 0,1 mol/litr wodorotlenkiem sodowym wobec fenoloftaleiny jako wskaźnika. Zużycie 0,1 mol/litr wodorotlenku sodowego powinno wynosić między 5,5 a 6,5 ml.

Kolejno miareczkuje się 10 ml rozcieńczonego odczynnika 0,1 mol/litr kwasem solnym wobec fenoloftaleiny jako wskaźnika. Punkt końcowy charakteryzuje się zanikiem purpurowego zabarwienia. Zużycie 0,1 mol/litr kwasu solnego powinno wynosić między 6 a 7,5 ml.

Odczyn pH roztworu Luff-Schoorla waha się między 9,3 a 9,4 w temperaturze 20 °C.

12. Przygotowanie roztworu

W celu przygotowania roztworu dokładnie odważa się (z dokładnością do 1 mg) 5 g badanej próbki, przenosi ją ilościowo do kolby o pojemności 250 ml zawierającej 200 ml wody, klaruje - jeżeli roztwór tego wymaga - przez dodanie 5 ml roztworu Carreza I, a następnie 5 ml roztworu Carreza II. Po dodaniu obu roztworów dokładnie miesza się, uzupełnia wodą do 250 ml, dobrze miesza. Jeżeli to konieczne, filtruje się.

Następnie rozcieńcza się roztwór tak, aby 25 ml roztworu zawierało nie mniej niż 15 mg i nie więcej niż 60 mg cukrów redukujących, wyrażonych jako glukoza.

13. Miareczkowanie metodą Luff-Schoorla

W celu wykonania miareczkowania metodą Luff-Schoorla do kolby stożkowej o pojemności 300 ml pobiera się pipetą 25 ml odczynnika Luff-Schoorla, dodaje się pipetą 25 ml roztworu cukru i umieszcza w niej 2 wiórki pumeksowe. Kolbę łączy się z chłodnicą zwrotną i całość szybko umieszcza na siatce azbestowej nad palnikiem Bunsena. Siatka powinna mieć otwór wycięty w części azbestowej o tej samej średnicy co podstawa kolby. Utrzymuje się ciecz w temperaturze wrzenia przez mniej więcej 2 minuty, ogrzewa na wolnym ogniu dokładnie przez 10 minut, następnie studzi się próbkę w zimnej wodzie, a po 5 minutach dodaje się 10 ml roztworu jodku potasowego i szybko, z zachowaniem ostrożności (ze względu na burzliwy przebieg), dodaje 25 ml 3 mol/litr kwasu siarkowego. Całość miareczkuje się za pomocą 0,1 mol/litr roztworu tiosiarczanu sodowego aż do uzyskania prawie bezbarwnego roztworu, a następnie dodaje się kilka mililitrów roztworu skrobi jako wskaźnika, po czym kontynuuje miareczkowanie aż do zaniku niebieskiego zabarwienia.

W celu zmniejszenia tworzenia piany, przed zakwaszaniem kwasem siarkowym, można dodać niewielką ilość izopentanolu.

14. Próba kontrolna

Przeprowadza się próbę kontrolną, stosując 25 ml wody zamiast 25 ml roztworu cukru.

15. Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane w procentach suchej masy (m/m) w przypadku cukru inwertowanego lub D-glukozy, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Z tabeli odczytuje się - w razie potrzeby interpolując - masę glukozy lub cukru inwertowanego w miligramach, odpowiadającą różnicy między dwoma odczytami miareczkowania, wyrażonymi w mililitrach 0,1 mol/litr siarczanu sodowego.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,2 ml.

Zależność zużycia tiosiarczanu sodu o stężeniu 0,1 mol/litr od zawartości cukrów redukujących w metodzie Luff-Schoorla

 

Zużycie w mililitrach Na2S2O3 o stężeniu 1 mol/litr	Glukoza, fruktoza, cukry inwertowane C6H12O6
ml	mg	różnica
1	2,4
2	4,8	2,4
3	7,2	2,4
4	9,7	2,5
5	12,2	2,5
6	14,7	2,5
7	17,2	2,5
8	19,8	2,6
9	22,4	2,6
10	25,0	2,6
11	27,6	2,6
12	30,3	2,7
13	33,0	2,7
14	35,7	2,7
15	38,5	2,8
16	41,3	2,8
17	44,2	2,9
18	47,1	2,9
19	50,0	2,9
20	53,0	3,0
21	56,0	3,0
22	59,1	3,1
23	62,2	3,1

 

METODA II OZNACZANIA CUKRÓW REDUKUJĄCYCH W PŁYNNYM CUKRZE (ROZTWORZE CUKRU), W PŁYNNYM CUKRZE INWERTOWANYM (ROZTWORZE CUKRU INWERTOWANEGO) I W SYROPIE CUKRU INWERTOWANEGO WYRAŻONYCH JAKO CUKIER INWERTOWANY - WEDŁUG MODYFIKACJI OBJĘTOŚCI STAŁEJ LANE'A I EYNONA

1. Oznaczanie cukrów redukujących według modyfikacji objętości stałej Lane'a i Eynona polega na miareczkowaniu roztworu próbki w temperaturze wrzenia w stosunku do określonej objętości roztworu Fehlinga wobec błękitu metylenowego jako wskaźnika.

2. Odczynnikami używanymi do oznaczania zawartości cukrów redukujących według modyfikacji objętości stałej Lane'a i Eynona są:

  1)   roztwór Fehlinga;

  2)   roztwór wodorotlenku sodowego o stężeniu 1 mol/litr;

  3)   wzorcowy roztwór cukru inwertowanego;

  4)   roztwór błękitu metylenowego.

3. W celu przygotowania roztworu Fehlinga sporządza się:

  1)   roztwór A;

  2)   roztwór B.

4. W celu sporządzenia roztworu A rozpuszcza się 69,3 g pięciowodnego siarczanu miedzi II (CuSO₄ x 5 H₂O) w wodzie i dopełnia się wodą do 1.000 ml.

5. W celu sporządzenia roztworu B rozpuszcza się w wodzie 346 g pięciowodnego winianu sodowo-potasowego (KNaC₄ x 5 H₂O) wraz ze 100 g wodorotlenku sodowego (NaOH) i dopełnia się wodą do 1.000 ml. Klarowny roztwór dekantuje się znad osadu.

6. Roztwory A i B należy przechowywać w butelkach z ciemnego (brązowego, bursztynowego) szkła.

7. W celu przygotowania wzorcowego roztworu cukru inwertowanego rozpuszcza się 23,75 g czystej sacharozy w około 120 ml wody w kolbie o pojemności 250 ml z podziałką, dodaje się 9 ml kwasu solnego (d = 1,16 g/cm³) i pozostawia na 8 godzin w temperaturze pokojowej. Następnie dopełnia się roztwór do 250 ml i sprawdza się zakończenie hydrolizy za pomocą polarymetru lub sacharymetru przez dokonanie odczytu w rurce polarymetrycznej o długości 200 mm. Odczyt powinien wynieść (11,80 ± 0,05) °Z. Do kolby o pojemności 2.000 ml z podziałką odmierza się pipetą 200 ml tego roztworu. Rozcieńcza się wodą i wstrząsając (aby uniknąć przealkalizowania miejscowego), dodaje się 71,4 ml roztworu wodorotlenku sodowego o stężeniu 1 mol/litr, w którym rozpuszczono 4 g kwasu benzoesowego, dopełnia się wodą do 2.000 ml, aby otrzymać roztwór cukru inwertowanego 1 g/100 ml. Odczyn tego roztworu powinien wynosić pH » 3.

Roztwór podstawowy (trwały) należy rozcieńczać bezpośrednio przed użyciem.

8. W celu uzyskania rozcieńczonego roztworu cukru inwertowanego 0,25 g/100 ml należy 1 g podstawowego roztworu rozcieńczyć wodą do 250 ml w kolbie pomiarowej.

Całość przenosi się do kolby o pojemności 1.000 ml z podziałką i ponownie rozcieńcza wodą do kreski w temperaturze 20 °C.

9. W celu sporządzenia roztworu błękitu metylenowego 1 g błękitu rozcieńcza się wodą w kolbie, a następnie dopełnia wodą do 100 ml.

10. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania zawartości cukrów redukujących według modyfikacji objętości stałej Lane'a i Eynona stanowią:

  1)   laboratoryjne kolby żaroodporne z wąską szyjką, o pojemności 500 ml;

  2)   biureta o pojemności 50 ml z podziałką co 0,05 ml;

  3)   pipety z podziałką co 20, 25 i 50 ml;

  4)   kolby pomiarowe z 1 kreską o pojemności 250, 1.000 i 2.000 ml;

  5)   urządzenie do podgrzewania umożliwiające utrzymanie temperatury wrzenia, zgodnie z warunkami opisanymi we wzorcowaniu roztworu Fehlinga, i pozwalające na obserwacje końcowej zmiany zabarwienia, bez konieczności wyjmowania kolby znad ogrzewacza;

  6)   stoper wskazujący z dokładnością co najmniej do sekundy.

11. Wzorcowanie roztworu Fehlinga

W celu wykonania wzorcowania do czystej, suchej zlewki pobiera się pipetą 50 ml roztworu B i 50 ml roztworu A, po czym dokładnie miesza jej zawartość. Następnie płucze się i napełnia biuretę 0,25 % (0,25 g/100 ml) wzorcowym roztworem cukru inwertowanego.

Do kolby o pojemności 500 ml odmierza się pipetą wielokrotność 20 ml zmieszanych roztworów A i B, dodaje się 15 ml wody, wprowadza się biuretą 39 ml roztworu cukru inwertowanego, wiórek pumeksu i miesza, ostrożnie obracając kolbą.

Podgrzewa się kolbę z zawartością do temperatury wrzenia, utrzymuje tę temperaturę dokładnie przez 2 minuty (w trakcie kolejnych wykonywanych czynności nie wolno zdejmować kolby z ogrzewacza ani dopuścić, aby roztwór przestał wrzeć) i pod koniec dwuminutowego wrzenia dodaje się 3 lub 4 krople roztworu błękitu metylenowego. Roztwór powinien wykazywać intensywne niebieskie zabarwienie.

Następnie dodaje się, za pomocą biurety, wzorcowy roztwór cukru inwertowanego w małych porcjach - początkowo po 0,2 ml, a na końcu pojedyncze krople - aż do osiągnięcia punktu końcowego. Punkt ten wskazuje zanik niebieskiego zabarwienia. Roztwór przyjmuje barwę czerwonawą związaną z powstaniem zawiesiny tlenku miedzi I.

Punkt końcowy powinien być osiągnięty pod koniec 3 minut od momentu zagotowania się roztworu. Końcowe miano V_o powinno wynosić od 39 do 41 ml. Jeżeli V_o jest większe, należy wyrównać stężenie miedzi w roztworze A i powtórzyć proces kalibrowania.

12. Przygotowanie roztworów próbek

Stężenie próbki badanej powinno być takie, aby jej roztwór zawierał od 250 do 400 mg cukru inwertowanego w 100 ml.

13. Badanie wstępne

Badanie wstępne przeprowadza się w celu upewnienia się, że ilość wody dodawanej do 20 ml zmieszanych roztworów A i B jest wystarczająca do uzyskania ostatecznej objętości 75 ml po miareczkowaniu. W tym celu przygotowuje się roztwór próbki do badania: 25 ml roztworu próbki wprowadza się biuretą do kolby, dodaje się 15 ml wody, pozostawia roztwór w stanie wrzenia przez 2 minuty i miareczkuje aż do osiągnięcia punktu końcowego. Następnie do kolby o pojemności 500 ml odmierza się pipetą wielokrotność 20 ml zmieszanych roztworów A i B, dodaje 15 ml wody, wprowadza biuretą 39 ml roztworu badanej próbki, wiórek pumeksu i miesza, ostrożnie obracając kolbą.

Podgrzewa się kolbę z zawartością do temperatury wrzenia, utrzymuje tę temperaturę dokładnie przez 2 minuty (w trakcie kolejnych wykonywanych czynności nie wolno zdejmować kolby z ogrzewacza ani dopuścić, aby roztwór przestał wrzeć) i pod koniec dwuminutowego wrzenia dodaje się 3 lub 4 krople roztworu błękitu metylenowego. Roztwór powinien wykazywać intensywne niebieskie zabarwienie.

Jeżeli po dodaniu roztworu błękitu metylenowego utrzymuje się nadal czerwone zabarwienie, to stężenie w użytej próbce jest zbyt duże. W takim przypadku próba jest nieważna i należy powtórzyć badania, stosując mniej stężone roztwory badanej próbki.

Jeżeli w celu uzyskania czerwonego zabarwienia potrzeba więcej niż 50 ml roztworu, należy stosować bardziej stężone roztwory próbki.

Następnie oblicza się ilość wody, jaką należy dodać - przez odjęcie objętości zmieszanego roztworu Fehlinga (20 ml) i roztworu próbki od objętości 75 ml.

14. Końcowa analiza roztworu próbki

W celu przeprowadzenia końcowej analizy roztworu badanej próbki do kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 20 ml zmieszanych roztworów Fehlinga i ilość wody wyznaczoną w badaniu wstępnym, następnie dodaje się za pomocą biurety przybliżoną ilość, pomniejszoną o 1 ml, roztworu próbki z badania wstępnego i kawałki pumeksu, miesza się ostrożnie zawartość, obracając kolbą, doprowadza się do wrzenia i miareczkuje aż do osiągnięcia punktu końcowego. Punkt końcowy należy osiągnąć po upływie 1 minuty od momentu dodania roztworu błękitu metylenowego. Końcowe miano = V₁.

15. Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane w miligramach cukru inwertowanego, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Zawartość cukrów redukujących w próbce wyrażonych jako cukier inwertowany (Inw) oblicza się według wzoru:

                          V_o x 25 x f

                    Inw = ------------,

                             c x V₁

gdzie:

c -   oznacza stężenie roztworu badanej próbki, w gramach na 100 ml,

V_o -  oznacza objętość wzorcowego roztworu cukru inwertowanego, zastosowanego do kalibracyjnego miareczkowania, w mililitrach,

V₁ -  oznacza objętość roztworu badanej próbki, w mililitrach,

f -   oznacza współczynnik korekcji uwzględniający stężenie sacharozy w badanym roztworze próbki.

Zależność cukru i współczynnika f zestawiono w poniższej tabeli:

 

Ilość cukru (g) we wrzącej mieszaninie	Współczynnik korekcji f
0	1,000
0,5	0,982
1,0	0,971
1,5	0,962
2,0	0,954
2,5	0,946
3,0	0,939
3,5	0,932
4,0	0,926
4,5	0,920
5,0	0,915
5,5	0,910
6,0	0,904
6,5	0,898
7,0	0,893
7,5	0,888
8,0	0,883
8,5	0,878
9,0	0,874
9,5	0,869
10,0	0,640

 

Korektę innych zawartości sacharozy w badanym roztworze próbki oblicza się z tabeli metodą interpolacji.

Przybliżone stężenie sacharozy można obliczyć, odejmując stężenie substancji rozpuszczalnych związanych z cukrem inwertowanym (do celów obliczenia przyjmuje się f = 1), od ogólnego stężenia rozpuszczonych ciał stałych, wyrażonego jako sacharoza, uzyskane na podstawie wskaźnika załamania roztworu za pomocą metody refraktometrycznej, określonej w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

W celu przeliczenia stopni sacharymetrycznych °Z na polarymetryczne stopnie kątowe należy °Z podzielić przez 2,889.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 1 % ich średniej arytmetycznej.

ZAŁĄCZNIK Nr 5

METODA OZNACZANIA RÓWNOWAŻNIKA DEKSTROZY W SYROPIE GLUKOZOWYM I W SYROPIE GLUKOZOWYM W PROSZKU ORAZ ZAWARTOŚCI DEKSTROZY (D-GLUKOZY) W JEDNOWODNEJ GLUKOZIE (JEDNOWODNEJ DEKSTROZIE) I W BEZWODNEJ GLUKOZIE (BEZWODNEJ DEKSTROZIE) - METODA LANE'A I EYNONA

1. Oznaczanie równoważnika dekstrozy oraz zawartości dekstrozy metodą Lane'a i Eynona polega na miareczkowaniu badanego roztworu w temperaturze wrzenia - w stosunku do określonej objętości roztworu Fehlinga - w ściśle określonych warunkach, wobec błękitu metylenowego jako wskaźnika.

Równoważnik dekstrozy jest to zdolność redukcji obliczona w procentach masy suchej substancji próbki. Zdolność redukcyjna jest to zawartość cukrów redukujących oznaczona za pomocą niniejszej metody, wyrażona w kategoriach bezwodnej dekstrozy (D-glukozy) oraz obliczona w procentach masy próbki.

2. Odczynnikami używanymi do oznaczania równoważnika dekstrozy oraz zawartości dekstrozy metodą Lane'a i Eynona są:

  1)   roztwór Fehlinga;

  2)   bezwodna dekstroza (D-glukoza) (C₆H₁₂O₆);

  3)   wzorcowy roztwór dekstrozy o stężeniu 0,6 g/100 ml;

  4)   roztwór błękitu metylenowego o stężeniu 0,1 g/100 ml.

3. W celu przygotowania roztworu Fehlinga przygotowuje się roztwór A i B.

4. W celu sporządzenia roztworu A rozpuszcza się 69,3 g pięciowodnego siarczanu miedzi II (CuSO₄ x 5 H₂O) w wodzie i dopełnia się wodą do 1.000 ml.

5. W celu sporządzenia roztworu B rozpuszcza się w wodzie 346 g pięciowodnego winianu sodowo-potasowego (KNaC₄ x 5 H₂O) wraz z 100 g wodorotlenku sodowego (NaOH) i dopełnia się wodą do 1.000 ml. Klarowny roztwór dekantuje się znad osadu.

6. Następnie do czystej, suchej zlewki pobiera się pipetą 50 ml roztworu B, a następnie 50 ml roztworu A i dobrze miesza.

Zmieszanych roztworów Fehlinga nie przechowuje się. Codziennie przygotowuje się świeże roztwory i kalibruje się.

Roztwory A i B przechowuje się w butelkach z ciemnego (brązowego, bursztynowego) szkła.

W celu przygotowania bezwodnej dekstrozy przed użyciem suszy się ją przez 4 godziny w suszarce próżniowej w temperaturze 100 ± 1 °C lub niższej oraz wewnętrznym ciśnieniu wynoszącym mniej więcej 10 hPa (103 mbar).

7. W celu przygotowania wzorcowego roztworu dekstrozy odważa się (z dokładnością do 0,1 mg) 0,6 g bezwodnej dekstrozy, rozpuszcza się ją w wodzie, przenosi roztwór ilościowo do kolby o pojemności 100 ml, dopełnia wodą do kreski i miesza.

Codziennie stosuje się świeżo przygotowane roztwory.

8. W celu przygotowania roztworu błękitu metylenowego rozpuszcza się 0,1 g błękitu metylenowego w 100 ml wody.

9. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania równoważnika dekstrozy oraz zawartości dekstrozy metodą Lane'a i Eynona stanowią:

  1)   laboratoryjne kolby żaroodporne z wąską szyjką, o pojemności 250 ml;

  2)   biureta, 50 ml, z podziałką co 0,05 ml;

  3)   pipety, z podziałką co 25 i 50 ml;

  4)   kolby o pojemności 100 i 500 ml z jedną kreską;

  5)   urządzenie do podgrzewania, umożliwiające utrzymanie temperatury wrzenia zgodnie z warunkami opisanymi we wzorcowaniu roztworu Fehlinga i pozwalające na obserwacje końcowej zmiany zabarwienia, bez konieczności wyjmowania kolby znad ogrzewacza;

  6)   stoper z dokładnością pomiaru co najmniej do 1 sekundy.

10. Wzorcowanie roztworu Fehlinga (miareczkowanie wzorcowe)

Do czystej, suchej kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 25 ml roztworu Fehlinga, napełnia się biuretę wzorcowym roztworem dekstrozy, korygując menisk do kreski. Następnie do kolby żaroodpornej wprowadza się biuretą 18 ml wzorcowego roztworu dekstrozy i miesza się zawartość, obracając kolbą.

Umieszcza się kolbę żaroodporną na urządzeniu do podgrzewania, uprzednio wyregulowanym tak, aby wrzenie rozpoczęło się w ciągu 120 ± 15 sekund (podgrzewacza nie reguluje się w trakcie trwania całego procesu miareczkowania), uruchamia się stoper w momencie rozpoczęcia wrzenia i po 120 sekundach wrzenia rozpoczyna się dodawanie do kolby żaroodpornej wzorcowego roztworu dekstrozy - za pomocą biurety, w porcjach 0,5 ml - aż do momentu zaniku zabarwienia błękitu metylenowego, a następnie odnotowuje się ogólną objętość dodanego roztworu wzorcowego dekstrozy, łącznie z przedostatnią dawką 0,5 ml (X ml).

Do czystej, suchej kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 25 ml roztworu Fehlinga, napełnia się biuretę wzorcowym roztworem dekstrozy, korygując menisk do kreski. Następnie wprowadza się za pomocą biurety do kolby żaroodpornej objętość wzorcowego roztworu dekstrozy równą X - 0,3 ml, umieszcza się kolbę żaroodporną na urządzeniu do podgrzewania, uprzednio wyregulowanym tak, aby wrzenie rozpoczęło się w ciągu 120 ± 15 sekund (podgrzewacza nie reguluje się w trakcie trwania całego procesu miareczkowania), uruchamia się stoper w momencie rozpoczęcia wrzenia i po 120 sekundach wrzenia rozpoczyna się dodawanie do kolby żaroodpornej wzorcowego roztworu dekstrozy - za pomocą biurety, w porcjach początkowo 0,2 ml, a następnie po kropli - do momentu zaniku zabarwienia błękitu metylenowego. Dodawanie kończy się w ciągu 60 sekund, a łączny czas gotowania nie powinien przekroczyć 180 sekund.

Pod koniec tej czynności czas między dodawaniem kolejnych porcji wzorcowego roztworu dekstrozy powinien wynosić od 10 do 15 sekund.

Konieczne jest trzecie miareczkowanie przez dodanie nieco większej od 0,2 ml odpowiednio dostosowanej, początkowej porcji roztworu wzorcowego dekstrozy.

Odnotowuje się objętość (V_o ml) wzorcowego roztworu dekstrozy użytego do punktu końcowego ostatniego miareczkowania, która powinna mieścić się między 19 a 21 ml wzorcowego roztworu dekstrozy, a jeżeli V_o wykracza poza ten zakres, to odpowiednio dostosowuje się stężenie roztworu Fehlinga i powtarza się proces kalibrowania.

Do codziennego kalibrowania roztworu Fehlinga (ponieważ objętość V_o jest dokładnie znana) jest wymagane jedno miareczkowanie przez dodanie początkowej porcji pomniejszonej o 0,5 ml wzorcowego roztworu dekstrozy.

Od momentu rozpoczęcia wrzenia para wydziela się gwałtownie i w sposób ciągły przez cały czas trwania procesu miareczkowania, zapobiegając w ten sposób w maksymalnym stopniu przedostawaniu się powietrza do środka kolby i w konsekwencji reoksydacji jej zawartości.

Zanik zabarwienia błękitu metylenowego jest najlepiej widoczny podczas obserwacji górnych warstw (i menisku) zawartości kolby miareczkowej, ponieważ są one pozbawione strąconego czerwonego tlenku miedzi I. Zanik zabarwienia łatwiej jest obserwować, stosując bezpośrednie oświetlenie. Pomocny jest biały ekran ustawiony za kolbą.

Podczas oznaczania biuretę należy trzymać z dala od źródła ogrzewania.

Ze względu na czynnik indywidualny każdy analityk powinien przeprowadzić własne wzorcowe miareczkowanie i stosować w obliczeniach własną wartość V_o.

11. Wstępne badanie przygotowanej próbki

Jeżeli zdolność redukująca przygotowanej próbki nie jest znana w przybliżeniu, przeprowadza się wstępne badanie w celu uzyskania przybliżonej wartości po to, aby obliczyć masę próbki pobranej do badania.

W celu wstępnego zbadania próbki przygotowuje się 2 % (m/v) roztwór próbki, mający przybliżoną wartość "Z", napełnia się nim biuretę i koryguje menisk do kreski. Do czystej, suchej kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 25 ml roztworu Fehlinga, wprowadza się biuretą 10 ml 2 % roztworu próbki i umieszcza się kolbę żaroodporną na urządzeniu do podgrzewania, uprzednio wyregulowanym tak, aby wrzenie rozpoczęło się w ciągu 120 ± 15 sekund. Następnie podgrzewa się zawartość kolby do wrzenia, dodając 1 ml roztworu błękitu metylenowego, natychmiast po rozpoczęciu wrzenia uruchamia się stoper i za pomocą biurety rozpoczyna się dodawanie roztworu próbki do kolby porcjami 1 ml, w odstępach mniej więcej 10-sekundowych, aż do zaniku niebieskiego zabarwienia błękitu metylenowego. Odnotowuje się całkowitą objętość dodanego roztworu próbki łącznie z przedostatnią porcją (Y ml).

Wartość "Y" nie może przekraczać 50 ml, a w przypadku jej przekroczenia zwiększa się stężenie roztworu próbki i powtarza się miareczkowanie.

Przybliżoną zdolność redukcyjną (Z_red) badanej próbki wyrażoną w procentach (m/m) oblicza się według wzoru:

                            60 x V_o

                    Z_red = ----------

                             Y x Z

12. Przygotowanie roztworu do badań

Odważa się (z dokładnością do 0,1 mg) próbkę, która zawiera od 2,85 do 3,15 g cukrów redukujących, wyrażonych jako bezwodna dekstroza (D-glukoza), umieszcza się w kolbie miarowej i rozpuszcza się w wodzie, uzupełniając wodą do 500 ml.

Do obliczeń stosuje się znaną w przybliżeniu wartość zdolności redukującej lub przybliżoną wartość zdolności redukcyjnej uzyskaną we wstępnym badaniu przygotowanej próbki.

13. Wykonanie oznaczenia (miareczkowanie oznaczające)

Do czystej, suchej kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 25 ml roztworu Fehlinga. Napełnia się biuretę badanym roztworem i wprowadza się go w ilości 18,5 ml do kolby żaroodpornej, mieszając zawartość kolbą. Umieszcza się kolbę żaroodporną na urządzeniu do podgrzewania, uprzednio wyregulowanym tak, aby wrzenie rozpoczęło się w ciągu 120 ± 15 sekund. Następnie podgrzewa się zawartość kolby do wrzenia, dodając 1 ml roztworu błękitu metylenowego. Włącza się stoper i po 120 sekundach wrzenia rozpoczyna się dodawanie biuretą do kolby żaroodpornej roztworu badanej próbki, porcjami po 0,5 ml, aż do momentu zaniku zabarwienia błękitu metylenowego. Odnotowuje się całkowitą objętość dodanego roztworu badanej próbki łącznie z przedostatnią porcją (X ml).

Do czystej, suchej kolby żaroodpornej pobiera się pipetą 25 ml roztworu Fehlinga. Napełnia się biuretę badanym roztworem próbki i wprowadza się go w ilości X - 0,3 ml do kolby żaroodpornej, mieszając zawartość kolbą. Umieszcza się kolbę żaroodporną na urządzeniu do podgrzewania, uprzednio wyregulowanym tak, aby wrzenie rozpoczęło się w ciągu 120 ± 15 sekund. Następnie podgrzewa się zawartość kolby do wrzenia, dodając 1 ml roztworu błękitu metylenowego. Włącza się stoper i po 120 sekundach wrzenia rozpoczyna się dodawanie biuretą do kolby żaroodpornej roztworu badanej próbki, porcjami początkowo po 0,2 ml, a następnie po kropli, aż do momentu zaniku zabarwienia błękitu metylenowego. Dodawanie kończy się w ciągu 60 sekund, a łączny czas gotowania nie powinien przekroczyć 180 sekund.

Pod koniec tej czynności czas między dodawaniem kolejnych porcji roztworu badanej próbki powinien wynosić od 10 do 15 sekund.

Konieczne jest trzecie miareczkowanie przez dodanie nieco większej od 0,2 ml, odpowiednio dostosowanej, początkowej porcji roztworu badanej próbki.

Odnotowuje się objętość (V₁) roztworu badanego użytego do punktu końcowego ostatniego miareczkowania, która powinna wynosić od 19 do 21 ml roztworu badanego.

Jeżeli objętość V₁ wykracza poza ten zakres, należy odpowiednio dostosować stężenie roztworu badanego i powtórzyć czynności opisane powyżej.

Przeprowadza się dwa oznaczenia z tym samym badanym roztworem.

Zawartość suchej masy w przygotowanej próbce oznacza się metodą określoną w załączniku nr 8 do rozporządzenia.

14. Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane w procentach masy badanej próbki i masy substancji suchej, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Zdolność redukcyjną (RP) oblicza się jako procent masy badanej próbki według wzoru:

                            300 x V_o

                       RP = ---------,

                             V₁ x M

gdzie:

V_o -  oznacza objętość w mililitrach wzorcowego roztworu dekstrozy użytego do wzorcowania roztworu Fehlinga,

V₁ -  oznacza objętość w mililitrach roztworu badanej próbki użytego do wykonania oznaczenia,

M -   oznacza masę w gramach badanej próbki użytej do sporządzenia 500 ml roztworu badanego.

Równoważnik dekstrozy (R_d) oblicza się jako procent masy substancji suchej w przygotowanej próbce według wzoru:

                              RP

                        R_d = ----- x 100,

                               D

gdzie:

RP -  oznacza zdolność redukcyjną obliczoną jako procent masy badanej próbki,

D -   oznacza zawartość suchej substancji w badanej próbce, w procentach (m/m).

Jako wynik podaje się średnią arytmetyczną dwóch oznaczeń.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 1 % ich średniej arytmetycznej.

ZAŁĄCZNIK Nr 6

METODA OZNACZANIA WILGOTNOŚCI CUKRU (CUKRU BIAŁEGO), CUKRU EKSTRABIAŁEGO (CUKRU RAFINOWANEGO), CUKRU PRZEMYSŁOWEGO I FRUKTOZY

1. Oznaczanie wilgotności cukru jako ubytku masy wskutek suszenia polega na wysuszeniu próbki cukru w temperaturze 103 ± 2 °C.

2. Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania wilgotności jako ubytku masy wskutek suszenia stanowią:

  1)   waga analityczna, o dokładności 0,1 mg;

  2)   suszarka odpowiednio wentylowana, o płaskim dnie, odpornym na niszczące działanie próbek i na warunki badawcze;

  3)   naczynka wagowe (aluminiowe, niklowe, szklane), z płaskim dnem, odporne na niszczące działanie próbek i na warunki badawcze, o średnicy od 60 do 100 mm i wysokości od 20 do 30 mm;

  4)   eksykator, zawierający świeży żel krzemionkowy lub równorzędny środek suszący, ze wskaźnikiem zawartości wody.

3. Suszenie badanej próbki

Wszystkie czynności wykonuje się natychmiast po otwarciu pojemnika z próbką. W celu wykonania suszenia doprowadza się naczynko wagowe do stałej wagi przez suszenie w temperaturze 103 ± 2 °C, pozostawia się je do ochłodzenia w eksykatorze co najmniej na 30-35 minut i waży się z dokładnością do 0,1 mg.

Następnie odważa się do naczynka wagowego (z dokładnością do 0,1 mg) około 20-30 g próbki, umieszcza się naczynko wagowe z próbką w suszarce na okres 3 godzin w temperaturze 103 ± 2 °C, wyjmuje się je i pozostawia do ostudzenia w eksykatorze.

4. Ważenie próbki po ostudzeniu

Waży się próbkę z dokładnością 0,1 mg, ponownie umieszcza się naczynko w suszarce na okres 30 minut w temperaturze 103 ± 2 °C, wyjmuje się, pozostawia się je do ostudzenia w eksykatorze i waży się z dokładnością do 0,1 mg.

Czynność powtarza się, jeżeli różnica między dwoma pomiarami masy wynosi więcej niż 1 mg. W razie pojawienia się przyrostu wagi do obliczeń należy użyć najniższego odnotowanego odczytu.

Przyjmuje się, że łączny czas suszenia nie może przekraczać 4 godzin.

5. Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane w procentach wilgotności jako strata masy, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Wilgotność (W) wyrażoną w procentach oblicza się według wzoru:

                           m₀-m₁

                      W = --------- x 100,

                            m₀

gdzie:

m₀ -  oznacza masę badanej próbki przed suszeniem, w gramach,

m₁ -  oznacza masę badanej próbki po suszeniu, w gramach.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzanych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,02 g na 100 g próbki.

ZAŁĄCZNIK Nr 7

METODA OZNACZANIA ZAWARTOŚCI SUCHEJ MASY W PŁYNNYM CUKRZE (ROZTWORZE CUKRU), PŁYNNYM CUKRZE INWERTOWANYM (ROZTWORZE CUKRU INWERTOWANEGO) I W SYROPIE CUKRU INWERTOWANEGO - METODA REFRAKTOMETRYCZNA

1. Oznaczanie zawartości suchej masy w cukrze metodą refraktometryczną polega na oznaczeniu współczynnika załamania roztworu badanej próbki w temperaturze 20 °C i przeliczeniu na zawartość suchej masy za pomocą tabel wskazujących stężenie jako funkcję współczynnika załamania.

2. Aparaturę służącą do oznaczania zawartości suchej masy metodą refraktometryczną stanowią:

  1)   refraktometr, z dokładnością do czterech miejsc po przecinku, zaopatrzony w termometr i wodną pompę cyrkulacyjną podłączoną do łaźni wodnej z termoregulacją o temperaturze 20 ± 0,5 °C;

  2)   lampa sodowa.

3. Wykonanie oznaczenia

Polega ono na zmierzeniu za pomocą refraktometru współczynnika załamania próbki w temperaturze 20 °C.

Jeżeli w badanej próbce, przed zmierzeniem, znajdują się kryształki, rozpuszcza się je przez rozcieńczenie 1:1 (m/m).

4. Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane według zawartości suchej masy, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Zawartość suchej masy oblicza się według poniższej tabeli na podstawie współczynnika załamania roztworów cukru w temperaturze 20 °C. Wynik koryguje się na obecność cukrów inwertowanych, dodając do otrzymanego z tabeli wyniku 0,022 do każdego procentu inwertowanego cukru obecnego w analizowanej próbce.

Jeżeli próbka była rozcieńczana wodą w stosunku 1:1 (m/m), obliczoną suchą masę mnoży się przez 2.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,2 g na 100 g próbki.

TABLICE PRZELICZENIOWE

Współczynniki załamania (n) roztworów cukru w temperaturze 20 °C

 

n	cukier	n	cukier	n	cukier	n	cukier	n	cukier
(20°C)	(%)	(20°C)	(%)	(20°C)	(%)	(20°C)	(%)	(20°C)	(%)
1x3330	0x009	1x3365	2x436	1x3400	4x821	1x3435	7x1642	1x3470	9x466
1x3331	0x078	1x3366	2x505	1x3401	4x888	1x3436	7x230	1x3471	9x531
1x3332	0x149	1x3367	2x574	1x3402	4x956	1x3437	7x296	1x3472	9x596
1x3333	0x218	1x3368	2x642	1x3403	5x023	1x3438	7x362	1x3473	9x661
1x3334	0x288	1x3369	2x711	1x3404	5x091	1x3439	7x429	1x3474	9x726
1x3335	0x358	1x3370	2x779	1x3405	5x158	1x3440	7x495	1x3475	9x791
1x3336	0x428	1x3371	2x848	1x3406	5x225	1x3441	7x561	1x3476	9x856
1x3337	0x498	1x3372	2x917	1x3407	5x293	1x3442	7x627	1x3477	9x921
1x3338	0x567	1x3373	2x985	1x3408	5x360	1x3443	7x693	1x3478	9x986
1x3339	0x637	1x3374	3x053	1x3409	5x427	1x3444	7x759	1x3479	10x051
1x3340	0x707	1x3375	3x122	1x3410	5x494	1x3445	7x825	1x3480	10x116
1x3341	0x776	1x3376	3x190	1x3411	5x562	1x3446	7x891	1x3481	10x181
1x3342	0x846	1x3377	3x259	1x3412	5x626	1x3447	7x957	1x3482	10x246
1x3343	0x915	1x3378	3x327	1x3413	5x696	1x3448	8x023	1x3483	10x311
1x3344	0x985	1x3379	3x395	1x3414	5x763	1x3449	8x089	1x3484	10x375
1x3345	1x054	1x3380	3x463	1x3415	5x830	1x3450	8x155	1x3485	10x440
1x3346	1x124	1x3381	3x532	1x3416	5x897	1x3451	8x221	1x3486	10x505
1x3347	1x193	1x3382	3x600	1x3417	5x964	1x3452	8x287	1x3487	10x570
1x3348	1x263	1x3383	3x668	1x3418	6x031	1x3453	8x352	1x3488	10x634
1x3349	1x332	1x3384	3x736	1x3419	6x098	1x3454	8x418	1x3489	10x699
1x3350	1x401	1x3385	3x804	1x3420	6x165	1x3455	8x484	1x3490	10x763
1x3351	1x470	1x3386	3x872	1x3421	6x231	1x3456	8x550	1x3491	10x828
1x3352	1x540	1x3387	3x940	1x3422	6x298	1x3457	8x615	1x3492	10x892
1x3353	1x609	1x3388	4x008	1x3423	6x365	1x3458	8x681	1x3493	10x957
1x3354	1x678	1x3389	4x076	1x3424	6x432	1x3459	8x746	1x3494	11x021
1x3355	1x747	1x3390	4x144	1x3425	6x498	1x3460	8x812	1x3495	11x086
1x3356	1x816	1x3391	4x212	1x3426	6x565	1x3461	8x878	1x3496	11x150
1x3357	1x885	1x3392	4x279	1x3427	6x632	1x3462	8x943	1x3497	11x215
1x3358	1x954	1x3393	4x347	1x3428	6x698	1x3463	9x008	1x3498	11x279
1x3359	2x023	1x3394	4x415	1x3429	6x765	1x3464	9x074	1x3499	11x343
1x3360	2x092	1x3395	4x483	1x3430	6x831	1x3465	9x139	1x3500	11x407
1x3361	2x161	1x3396	4x550	1x3431	6x898	1x3466	9x205	1x3501	11x472
1x3362	2x230	1x3397	4x618	1x3432	6x964	1x3467	9x270	1x3502	11x536
1x3363	2x299	1x3398	4x686	1x3433	7x031	1x3468	9x335	1x3503	11x600
1x3364	2x367	1x3399	4x753	1x3434	7x097	1x3469	9x400	1x3504	1x664
1x3505	11x728	1x3560	15x207	1x3615	18x595	1x3670	21x896	1x3725	25x114
1x3506	11x792	1x3561	15x269	1x3616	18x655	1x3671	21x955	1x3726	25x172
1x3507	11x856	1x3562	15x332	1x3617	18x716	1x3672	22x014	1x3727	25x230
1x3508	11x920	1x3563	15x394	1x3618	18x777	1x3673	22x073	1x3728	25x287
1x3509	10x375	1x3564	15x456	1x3619	18x837	1x3674	22x132	1x3729	25x345
1x3510	12x048	1x3565	15x518	1x3620	18x898	1x3675	22x192	1x3730	25x403
1x3511	12x112	1x3566	15x581	1x3621	18x959	1x3676	22x251	1x3731	25x460
1x3512	12x176	1x3567	15x643	1x3622	19x019	1x3677	22x310	1x3732	25x518
1x3513	12x240	1x3568	15x705	1x3623	19x080	1x3678	22x369	1x3733	25x576
1x3514	12x304	1x3569	15x767	1x3624	19x141	1x3679	22x428	1x3734	25x633
1x3515	12x368	1x3570	15x829	1x3625	19x201	1x3680	22x487	1x3735	25x691
1x3516	12x431	1x3571	15x891	1x3626	19x262	1x3681	22x546	1x3736	25x748
1x3517	12x495	1x3572	15x953	1x3627	19x322	1x3682	22x605	1x3737	25x806
1x3518	12x559	1x3573	16x016	1x3628	19x382	1x3683	22x664	1x3738	25x863
1x3519	12x623	1x3574	16x078	1x3629	19x443	1x3684	22x723	1x3739	25x921
1x3520	12x686	1x3575	16x140	1x3630	19x503	1x3685	22x781	1x3740	25x978
1x3521	12x750	1x3576	16x201	1x3631	19x564	1x3686	22x840	1x3741	26x035
1x3522	12x813	1x3577	16x263	1x3632	19x624	1x3687	22x899	1x3742	26x093
1x3523	12x877	1x3578	16x325	1x3633	19x684	1x3688	22x958	1x3743	26x150
1x3524	12x940	1x3579	16x387	1x3634	19x745	1x3689	23x017	1x3744	26x207
1x3525	13x004	1x3580	16x449	1x3635	19x805	1x3690	23x075	1x3745	26x265
1x3526	13x067	1x3581	16x511	1x3636	19x865	1x3691	23x134	1x3746	26x322
1x3527	13x131	1x3582	16x573	1x3637	19x925	1x3692	23x193	1x3747	26x379
1x3528	13x194	1x3583	16x634	1x3638	19x985	1x3693	23x251	1x3748	26x436
1x3529	13x258	1x3584	16x696	1x3639	20x045	1x3694	23x310	1x3749	26x493
1x3530	13x321	1x3585	16x758	1x3640	20x106	1x3695	23x369	1x3750	26x551
1x3531	13x384	1x3586	16x819	1x3641	20x166	1x3696	23x427	1x3751	26x608
1x3532	13x448	1x3587	16x881	1x3642	20x226	1x3697	23x486	1x3752	26x665
1x3533	13x511	1x3588	16x943	1x3643	20x286	1x3698	23x544	1x3753	26x722
1x3534	13x574	1x3589	17x004	1x3644	20x346	1x3699	23x603	1x3754	26x779
1x3535	13x637	1x3590	17x066	1x3645	20x406	1x3700	23x661	1x3755	26x836
1x3536	13x700	1x3591	17x127	1x3646	20x466	1x3701	23x720	1x3756	26x893
1x3537	13x763	1x3592	17x189	1x3647	20x525	1x3702	23x778	1x3757	26x950
1x3538	13x826	1x3593	17x250	1x3648	20x585	1x3703	23x836	1x3758	27x007
1x3539	13x890	1x3594	17x311	1x3649	20x645	1x3704	23x895	1x3759	27x064
1x3540	13x953	1x3595	17x373	1x3650	20x705	1x3705	23x953	1x3760	27x121
1x3541	14x016	1x3596	17x434	1x3651	20x765	1x3706	24x011	1x3761	27x178
1x3542	14x079	1x3597	17x496	1x3652	20x825	1x3707	24x070	1x3762	27x234
1x3543	14x141	1x3598	17x557	1x3653	20x884	1x3708	24x128	1x3763	27x291
1x3544	14x204	1x3599	17x618	1x3654	20x944	1x3709	24x186	1x3764	27x348
1x3545	14x267	1x3600	17x679	1x3655	21x004	1x3710	24x244	1x3765	27x405
1x3546	14x330	1x3601	17x741	1x3656	21x063	1x3711	24x302	1x3766	27x462
1x3547	14x393	1x3602	17x802	1x3657	21x123	1x3712	24x361	1x3767	27x518
1x3548	14x456	1x3603	17x863	1x3658	21x183	1x3713	24x419	1x3768	27x575
1x3549	14x518	1x3604	17x924	1x3659	21x242	1x3714	24x477	1x3769	27x632
1x3550	14x581	1x3605	17x985	1x3660	21x302	1x3715	24x535	1x3770	27x688
1x3551	14x644	1x3606	18x046	1x3661	21x361	1x3716	24x593	1x3771	27x745
1x3552	14x707	1x3607	18x107	1x3662	21x421	1x3717	24x651	1x3772	27x802
1x3553	14x769	1x3608	18x168	1x3663	21x480	1x3718	24x709	1x3773	27x858
1x3554	14x832	1x3609	18x229	1x3664	21x540	1x3719	24x767	1x3774	27x915
1x3555	14x894	1x3610	18x290	1x3665	21x599	1x3720	24x825	1x3775	27x971
1x3556	14x957	1x3611	18x351	1x3666	21x658	1x3721	24x883	1x3776	28x028
1x3557	15x019	1x3612	18x412	1x3667	21x718	1x3722	24x941	1x3777	28x084
1x3558	15x082	1x3613	18x473	1x3668	21x777	1x3723	24x998	1x3778	28x141
1x3559	15x144	1x3614	18x534	1x3669	21x836	1x3724	25x056	1x3779	28x197
1x3780	28x253	1x3835	31x317	1x3890	34x310	1x3945	37x233	1x4000	40x091
1x3781	28x310	1x3836	31x372	1x3891	34x363	1x3946	37x286	1x4001	40x142
1x3782	28x366	1x3837	31x428	1x3892	34x417	1x3947	37x338	1x4002	40x194
1x3783	28x422	1x3838	31x482	1x3893	34x471	1x3948	37x391	1x4003	40x245
1x3784	28x479	1x3839	31x537	1x3894	34x524	1x3949	37x443	1x4004	40x296
1x3785	28x535	1x3840	31x592	1x3895	34x578	1x3950	37x495	1x4005	40x348
1x3786	28x591	1x3841	31x647	1x3896	34x632	1x3951	37x548	1x4006	40x399
1x3787	28x648	1x3842	31x702	1x3897	34x685	1x3952	37x600	1x4007	40x450
1x3788	28x704	1x3843	31x757	1x3898	34x739	1x3953	37x653	1x4008	40x501
1x3789	28x760	1x3844	31x812	1x3899	34x793	1x3954	37x705	1x4009	40x553
1x3790	28x816	1x3845	31x867	1x3900	34x846	1x3955	37x757	1x4010	40x604
1x3791	28x872	1x3846	31x922	1x3901	34x900	1x3956	37x810	1x4011	40x655
1x3792	28x928	1x3847	31x976	1x3902	34x953	1x3957	37x862	1x4012	40x706
1x3793	28x984	1x3848	32x031	1x3903	35x007	1x3958	37x914	1x4013	40x757
1x3794	29x040	1x3849	32x089	1x3904	35x060	1x3959	37x967	1x4014	40x808
1x3795	29x096	1x3850	32x140	1x3905	35x114	1x3960	38x019	1x4015	40x860
1x3796	29x152	1x3851	32x195	1x3906	35x167	1x3961	38x071	1x4016	40x911
1x3797	29x208	1x3852	32x250	1x3907	35x220	1x3962	38x123	1x4017	40x962
1x3798	29x264	1x3853	32x304	1x3908	35x274	1x3963	38x175	1x4018	41x013
1x3799	29x320	1x3854	32x359	1x3909	35x327	1x3964	38x228	1x4019	41x064
1x3800	29x376	1x3855	32x414	1x3910	35x380	1x3965	38x280	1x4020	41x115
1x3801	29x432	1x3856	32x468	1x3911	35x434	1x3966	38x332	1x4021	41x166
1x3802	29x488	1x3857	32x523	1x3912	35x487	1x3967	38x384	1x4022	41x217
1x3803	29x544	1x3858	32x577	1x3913	35x540	1x3968	38x436	1x4023	41x268
1x3804	29x600	1x3859	32x632	1x3914	35x593	1x3969	38x488	1x4024	41x318
1x3805	29x655	1x3860	32x686	1x3915	35x647	1x3970	38x540	1x4025	41x369
1x3806	29x711	1x3861	32x741	1x3916	35x700	1x3971	38x592	1x4026	41x420
1x3807	29x767	1x3862	32x795	1x3917	35x753	1x3972	38x644	1x4027	41x471
1x3808	29x823	1x3863	32x849	1x3918	35x806	1x3973	38x696	1x4028	41x522
1x3809	29x870	1x3864	32x909	1x3919	35x859	1x3974	38x748	1x4029	41x573
1x3810	29x934	1x3865	32x958	1x3920	35x912	1x3975	38x800	1x4030	41x623
1x3811	29x989	1x3866	33x013	1x3921	35x966	1x3976	38x852	1x4031	41x674
1x3812	30x045	1x3867	33x067	1x3922	36x019	1x3977	38x904	1x4032	41x725
1x3813	30x101	1x3868	33x121	1x3923	36x072	1x3978	38x955	1x4033	41x776
1x3814	30x156	1x3869	33x175	1x3924	36x125	1x3979	39x007	1x4034	41x826
1x3815	30x212	1x3870	33x230	1x3925	36x178	1x3980	39x059	1x4035	41x877
1x3816	30x267	1x3871	33x284	1x3926	36x231	1x3981	39x111	1x4036	41x928
1x3817	30x323	1x3872	33x338	1x3927	36x284	1x3982	39x163	1x4037	41x978
1x3818	30x378	1x3873	33x392	1x3928	36x337	1x3983	39x214	1x4038	42x029
1x3819	30x434	1x3874	33x446	1x3929	36x389	1x3984	39x266	1x4039	42x080
1x3820	30x489	1x3875	33x500	1x3930	36x422	1x3985	39x318	1x4040	42x130
1x3821	30x544	1x3876	33x555	1x3931	36x495	1x3986	39x370	1x4041	42x181
1x3822	30x600	1x3877	33x609	1x3932	36x548	1x3987	39x421	1x4042	42x231
1x3823	30x655	1x3878	33x663	1x3933	36x601	1x3988	39x473	1x4043	42x282
1x3824	30x711	1x3879	33x717	1x3934	36x654	1x3989	39x525	1x4044	42x332
1x3825	30x766	1x3880	33x771	1x3935	36x706	1x3990	39x576	1x4045	42x383
1x3826	30x821	1x3881	33x825	1x3936	36x759	1x3991	39x628	1x4046	42x433
1x3827	30x876	1x3882	33x879	1x3937	36x812	1x3992	39x679	1x4047	42x484
1x3828	30x932	1x3883	33x933	1x3938	36x865	1x3993	39x731	1x4048	42x534
1x3829	30x987	1x3884	33x987	1x3939	36x917	1x3994	39x782	1x4049	42x585
1x3830	31x042	1x3885	34x040	1x3940	36x970	1x3995	39x834	1x4050	42x635
1x3831	31x097	1x3886	34x094	1x3941	37x023	1x3996	39x885	1x4051	42x685
1x3832	31x152	1x3887	34x148	1x3942	37x075	1x3997	39x937	1x4052	42x736
1x3833	31x216	1x3888	34x202	1x3943	37x128	1x3998	39x988	1x4053	42x786
1x3834	31x289	1x3889	34x256	1x3944	37x180	1x3999	40x040	1x4054	42x836
1x4055	42x887	1x4110	45x623	1x4165	48x302	1x4220	50x928	1x4275	53x501
1x4056	42x937	1x4111	45x672	1x4166	48x350	1x4221	50x975	1x4276	53x548
1x4057	42x987	1x4112	45x721	1x4167	48x399	1x4222	51x022	1x4278	53x594
1x4058	43x037	1x4113	45x770	1x4168	48x447	1x4223	51x069	1x4278	53x640
1x4059	43x088	1x4114	45x820	1x4169	48x495	1x4224	51x116	1x4279	53x686
1x4060	43x138	1x4115	45x869	1x4170	48x543	1x4225	51x164	1x4280	53x733
1x4061	43x188	1x4116	45x918	1x4071	48x591	1x4226	51x211	1x4281	53x779
1x4062	43x238	1x4117	45x967	1x4172	48x639	1x4227	51x258	1x4282	53x825
1x4063	43x288	1x4118	46x016	1x4173	48x687	1x4228	51x305	1x4283	53x871
1x4064	43x338	1x4119	46x065	1x4174	48x735	1x4229	51x352	1x4284	53x918
1x4065	43x388	1x4120	46x114	1x4175	48x784	1x4230	51x399	1x4285	53x964
1x4066	43x439	1x4121	46x163	1x4176	48x832	1x4231	51x446	1x4286	54x010
1x4067	43x489	1x4122	46x212	1x4177	48x880	1x4232	51x493	1x4287	54x056
1x4068	43x539	1x4123	46x261	1x4178	48x928	1x4233	51x540	1x4288	54x102
1x4069	43x589	1x4124	46x310	1x4179	48x976	1x4234	51x587	1x4289	54x148
1x4070	43x639	1x4125	46x359	1x4180	49x023	1x4235	51x634	1x4290	54x194
1x4071	43x689	1x4126	46x408	1x4181	49x071	1x4236	51x681	1x4291	54x241
1x4072	43x739	1x4127	46x457	1x4182	49x119	1x4237	51x728	1x4292	54x287
1x4073	43x789	1x4128	46x506	1x4183	49x167	1x4238	51x775	1x4293	54x333
1x4074	43x838	1x4129	46x555	1x4184	49x215	1x4239	51x822	1x4294	54x379
1x4075	43x888	1x4130	46x604	1x4185	49x263	1x4240	51x869	1x4295	54x425
1x4076	43x938	1x4131	46x652	1x4186	49x311	1x4241	51x916	1x4296	54x471
1x4077	43x988	1x4132	46x701	1x4187	49x359	1x4242	51x963	1x4297	54x517
1x4078	44x038	1x4133	46x750	1x4188	49x407	1x4243	52x010	1x4298	54x563
1x4079	44x088	1x4134	46x799	1x4189	49x454	1x4244	52x057	1x4299	54x609
1x4080	44x138	1x4135	46x848	1x4190	49x502	1x4245	52x104	1x4300	54x655
1x4081	44x187	1x4136	46x896	1x4191	49x550	1x4246	52x150	1x4301	54x701
1x4082	44x237	1x4137	46x945	1x4192	49x598	1x4247	52x197	1x4302	54x746
1x4083	44x287	1x4138	46x994	1x4193	49x645	1x4248	52x244	1x4303	54x792
1x4084	44x337	1x4139	47x043	1x4194	49x693	1x4249	52x291	1x4304	54x838
1x4085	44x386	1x4140	47x091	1x4195	49x741	1x4250	52x338	1x4305	54x884
1x4086	44x436	1x4141	47x140	1x4196	49x788	1x4251	52x384	1x4306	54x930
1x4087	44x486	1x4142	47x188	1x4197	49x836	1x4252	52x431	1x4307	54x976
1x4088	44x535	1x4143	47x237	1x4198	49x884	1x4253	52x478	1x4308	55x022
1x4089	44x585	1x4144	47x286	1x4199	49x931	1x4254	52x524	1x4309	55x067
1x4090	44x635	1x4145	47x334	1x4200	49x979	1x4255	52x571	1x4310	55x113
1x4091	44x684	1x4146	47x383	1x4201	50x027	1x4256	52x618	1x4311	55x159
1x4092	44x734	1x4147	47x431	1x4202	50x074	1x4257	52x664	1x4312	55x205
1x4093	44x783	1x4148	47x480	1x4203	50x122	1x4258	52x711	1x4313	55x250
1x4094	44x833	1x4149	47x528	1x4204	50x169	1x4259	52x758	1x4314	55x296
1x4095	44x882	1x4150	47x577	1x4205	50x217	1x4260	52x804	1x4315	55x342
1x4096	44x932	1x4151	47x625	1x4206	50x264	1x4261	52x851	1x4316	55x388
1x4097	44x981	1x4152	47x674	1x4207	50x312	1x4262	52x897	1x4317	55x433
1x4098	45x031	1x4153	47x722	1x4208	50x359	1x4263	52x944	1x4318	55x479
1x4099	45x080	1x4154	47x771	1x4209	50x407	1x4264	52x990	1x4319	55x524
1x4100	45x130	1x4155	47x819	1x4210	50x454	1x4265	53x037	1x4320	55x570
1x4101	45x179	1x4156	47x868	1x4211	50x502	1x4266	53x083	1x4321	55x616
1x4102	45x228	1x4157	47x916	1x4212	50x549	1x4267	53x130	1x4322	55x661
1x4103	45x278	1x4158	47x964	1x4213	50x596	1x4268	53x176	1x4323	55x707
1x4104	45x327	1x4159	48x013	1x4214	50x644	1x4269	53x223	1x4324	55x752
1x4105	45x376	1x4160	48x061	1x4215	50x691	1x4270	53x269	1x4325	55x798
1x4106	45x426	1x4161	48x109	1x4216	50x738	1x4271	53x316	1x4326	55x844
1x4107	45x475	1x4162	48x158	1x4217	50x786	1x4272	53x362	1x4327	55x889
1x4108	45x524	1x4163	48x206	1x4218	50x833	1x4273	53x408	1x4328	55x935
1x4109	45x574	1x4164	48x254	1x4219	50x880	1x4274	53x455	1x4329	55x980
1x4330	56x026	1x4385	58x503	1x4440	60x935	1x4495	63x324	1x4550	65x672
1x4331	56x071	1x4386	58x547	1x4441	60x979	1x4496	63x367	1x4551	65x714
1x4332	56x116	1x4388	58x592	1x4442	61x023	1x4498	63x410	1x4552	65x756
1x4333	56x162	1x4388	58x637	1x4443	61x066	1x4498	63x453	1x4553	65x798
1x4334	56x207	1x4389	58x681	1x4444	61x110	1x4499	63x496	1x4554	65x841
1x4335	56x253	1x4390	58x726	1x4445	61x154	1x4500	63x539	1x4555	65x883
1x4336	56x298	1x4391	58x770	1x4446	61x198	1x4501	63x582	1x4556	65x925
1x4337	56x343	1x4392	58x815	1x4447	61x241	1x4502	63x625	1x4557	65x967
1x4338	56x389	1x4393	58x859	1x4448	61x285	1x4503	63x668	1x4558	66x010
1x4339	56x434	1x4394	58x904	1x4449	61x329	1x4504	63x711	1x4559	66x052
1x4340	56x479	1x4395	58x948	1x4450	61x372	1x4505	63x754	1x4560	66x094
1x4341	56x525	1x4396	58x993	1x4451	61x416	1x4506	63x797	1x4561	66x136
1x4342	56x570	1x4397	59x037	1x4452	61x460	1x4507	63x840	1x4562	66x178
1x4343	56x615	1x4398	59x082	1x4453	61x503	1x4508	63x882	1x4563	66x221
1x4344	56x660	1x4399	59x126	1x4454	61x547	1x4509	63x925	1x4564	66x263
1x4345	56x706	1x4400	59x170	1x4455	61x591	1x4510	63x968	1x4565	66x305
1x4346	56x751	1x4401	59x215	1x4456	61x634	1x4511	64x011	1x4566	66x347
1x4347	56x796	1x4402	59x259	1x4457	61x678	1x4512	64x054	1x4567	66x389
1x4348	56x841	1x4403	59x304	1x4458	61x721	1x4513	64x097	1x4568	66x431
1x4349	56x887	1x4404	59x348	1x4459	61x765	1x4514	64x139	1x4569	66x473
1x4350	56x932	1x4405	59x392	1x4460	61x809	1x4515	64x182	1x4570	66x515
1x4351	56x977	1x4406	59x437	1x4461	61x852	1x4516	64x225	1x4571	66x557
1x4352	57x022	1x4407	59x481	1x4462	61x896	1x4517	64x268	1x4572	66x599
1x4353	57x067	1x4408	59x525	1x4463	61x939	1x4518	64x311	1x4573	66x641
1x4354	57x112	1x4409	59x569	1x4464	61x983	1x4519	64x353	1x4574	66x683
1x4355	57x157	1x4410	59x614	1x4465	62x026	1x4520	64x396	1x4575	66x725
1x4356	57x202	1x4411	59x658	1x4466	62x070	1x4521	64x439	1x4576	66x767
1x4357	57x247	1x4412	59x702	1x4467	62x113	1x4522	64x481	1x4577	66x809
1x4358	57x292	1x4413	59x746	1x4468	62x156	1x4523	64x524	1x4578	66x851
1x4359	57x337	1x4414	59x791	1x4469	62x200	1x4524	64x567	1x4579	66x893
1x4360	57x382	1x4415	59x835	1x4470	62x243	1x4525	64x609	1x4580	66x935
1x4361	57x427	1x4416	59x879	1x4471	62x287	1x4526	64x652	1x4581	66x977
1x4362	57x472	1x4417	59x923	1x4472	62x330	1x4527	64x695	1x4582	67x019
1x4363	57x517	1x4418	59x967	1x4473	62x373	1x4528	64x737	1x4583	67x061
1x4364	57x562	1x4419	60x011	1x4474	62x417	1x4529	64x780	1x4584	67x103
1x4365	57x607	1x4420	60x056	1x4475	62x460	1x4530	64x823	1x4585	67x145
1x4366	57x652	1x4421	60x100	1x4476	62x503	1x4531	64x865	1x4586	67x186
1x4367	57x697	1x4422	60x144	1x4477	62x547	1x4532	64x908	1x4587	67x228
1x4368	57x742	1x4423	60x188	1x4478	62x590	1x4533	64x950	1x4588	67x270
1x4369	57x787	1x4424	60x232	1x4479	62x633	1x4534	64x993	1x4589	67x312
1x4370	57x832	1x4425	60x276	1x4480	62x677	1x4535	65x035	1x4590	67x354
1x4371	57x877	1x4426	60x320	1x4481	62x720	1x4536	65x078	1x4591	67x396
1x4372	57x921	1x4427	60x364	1x4482	62x763	1x4537	65x120	1x4592	67x437
1x4373	57x966	1x4428	60x408	1x4483	62x806	1x4538	65x163	1x4593	67x479
1x4374	58x011	1x4429	60x452	1x4484	62x849	1x4539	65x205	1x4594	67x521
1x4375	58x056	1x4430	60x496	1x4485	62x893	1x4540	65x248	1x4595	67x563
1x4376	58x101	1x4431	60x540	1x4486	62x936	1x4541	65x290	1x4596	67x604
1x4377	58x145	1x4432	60x584	1x4487	62x979	1x4542	65x333	1x4597	67x646
1x4378	58x190	1x4433	60x628	1x4488	63x022	1x4543	65x375	1x4598	67x688
1x4379	58x235	1x4434	60x672	1x4489	63x065	1x4544	65x417	1x4599	67x729
1x4380	58x279	1x4435	60x716	1x4490	63x108	1x4545	65x460	1x4600	67x771
1x4381	58x324	1x4436	60x759	1x4491	63x152	1x4546	65x502	1x4601	67x813
1x4382	58x369	1x4437	60x803	1x4492	63x195	1x4547	65x544	1x4602	67x854
1x4383	58x413	1x4438	60x847	1x4493	63x238	1x4548	65x587	1x4603	67x896
1x4384	58x458	1x4439	60x891	1x4494	63x281	1x4549	65x629	1x4604	67x938
1x4605	67x979	1x4660	70x249	1x4715	72x482	1x4770	74x678	1x4825	76x841
1x4606	68x021	1x4661	70x290	1x4716	72x522	1x4771	74x718	1x4826	76x880
1x4607	68x063	1x4662	70x331	1x4717	72x562	1x4772	74x758	1x4827	76x919
1x4608	68x104	1x4663	70x372	1x4718	72x602	1x4773	74x797	1x4828	76x958
1x4609	68x146	1x4664	70x413	1x4719	72x643	1x4774	74x837	1x4829	76x997
1x4610	68x187	1x4665	70x453	1x4720	72x683	1x4775	74x876	1x4830	77x036
1x4611	68x229	1x4666	70x494	1x4721	72x723	1x4776	74x916	1x4831	77x075
1x4612	68x270	1x4667	70x535	1x4722	72x763	1x4777	74x956	1x4832	77x113
1x4613	68x312	1x4668	70x576	1x4723	72x803	1x4778	74x995	1x4833	77x152
1x4614	68x353	1x4669	70x617	1x4724	72x843	1x4779	75x035	1x4834	77x191
1x4615	68x395	1x4670	70x658	1x4725	72x884	1x4780	75x074	1x4835	77x230
1x4616	68x436	1x4671	70x698	1x4726	72x924	1x4781	75x114	1x4836	77x269
1x4617	68x478	1x4672	70x739	1x4727	72x964	1x4782	75x153	1x4837	77x308
1x4618	68x519	1x4673	70x780	1x4728	73x004	1x4783	75x193	1x4838	77x347
1x4619	68x561	1x4674	70x821	1x4729	73x044	1x4784	75x232	1x4839	77x386
1x4620	68x602	1x4675	70x861	1x4730	73x084	1x4785	75x272	1x4840	77x425
1x4621	68x643	1x4676	70x902	1x4731	73x124	1x4786	75x311	1x4841	77x463
1x4622	68x685	1x4677	70x943	1x4732	73x164	1x4787	75x350	1x4842	77x502
1x4623	68x726	1x4678	70x984	1x4733	73x204	1x4788	75x390	1x4843	77x541
1x4624	68x768	1x4679	71x024	1x4734	73x244	1x4789	75x429	1x4844	77x580
1x4625	68x809	1x4680	71x065	1x4735	73x285	1x4790	75x769	1x4845	77x619
1x4626	68x850	1x4681	71x106	1x4736	73x325	1x4791	75x508	1x4846	77x657
1x4627	68x892	1x4682	71x146	1x4737	73x365	1x4792	75x547	1x4847	77x696
1x4628	68x933	1x4683	71x187	1x4738	73x405	1x4793	75x587	1x4848	77x735
1x4629	68x974	1x4684	71x228	1x4739	73x445	1x4794	75x626	1x4849	77x774
1x4630	69x016	1x4685	71x268	1x4740	73x485	1x4795	75x666	1x4850	77x812
1x4631	69x057	1x4686	71x309	1x4741	73x524	1x4796	75x705	1x4851	77x851
1x4632	69x098	1x4687	71x349	1x4742	73x564	1x4797	75x744	1x4852	77x890
1x4633	69x139	1x4688	71x390	1x4743	73x604	1x4798	75x784	1x4853	77x928
1x4634	69x181	1x4689	71x431	1x4744	73x644	1x4799	75x823	1x4854	77x967
1x4635	69x222	1x4690	71x471	1x4745	73x684	1x4800	75x862	1x4855	78x006
1x4636	69x263	1x4691	71x512	1x4746	73x724	1x4801	75x901	1x4856	78x045
1x4637	69x304	1x4692	71x552	1x4747	73x764	1x4802	75x941	1x4857	78x083
1x4638	69x346	1x4693	71x593	1x4748	73x804	1x4803	75x980	1x4858	78x122
1x4639	69x387	1x4694	71x633	1x4749	73x844	1x4804	76x019	1x4859	78x160
1x4640	69x428	1x4695	71x674	1x4750	73x884	1x4805	76x058	1x4860	78x199
1x4641	69x469	1x4696	71x714	1x4751	73x924	1x4806	76x098	1x4861	78x238
1x4642	69x510	1x4697	71x755	1x4752	73x963	1x4807	76x137	1x4862	78x276
1x4643	69x551	1x4698	71x795	1x4753	74x003	1x4808	76x176	1x4863	78x315
1x4644	69x593	1x4699	71x836	1x4754	74x043	1x4809	76x215	1x4864	78x353
1x4645	69x634	1x4700	71x876	1x4755	74x083	1x4810	76x254	1x4865	78x392
1x4646	69x675	1x4701	71x917	1x4756	74x123	1x4811	76x294	1x4866	78x431
1x4647	69x716	1x4702	71x957	1x4757	74x162	1x4812	76x333	1x4867	78x469
1x4648	69x757	1x4703	71x998	1x4758	74x202	1x4813	76x372	1x4868	78x508
1x4649	69x798	1x4704	72x038	1x4759	74x242	1x4814	76x411	1x4869	78x546
1x4650	69x839	1x4705	72x078	1x4760	74x282	1x4815	76x450	1x4870	78x585
1x4651	69x880	1x4706	72x119	1x4761	74x321	1x4816	76x489	1x4871	78x623
1x4652	69x921	1x4707	72x159	1x4762	74x361	1x4817	76x528	1x4872	78x662
1x4653	69x962	1x4708	72x199	1x4763	74x401	1x4818	76x567	1x4873	78x700
1x4654	70x003	1x4709	72x240	1x4764	74x441	1x4819	76x607	1x4874	78x739
1x4655	70x044	1x4710	72x280	1x4765	74x480	1x4820	76x646	1x4875	78x787
1x4656	70x085	1x4711	72x320	1x4766	74x520	1x4821	76x685	1x4876	78x816
1x4657	70x126	1x4712	72x361	1x4767	74x560	1x4822	76x724	1x4877	78x854
1x4658	70x167	1x4713	72x401	1x4768	74x599	1x4823	76x763	1x4878	78x892
1x4659	70x208	1x4714	72x441	1x4769	74x639	1x4824	76x802	1x4879	78x931
1x4880	78x969	1x4920	80x497	1x4960	82x007	1x5000	83x500	1x5040	84x976
1x4881	79x008	1x4921	80x534	1x4961	82x044	1x5001	83x537	1x5041	85x013
1x4882	79x046	1x4922	80x572	1x4962	82x082	1x5002	83x574	1x5042	85x049
1x4883	79x084	1x4923	80x610	1x4963	82x119	1x5003	83x611	1x5043	85x086
1x4884	79x123	1x4924	80x648	1x4964	82x157	1x5004	83x648	1x5044	85x123
1x4885	79x161	1x4925	80x686	1x4965	82x194	1x5005	83x685	1x5045	85x159
1x4886	79x199	1x4926	80x724	1x4966	82x232	1x5006	83x722	1x5046	85x196
1x4887	79x238	1x4927	80x762	1x4967	82x269	1x5007	83x759	1x5047	85x233
1x4888	79x276	1x4928	80x800	1x4968	82x307	1x5008	83x796	1x5048	85x269
1x4889	79x314	1x4929	80x838	1x4969	82x344	1x5009	83x833	1x5049	85x306
1x4890	79x353	1x4930	80x876	1x4970	82x381	1x5010	83x870	1x5050	85x343
1x4891	79x391	1x4931	80x913	1x4971	82x419	1x5011	83x907	1x5051	85x379
1x4892	79x429	1x4932	80x951	1x4972	82x456	1x5012	83x944	1x5052	85x416
1x4893	79x468	1x4933	80x989	1x4973	82x494	1x5013	83x981	1x5053	85x452
1x4894	79x506	1x4934	81x027	1x4974	82x531	1x5014	84x018	1x5054	85x489
1x4895	79x544	1x4935	81x065	1x4975	82x569	1x5015	84x055	1x5055	85x525
1x4896	79x582	1x4936	81x103	1x4976	82x606	1x5016	84x092	1x5056	85x562
1x4897	79x620	1x4937	81x140	1x4977	82x643	1x5017	84x129	1x5057	85x598
1x4898	79x659	1x4938	81x178	1x4978	82x671	1x5018	84x166	1x5058	85x635
1x4899	79x697	1x4939	81x216	1x4979	82x718	1x5019	84x203	1x5059	85x672
1x4900	79x735	1x4940	81x254	1x4980	82x755	1x5020	84x240	1x5060	85x708
1x4901	79x773	1x4941	81x291	1x4981	82x793	1x5021	84x277	1x5061	85x744
1x4902	79x811	1x4942	81x329	1x4982	82x830	1x5022	84x314	1x5062	85x781
1x4903	79x850	1x4943	81x367	1x4983	82x867	1x5023	84x351	1x5063	85x817
1x4904	79x888	1x4944	81x405	1x9864	82x905	1x5024	84x388	1x5064	85x854
1x4905	79x926	1x4945	81x442	1x4985	82x942	1x5025	84x424	1x5065	85x890
1x4906	79x964	1x4946	81x480	1x4986	82x979	1x5026	84x461	1x5066	85x927
1x4907	80x002	1x4947	81x518	1x4987	83x016	1x5027	84x498	1x5067	85x963
1x4908	80x040	1x4948	81x555	1x4988	83x054	1x5028	84x535	1x5068	86x000
1x4909	80x078	1x4949	81x593	1x4989	83x091	1x5029	84x572	1x5069	86x036
1x4910	80x116	1x4950	81x631	1x4990	83x128	1x5030	84x609	1x5070	86x072
1x4911	80x154	1x4895	81x668	1x4991	83x165	1x5031	84x645	1x5071	86x109
1x4912	80x192	1x4895	81x706	1x4992	83x202	1x5032	84x682	1x5072	86x145
1x4913	80x231	1x4895	81x744	1x4993	83x240	1x5033	84x719	1x5073	86x182
1x4914	80x269	1x4954	81x781	1x4994	83x277	1x5034	84x756	1x5074	86x218
1x4915	80x307	1x4955	81x819	1x4995	83x314	1x5035	84x792	1x5075	86x254
1x4916	80x345	1x4956	81x856	1x4996	83x351	1x5036	84x829	1x5076	86x291
1x4917	80x383	1x4957	81x894	1x4997	83x388	1x5037	84x866	1x5077	86x327
1x4918	80x424	1x4958	81x932	1x4998	83x425	1x5038	84x903	1x5078	86x363
1x4919	80x459	1x4959	81x969	1x4999	83x463	1x5039	84x939	1x5079	86x399

 

ZAŁĄCZNIK Nr 8

METODA OZNACZANIA ZAWARTOŚCI SUCHEJ MASY W SYROPIE GLUKOZOWYM, SYROPIE GLUKOZOWYM W PROSZKU, W JEDNOWODNEJ GLUKOZIE (JEDNOWODNEJ DEKSTROZIE) I W BEZWODNEJ GLUKOZIE (BEZWODNEJ DEKSTROZIE) - METODA SUSZARKI PRÓŻNIOWEJ

1.   Metoda suszarki próżniowej polega na oznaczeniu suchej masy w temperaturze 70 ± 1 °C za pomocą suszarki próżniowej pod ciśnieniem nieprzekraczającym 3,3 kPa (34 mbar). Porcje do badania - w przypadku syropu glukozowego lub syropu glukozowego w proszku - przygotowuje się, mieszając je przed suszeniem z wodą i ziemią okrzemkową.

2.   Odczynnikiem używanym do oznaczania zawartości suchej masy metodą suszarki próżniowej jest oczyszczona ziemia okrzemkowa.

3.   W celu otrzymania oczyszczonej ziemi okrzemkowej umieszcza się ją w lejku Büchnera i oczyszcza się przez kilkakrotne przemywanie rozcieńczonym kwasem solnym (1 ml stężonego kwasu, gęstość w 20 °C d = 1,19 g/ml na 1.000 ml wody) aż do uzyskania odczynu kwaśnego popłuczyn (filtrowanej wody), to jest gdy pH osiągnie wartość większą niż 4. Następnie suszy się w suszarce w temperaturze 103 ± 2 °C i przechowuje w hermetycznie zamkniętym pojemniku.

4.   Aparaturę służącą do oznaczania zawartości suchej masy stanowią:

1)   suszarka próżniowa, zabezpieczona przed wyciekami, z termoregulacją, wyposażona w termometr i manometr próżniowy; suszarka powinna mieć budowę umożliwiającą szybkie przenoszenie ciepła do naczynek wagowych umieszczonych na półkach;

2)   układ suszenia powietrznego składający się ze szklanego pojemnika wypełnionego świeżym, aktywowanym żelem krzemionkowym lub równorzędnym środkiem osuszającym wraz ze wskaźnikiem zawartości wody; pojemnik należy połączyć szeregowo z płuczką gazu zawierającą stężony kwas siarkowy i podłączoną do wlotu powietrza w suszarce;

3)   pompa próżniowa umożliwiająca utrzymywanie w suszarce ciśnienia o wartości 3,3 kPa (34 mbar) lub mniejszego;

4)   naczynko do ważenia, z płaskim dnem, odporne na niszczące działanie próbek i warunki badawcze, o średnicy minimum 100 mm i wysokości minimum 300 mm;

5)   bagietka szklana o długości większej niż naczynko wagowe;

6)   eksykator zawierający świeży, wysuszony żel krzemionkowy lub równorzędny środek osuszający wraz ze wskaźnikiem zawartości wody;

7)   waga analityczna o dokładności 0,1 mg.

5.   Przygotowanie próbki

Odważa się 30 g ziemi okrzemkowej, umieszcza się w naczynku wagowym wyposażonym w szklaną bagietkę i całość umieszcza się w suszarce w temperaturze 70 ± 1 °C, zmniejszając ciśnienie do wartości 3,3 kPa (34 mbar) lub niższej.

Suszy się przez co najmniej 5 godzin, doprowadzając powolny strumień powietrza do suszarki przez układ suszenia - od czasu do czasu sprawdzając ciśnienie - i w miarę potrzeby korygując je.

Następnie przywraca się w suszarce ciśnienie atmosferyczne przez ostrożne zwiększenie poboru suchego powietrza; natychmiast umieszcza się naczynko wagowe wraz ze szklaną bagietką w eksykatorze, studzi się i waży.

Do zlewki o pojemności 100 ml odważa się (z dokładnością do 1 mg) około 10 g próbki do analizy, dodaje się 10 ml ciepłej wody i przenosi się roztwór porcjami do naczynka wagowego, używając do tego szklanej bagietki.

6.   Suszenie próbki

Naczynko wagowe zawierające badaną próbkę i szklaną bagietkę umieszcza się w suszarce, zmniejszając ciśnienie do 3,3 kPa (34 mbar) lub do niższego ciśnienia, i suszy się w temperaturze 70 ± 1 °C mniej więcej przez 20 godzin, pozwalając na powolny przepływ strumienia suchego powietrza przez suszarkę.

Następnie przywraca się w suszarce ciśnienie atmosferyczne, zwiększając ostrożnie dopływ suchego powietrza, natychmiast umieszcza się naczynko wagowe wraz z wysuszoną próbką w eksykatorze, pozostawia się do ostudzenia i waży się z dokładnością do 1 mg.

Ponownie suszy się naczynko z próbką przez 4 godziny, przywraca się w suszarce ciśnienie atmosferyczne, natychmiast umieszcza się naczynko wraz z zawartością w eksykatorze, następnie pozostawia się do ostudzenia i waży.

7.   Oznaczenie zawartości suchej masy

Określa się, czy ubytek masy osiągnął wartość stałą. Ubytek masy osiągnął wartość stałą, jeżeli różnica między dwoma ważeniami tego samego naczynka nie przekracza 2 mg. Jeżeli różnica jest większa, ponownie suszy się naczynko z próbką przez 4 godziny, następnie przywraca się w suszarce ciśnienie atmosferyczne, natychmiast umieszcza się naczynko wraz z zawartością w eksykatorze, pozostawia się do ostudzenia i waży.

Do oznaczania suchej masy w próbkach dekstrozy bezwodnej lub dekstrozy jednowodnej nie stosuje się ziemi okrzemkowej i wody.

8.   Wyrażanie wyników

Wyniki wyrażane są w procentach zawartości suchej masy, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Zawartość suchej masy (D), wyrażoną w procentach, oblicza się według wzoru:

                           m₁-m₂

                      D = ------- x 100,

                             m₀

gdzie:

m₀ -  oznacza masę pobranej próbki przed suszeniem, w gramach,

m₁ -  oznacza masę naczynka do ważenia z ziemią okrzemkową, szklaną bagietką i badaną próbką po suszeniu, w gramach,

m₂ -  oznacza masę naczynka do ważenia z ziemią okrzemkową i szklaną bagietką, w gramach.

Różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 0,12 g na 100 g próbki.

ZAŁĄCZNIK Nr 9

METODA OZNACZANIA ZAWARTOŚCI POPIOŁU SIARCZANOWEGO W SYROPIE GLUKOZOWYM, SYROPIE GLUKOZOWYM W PROSZKU, W JEDNOWODNEJ GLUKOZIE (JEDNOWODNEJ DEKSTROZIE) I W BEZWODNEJ GLUKOZIE (BEZWODNEJ DEKSTROZIE)

1.   Metoda oznaczania zawartości popiołu siarczanowego w syropie polega na oznaczeniu masy badanej próbki po spopieleniu w atmosferze utleniającej w temperaturze 525 °C, w obecności kwasu siarkowego, a następnie na obliczeniu jej procentowej zawartości (m/m).

2.   Odczynnikiem używanym do oznaczania zawartości popiołu siarczanowego jest rozcieńczony roztwór kwasu siarkowego.

3.   W celu otrzymania rozcieńczonego roztworu kwasu siarkowego powoli i ostrożnie dodaje się 100 ml stężonego kwasu siarkowego (gęstość w temperaturze 20 °C d = 1,84 g/ml; 96 % m/m) do 300 ml wody.

4.   Sprzęt laboratoryjny służący do oznaczania popiołu siarczanowego stanowią:

1)   elektryczny piec muflowy, wyposażony w termometr, działający w temperaturze 525 ± 25 °C;

2)   waga analityczna, o dokładności 0,1 mg;

3)   tygle do spopielania: platynowe lub kwarcowe, o odpowiedniej pojemności;

4)   eksykator, zawierający świeży żel krzemionkowy lub równorzędny środek osuszający, wyposażony we wskaźnik zawartości wody.

5.   Przygotowanie próbki

Wypraża się tygiel w temperaturze spopielania (525 °C), studzi się w eksykatorze i waży. Następnie odważa się do niego, z dokładnością do 0,1 mg, 5 g syropu glukozowego lub syropu glukozowego w proszku lub około 10 g dekstrozy jednowodnej lub dekstrozy bezwodnej i dodaje się 5 ml roztworu kwasu siarkowego.

6.   Wykonanie oznaczenia

W celu zwęglenia próbki ostrożnie podgrzewa się próbkę w tyglu nad płomieniem lub na płycie grzejnej aż do całkowitego jej zwęglenia. Proces zwęglania, podczas którego wydzielają się pary z próbki ulegającej spaleniu, przeprowadza się pod wyciągiem laboratoryjnym.

Po zwęgleniu próbki umieszcza się tygiel w piecu muflowym podgrzanym do temperatury 525 ± 25 °C aż do czasu uzyskania białego popiołu. Czas trwania wynosi około 2 godzin.

Pozostawia się tygiel z próbką przez 30 minut aż do ostudzenia w eksykatorze i waży się.

7.   Wyrażanie wyników

Wyniki są wyrażane w procentach masy analizowanej próbki, z uwzględnieniem powtarzalności wyników.

Zawartość popiołu siarczanowego wyrażoną w procentach masy analizowanej próbki oblicza się według wzoru:

                              m₁

                         S = ---- x 100,

                              m₀

gdzie:

m₁ -  oznacza masę popiołu, w gramach,

m₀ -  oznacza masę badanej próbki, w gramach.

Przyjmuje się, że różnica między wynikami dwóch oznaczeń przeprowadzonych równocześnie lub w krótkim odstępie czasu z tą samą próbką, przez tego samego analityka i w tych samych warunkach, nie powinna przekraczać 2 % ich średniej arytmetycznej.

8.   Uwagi

W celu zapobieżenia nadmiernemu tworzeniu piany kwas siarkowy dodaje się w niewielkich ilościach.

Podczas pierwszego zwęglania podejmuje się wszelkie niezbędne środki w celu zapobieżenia stracie próbki lub popiołu poprzez nadmierne spęcznienie próbki.

Jeżeli trudno jest całkowicie spopielić próbkę (pozostałość zawiera czarne cząsteczki), należy tygiel wyjąć z pieca muflowego, a pozostałość po ostudzeniu zwilżyć kilkoma kroplami wody i umieścić ponownie w piecu.